Katalog

14 EYLÜL 1983 EKONOMİ CUMHURİYET/9 Günün aynası ATO Başkanı Yener: Bugünkü faiz politikası ile tasarruflar artmaz A.NKARA, (a.a.) Ankara Ticaret Odası Meclis Başkanı Güngör Yener, gerçek bir tasarrufun gerçek bir uygulama ile mümkün olabileceğini belirterek, "Bugünkü faiz politikasıyla tasamıflann artışını beklemek bayal olur" dedi. Yener, enflasyon oranına göre faiz uygulamasının yapılması gerektiğiııi, böylece paranın yıpranmasının, aşınmasının önleneceğini bildirdi. ATO Meclis Başkanı Güngör Yener, devletin enflasyonist baskıya karşı önlem alması gerektiğini, artık enflasyonun kemer sıkma talep sıkma politikasıyla önlenemeyeccegini öne sürdü. Talep enflasyonu yerine, maliyet enflasyonu hazırlandığınj ancak bunu frenleyecek yol ve yönetimin tesbit edilmediğini belirten Güngör Yener, şunları söyledi: "Son uygulamalar, uyarlamalar, büyük bankalann baskısı. Maliye'nin tasvip etmediğimiz bir politikası olarak mevduat faizleri uzerindeki puan düşürmelerinin neticelerini gördük. Mevduat artışı yok, azalması var. Para yıpranıyor. Kredi faizleri diişecek deniyordu o da olmadı. Kredi faizlerine yansıyacak miktar banka raarjlannda, banka kârlannda kaldı. Bugün düşük kapasiteli ile çalışan sanayi işletmeleri tam kapasite üzerinden kâr marjlannı hesaplıyorlar." ATO Meclis Başkanı Güngör Yener, Türkiye'de hâlâ Pankacılığın kârlı bir unsur olduğuna dikkati çekerek, "Türkiye son birkaç yıl içerisinde Ortadogu'da otoritesini hissettirdi. Bu bakımdan yabancı bankalann Türkiye'ye tercihi, akışı doğdu" diye konuştu. Pahalı kredi kullanan sanayiciye müjde mi? Kredi faizlerinin düşmesi gündeme geliyor Merkez Bankası yetkilileri mevduat faizlerindeki düşiiş nedeniyle fon maliyetleri azalmaya başlayan bankaların yılın son çeyreğinden itibaren kred'îaizlerini düşürebileceğini kaydediyorlar. Ekonomi Servisi Mevduat faizlerinin aşağı çekilmesine paralel olarak kaynak maliyetleri düşen bankalann bu yılın son çeyreğinde kredi faizlerini düşürme olanağına kavuşacaklan belirtiliyor. Bankalann fon maliyetlerindeki ve diğer maliyetlerindeki gelişmeleri yakından izleyen Merkez Bankası'nın bankaları bu yönde davranmaya zorlayabileceği de kaydediliyor. Merkez Bankası'nın konuyla ilgili Başkan Yardımcısı tbrahim Kurt, bankalann bir noktada yüzde 40'a kadar yükselen paçal fon maliyetlerinin, mevduat faizlerindeki düşüşe paralel olarak gerilemeye devam ettiğini belirterek, "yıl sonuna kadar bankalann ortalama kaynak maliyetinin yüzde 28 seviyesine diişeceğini Uhmin ediyoruz" dedi. Merkez Bankası Başkanı Osman Şıklar da bankalann mevduata verdikleri faizin aşağı çekilmesinin fon maliyetleri üzerindeki etkisini göstermeye başladığını ve bu etkinin, vadesi dolan yüksek faizli mevduatın devre dışı kalacağı yılın ikinci yansında daha da belirgin olarak hissedileceğini belirtti. Bankaların tüm maliyetlerinin titizlikle denetlendiğini ve bu konudaki çalışmamn ekim ortasında sonuçlandırılacağnı kaydeden Şıklar, "Maliyetleri düşen bankalann bu düşiişü kredi faizlerine yansıtmalannı bekliyoruz" dedi. Merke7 Bankası üst düzev vetkilileri, bankalann bu yönde davranmasmı sağlamak için gerekenin yapılacağını da sözlerine eklediler. Kredi faizlerinin düşürülmesi kredi kullanan kuruluşları çok yakından ilgilendiriyor. Enflasyonun kontrolünün zorlaştığı ve fiyat artışlarının yükselme belirtileri gösterdiği bir ortamda kredi faizleri hiç değilse 5 puan kadar düşürülebilirse enflasyondan arındınlmış reel faiz oranında hissedilir bir azalma meydana gelebilecek. Ancak ülkemizde çok yüksek oranlara varan reel faizin daha anlamlı biçimde aşağı çekilebilmesi, faiz mekanizmasında devlet payının azaltümasına ve bankalann blokaj vb. gibi fiili faiz yükselten uygulamalara son vermesine bağlı bulunuyor. Bugünkü uygulamada bir banka kredisinin kullanana maliyeti en az ft 6O'ı buluyor. Çok ortaklı şirketlere kur garantisi geliyor 1984'ten itibaren geçerli olacak 40 milyar liralık işletme kredisi verilecek. Kredinin yüzde 1824 arasında faiz ile şirketlere verileceği ve bu yolla üretim aşamasında zorlanan şirketlerde rahatlama sağlanacağı sanılıyor. KENAN MORTAN ANKARA Çok ortaklı şirketlere yeniden "kur garantisi" tanınıyor. Çok ortaklı şirketlerin diğer şirketlerde olduğu gibi, 1 mart 1978'den sonra kur güvenceleri kaldınlmış, bunun sonucunda bu şirketler büyük bir sıkıntı içine girmişlerdi. Çok ortaklı şirketlerin kur borçlannın yaklaşık 20 milyar TL. olduğu ve bu şirketlere kur güvencesi getirilmesi konusunda Maliye Bakanhğı ile DESlYAB'ın anlaşmaya vardığı saptandı. Söz konusu çözümleme için DESİYAB üst kademesinde sürdürülen teknik çalışmalann son aşamaya geldiği ve "kur garantisi sigortası" adı altında uygulamaya sokulacak sistemin, ekim ayı sonuna dek yürürlüğe gireceği öğreniidi. 1979 yilından sonra çok ortaklı şirketler, daha önce kullandıkları döviz kredileri nedeniyle büyük bir bunalıma girmiş, bu arada bir kısmının iflası söz konusu olmuştu. Söz konusu yeni önlemle çok ortakh şirketler ve özellikle işçi şirketlerinin büyük bir rahatlama içine gireceği açıkhk kazandı. Ancak, DESIYAB'lın çok ortaklı şirketlere dönük operasyonel işlemlerini salt kur güvencesinden ibaret tutamadığı ve bu olayı ek üç ayak Ustüne oturttuğu öğrenildi. Bunlardan ilki, işçi ve çok ortaklı şirketlerin. durumunun iyileştirilmesı için getirilen 15 milyar liralık fon oldu. Uzun süredir tartışma konusu olan, ancak Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in Kırşehir konuşması sırasında bu konuda açık önlem istemesiyle yürürlüğe giren fonun, Maliye Bakanlığı tarafından taahhüt edilen kısmının 2 milyarlık bölümü Bakanhkça, DESlYAB hesabına geçırildi. , DESlYAB tarafından öngörülen önlemlerin ikinci ayağı, yönetici desteği ile gerçekleştiriliyor. DESlYAB, çok ortaklı şirketler içinde, özellikle işçi şirketlerinin nitelikli yöneticiden yana sıkıntı çektiği saptanarak, bu şirketlere "geçici" süreyle yönetici vermeyi kararlaştırdı. Bu amaçla, şimdilik dört şirkete "yönetici yardımı" yapıldığı ve bunun 1984 yılında yaygınlaştırılacağı saptandı. Üçüncü önlem ayağı ise, 1984 yilından itibaren geçerli olacak 40 milyar liralık işletme kredisi olanağı olacak. Söz konusu kredinin, yüzde 1824 arasında faiz ile verileceği ve bu yolla özellikle üretim aşamasında zorlanan şirketler için büyük rahatlama getirileceği sanılıyor. Bu amaçla, 1972 Ankara anlaşması ile bağnlanan TürkAlman Fonu ile Halk Bankası tarafından değerlendirilen yaklaşık 30 milyon DM'lık kredinin bundan böyle DESÎYAB tarafından verileceği saptandı. Banka, bunun dışındaki kaynaklan, sermayesinin 50 milyar liraya çıkartılması ile sağlayacak. Bu arada DESlYAB'ın, zor duruma düşmüş bulunan işçi şirketlerinin bazı kuruluşlarca "ucuza kapaülması" işlemine kesinlikle izin vermeyeceği ve şirketlerin "gün yüzünde" çalışmalan için aktif müdahale yolunu izleyeceği sanılıyor. Bu amaçla, 1963 yılında, kamunun bazı aile şirketlerine yaptığı müdahalenin benzeri bir yolla izleneceği ve DEStYAB'ın müdahale edilecek şirketin belli bir hissesini satın alacağı öğrenildi. Ancak, şirketin durumunun iyileştirilmesi sonrası, hisselerin tekrar eski paydaşlara verileceği bildirildi. Sermest Halı Fabrikası 606 milyon liraya Tatar ailesine satıldı YAVUZ OKAYBEN Türkiye'nin en büyük halı fabrikalarından biri olan Sermest Halı Fabrikası'nı, Kayserili işadamlarından Muhittin Tatar ve oğlu Mehmet Tatar 606 milyon liraya satın aldı. Tatar ailesi aynı zamanda Türkiye'nin en büyük örme iç çamaşırları fabrikası ÖRGl'nin de sahibi. Sermest Halı Fabrikası'nın üretime geçirilmesi amacıyla çalışmalar başlatıldı. Kayseri'de kurulu, günde 600 metrekare üretim kapasiteli ve 8 dokuma tezgâhlı Sermest Halı Fabrikası 1 milyar 150 milyon liraya ulaşan borcu nedeniyle geçen yılın başında iflasını istemişti. Fabrikarun mal varliğı, alacak ve borç durumuna ilişkin olarak bir buçuk yıldan bu yana sürdürülen çalışmalar geçenlerde tamamlandı ve fabrika satışa çıkarıMı. Mal varliğı 359 milyon lira, gayrimenkulleri de 219 milyon lira olarak belirlenen Sermest Halı Fabrikası İstanbul 2. Iflas Dairesi tarafından 606 milyon liraya Muhittin Tatar ve oğlu Mehmet Tatar'a satıldı. İstanbul 2. Iflas Dairesi, fabrikanın 1 milyar 150 milyon lira tutarındaki borcunun yalnızca 800 milyon lirasım "kabul edilebilir" buldu. Banka ve özel şahıslara ipotekli borçlan 350 milyon lira olan fabrikanın 175 işçisine de 50 milyon lira borcu bulunuyor. Fabrikanın yeni sahipleri 175 işçinin iflas öncesi alacaklı olduğu 50müyon lırayı prestij meselesi kabul edip ödeyeceklerini, hiçbir işçinin mağdur edilmeyeceğini söylediler. Dışalım transferleri ilk 6 ayda le yüzdı 10 oranında daraldı ANKARA, (THA) Dışalım transferleri 1983 haziran ayı sonu itibarıyle geçen yılki düzeyin altında kaldı. Yetkililerden alınan bilgiye göre, bu yılın ilk yansında döviz ödemesi gerektiren dışalım, 1982'nin eş dönemine göre, 223 milyon dolarLk artış kaydederek 4 milyar doları aştı. Buna karşın, dışalım transferleri 1982'ye oranla 315 milyon dolar tutarında azalma göstere rek, yüzde 10'luk daralma kaydetti ve 2 milyar 980 milyon dolar düzeyinde kaldı. Böylece, bu yıl ocakhaziran döneminde Merkez Bankası ve ticari bankalarca gerçekleştirilen dışalım transferleri, döviz ödemesi gerektiren dışalımın yüzde 71.5'ine eş değerde oldu. Geçen yıl aynı dönemde, döviz ödemesi gerektiren dışalımın yüzde 84.1 'i düzeyinde dışalım transferi yapılmıştı. Piyale makarnasına 5 lira zam İZMtR (THA) Makarnanın fabrika çıkış fiyatına kiloda 5 lira zam yapıldı. Bu arada ikinci bir zammın da, buğday rekoltesinin düşük olması nedeniyle önümüzdeki günlerde yapıiabileceği bildirildi. Piyale Makarna Fabrikası Genel Müdürü Sadi Deminnen, makarna fiyatlanna yapılan zamma gerekçe olarak buğday rekoltesinin düşük gerçekleşmesinden dolayı maliyetlerin yükselmesini gösterdi ve "rekolte diişuklogü, makarnaya ikinci bir zammı kısa süre sonra yeniden gerektirebilir" dedi. Demirmen, Piyale makarnası fabrika çıkış fıyatının son zamlardan sonra 90 liradan, 95 liraya yükseldiğini söyledi. Odemeler dengesi açığı yılın ilk 6 ayında 1 milyar doları aştı Ekonomi Servisi lürkıye nin odemeler dengesi açığı 1983 yılının ilk altı ayı sonunda 1 milyar 67 milyon dolan aştı. Geçen yılın ük altı ayı sonunda 422 milyon dolar dolayında olan odemeler dengesi açığının bu yıl çeşitli kalemlerdeki olumsuz gelişmelerden etkilenerek yüzde 152 arttığı görülüyor. Odemeler dengesinin cari işlemler hesabındaki açık da geçen yılın ilk yansı sonunda 1 milyar dolann hemen üstündeyken bu yıl 1 milyar 253 milyon dolara yükselmiş bulunuyor. ANKA ajansının sağladığı verilere göre, bu yılın ilk yarısında özellikle işçi dövizi girişlerindeki gerilemeyle proje ve program kredisi kullanımındaki gerileme odemeler dengesi açığının büyümesinde etkili oldu. İşçi dövizi girişleri geçen yılın eşdönemine göre yüzde 24 gerileyerek 691 milyon dolarda kahrken, proje ve program kredileri toplamı da geçen yıl 783 milyon dolarken, bu yıl ilk altı ayında yüzde 44 gerileyerek 437 milyon dolarda kaldı. Öte yandan, dış borç ana para ödemelerinin geçen yılın ilk altı ayında 264 milyon dolar dan bu yılın ilk altı ayı sonunda 453 milyon dolara yükselmesi de odemeler dengesini olumsuz etkiledi. Bu yılın ilk altı ayında dış ticaret açığı geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 6 büyüyerek 1 milyar 777 milyon dolara yükselirken, geçen yıla oranla gelişme gösteren odemeler dengesi kalemleri net turizm girişleri, diğer görünmeyenler, özel yabancı sermaye girişi ve diğer sermaye hareketleri oldu. ODEMELER DENGESİ (Milyon $) I.CARİ tŞLEMLER DENGESt OcakHaziran 1983 1982 1.253.3 1.004.6 1.776.5 2.673.9 4.450.4 523.2 602.3 109.8 690.8 51.6 376.5 185.7 453.0 35.9 279.7 22.3 157.1 143.7 1.067.6 1.683.6 2.539.8 4.223.4 679.0 670.5 93.6 905.4 15.4 365.9 A. Dış Ticaret Dengesi 1. ihracat (FOB) 2. İthalat (CIF) R Görünmeyen İşlemler 1. Dıs Borç Faizleri 2. Tiırizm ve Dış Seyahat 3. tşçi Dövizleri 4. Kâr Transferleri 5. Diğer Görünmeyenler II.SERMA YE HA REKETLERt 1. Dış Borç Ödemeleri 2. Özel Yabancı Sermaye 3. Proje Kredileri 4. Bedelsiz İthalat 5. Program Kredileri 6. Diğer Sermaye Hareketleri GENEL DE1SGE Bu gelişmeler sonucunda Türkiye'nin geçen yılın ilk yarısı sonunda 1 milyar 269 milyon dolar olan dış kaynak ihtiyacı bu yılın ocakhaziran dönemi sonunda 1 milyar 706 milyon dolara yükseldi. IMF'den kredi İSTANBUL, (THA) Yabancı Sermaye Koordinasyon Derneği, YASED Yönetim Kurulu Başkanı Erdoğan Karakoyunlu, yabancı sermaye girişiminin ihracat dövizi gibi sürekli artış göstermesi gerekmediğini söyledi. Yabancı sermayenin kısa dönemli değil uzun dönemli olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirten Karakoyunlu, şöyle devam etti: "Yabancı sermaye önce alt yapısını kurar. Belli bir deneyim kazanıldıktan sonra arazi de nygunsa gelişir." Karakoyunlu geçen yıl yabancı sermaye girişindeki yüksekliği garantisiz ticari borçlarla ilgili bazı formalitelerin çözümlenmesine bağlayarak, "şimdi yabana sermaye bir bekleyiş döneminde. Seçim sonuçlannın ve yabancı sermayenin teşvik politikasının sürdüriilüp sürdüriilemeye Karakoyunlu: \abancı sermaye ihracat dövizine benzemez Irak heyeti 10 milyon dolarlık cam kullanımı bu yılın ilk altı ayında artarak 235 milyon dolara ulaşırken, dış kaynak açığının kapatılması için Merkez Bankası 336 milyon dolarlık yeni kısa vadeli borç altına girmiş bulunuyor. cegi merakla bekleniyor. Bu da yabancı sermaye girisini yavaşlatıyor" dedi. Karakoyunlu, teşvik politikası sürdürülürse, yabancı sermaye girişinin artacağını da sözlerine ekledi. Celal Sönmez: AET ülkeleri tekstilde Türkiye'den çekiniyor BURSA, (THA) Sönmez Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili Celâl Sönmez, Türkiye ile AET arasında başlatılan uyum sağjama görüşmelerinin topluluğun tutumu yüzünden askıda kaldığına değinerek, "AET tarafından Türk tekstil ithaline konulan kısıtlamalar, AET'nin tekstil alanında Türkiye'den çekindiğini gösteriyor" dedi. Türkiye ile AET arasında yapılması gereken ve 1980 yılında başlatılan uyum sağlama görüşmelerinin aksamasımn Yunanistan'ın gümrük indirimleri konusundaki tutarsızlığından da kaynaklandığını belirten Sönmez daha sonra şunları söyledi: "AET'ye tam iiye olmaya çalışan Türkiye'nin konınması gerekirken tek taraflı ve yanlı karaıiarla Türkiye'nin güçlü olduğu tekstil ihracına set çekilmek istenmekledir. Bu kararlara AET ülkelerindeki sanaykiler de karşıdır ve Türkiye'ye haksızlık edildiği inancını taşnnaktadırlar. Bir süredir devam eden bu kısıtlama kararlannın görüşmeler yoluyla çözümfcnmesini bekliyo. ruz." İSTANBUL, (ANKA) Ticaret Bakanlığı'na bağb kuruluşları n üst düzey yetkililerinden oluşan 6 kişilik ticaret heyeti dün Istanbul Ticaret Odası'nı ziyaret ederek Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Kuşculu ve ihracatçı kuruluşlan ile görüşmelerde bulundu. Irak Ticaret Heyeti bu ikili görüşmelerde, Türkiye Şişe Cam Fabrikalan'ndan bir yıl için 10 milyon dolarlık düz cam bağiantısı yaptı. Bu konuda Türkiye Şişe ve Cam Fabrikalan Pazarlama Koordinatörü Erhan Aras, yaptığı açıklamada, Irak'a 15 yıldan bu yana düz cam ihraç edildiğini hatırlattı. Aras, geçen yıl Irak'a yine 8 milyon dolarlık cam ihraç edildiğini kaydetti. Irak Ticaret Heyeti daha sonra ihracatçı kuruluşlann yetkilileriyle gıda ürünleri konusunda görüşmelerde bulundu. y pı laoancı sermaye az getıraı, çok goturau at Ekonomi Servisi 1983 yılının ilk yansında yabancı sermaye Türkiye'ye getirdiğinden fazlasını kâr transferi olarak geri götürdü. ANKA ajansının verilerine göre bu yılın ocakhaziran döneminde Türkiye'ye özel yabancı sermaye girişi 35.9 milyon dolarda kalırken yabancı sermayeli kuruluşlann Türkiye'den yaptıkları kâr transferleri 51.6 milyon dolan buldu. 1982 yılının bütününde 43 milyon dolar olan kâr transferlerinin yalnızca geçtiğimiz haziran ayında 34 milyon doları bulması ilginç bir gelişme olarak değerlendiriliyor. Böylece bu yılın ilk altı aymdaki kâr transferleri geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 240 artmış oluyor. artış gasterirken net yabancı sermaye girişlerinde aynı ölçüde artış olmadı. Geçen yılın ilk altı ayında 23.7 milyon dolar olan yabancı sermaye girişi bu yılın aynı döneminde yalnızca yüzde 50 artarak 35.9 milyon dolarda kaldı. *T » •!• I ••••!•• Yabancı sermayenin Türkiye'den kâr transferleri geçen yıla oranla önemli bir Her üç banknottan bîrisi imha edîldî ANKARA (a.a.) Merkez Bankası bu yılın ilk 7 ayında eskiyip yıpranma nedeniyle 251 ton ağırhğında 251 milyon adet banknotu dolaşımdan çekti ve yakarak imha etti. 10 >ıl önce esf kime nedeniyle yakılarak imha edilen banknot sayısı yalnızca 83 milyon adetti. Merkez Bankası yetkilileri, en çok 10 ve 20 liralık banknotlann eskidiğini belirttiler ve dolaşımda bulunan 10 ve 20 liralıkların yüzde 45'inin eskime nedeniyft imha edildiğini söylediler. Merkez Bankası'nca yapılap açıklamada, son yıllarda eskimif ve yıpranmış banknotlann dikkat çekici bir artış kaydettiği belirtilerek, "halkın ekonomik anlamda para egilimi yüksek, ancak parayı fiziki bakımdan konıma özeni az" dendi. Merkez Bankası açıklamasına göre 1972'de 231 milyon adet para dolaşımda bulunurken, bu sayı 1983 temmuzunda 956 milyon adete ulaştı. Eskime ve yıpranma nedeniyle dolaşımdan çekilen vç yakılarak imha edilen banknot tutan 1972 yılında 83 milyonken, 1983'ün ilk'7 ayında 251 milyo» na ulaştı. Böylece yaklaşık her 3 banknottan biri imha edilmij oldu. Merkez Bankası, açıklamasırv da bu konuda şöyle deniidi: * "Dolaşım hareketleri sonua} Merkez Bankası'na ve bankalar sistemine aktanlan banknotlar, yetkililerin gözetiminde dikkatli bir incelemeden geçirildiktea sonra, eskimiş yıpranmış, kısmen fiziki parca kaybına uğramış, üzerine yazı ve resim çizilmiş v$ yırtılmış olanları, Türk parasınn saygınlığı ve halk sağlıgı yönün'den yarattığı sakıncalar dikkate alınarak, ayıklanıp iptal edildikten sonra, birçok yabancı ülkede olduğu gibi, ısısından da yararlanılarak, yakılmak suretiyle yok edilmektedir. Örnegin üretimi bu denli döviz kaybına neden olan banknotlann kullanılmasına özen gösterilmemesi sonucu, 1983 yılının ilk yedi ayında dolaşımda bulunan her yüz adet 10 ve 20 liralık banknottan 45'er tanesi, her yüz adet 50 ve 100 liralık banknottan 35'er tanesi, her yüz adet 500 »e 1000 liralık banknottan 33'er tanesi ve her yüz adet 5000 ve 10000 liralık banknottan 5'er tanesi yukarıdaki gerekçelerle imha edilmek üzere dolaşımdan çekilmistir." KÎK kararnamesinde büyük değişiklik yapıldı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) lktisadi Kamu Kuruluşlannı yeniden düzenleyen ve sınıflayan kararnamenin bu hafta Danışma Meclisi Genel Kurulu'nda ele alınması bekleniyor. Bütçe Plan Komisyonu tarafından son şekli verilen kararnamede büyük değişiklik yapıldığı gözlendi. Düzenlemeler içinde en önemli nokta, fiyat belirleme yetkisinin yeniden kamu kuruluşuna verilmesi oldu. Bütçe Plan Komisyonu'nun 1 /703 sayıyla hazırlayarak Genel Kurul'a sevkettiği raporda, tanım bazında yapılan eksikliklere dikkat çekilerek şöyle deniliyor: "19 v ıihk 440 sayılı kanunun uygulamasının peşinde gelen 60 sayılı KHK'nın de yine bir yeknesaklaştırma ve kavramlan iyileştirme yanı ağır basmaktadır. Kararname, 19 yıllık uygulamada ortaya çıkan 440 sayılı kanunun statüsü dışındaki bağımsız statüleri yeniden ortak bir çatı altında toplamaya çalışmaktadır. Ancak, bu ortak statü arayışının işletmeleri kaynak tüketen değil, kaynak yaratan hale gelirecek tedbirlerde esaslı ve köklii bir değişiklik yapıldığını söylemek güçtür. Hatta, bu ortak statü arayışının kunımlann mevcut fonksiyonlarını ve kuruluş amaçlannı da zedeleyebilecek sonuçlar doğurabilecegi düşünülmektedir." Kararnamenin, personel düzenlemesi konusunda fazla değişiklik getirmediği kaydedilerek, "440 sayılı kanunun verimliligi ve kârlılığı önleyen, işleyişi tıkayan ve kaynak yaratmayan hususlanndan sdz edilmemektedir. İşleyişi önemli ölçüde tıkayan personel rejimi konusunda bir takım esaslar getirilmekle beraber, bu konu yine zamana bırakılmıştır" deniliyor. Bu arada, Bütçe Plan Komisyonu tarafından getirilen önemli bir değişiklik ile istisna hükümleri yaygınlaştırıldı. Komisyon değerlendirmesinin bu bölümünde, "kararnamenin dikkat çeken en önemli yönii de, kuruluşlan ortak bir statü altında toplamaya çalışırken, bazı kuruluşlan kendilerinden beklenen fonksiyonlan yerine getiremez hale düşürebilecegi hususudur" denildi. Komisyonun kararname ile getirilen fiyat belirleme yetkisini de değiştirdiği görüldü. Komisyonun bu konudaki gerekçesi şöyle yer aldı: "Her ne kadar KHK'ye göre İDT'lerin fiyatlanna müdahale halinde zararları ile beraber ugradıklan kâr kaybı da ha/ineden karşılanarak mutlaka kârlı çalıştınlmalan esası getiriliyorsa da, bu durum gerçek anlamda kârlı çalışma ilkesinin uygulanmasını engelleyecektir. Bu nedenle komisyonumuz, maddeyi yeniden diizenlemiş ve doğnıdan fiyat yetkisi yerine gerektiğinde görevİendirme ilkesi getirmiş ve böylece İDT'leri KIKIerden farklılaştırarak, kararnamedeki tariflerle uyumlu hale getirmiştir." Fiyat belirleme gibi kamu kuruluşlarının hayati işlevi 33. madde içinde yeniden şöyle yazıldı: "Teşekkül müessese ve bağlı ortaklıklar, isletmelerinde üretilen mal ve hizmetlerin fiyatlannı tesbitte serbesttirler. Teşekkül mUessese ve bağlı ortaklıklara konulan ile ilgili olarak ve kalkınma planı ve yıllık programlardaki ilkelere uyularak, Bakanlar Kurulu'nca görev verilebilir." Bu arada, kamu kuruluşlan içinde yapılan düzenleme sonucu, Bütçe Plan Komisyonu'nun bazı kamu kurumlannı kamu niteliği ağır basan ve kâr etmesi zorunlu olmayan kuruluşlar kapsamına aldığı görüldü. Buna göre, Türkiye Elektrik Kurumu, TKİ, Demir Çelik İşletmeleri ve Toprak Mahsulleri Ofisi'nin yeni KİK listesine alındığı görüldü. Daha önceki sınıflamada, Ziraat Bankası'na bağlanmış olan Anadolu Bankası'nın bağlı ortaklıktan çıkartılarak, dış ticaret konusunda bir ihtisas bankası haline getirilmesi tavsiye edildi. DÖVİZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hoüanda Florini Alış 242,05 214,89 12,91 90,55 4,50 25,24 30,02 80,95 30,71 111,42 15,16 99,34 196,60 830,76 32,63 362,18 69,55 MUDO İzmir ve Ankara'da mağaza açtı Ekonomi Servisi Çağdaş spor giyimin öncülerinden MUDO, Ankara Kızılay ve İzmir Kordon'da iki modern Mudo mağazası açtı. llgililer, Ban'da olduğu gibi Türkiye'de de benimsenen spor giyim anlayışının yarattığı talebi karşılamak üzere MUDO Mağazalar zincirinin önümüzdeki yıllarda daha da genişletileceğini belirttiler. Döviz 1 tsveç Kronu 1 tsviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Kuveyt D'ınan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 S. Arablstan Riyali Satts 246,89 219,19 13,16 92,36 4,59 25,75 30,62 82,57 31,32 113,64 15,46 101,33 200,53 847,38 33,28 369,42 70,95 Döviz Efektif Ahş 242,05 204,15 12,91 90,55 4,27 25,24 30,02 80,95 30,71 111,42 14,40 94,38 186,77 789,23 31,00 362,18 66,08 Efektif Bütçe Plan Komisyonu'na göre İşletmeleri kaynak tüketen değil kaynak yaratan hale getirecek tedbirlerde köklü değişiklik yapılmamış. Kuruluşlar ortak statü altında toplanırken bazılan fonksiyonlarını yapamaz duruma getirilmiş. Fiyat belirleme yetkisi yeniden ele alınmalı. Satıs 249,31 221,34 13,29 93,27 4,63 26,00 30,92 83,38 31,63 114,76 15,61 102,32 202,49 855,69 33,61 373,04 71,64 ÇAPRAZ KURLAR 18.7490 2.6731 53.7888 9.5899 8.0629 2.9901 1 ABD DOLARI 7.8817 Avusturya Şilini B. Abnan Markı 2.1724 Belçika Frangı i1596.63 Danimarka Kronu 243.65 7.4180 Fransız Frangı Hoüanda Florini 3.4802 1 Avustral. Doları 0.8878 1 Kuveyt Dînarı 3.4322 1 Sterlin 1.4963 tsveç Kronu tsviçre Frangı ttalyan Lireti Japon Yeni Norveç Kronu S. Arabis. Riyali ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI Eczacıbaşı Artema fabrikası 23 eylülde Bozüytik'te açılıyor Ekonomi Servisi Eczacıoaşı Topluluğu karuluşlanndan olan ARTEMA Armatur ve Tesisat Malzemelerı Sanayi ve Ticaret A.Ş.'nin Bozüyük tesisleri 23 eylülde törenle hizmete açılacak. Temeli 1979 yılında atılan ve üç aydan beri deneme üretimi yapılan ARTEMA fabrikalarında çağdaş teknolojivle sağlık armatur ü ve valf üretilecek. Eczacıbaşı Topluluğu'nun öncülüğünde kurulan ARTEMA 'ya Rabak ve Çanakkale Seramik'in yanısıra Islam Kalkınma Bankası ve Thyssen A.G. de ortak oldular. Bilecik'in Bozüyük ilçesindeki ARTEMA fabrikalarında mikrobilgisayar kontrollü makine ve tezgâhlar yer alıyor. Profesyonel bir reklam ajansında en az üç yıl çalışmış Graphic Designer/Art Director, Reklam Yazarları ve Yardımcı Grafiker anyoruz. Ilgilenenlerin 147 73 16'dan randevu almalannı rica ederiz. ALTIN GÜMÜŞ FİYATLARI Cumhuriyet Reşat 24 Ayar 22 Ayar Bilezik ALIS 27.000 26.500 3.640 3.320 90 SA T1Ş 27.200 27.000 3.660 3.440 92 BîRLESİK REKIAMCIIAR LrD. Cümüs