Katalog

SÖYLEV (NUTUK) GA.ZI M. KEMAL ATATURK Cıll I \e 2 bır arada 13 bası Ederı 500 lıra Turkçeleşlıren HV VELIDEDEOGLU hıeıne Adresı Çagdaş \a\ınlan Turkoiazı Cad 39 41 Lagaloglu hıanbul Cu m h u r iyet 60. Yıl Sayı: 21317 Kurucusu: Yunus Nadi BELGELER (Söylevın sorrcıld " y > j Turkcelestıren HV VEUDEDEOGUT Ederı 300 lıra Isteme Adresı Cagüas Yayınlan Turkocağı Cad 39/41 Cağaloglu/lstanbul 40 TL. 2 Ocak 1984 Pazartesi iEldem: Affııı taşıdığı önemin iclraki içindeyiz ERBİL TUŞALP ANKARA Adalet Bakanı Necat Eldetn af konusunun çok yonlu ve çok boyutlu ve dıkkatİe ele alınması gereken bır sorun olduğunu soyledı Eldem, Cumhuriyet muhabırı'nın sorularını yanıtlarken "Sukun ortamı geliştikçe, af konusunun çözumunun kola> laşacağı kanaatitıi taşıyorum" dedı. Eldem'e yoneltilen sorular \e Eldem'ın yanıtlan şoyle Kişisel olarak af yanlısı oldugunuzu açıkladınız. İç ve dış siyasal koşullar da sizce af konusunu Turkiye'nin gundemıne getırmiş midir? Sayın Başbakanımızın 19 aralık 1983 tanhınde Turkiye Buyuk Mıllet Meclısı'nde okudukiarı hukumet programında af konusuna da temas edümış ve hukumetımızın, >akın geçmışımızde toplum yapımızda açılan yaraların sarılması, kırgınlık ve dargınlıklar gıderılerek mıllı bırlık ve butunluğumuzun yenıden guçlendırılmesı ıçın uzenne du Adalet Bakanı, af konusıındaki sorularımızı yanıtladı SIYASET 8 4 Cumhuriyet Adalet Bakanı, "Af çok yönlü, çok boyutlu ve dikkaîle ele alınması şenı eksıksız yapmaya azımlı ve kararlı olduğu, bu ga>enın tagereken bir meseledir. Huzur ve sükun ortamı geliştikçe af konusuhakkukunda affın taşıdığı onemın ıdrakı ıçınde bulunduğu annun çözümünün kolaylaşacağına inanıyorum" dedi. İnönü: Solda birleşma, yerel seçimden önce gundeme gelir SODEP Genel Başkanı, solda bırleşmede esaslı aynlıklar gormedığinı, butun meselenın partilerin kendı guçlerını değerlendirmedekı zorluktan kaynaklandığını soyledı. "Ortanın solundaki seçmenlerin bır çatı altında bırleşmelerı sevindirici olur" dedi. Haber Merkezi SODEP Genel Başkanı Erdal İnonu, "solda birleşme"nın yerel seçım lerden once gundeme geleceğını belırterek, "Ortanın solundaki seçmenlerin bır çatı altında bırleşıtıeleri sevindirici olur" dedı Erdal Inonu, " N o k t a " dergısının son sıyası gelışmeler ve solda bırleşme konularındakı soru lannı yanıtlarken, partilerin durumlarını şoyle değerlendırdı "MDP, muhalefette midir, iktidarda mıdır pek anlaşılmıyor. Hukumet programına çekimser oy vermesi bu partinin tutumunda bir belirsizlik ya da kararsızlık oldugu izlenimini açıkça veriyor. Parlamento dışında yine merkez sağda iddialı DVP var. Politikası buvuk olçude iktidarda, kendisi ise muhalefette. Solda, daha dogrusu ortanın solunda ıse parlamento içinde HP, parlamento dışında SODEP faaliyette. Yine solda uçuncu bır partinin kuruluş çalışmaları son aşamasında. Bu tablo içinde durumun kısaca degerlendirmesi bence, iktidar ve muhalefet diye yapılmalı. İktidarda ortanın sagında bir partı var. Muhalefette, dolayısıyla ortanın solunda ise, seçmenler var. Bu seçmenlen en iyi temsil edebilecek partinin SODEP olduğuna inanıyorum. Bu inancımın sonuçlanması bir sure zaman alacak. Kaçınılmaz bır bekleyışdonemindeyız. Fakat, 1984 yılı bıtmeden siyaset panoramasının bu dedigim goruntulerde, yanı parlamentoda. daha dogrusu iktidarda merkez sagda bir parti, muhalefette de merkez solu temsil eden, ortanın solunu temsil eden SODEP olücağını gorecegiz." Sıyası panoramanın genel seçımler sonucunda tam anlamıy(Arkası Sa. 7, Su. 7'de) Af için ne diyorlar? MDP: Özellikle kader kurbanları ve basın suçlulan için af çıkarmaya çalışacağız. Erkmen: Islah oldukları kanaatine varılan hükümlülerin topluma iadesi gerekir. Koçman: Cumhuriyet'in 60. jılının yaşanması, TBMM'nin yeniden açılışı gibi vesileler de affı mümkün kılabilir. HP: Kapsamı ve koşulları iyi çizilecek bir af çıkarılmasından yanayız. Özek: Tarihsel uygulama ve komuoyundaki beklentiler affı zorunlu kılıyor. Ağaoğlu: Evet, af diyorum. Ancak suça itici nedenlerin de ortadan kaldırılması için çaba harcanmalı. Haberi 7. Sayfoda cak af gıbı bazen pahalıya mal olan tecrubeler de goz onunde bulundurularak meselenın, memleketın geiışen şartlan muvacehesınde en ıyı ve doğru kararı alabılmek oluduğu ıfade edıldıkten sonra, bu meselenın çok yöniu, çok boyutlu ve dıkkatle ele alınması ıcap eden bır mesele olduğu, memleketımızdekı huzur ve sukun ortamı geliştikçe, af konusunun çozumunun kolaylaşacağı kanaatını taşıdığımız zıkredılmıştır Sakin yılbaşı Yenı yıla tum yurtta olaysız girildi. istanbul'da uzun yıllardan berı ilk kez hıç gozaltına alınan olmadı. İstanbul'da yeni yılın ilk saatlerınde 100'U erkek 188 bebek doğdu. Büyuk oteller onca hoş programa rağmen geçmiş yıllara gore biraz boştu. Haber Merkezi Yenı yıla tum yurtta olaysız gırıldı Yurttaşlann buyuk çoğunluğu yılbaşını evlerınde geçırdı Başta Istanbul olmak uzere Ankara ve İzmır'dekı eğelence yerlerınde de fazla bır canlılık gorulmedı Buyuk kentlerde polıs ve beledıye ekıplerının denetımlen sabaha kadar surdu istanbul'da tarıfe dışı fıyat uygulayan 25 muessese kapatıldı, kurallara uymayan ışyerlerıne de 3 mılyon lıra para cezası verıldı Ankara'da Beledıye Başkanı Suleyman Onder'ın başkanlığında yapılan denetımlerle yurttaşlardan fazla para alınmaması sağlandı Izmır Beledıye Başkanı Ceyhan Demir de denetımlen yerınde ızledı ve Uludere gecekondu semtıne gıderek burada yurttaşların yenı yılını kutladı Tum yurtta Emnıyet Mudurluğu ekıplen yurttasların huzur ve guven ıçınde bır vılbaşı geçırmelerı ıçın sabaha dek gorev yaptılar. İstanbul'da Emnıyet Muduru Mustafa Yiğit'ın bızzat te gelir. Oysa, eskitnğimiz yıllara da umutlarla girmemıs miydik?... yonettığı denetımler sonunda, Şimdı gerçekleşmeyen umutlan bir kenara bırakıp 1984 için yine dusuzun yıllardan sonra ilk kez yıl ler kuruvoruz Kimımiz bolpara, kımimiz iyi bır iş, kimimiz sağlık başı gecesınde gozaltına alınan beklıyoruz. Herkesin duşu kendine. Duslerin yanı sıra bır de gerolmadı Ankara ve Izmır'de de çekler var... Avşe teyze, ya da Hatıceabla ise duş kuracak halde bıle onemlı bır olay gorulmedı Tra değıl... Eski yıl gumiş, yeni yıl gelmiş pek ilgilenmıyor boyle şeylerfik ekıplerının yoğun denetımlen le. Onun duşunduğu bahçesinden toplayıp, sırtma yuklediği kara lasonunda da kent ıçlerınde kay hanaları satabilmek. Hele bır de iyi paraya satabılirse... 1984'un ilk da değer trafık kazası meydana gunuymus, insanlar yılbaşı gecesinden sonra kara lahana almak ıçın pazara çıkar mıymış, bunları dusunmuyor."Pazar ola" teyze, "Pagelmedı zar ola..." (Foloğraf KADIR CAN) (ArkasıSa.7, Su.S'de) Açtklamalanmzda "Medis şartlannın" oluşmasından soz edivorsunuz. HP ve MDP sozcuieri partılennin af konusunda gonışlerini belirtirlerken "aftan yana" olduklannı soykdiler. Bu durumda MecKs şartlan oluşmuş olmuyor mu? Hukumetın bır uyesı olarak af konusunda daha once tarafımdan verılen beyanatlar da, aynı mahıyettedır Konu gundeme geldığı takdırde geçmıştekı tecrubeler de dıkkate alınarak enıne boyuna muhasebesı yapılır ve memleketın huzur ve sukunu ıçın yuce Meclıs'ce uygun mutalaa edıldığı takdırde gereğıne tevessul olunur Bılındığı gıbı, Meclıs şartlarının oluşması, tamamen yuce Meclıs'ın kendı çalışmaları sonunda varacağı netıceyı ıfade eder Bu ıtıbarla herhangı bır konunun resmen Turkiye Buyuk Mıllet Meclısı'nın gundemıne gırıp yuce ıradesı belırlenmeden (Arkası Sa.7, Su.3'de) ÖzaVın yerel seçim paketi Türk seçmeni sosyal demokrasiden ne bekliyor? Brezilya: Çürümenin ekonpmi poliîiği FKÖ için son geldi mi? Parasız ekimizi bugün ve her pazartesi bayinizden isteyiniz Memurların ıııaaşı bu ay azalacak, şubatta artacak Maaşlar bu ay ek gostergeler emeklı keseneğine esas alındığından azalıyor. Maaşlar,katsayı artışı ve verginin duşmesı nedenıyle şubatta urtacak. ANKARA, (Cumhunyet Burosu) katsavı artışı ve gelir vergısı ındırımı memur maaşlarına ancak şubat ayında vansıyabılecek Bu nedenle devlet memurları bugun eksık maaş alacak lar Odenmekte olan ek gostergelerın de, emeklı keseneğine esas alınmasına ılışkin bır hukmu de ıçeren 2898 sayılı yasanın 1 ocak 1984 tanhınde yurürluğe gırmesı ongoruluyor Uygula manın başlamasıyla 500 ek gosterge alan bır memurun ocak avı maaşı aralık 1983 maaşından 4352 lıra daha az tahakkuk ettırıldı Memur maaş katsayısının 34'ten 40'a çıkması ve gelir vergısı oranının 1 ocaktan ıubaren yuzde 36'dan yuzde 30'a ınmesı nedenıyle meydana gelen artış ek gostergesı bulunan memur maaşlarına ancak şubat 1984'ıe yansıyabılecek Ek gostergesı bulunan kadrolara terfı veya nakıl yoluyla atanacak olan memurların ilk ay terfı farkları ıle bırlıkte ek gostergeden doğan anışlanndan emeklı sandığına kesılecek Boylece ek gosterge karşılıklan net maaşlara şubatta yansıyacak Ote yandan, bazı vergı yasalarında değışıklıkler ongoren ve yatırımların ozendırılmesı, kalkınmada oncelıklı yorelere kaydırılması ve yabancı sermaye gırışını kolaylaştırmasına ılışkin yetkı yasa tasarısı çerçevesınde yapılan çalışmalann sonuçlanma aşamasına geldığı oğrenıldı \ ergı bağışıklık sınırlarının artırılması ıle asgarı ucretın vergı dışı bırakılması amacına yonelık çalışma ıle bırlıkte kalkınmada oncelıklı yorelerde çalışanlann ucretlen ıçın farklı ozel ındınm uygulaması getırılecek TBMM Butçe Komısvonu'nda goruşulerek tumu kabul edılen tasarı, ayrıca gerçek ucretlerın vergılendırılmesınde yılda 54 bın lıra olan ozel ındmm tutarlannı Bakanlar Kurulu kararıyla 10 katına kadar artırmaya yetkılı kılıyor Tasarıda aynca, Bakanlar Kurulu'nun kalkınmada oncelıklı bolgelerde y apılan yatırımlar ıçın ındınm oranını yuzde yuze kadar artırmaya veya bu orandan az olmamak uzere yenıden saptamava yetkısı olacak Bu arada Bakanlar Kurulu Vergı Yasası'nın 105 maddesının 3 fıkrasında ver ala«''tevkifat oranlannın" her bırinı ayrı ayrı sıfıra kadar ındırmeye veya bu oranları aşmavacak surette yenıden belırlemeye yetkılı kılınıyor (Arkası Sa.7, Su.I'de) Sözleşmeli personel yararlıysa işini sürdürecek Eskı Başbakan Ulusu tarafmdan bır kısım personelın 1984 başına kadar uzatılan sozleşmelerı uzatümayacak. Devlet Bakanı Özdağlar, "Hızmetınden yararlamlacak personelın sozleşmelerı için Başbakan Özal, inısiyatif kullamlmasım istedi" dedı. ANKARA (Cumhuriyet Burosu) 12 Evlul Harekâtından sonra bakanlıklar ve çeşıtlı ka mu kurum ve kuruluşlannda sözleşmeli olarak çalıştırılan emeklı personelın durumları Ba kanlar kurulu'nda ele alındı Başbakan Turgut Ozal, bakanların soz konusu personelın durumlarını tek tek ınceleyerek sozleşmelerının 1984 yılı ıçınde geçerlı olup olmaması konusunda "kendi inisiyatifleri ile hareket etmelerinı" onerdı Bu arada bazı bakanlıklarda sözleşmeli olarak çalışan perso Emniyet görevlilerine yüzde 20 tazminat öngörülüyor ANKARA (THA) Ivışlerı Bakanı Dr AN Tanrıyar Emnıyet Teşkılatı Personel Kanun Taslağf nın hazırlandığını açıkladı Başbakanlığa sunulacak taslağa gore, emnıyet gorevlılerı maaşlarının yuzde 20'sı oranında hızmet tazmınatı alacak <Arkası Sa.7, Su.3'deJ Suat İlhan: TDK sözlüklerini yakma önerisini reddettim Ataturk Kultur DU ve Tarıh Yuksek Kurumu Başkanı, film ve kıtap yakmanın guzel bir şey olmadığını soyledı. UFUK GÜLDEMİR ANKARA Ataturk Kultur Dıl ve Tarıh Yuksek Kurumu Başkanı Suat İlhan "\ orgun Savaşçı" filmının vakılması konusunda "yakmak guzel bir şey değü" dedı ilhan, TDK sozlukle rının yayından kaldırılması ve vakılması konusunda yapılan "teklifleri reddettigini" de açıkladı Bır sure once Ataturk Kultur Dıl ve Tarıh Yuksek Kurumu Başkanlığf na atanan İlhan, yurt dışında askerı ataşelık, Kara Harp Akademısı'nde harp tarıhı, askerı coğratya ve jeopolıtık oğretım uyelığı yaptı Ilhan'ın bazı yayınlan şoylc Jeopolitik'ten Taktige (Harp Akademısı yayını, alanında tek. ABD kongresı kutuphanesıne gırdı ) Harp\onetimi (Bır asken harekâtın ıç polıtıka, dış polıtıka, ekonomı ve sosyal bıhmler açı sından vansımaları ) Kurum başkanlığına getırıldıkten sonra teftış çalışmalarına buyuk hız veren ilhan, TDK'nın bugune kadar bakımsız kalmış odalarını yenıden doşettı. Muhasebe servısınden ozel kalem mudurluğune atadığı Ali Adalı'nın katkılanvla ışlerı daha rahat yureterek yenı bına arama ışlemıne hız verdı TBMM'nin arkasında parlamenterler ıçın ınşa edılen yenıbınalan ınceledı Ancak "bunlan yeterli bulmadı." Onumuzdekı donem Turhan Feyzioğlu, İsmet Gıritli, Mehmet Gonlubol, tlhan Oztrak. İhsan Dogramacı ıle hızmet verecek olan kurumun başkanı Suat ilhan kultur yaşamına ılışkin soruları yanıtladı. SORL'Sevdığınız yazarlar kımler^ YAN1T Oteden beri bir Haldun Taner'i severim. Hikâyelerine bavılırım. Her yazısını zevkle okurum. S O R t En son ne okudunuz 1 \ AMT Sabri Ozbayrak'ın bir eserıni okudum. 'Insan DavTanışının Sırurlan v e Spor Psıkolojısı" çok guzel bir eser. "Kanada'da Kars" isımlı bir kitap okudum. kırım muharebelerinden sonra Kars muharebelerı sırasında orada bir Kanadalı cephede gorev yapmış, onun anlattıklanndan sonra orada bir kasabaya Kars adı verilmiş. SORU Yorgun Savaşçı konusunda ne duşunuvorsunuz? YAMT Yorgun Sa\aşçı'yı eskiden okudum. Bununla ilgili yapılan işlemler tamamen resmi daireler içerisınde cereyan (Arkası Sa.ll, Su.S'de) Düşler ve gerçekler S/^SSSÎE (Arkası Sa.7, Su.ide) Başbakanın ocak ayı gundeminde, başta vergı du nuz bır avı bulmadı. 7 aralıkta Ozal, aradan 5 zenlemelerı olmak uzere çok sayıda ekonomık ka gorevı devralan sonra Bakanlar gun geçtıkten rarın yurürluğe konulmasına ılışkin programlar var. Kurulu uyelerının lıstesını CumBaşbakan kendisıni izleyen basın mensuplan ıçın, hurbaşkanı'na ılettı Lısteyı batum gayretle"Gazetecilerin haline bakın, boksta olduğu gıbi krosın mensuplarınınonceden almarıne karşın kımse ke durumdalar.soru soracak hallerı kalmadı"dıvor. vı başaramadı Tahmını lısteler HASAN UYSAL ANKARA Başbakan Turgut Ozal, bırbırı ardına aldığı ekonomık kararlara ocak ayı ıçınde de "aynı hızla devam edecegini" açıkladı Ozal, ıktıdarının ilk ayını doldurmasından sonra hızının kesıleceğı ıddıalannı "hızımız hiç duşmeyecek, aksine giderek artacak" bıçımınde yanıtlıvor Başbakan Ozal, kendisıni ızleven basın mensuplan ıçın, "Gazetecilerin haline bakın, boksta oldugu gibi kroke durumdalar, soru soracak hallerı bıle kalmadı" dıyor Ozal'ın ocak a\ı gundeminde başta vergı duzenlemelerı olmak uzere çok sayıda ekonomık kararın yurürluğe konulmasına ılişkın programlar var "Mevduat faizlerinin stopaj vergisinin azaltılması", "vergi bağışıklık sınırlarının arttırılması, "zorunlu gıderler karşılıgında alınacak faturalar için vergı indirimının başlatılması", "faiz gelirlerinın vergilendirilmesi", "ihracatta vergi iadesi ve teşvik primlerinın veni esaslara bağlanması", "banker alacakları fonu için ka>nak bulunması" gıbı konularla dolu ocak ayı gundeminde konut. ıhracat, >abancı sermase gıbı onemlı konular da ver alıyor Avrıca, once elektrık zammı, ardından demır çelık urunlerı, şeker ve çav gıbı urunlere zam, kopru ve baraj satışı ıle ılgılı ışlemler gundeme gele^ek Ozal, ocak ayı ıçınde ayrıca verel seçım yasa onerısı ıle ılgılı yoğun çalışmalar yapacak Başbakan Turgut Ozal'ın hukumetı kurma görevını alalı he Ozal: Hızımız artacak "Yorgıın Savaşçı" Macit Akman görmeden yakılımş Kultur Servısı Aylık "Sanat Olajı" deıgısı, yonetmen Halit Refiğ'ın kafasında fılızlenen soruları TRT Genel Mudurü Macit Akman'a yonelterek onun >anıtlannı aldı ve "Yorgun Savaşçı" olayına yenı bır boyut getırdı Macıt Akman. oncelıkle lılmı yakmadığını "Yorgun Savaşçı''nın yakıldığını, ustelık fılmı de seyretmedığını vurguladı Çekıme hıç karışmadığını, senaryoyu okumadığını, hatta Ayasofya Muzesı'ndekı namaz sahnesı ıçın ozel çaba harcayarak ızın aldığını, ancak daha sonra fılmle ılgılı vakınmalar duyulmaya baş ladığını soyledı Hukumet uyuIerınden bazılırının da ışe kanşması uzenne kendısının katılmadığı bır kurul oluşturulduğunu, bu kurulun tılmı ızlendıkten son ra sakıncah bıılarak "gosterilmez" raporu verdığını, fılmın en (Arkası Sa.ll, Su.7'de) ıse, ancak yuzde 50 oranında tuttu Ertesı gun yanı 13 aralık tanhınde lıste onaylanmış, hukumet de kurulmuştu Bundan 19 eun once Başbakanlığı Ulusu'dan devralan Ozal'ın bu 18 gunde yoğun ve ızlenmesı zor trafiğı bovlece başlamış olu>ordu Hemen ertesı gun once çeşıtlı bovut ve gorunumde çıçekler vağmaya başladı Seramık gondollardan sepetlere, cam vazolardan buket ha lındekı gul, karanfıl, glayor taşıyan ınsan selı başladı Başbakanlığa Kımı zaman, Başbakanlığın onunde kamvonet duruvor, ıçınden Başbakan ıle Devlet Bakanlanna dağıtılacak çıçek sepetlerı ındırılıvordu Kısa sure sonra makam odaları, toplantı masalarının ustu, Ozel Kalem (Arkası Sa.7, Su.Vde) Ahmet ve Gulumser Gulhan çiftınin köpeği "Cin",Sade Vatandaş Şvayk adlı oyunda yuksek rutbelı bir Nazı subaymın köpeği rolunü başarı ıle oynuyor. YURDAGÜL ERKOCÂ Merhaba Cın Hırf Hırf Efendım, anlamadım! Hırf Hırt Ahmet ve Gulumser Gulhan'ın Levent'tekı evındeyız Kapının onunde havlamaya çalışan (Arkası Sa.ll, Su.I'de) Sanatçı ailenin sanatçı köpeği TİVATRODAN SONRA SİNEMA cagı fılmın provalarını yapıyor. Geceleri tiyatro sahnesine çıkan "Cin".gunduzleri de rol aia