Katalog

1 TEMMUZ 1983 DIS HABERLKR CUMHURÎYET/3 Mısır'da Pinochet, sağcılara da yükleniyor şeriatçı ifgan gerillaları Afganistan'ın başkenti Kabil Anamuhalefet lideri Hıristiyan Demokrat Hıldes tutuklandı partilere akmlanndaki gerillalann kontolunda bulunan bölgeye uçak Dış Haberler Servisi Şili' caklar. kalanmasından sonra gözaltına nochet'in askeri yonetimini proe helikopterlerle saldıran hüküyeniden Tutuklanarak hapse atılan Hı alındı. Hıristiyan Demokrat Par testo amacıyla ulusal protesto net kuvvetlerine ait bir Mig sa de Ana Muhalefet sağcı Hıristiyan Demokrat Parti'nin Başti'nin iki militanı, Başkent San günü üçüncü kez düzenleniyor. ristiyan Demokrat Parti liderle•aş uçağımn gerillalarca düşürülkanı ve önde gelen iki lideri haptiago'da, bir basımevinde, hüküri; Başkan Gabriel Valdes parti füğü ve esir alındığı bildirildi. izin verildi Muhalefet, yarın yapılacak se atıldı. A P Ajansı'na göre, met alevhtarı 700 bin bildiriyle Genel Sekreteri Jose Degrogorio Özetle POUTIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Yunan ticaret filosu Yunanistan'ın ticaret filosunia, geçtiğimiz yıla göre bir azalna oldu. Mayıs sonunda Yunaüstan ticaret ftlosunun 3 bin 923 'emiden oluştuğu, 1982 yılında se bıt sayının 4 bin 166 olduğu ıçıklandı. Hıristiyan Demokrat liderler Augusto Pinochet rejimine karşı protesto gösterisi düzenlemeye teşebbüs suçuyla yargılana9 w ve eski senatörlerden Jorge Bavandore olduğu açıklandı. Üç lider, partinin iki militanmın hükümet alevhinde bildirilerle ya yakalanmıştı. Bildirilerde, Şili halkı yarm düzenlenecek "Ulusal protesto giinü"ne katılmaya çağrılıyordu. Şili'de, General Pi FKO liderleri Moskova yolunda Abu tyad, Arafat'ın bir hafta içinde Moskova'ya gideceğini açıkladı. Halit Fahum bugün Moskova'da; Kaddumi'nin de gideceği bildiriliyor. için Arafat'ın Moskova'ya gelmesini şart gördüğü yazılmıştı. FKÖ'ye bağlı örgütlerden Demokratik Cephe lideri Nayif Havatme geçtiğimiz hafta içinde Havaalanı'nda yaptığı açıklama da FKÖ lideri Yaser Arafat'ın Moskova'daydı. bir hafta içinde Moskova'va eiBu arada, FKÖ ile Suriye aradeceğini bildirdi. tyad, bir süre ön sında arabuluculuk yapmak Filistinli lider, Arafat'ın Mosko amacıyla kurulan heyete başkanva ziyaretinin kesin tarihine iliş lık eden, Filistin Ulusal Konsekin bir şey söylemedi. Uluslara yi (Parlamento) Başkanı Halit rası basında yer alan bazı haber Fahum, Şam'da A P y e yaptığı lerde, Sovyet lideri Andrapov' açıklamada, bugün (pazartesi) un son bunalımda Arafat'ı des Moskova'ya gideceğini ve Sovteklediği, ancak desteğini daha yetler'e durumla ilgili "gerçek açık bir biçimde ortaya koymak tabloyu çizeceği"ni belirtti. Hitler'in günlükleri Hitler'in günlüklerinin yayın'anmasının, Federal Almanya1 nın Stern dergisini 1.5 milyar lir a dolayında zarara soktuğu ve tirajının en az 70 bin düştüğü açıklandı. Dış Haberler Servisi Filistin Kurtuluş Örgütü içinde sürmekte olan bunahmın çözümü için Sovyetler Birliği'nin aktif bir tavır içine girmesi üzerine FKÖ liderlerinin birbiri ardmda MosSigara içenler Finlandiya'da yapılan bir araş kova'nın yolunu tutacaklan hatırmada, sigara içenlerin, içme berleri geliyor. FKÖ'nün önde yenlere oranla, 2 kat daha fazla gelen üç yöneticisinden biri olan soğuk algınlığına, 4 kat daha Abu tyad (Salah Halaf) Tunus'fazla bademcik iltihabma yaka tan Doğu Almanya'ya giderken Roma'nın Leonardo Da Vinci landıkları belirlendi. gösterilerde, Şilililerin bos tencerelerle yürümeleri, ahşverişe çıkmamaları çağrısı yaptı. Şili'de daha önce düzenlenen protesto gösterilerinde de benzer eylemlerde bulunulmuş, kadınlar sokaklarda boş tencerelerle yürürken, araç sahipleri, kornalannı çalarak yönetimi protesto etmişlerdi. Siyasi gözlecilere göre, Hıristiyan Demokrat Parti liderlerinin hapse atılması, muhalefete karşı sürdürülen sindirme harekatmda önemli bir adım niteliğinde. Pinochet yönetimi, muhalefetin başmı çeken sendikalara ve öğrenci hareketine karşı baskılarını surdürüyor. Geçtiğimiz ay sendikaların çağrısıyla gerçekleşen protesto gösterilerinden sonra, ülkenin en önemli sendikası olan kamyoncuar sendikası ile bakır işçileri sendikasının liderleri tutuklanmıştı. KAHİRE, (THA) Mısır Yüksek Mahkemesi'nin, Islam kurallarına sıkı sıkıya bağlı partîlerin kurulmasını yasaklayan eski Devlet Başkanı Enver Sedat'ın kararını kaldırarak.ülkede bu türden partilerin kurulmasına izin verdiği bildirildi. Millet Partisi'nin (Umma Partisi) Başkanı AhmetEl Sabah AvadAllah, Kahire'de yaptığı açıklamada "Mahkemenin verdiği kararla, artık parti yetkililerini seçebüecek ve Mısır politik yaşamına gireceğiz" dedi. Enver Sedat'ın devlet başkanlığı sırasında Millet Partisi'nin kuruluşunun 2 kez engellendiğini soyleyen AvadAllah, "Konuyla ilgili olarak, mahkemeye yaptığımız başvuru sonunda, parlimizin kurulması yolunda izin aldık" dedi. Almanya'nın birleşmesi sorunu Federal Almanya Başbakanı Helmut Kohl'un Sovyetler Birliği gezisi sırasında yaptığı ilginç bir açıklama Ortadoğu bunalımı ve nükleer tartışmalar arasında gözden kaçtı. Helmut Kohl, Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Yuri Andropovla görüştükten sonra Moskova'da düzenlediğı basın toplantısında, Sovyet liderine Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesi hedefine bağlı olduğunu söylediğini açıkladı. Tüm Federal Alman liderlerinin günün birinde iki Almanya1 nın birleşmesi umudunu besledikleri bilinen gerçek. Ama Sovyetler Birliği'nin son derece duyarlı olduğu bu konuda, bir Batı Alman lideri ilk kez Moskova'da düzenlediği basın toplantısında böyle bir açıklama yapmaktadır. Sosyal Demokrat Başbakan Helmut Schmidt ve ondan öncekı Şansölyeler Sovyetler Birliği ile ilişkilerde bu konuya değinmemeyi diplorr atik açıdan daha yararlı bulurlardı. Helmut Kohl'un bu geleneği bozması ilginçtir. Almanya konusu, yol c.çabileceği denge değişiklikleri açısından Avrupa'nın hatta dünyanın en hassas siyasal sorunlarından biridir. Ülke 1949'da bölünmüş, İngiliz, Fransız ve Amerikan işgal bölgelerinde Federal Alman Cumhuriyeti kurulurken, Sovyet işgal bölgesinde Demokratik Alman Cumhuriyeti sahneye çıkmıştı. Nazi ordularının saldırısında 20 milyon insan kayboldu. Sovyetler Birliği, 19451950 döneminde Almanya'nın seçimle birleştirilmesine karşı çıkmış ve 1949'da iki Almanya'nın doğmasında önemli rol oynamışlardı. Moskova tutumunu 1952'de değiştirerek, Almanya'nın tarafsızlaştırılması koşulu ile genel seçimlerle birleştirilmesine yanaşmıştı. Ne varki bu öneri Batılılar tarafından reddedilmiştir. Bundan sonra tutumunu tekrar sertleştiren Sovyetler Birliği 1956'da yeni bir öneri ortay? atar. Bu tezde, iki Almanya'nın hükümet düzeyinde anlaşmaları ve Federal bir Almanya'nın kurulması öngörülür. Doğu Almanya'yı tanımamak kararında olan ve seçim ilkesinten vazgeçmeyen Batılılar bu öneriyi de geri çevirince Almanya'nın birleşmesi sorunu deyim yerindeyse buzdolabına konur. Sovyetler Birliği, bölünmeyi zamanımızın doğal ve değişmez gefçeklerinden biri olarak gören bir tutuma girerken, Batılılar da bu olguyu şimdilik değişmez bir zorunluk olarak kabul etmişlerdir. İkinci Dünya Savaşı'nın anılannı hâlâ unutamayan Sovyetler Birliği için birleşmiş ve güçlü bir Almanya'nın korkulu bir düş olduğu kuşkusuzdur. Moskova bu bakımdan Avrupa'daki statükonun bozulmasını istemez. Ama birleşmiş ve güçlü bir Almanya sadece Sovyetler Birliği'ni mi ürkütür? Böyle bir olasılık, doğusundaki Almanya ile tarihi boyunca başı derde girmiş olan Fransa'yı da herhalde en az Sovyetler Birliği kadar tedirgin eder. Belçika, Hollanda ve İngiltere'nin de, Avrupa'nın ortasında, ekonomik ve askeri dev olarak boy gösteren 80 milyonluk bir Almanya'nın varlığından pek hoşnut kalmayacakları kolayca söylenebilir. İki Almanya'nın birleşmesi, bu birleşme ancak NATO ve Varşova Paktlarından çıkmaları ile mümkün olacağından, Avrupadaki ve dolayısı ile dünyadaki dengeyı de altüst edebilecektir. Doğu Almanya, Varşova Paktından ayrıldığı takdirde gerisi çorap söküğü gibi gider ve Sovyetler Birliği'nin 2. Dünya Savaşı sonrası kurduğu güvenlik kuşağı (Cordon Sanitaine) parçalaBu olgu kuşkusuz Moskova'nın işine gelmez^. ~ x Öteyandan Varşova Paktı'nın parçalanması, NAID'nun da.dağılmasına yolaçar ki, bu gelişme de ABD'nin hiç mi hiç işine gelmez. Çünkü ABD, Avrupa üzerindeki siyasal üstünlüğünü NATO aracılığı ile yürütmektedir. Ayrıca, NATO savunma stratejisi uyarınca Avrupa, ABD'den milyarlarca dolarlık silah almakta, VVashington yaşlı kıtadaki üsleri ile Sovyetler B'rliği'ni yakından kuşatma olanağını elde etmektedir. NATD ve Varşova Paktı, iki süper güce, müttefikleri üzerinde sıkı bir denetim kurma olanağı sağlamaktadır. Almanya'nın birleşmesi sonucu askeri blokların dağılması, bu olanağm ortadan kalkmasına yolaçacaktır ki, böyle bir gelişmenin gerek VVashington, gerekse Moskova tarafından olumlu karşılanması beklenemez. Birleşmiş bir Almanya, Fransa, Belçika ve Hollanda'yı olduğu kadar Polonya'yı da büyük ölçüde tedirgin edecek. 2. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa'da sağlanmış, olan ıstıkrar bozulacaktır. Yaşlı kıtada istikrarın bozulması ise, tüm dünyanın güvenliğini tehlikeye atabilecek ölçüde, son derece ciddi bunalımlara yol açabilir. Çelışkili görünebilir ama, aslında bölünmüş Almanya ve bölünmüş Avrupa, pamuk ipliğine bağlanmış olan dünya barışının güvenceleridir. Bu bakımdan Almanya'nın birleşmesi sorununun, real poHtik'in egemen olduğu dünyamızda Federal Alman yönetıcileri için daha uzun süre bir düş olmaktan öteye gidemeyeceği söylenebilir. vrn katl^^fgj^^ ee MAARIF DUVAR SÂÂTLİ ' TAKVİMİ ' Şeker Bayramını tebrık eder, saadetler diler. İ S T A N B U L Aziz ve M u h t e r e m Okuyucularının MAARİF KİTAPHANESİ ve MATBAASI A. Ş. Cağaloğlu Yokuşu No. 38 Istanbul Marsa Margarin Sanayi A.Ş. Döşeme Mahallesi No. 4 Adana Tel: 187 25 (3 hat) Telex: 62234 MARGTR MAR 4OYıktırYaa M A R © O HACI OMER Q O B A M C I HOLDİNGZ UAHIL BİR KURULUSTUR BAŞSAĞLIĞI Spor yazarı arkadaşımız Fehmi Ozguler'in babası SİNAN ÖZGÜLER dün vefat etmiştir. Merhuma rahmet, yakınlarına başsağlığı dileriz. CUMHURİYET GAZETESİ SPOR SERVtSt