Katalog

'3 AĞUSTOS 1983 EKONOMİ CUMHURİYET/7 Günün Aynası Cari işlemler açığı beş ayda l milyar doları aştı ANKARA (ANKA) Bu yıl )cakMayıs dönemi sonunda ari işlemler dengesi açığı 1 milar dolar düzeyini aştı. Geçen yılın eş döneminde 04,5 milyon dolar olarak ger'•leşen cari işlemler dengesi rrğında bu yıl yüzde 32 oranına bir artış olduğu belirlendi. ırtışta, ithalattaki genişlemenin anısıra işçi dövizi girişindeki zalma da etkili oldu. ödemeler dengesi verilerine ayanarak yapılan hesaplamalaı göre, geçen yıl Mayıs ayı cari Jemler açığının yabancı sermaye girişi ile program ve proje kredileri açığının yabancı sermaye giriş ve program ve proje kredileri kullanımı ile karşılanan bölümü dışarıda ekonominin finansmanında sağlanan 381,7 milyon dolarlık fazla, bu yılın eş ayı sonunda 477,7 milyon dolarlık açığa dönüştü. OcakMayıs dönemi itibariyle özel yabancı sermaye girişinin ise 1982'nin eşdönemine göre yüzde 144 oranında artış kaydederek 23,7 milyon dolardan 57,8 milyon dolara yükseldiği gözlendi. Ürün bedellerinde peşin ödeme Kömür açiğımız uygulaması lâfta ım kalacak? TKİ Genel Müdürü: 8 milyon ton MAHMUT TUNABOYLU ÇORUM Türkiye Kömür tşletmeleri Genel Müdürü Kâmuran Gürakan 1983 yılının ilk yarısında Türkiye genelinde 12 milyon 300 bin ton linyit ve maden kömürü üretimi yapılabildiğini, buna karşın yaklaşık 8 milyon ton dolayında açık bulunduğunu söyledi. Gürakan, açığın kapatılması rMO'ne bir haftada 4.2 milyar iralık kredi sağlandı ANKARA, (ANKA) Merez Bankası kaynağından, ilk seiz özel bankaya temmuzun ilk aftasında 13.6 milyar liralık redi sağlandı. Sözkonusu kreiler bu genişlemeyle 229.4 milar lira düzeyine yükselmiş ulunuyor. Destekleme alımı yapan kamu .uruluşlarından yalnız Toprak 4ahsulleri Ofisi ile Tarım Satış Looperatifleri Birlikleri kredileinde değişiklik görüldü. Hububat alımlarını sürdüren TMO'nin Merkez Bankası kaynağından sağladığı krediler, temmuzun ilk haftasında 4.2 milyar liralık genişleme kaydetti ve 52.2 milyar lira düzeyine ulaştı. TSKB'nın kredileri ile 100 milyon liralık daralmayla 17.7 milyar liraya düştü. Destekleme alımı yapan diğer kamu kuruluşları ile sanayi alanında faaliyet gösteren kamu kuruluşlarının kredilerinde bir değişiklik görülmedi. , Financial Times: IMF'in Türkiye başarısına gölge dtişüyor Ekonomi Servisi Dünyaca ünlü "Financial Times" gazetesi Türkiye ekonomisi hakkında bir yazı yayınladı. Yazıda, tarımsal üretimdeki düşüşün ve Ortadoğu pazarındaki daralmanın ekonomik hedeflerin tutturulmasını güçleştireceği öne sürülüyor. David Tonge imzasıyla yayınlanan "IMF'nin Başan Öyküsüne Diişen Gölgeler" başlıklı yazıda "ödemeler dengesinin yoğunlaştığı ve borç ödemelerinin yapıtamadıgı 5 yıl öncesine oranla Türk ekonomisi bugiin daha saglam temellere olurmuş göriiniiyor" dendi. İMF programına tamamen sadık kalınarak sağlanan bu başarının yeni yeni gündeme gelen bazı olumsuzluklarla gölgelenmeye başladığına dikkat çekilen yazıda bu olumsuzluklar şöyle sıralandı: • Ekonomik büyüme hızı tahmini yüzde 4'ten yüzde 2.9'a indirildi. • Tarımsal üretim önemli ölçüde düştü. • Ortadoğu pazarlarındaki daralma ihracatı etkiledi. • Enflasyonun yüzde 30'lara varması olası. • Devlet tarafından kurtarılmak istenen şirket sayısı arttı. • Enerji kısıtlamaları yeniden başladı. için gerekli önlemlerin ahndığını, konut ve apartmanlara yapılan tahsislerin ilk etapta yüzde 50 oranında karşılanacağını açıkladı. önceki gün Alpagut Dodurga linyitlerinde incelemelerde bulunan TKİ Genel Müdürü Gürakan, 1982 yılı sezonunun 2 milyon ton üretim açığıyla kapatıldığını, bu yıl da linyit madenlerinde meydana gelen göçük ve benzeri olaylar nedeniyle üretimin düştüğünü bildirdi. Bankerlerin kömür dekapaj ihalelerine de girdiklerini, ancak akitlerini yerine getiremedikleri için büyük oranda üretim açığının meydana geldiğini belirten Genel Müdür Gürakan, Türkiye'de linyit üretiminde 5. sırada yer alan Çanakkale'ye bağlı Çan ilçesindeki iki sahada I milyon 76 bin metreküplük dekapaj ihalesinin önümüzdeki günlerde ikinci kez gerçekleştirileceğini, bu konudaki hazırlıklann sürdürüldüğünü, bildirdi. Türkiye Kömür Işletmeleri Genel Müdürü Gürakan, üretim açığı konusunda şu bilgiyi verdi: Eldeki verilere göre Şırnak'ta 86 bin, Konya Ilgın'da 288 bin, Aşkale'de 22 bin, BingölKarlıova'da 28 bin lon olmak iizere loplam 424 bin (on ürelim açığı bulunduğu saplandı. Tiim ülkc genelinde 8 milyon ton olarak göriilen açıgın kapatılması için genel müdiirlüğe bağlı 50 dolayında linyit ocağında, önümüzdeki kış yurttaşların sıkıntı çekmemesi için önlemler alınmıştır." Iklim koşullarının dikkate alınarak sobalı konutlarla kaloriferli dairelere tahsisler yapıldığını söyleyen TKİ Genel Müduru Gürakan, Izmir'de sobalı konutlara 2 partide olmak kaydıyla birer ton koK verildiğini, Ankara'da sobalı konutlarâ 2'şer, kaloriferli apartman dairelerine 7'şer ton kömür tahsis edildiğini belirtti ve "Ankara'lılar az kömür tahsis ediliyor diye >akınmı>orlar" dedi. tZMİR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Taban fiyat uygulamalarının nasıl yapılacağı konusu kesinlik kazanmadı. Ticaret Bakanlığı "peşin fiyat esastır" derken destekleme alım kararlarında "ödenememesi veya bir kısmının ödenmesi halinde" türündeki ifadeler uygulamanın bu yıl da Maliye Bakanlığı'nın uygulayacağı ödeme takvimi içinde yapılacağını ortaya çıkardı. Bilindiği gibi, geçtiğimiz yıl altı ayda ödemeyi öngören taksitli ödeme eleştiriler üzerine kaldırılmıştı. 4ağustos 1983 gün ve 18125 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan pamuk, üzüm, fındık ve incire ilişkin destekleme alım kararlarında ortak bir ifadeyle taban fiyatın ödeme biçimi açıklandı. Örneğin Para Kredi Kurulu'nun 82 sıra no ile yayımlanan pamuk destekleme alım kararının 3. maddesinde şöyle deniliyor: "Birliklerce satın alınacak tirilir ve üreticinin alacagına ilakütlü pamuk bedellerinin üreti ve olunur." Bu durumda gecikme faizi ciye peşin ödenmesi esastır." Ancak daha sonraki bölümde ürün teslimi hangi tarihte yapıpeşin fiyat kavramından sapıla lırsa yapılsın 15 ekim sonrası tatrak "ödeme yapılmaması" hal bik edilecek. Ayrıca ödemenin leri sıralanıyor ve şu ifade kul yayılımı da belirsiz olduğundan, lanılıyor: bu durumda yüzde l'lik gecikme Ticaret Bakanhğı "peşin fiyat esastır" derken destekleme alım kararlarında "ödenmemesi veya bir kısmının ödenmesi halinde" türündeki ifadeler uygulama bivimini belirsisleştiriyor. "Biriiklere teslim edilen iirünlerin bedellerinin tamamının veya bir kısmının ödenmemesi halinde ödenmeyen net ürün bedeli için belirtilen larihlerdcn başlamak üzere ödemenin yapılacağı tarihe kadar her tüm 15 gün için yüzde 1 t'aiz farkı tahakkuk etfaizleriyle ödemenin uzun bir süre ertelenebileceği sanılıyor. Ayrıca bu yıl depolama olanaklarının kısıtlılığı gerekçesiyle üreticinin geç teslimini özendiren bir sistem geliştirildi. Bu sistemde üretici ürününü geç teslim ettiği oranda fiyat farkı adı altında bir ek bedel alacak. Bu konuda destekleme alım kararlarında kullanılan ortak ifade şöyle: "Belirtilen tarihler ile 31/1/1984 tarihi arasında biriiklere ürün teslim eden üreticiye, destekleme alım fiyatına ilaveten Çukobirlik ve Antbirlik'te 1/10/1983, Tariş'te 15/10/1983 tarihi ile ürün teslim tarihi arasında her tüm 15 gün için yüzde 1 fiyat farkı ödemesi yapılır." Ancak, söz konusu uygulamanın pratikte uygulanmaz olduğu sanılıyor. Uzmanlar, birliklerin depolama olanaklarının geniş olduğunu, bunun yanısıra bazı ürünlerde saklama ve bekletme olanağının bulunmadığını kaydettiler. Örneğin incirde toplanma işlemi sonrası kurtlanma olasılığı yüksek oluşu nedeniyle bu türden bir uygulamanın sadece fire oranını büyüteceği sanılıyor. Cantürk: Peşin ödemede üretici müsterih olsun ÇORLU, (Cumhuriyet) Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği"nin "Trakyabirlik" entegre yağ tesislerinin 10 ünitesinin açılışında konuşan Ticaret Bakanı Kemal Cantürk, "Söz veriyorum, uretici parasını taksitle değil, peşin alacaktır. Hiçbir köylü paramı peşin alamadım diye yakınmayacaktır" dedi. Ticaret Bakanı, destekleme fiyatlarında bu yıl taksitli ödeme yerine peşin ödeme getirdiklerini belirtirken, "Geçen yıl bazı ekonomik nedenlerle kredili alıma gitmiştik. Bu uygulama gerekliydi. Ancak, üreticinin bu yıl çeşitli nedenlerle mesgul durum<ila olduğunu görünce, peşin ödemeyi getirdik. Allahın izniyle bu yıl üreticiye ürününün parasını taksitle değil peşin olarak verecegiz. Ancak 510 günlük gecikmeler olabilir. Bunları kusur olarak görmeyiniz. Fakat, kimse paramı peşin alamadım diye yakınmayacaktır. Bu konuda söz veriyorum. Bu yıl buğday ürününün iyi olmadıgını biliyorum. Bu nedenle ayçiçekte peşin ödemeye önem vereceğiz. Peşin ödemeyi süratlendireceğiz. Üretici, köylü müsterih olsunlar." Bakan bu sözlerine rağmen ödemelerde ortaya çıkabilecek gecikmelerden dolayı üreticinin mağdur olmaması için "ekim ayından itibaren her 15 günlük gecikme için yüzde 1 faiz tahakkuk ettirilerek, üreticinin alacagına ilave olunacağım" da sözlerine ekledi. Ekonomik programın bundan sonra gelen hükümetler tarafından da uygulanacağını belirten Cantürk, "Şimdilik bazı sorunlar vardır, bunlann çözümleri biliniyor, kaynaklan vardır" dedi. Basında "thracatta alarm var" şeklinde haberler yer almasına karşın, "şunu söylemek isterim, ihracatta kötüye gidiş yoktur" diyen Cantürk şunları söyledi: '" "Türkiye için ihracat kandır. . Normal bir gidişte ağırlaşmalar olabilir. Bu normaldir. İhracat kredilerinin verilmesinde bazı güçlükler olmuştur. Bu kredilerin verilmemesi. ileride enflas yonla karşılaşılmaması içindir. ihracat potansiyelimiz vardır. Çeşitli aksaklıkların giderilmesiyle bu artış sürdürülecektir. tyiliklerin devam edeceğinin bi . linmesini isterim." Trakyabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Başol, daha önce yaptığı konuşmada ise ürün bedellerinin peşin ödenmesini istedi. "Eğer, birlik olarak ürün bedellerini zamanında ödeyemezsek, üretici mahsulünj taban fiyat olmasına rağmen düşük fiyatla satacaktır. Nitekim bütün önlemlere rağmen, geçen yıl yağlık ayçiçeğinin önemli bir kısmının taban fiyatın altında satılması önlenememiştir. Limited şirketlerin bloke edilen \ermayeleri erken geri verilecek ANKARA, (a.a.) Limited rketlerin kuruluş ve sermaye rtırımlarında bankalara bloke dilen paraların şirketlere geri îrilmesi için şimdiye kadar araan işlemlerin Türkiye Ticaret icili Gazetesi'nde ilân edilmiş Iması şartı kaldırıldı ve sermaînin şirketlere normalden daha nce geri verilmesi imkânı jlandı. Limited şirketlerin kuruluş ve :rmaye artırımları sırasında ankalara bloke edilen paraların rketlere geri verilmesi esasları, lerin daha süratle sonuçlandırılabilmesi bakımından Ticaret Bakanhğı, Iç Ticaret Genel Müdürlüğü'nün bir sirküleri ile yeniden düzenlendi. Sirküler, önümüzdeki günlerde Resmi Gazete'de yayınlanacak. Yetkililer, "1982 yılında limited şirketler tarafından kuruluş veya sermaye artırımı esnasında blc!:e ettirilen sermaye toplamının yaklaşık 20 milyar Türk lirası olduğu nazara alınırsa, bu düzenlemenin ticaret aleminde önemli bir rahatlamaya vesile olacağı daha iyi anlaşılır" dediler. Lrmatörler Birliği: Denizcilik ektöründe 72 firma iflâsın eşiğinde İSTANBUL, (THA) Deniz :ktöründe karşılaşılan sorunlar ılzünden 72 firmanın iflasın eşiınde olduğu bildirildi. Arma>rler Birliği Genel Sekreteri iistem Markaloğlu, bu duru1un korumacı önlemlerin yeterzliğinden ve navlun krizinden aynaklandığını belirtti. . « * Markaloğlu, deniz taşımaaUnda bundan 10 yıl önceki yatnın yürürlükte olduğuna dikîti çekerek açıklamasını şöyle irdürdü: "ABD karasulannda ABD ıpımı olmayan bir gemi yiik taşıyamaz. Bizde böyle önlemler olmadığı gibi işler hâlâ denizcilikle ilgili eski yasayla yürülülmektedir. Bu yasa gemi alım satımından, inşaya kadar pek çok alanda önümiize bürokratik engeller çıkarmaktadır." Deniz sektöründe uygulanan faizierin dünya ülkelerine göre çqk yüksek.olduğunu belirten Markaloğlu, yaşanan navlun krizi ortamında bunun çok ağır bir yük olduğunu bildirdi. Markaloğlu, "Tiim bu olumsuz etkenler birleşince iflas otoylan kaçınılmaz oldu" dedi. ;ü '' * f * ' i Ticaret Bakanı Canturk EV EKONOMİSİ HAZIRLAYAN MERAL TAMER Bankalar kararnamesi ne getiriyor? İSMAİL CANSEVENMEHMET ÇEKİNMEZ Çocuklara, "mutlaka bal yiyeceksivi" diye ısrar etsek mi, etmesek mi? Basit şeker içeren balın şekere oranla en önemli farkı, doğrudan kana karışması, yani yendikten 5 dakika sonra enerji vermeye başlaması. Şekerde ise bu süre yarım saat. Diyelim ki, daha iyi beslenebilnıek için parasal olanaklannız elverdiği ölçüde bal yemeğe uğraşıyorsunuz Diyelim ki, balın yararlarından yola çıkarak çocuğunuza özellikle sabahları bal yedirmek konusunda ısrarlısınız, hatta bazen bal yemek istemeyen çocuğunuzu bu nedenle hırpalamayı bile göze alıyorsunuz Diyelim ki balın yararlarından öyle eminsiniz ki, çeşitli markaiarda sokaklarda satılan ballann besin değerinden kuşku duyuyor ve iyi bal üretilen merkezler olarak bilinen yörelere giden gelen oldukça, yüzünüzü kızartıp "saf bal" ısmarlıyorsunuz Pekiyi balın besin değeri ve reçel ve şekerden üstün yanları konusunda ne biliyorsunuz? Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik Bölümu Başkanı Prof. Ayşe Baysal "Balın kişiye süratle enerji Vermesinden başka önemli bir özelliği yoktur. Balda "basit şeker" vardır. Yani balı yediğimiz zaman şeker derhal kana karışır ve bal böylelikle yiyene hemen 5 dakika sonra enerji verir," diyerek bizi epey şaşırttı. "Ama" dedik, "Siz herhalde suni olarak üretilen ve büyük kentlerde bakkal markel vilrinlerinde sıra sıra boy gösteren kavanoz ballardan söz ediyorsıınuz.." "Haytr" diye lafı ağzımıza tıkadı Prof. Baysal ve sozlerini şöyle surdürdü: "Arıcılıkta bal, "kütük kovan" ve "fenni kovan" olmak üzere iki yöntemle üretilir. Kütük kovan, bal üretiminin modernleşmemiş şeklidir. Fenni kovan ise, üretimi büyük ölçüde arttırıcı etkisine karşılık, halk arasında yaygın olarak sanıldığı gibi balın besin değerini azallmaz." Şaşkınlığımız giderek artıyordu... "Yani siz, arının çiçeklerden doğal olarak yaptığı balla, fenni kovanlarda şekerli su içerek yaptığı balın besin değeri avnıdır diyorsunuz." "Evet" dedi Prof. Baysal, "Bu iki tür balın arasında sadece le/./et farkı olabilir. Çunkü çiçeklerden >apılan bala, o ciçeklerin kokusu siner ve lezzeli artar. Ama besin değeri hiç farkelmez." ve şişelenecek bala şeker katarlar. Şekerin kilosu 100 lira, balın kilosu en az 600 lira olduğuna göre buna pek şaşmamak gerek. Dolayısıyla üretildikten sonra şeker katılan bal, hileli baldır. Kana hemen karışma özelliğini bir ölçüde kaybeder. Bu ballar, Prof. Baysal'a bu açıklamala alındıktan bir süre sonra şekerrından sonra şu soruyu vonelt leşirler. Kavanozun dip kısmıntik: da bir şeker tabakası oluşur. Hi"Sizin anlattıklarınızdan, ba le kalılntamış bal, evde 12 )il lın hızlı enerji sağlamasından beklese bile şekerlenmez. Balın başka şekere oranla önemli bir enerji sağlamaktan başka önemli farkı, >ani içinde vilamini mi bir yararı olmadığı ise doğrudur. nerali bulunmadığını, ayrıca i>i Yukarıda da değindiğim gibi bal, kolü bal di>e bir a>ınm yap balda bulunan "basit şeker" manın gereksiz olduğu sonucu derhal kana karışır ve 5 dakjkanu çıkarabilir mi>iz?" da enerji verir. Normal şekerin vücudumuzda enerji)e dönüşme Prof. Baysal: "İyi bal, kötü bal diye bir ayırım yapmak ge siıresi yarım saal dolaylarındarekir. Ancak, bu a\ırım, sizin dır. Hatta bir örnek daha veresandığınız gibi balın ureliliş bi yim. Yediğimiz ekmeğin içinde çiminden kaynaklanmaz. Bazı de şeker vardır ve ekınekteki şeüretici >a da aracılar, üretilmiş ker ise ancak 2 saatte kana karışır ve enerjiye donüşur." Prof. Baysal'ın soylediklerini anlaınamak için aptal olmak gerekti. Ama ben pek ikna olmamış olmalıyım ki, tekrar sordum: Benim küçıık kı/ım, eline gunde 10 şeker verseniz yemem deme/. Ama iki kaşık balı kavgakıyamet yediriyoruz. Si/in bu anlattıklarını/dan sonra, ona bal yedirmek için ısrar etmekıe pek anlam yok galiba. Şeker gereksinmesini hangi kaynaktan sağlamak istiyorsa, bırakayım oradan sağlasın mı denıek istiyorsunuz?" Prof. Baysal bu soruma "hayır" denıedi. "Pekmez deseydin farklı konuşurdum. Çünkü pekmezde demir, madenler, kalsi>um, potas>um var" dedi. Pekmez konusunu başka bir yazıya bırakıyor ve kilosu 600800 lira arasında satılan ve hemen her seferinde bir de kavanoz parası odediğimiz bal konusunda, "Ben Prof. Baysal'ın \alancisi\int" diyerek yazıyı noktalıyoruz. Bankalar, Bakanlıkça düzeltilmîş İMİançolarını yaymlamak zorunda Iştiraklere sermaye tahsisi, eski kanunda normal iştirakler için banka özsermayesinin "/o 10'u ile sınırlandırılırken ve özellik arzeden (Kalkınma planı yılhk programlarında gösterilen sektörlerde iş yapanlar, kanunla kurulan ortaklık gibi) iştirakler için ise herhangi bir sınırlamaya tabi tutulmamaktaydı. Kararnamede her türlu iştiraklere yatırılacak kaynakların toplamının banka özkaynaklarını aşmaması zorunluğu getirilmiştir. Bu toplamın yukarıda açıklanan 20 kat kredi sınırı içine dahil edilmesi ve her turlu iştirak için de herhangi bir istisna getirilmemesi son derece yerinde bir düzenlemedir. Çunku, eskiden istisnaların kapsamının genişliği nedeni ile iştirakler konusuna uygulamada herhangi bir sınırlama getirilemiyordu. .Böyle bir sınırlama ile banka kaynaklarında daha adil dağılınıı ve banka özkaynakları artırılması sağlanmak eskiye oranla daha mümkün hale gelebilecektir. Eski kanunda banka ve iştirakleri arasında karşılıklı sermaye ilişkileri yasağı konusunda, °7o 20 iştirak oranı bu yasak kapsamı dışında tutulurken, kararnamede, °lf> 20 oranı tamamen kaldırılmış bulunmaktadır. Yine eski kanunda olduğu gibi kararnamede de, bankaların emtia ticareti (basılı ve külçe halinde alun hariç) yapmaları yasaklanmıştır. Yeni düzenleme ile, bankaların gayrimenkullere yatıracaklan kaynaklar toplamının özkaynaklarını aşmaması esası getirilmiştir. Gayrimenkullere yatırılan kaynakların krediler konusundaki 20 kat sınırlamaya dahil edilmesi banka özkaynaklarını artırmaya yardımcı olması bakımından faydalı gorülmektedir. GEÇİCİ MADDELER ' Kararnamenin geçici hükümlerine göre, bankalar kararnamenin yayımı tarihinde mevzuj.a uygun olarak açtıkları kredilerden kararnamede belirtilen şartlara aykın olanları kararname hükümlerine uygun hale getirinceye kadar artıramayacakları gibi, yaptıkları iştirakleri ve edindikleri gayrimenkulleri de kararnamede gösterilen sınırlara intibak ettirinceye kadar iştiraklerine sernıeya yatıramayacaklar ve gayrimenkul edinemeyeceklerdir. Kararnameye göre, açılmaiarı yasak olan krediler ile yapılması yasaklanan iştirakler iki yıl içinde tasfiye edilecek ve elden çıkarılacaktır. Kararnamenin geçici maddclerinde tasfiye edilecek krediler, iştirakler için Oİ ıl ş Bankası Fuar'da büro açacak ANKARA (Cumhuriyet Büsu) Türkiye Iş Bankası Izir Uluslararası Fuarı'nda bü> açacak. Iş Bankası Halkla tlişkiler üdürlüğü'nden yapılan açıklaaya göre, banka Alsancak Şu:si'ne bağlı bir irtibat bürosu acak. Banka, ayrıca, geçen yıllardakı gıbi fuarda cocuk sineması, sebil çeşmesi, ışıklı ve hareketli reklamlarla yer alacak. Açıklaınada, çocuk sinemasında bu yıl bankanın fuar için özel olarak yurt dışından getirttiği Türkiye'de ilk kez gösterime giren konulu "Tenten" filminin gösterileceği belirtildi. Jluslararası'nda iki ataıııa konomi Servisi Uluslararası ndüstri ve Ticaret Bankası Ge.1 Müdür yardımcılıklarına iki ;ni atama yapıldı. Atamaların ilkiyle, Kanada'ın en büyük bankası olan Roal Bank Of Canada'nın Büyük irketler Bankacılık bölümü sorumluluğunu üç yıldır yürüten Haluk Dayıgil Genel Müdür yardımcılığına getirilirken diğer Genel Müdür yardımcılığına ise, hamen Bank Of America'da ihtisasta bulunan Dr. Altan Edis getirildi. Yeni atanan iki genel müdür yardımcısı da tngilizce ve Almanca biliyorlar. litlis Sigara Fabrikası'nın üm işlemleri tamatn BİTLİS, (Cumhuriyet) Bitî Valisi ve Belediye Başkanı ılmaz Ergun, Bitlis'te işsizliğin ıratle arttığını belirtti, "Bitlis'işsizlik sorununu Valilik, Özel lare ve merkez ile çevre beledislerin ortaklığı ile kurulan 1524 rtaklı 525 milyon lira sermayeli Bitlis Entegre Su ve Tarım (BESTAŞ) şirkeli çözümleyebilir. Bu arada, BEST ihracata yönelik sigara fabrikası kurmak için tüm işlemler lamamiandı. Fabrikanın oluşması için sadece Gümrük ve Tekel Bakanlığı'nın oluru kaldı" dedi. m "mevzuata uygun olarak" ibaresinin kullanılması son derece yerindedir. Benzer bir ibarenin 28 sayılı kanun hükmündeki kararnamede konulmamış olması, bazı kimselerce daha önce mevzuata aykırı olarak açılmış bulunan krediler ile yapılan iştiraklerin cezalandırılamayacağı (hatta o düzenlemenin özel bir af niteliği olduğu dahi ileri sürülmüştür) şeklinde yorumlanmıştır. Kararnamede "mevzuata uygun olarak" ifadesinin kullanılması bu tür tartışmaları ortadan kaldırmaktadır. Yani eskiden mevzuata aykırı olarak açılan krediler ve yapılan iştiraklerin faillerinin cezalandırılması mümkün olabilecektir. Nitekim kararnamenin yürürlük maddesinde de, 7129 sayılı Bankalar Kanunu'nun suç saydığı fiiller hakkında bu kanunun ceza hükümleri uygulanacağı açıkça belirtilmiş o bulunmaktadır HESAP VE KAYIT DÜZENİ Kararname ile, bankaların hesaplarını ve yılhk bilançoları ile kâr ve zarar cetvellerini Bankalar Birliği'nce hazırlanan ve Maliye Bakanlığı'nın onayı ile yürürlüğe girecek olan tek tip heIII sap planına uygun olarak tutma ve düzenleme zorunluğu getirilmiştir. Eski kanunda olmayan bu hükmün kararnameye konulmuş olması son derece faydalıdır. Çünkü eskiden her bankanın ayrı bir hesap planı bulunduğundan özellikle hesapların niteliklerinde farklılık ve yorum s? güçlükleri ortaya çıkmakta ve uygulamada yeknesakhk sağlanamamaktaydı. Tek tip hesap planı ile bu aksaklıklar büyük ölçüde önlenebilecektir. İlan edilen bilânço veya kâr ve zarar cetvelinin gerçeğe aykırı olduğu tespit olunduğu takdirde, ilgili banka, Maliye Bakanlığının talimatı üzerine 15 gün içinde düzeltilmiş bilânço veya kâr ve zarar cetvelini düzeltme beyanı ile birlikte aynı gazetelerde tekrar yayınlanmak zorundadır. Eski kanunda olmayan bu hükmün getirilmesi faydalıdır. Çünkü, bankaya para yatıran tasarruf sahiplerinin bankanın durumu hakkında bilgiye sahip olması eskiye oranla daha önemli mahiyet arzetmektedir. Hakikate aykırı olarak bilânço ve kâr zarar cetvelini yayınlayan bankaların kamuoyunca bilinmesini sağla yacak bu yeni düzenleme aynı zamanda bir otokontrol müessesesi olarak da değerlendirilebilir. SÜRLCEK )ÖVİZ KURLARI tövizin Insi ABD Doları Avustralya Doları Avusturya Şilini Batı Alman Markı Belçika Frangı Danimarka Kronu Fransız Frangı Hollanda Florini Isveç Kronu tsviçre Frangı 00 Italyan Lireti V Japon Yeni Kanada Doları Kuveyt Dinarı Norveç Kronu Sterlin S. Arabistan Riyali Döviz Ahş 235,30 205,06 12,29 86,25 4,31 23,99 28,66 77,03, 29,58 107,49 14,56 95,24 190,43 802,80 31,17 349,07 67,81 Döviz Efektif Efektif Satış Ahş Satış 240,01 235,30 242,36 209,17 194,81 211,22 12,53 12,29 12,66 87,98 86,25, 88,84 4,39 4,09 4,44 24,47 23,99 24,71 29,23 28,66 29,52 78,57 77,03 79,34 30,17 29,58 30,47 109,64 107,49 110,72 14,85 13,83 14,99 98,10 97,15 90,48 194,24 180,91 196,15 818,85 762,66 826,88 31,79 29,61 32,10 356,05 349,07 359,54 69,17 64,42 69,85 İndirimli satışlara göz atmakta yarar olabilir İndirimli satışlar sessiz sedasız sürüyor. Mağaza sahipleri "halkın cebinde para kalmayınca, indirimli satışlara bile rağbet eden kalmadı" diyorlar. Mağazalara bakıyorsunuz, tektük müşteri göze çarpıyor. Mağazaları dolaşanların çoğu da zaten "alıcı" defiil, "bakıcı." Ama elbette ki temel neden, artan hayat pahalılığının, ceplerimizdeki paranın alım gücünü iyice törpülemiş olması... Yine de "bakıcı" gibi de olsa, indirimli satışları şöyle bir dolaşmakta yarar olabilir. Bütçeler belki bu yıl piyasaya süi*ten mallaı ın indirimli fiyatlarına bile yetmeyebilir, ama bu dönemlerde genellikle daha önceki yıllardan elde kalan mallar da ön vitrinlerde boy göstermeye başlar. Pazartesi sabahları asla!... Haftanın belirli gün ve saatlerinde sebzemeyve, hatta tavuğun daha iyisi ve tazesi alınabilir. Bu soyledikleıımı/e aklınız pek yatmadıysa, bir cumartesi gunu uşenmeyiıı buyuk on muıPazartesi sabahları asla!.. Çünkü gerek marketlerde, ge kete önce sabah saatlerinde, son"Never on sundays"(Pa/arlan rekse manavlarda pazartesi saba ra da aynı gün akşam üstü uğraAsla) adlı ünlü bir filmden esin hı ilk satılan mallar cunıa yın. Sabah saatlerinde satın alalenerek oluşturduğumuz bir cumartesiden, yani hafta sonun bileceğiniz "mostralık" malların başhk. dan kalanlar oluyor. Yeni nıal akşam üstü "yangın yerine dönPazartesi sabahları asla ne? di hafta başında bu tur yerlere ge müş" bir ortamda \e değil nellikle oğleye doğru geliyor. yeceksiniz. Hemen yanıtlayalım. ••ınostralık", çoğu kez "çöp leBuna karşılık hafta arası gün nekelik" bir halde ustelik aynı Et, tavuk, yumurta, meyva, lerde ve özellikle cunıartesi gün fiyatlarla karşınıza çıktığını göseb#ze vs. gibi gıda maddelerinin tazesini yemek istiyorsanız, pa leri sabahları erken saatlerde receksiniz. Sabahtan akşama kascbzcmeyve almak, bu tür mal dar geçen sure içindeki her saazartesi sabahları alışverişe çıklara seçilmeden ulaşmak açısın tin sizin aleyhinize işlediğini de manıanızı salık veriyoıuz. Tabii bu arada unutmayın. dan yararlı görünüyor. semt pazarlarının dışında... '••ii 4 LLTIN GÜMÜŞ FİYATLARI Alış Satış 26.600 26.000 3.620 3.390 82.00 26.500 25.500 3.6/5 3.285 80.00 umhuriyet işat ' Ayar ' Ayar Bilezik ümüş m