Katalog

PERDE ARALIĞINDAN Nadir Nadi Çağdaş Yayınlan Türk Ocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu tstanbul, 150 Lira. NUMIfcLAlfeATAÇ Meral Tollı Çağdaş Yayınlan Türk Sağaloğlu Istanbı Ii Cad. 39/41 Lira. BABAM 60. Yıl Sayı: 21126 Kaygının nedeni Söz Napolyon'undur: "Basın özgiirlüğii konusunda yarım yamalak önlemlerin hiçbir yararı yoktur" demiş ve devrim Fransa'sının özgür basınını dizginlemeyi başarmıştır. Napolyon'un bu tutumuna uyan Unlü Dış İlişkiler Bakanı Talleyrand da "bana bir adamın iki satırlık yazısını gösterin, onu öliim cezasına çarptıracak gerekçeyi derhal hazırlayabilirim" yargısını açıklamakta bir sakınca görmemişlir. Napolyon, kuşkusuz büyük bir asker, Talleyrand ise nabza göre şerbet vermesini bilen çok zeki bir politikacıydı. Nitekim, tmparatorun yıldızı sönmeye başlar başlamaz öbür yana geçmiş, 1814 Viyana Kongresi'nde eski efendisine karşı cephe almaktan çekinmemiştir. Tarih kitaplannda okuduğumuz bu gerçekler bize basın özgüıiüğü üzerine yapılan baskılann ne yöneticilere, ne de topluma hiçbir yarar sağlamadığını göstermektedir. Özgürlüğiin zararları yok mudur? Elbette vardır. Diişün ve eleştiri özgürlüklerine dokunmaksızın bu zararları en az düzeyine indirmek olasıdır. Uygar toplumlar bunun yolunu çoktan bulmuşlardır. Ama basın özgüriüğünden dogan zararları önleyecegiz diyerek, diişiinen kafalan işlemez duruma getirmeye çalışmak, kuşkusuz, kötiiye kulanılan özgürlüğün doguracağı zararlardan kat kat daha zararlıdır. Bu satırlan DM'ye sunulan yeni Basın Vasa fnsarısının kamuoyunda uyandırdığı olumsuz tepkilere katıldığımızı belirtmek amacıyla yazıyoruz. Ve neden saklayalım, biraz da çekinerek yazıyoruz. Her yönetim, yaptığının begenilmesini ister. Doğal, insancıl bir egilimdir bu. Ne var ki yapılanı begenmek yiirekten gelmeli, zorlama olmamalıdır. Dalkavuklaşmış, köpeksi bir basın, yönetilenler hesabına olduğu denli, belki daha çok yöneticiler hesabına da büyük bir tehlikedir. Eleştiri haksız, yanlış olabilir. Ülkeyi yönetenler buna uyup uymamakta özgürdürler. Isterlerse direnir, isterlerse tutumlannı değiştirirler. Sayın Cumhurbaşkanının birkaç gün önce söylediği gibi, bizde kendi istemi üe görevini bırakan yüksek düzeyde politika adamlan hemen yok gibidir. Vakti geldiği zaman "Arkadaşlar, ben yapamıyorum, çekildim" diyebilen bir hükümet başkanı gerçekten bugüne değin çıkmamıştır. Peki basın böylesine eli kolu bağlı, suspus olmuş bir hale getirilirse, hangi Başbakan kalkıp da yerini kendinden sonra gelenlere bırakmak y ürekliliğini gösterebilecektir? Unutmayalım ki kapalı rejimlerde özel çıkarlan uğnına el etek öpmeye hevesli sayısız şakşakçılar belirir. Bunların gayreti ile devlet gemisini yürütmeye çalışan beceriksiz kaptanlar daha da yüreklenip yapıştıkları dümene gemi karaya oturana dek sımsıkı sanlmazlar mı? Yaşadığımız günlerin bir geçiş dönemi olduğunu biliyoruz. Bu dönemin kendine özgü antidemokratik yöntemlerine de anlayışla katlaıuyoruz. Ama, hazırlanan basın yasasının bugünü değil, yarın kavuşacağımızı umduğumuz Insan Haklarına ve tüm özgürlüklere saygılı demokratik düzeni hedef aldığını varsayıyoruz. Kaygımızın nedeni budur. Evren: Fazla parti değil az ve öz parti istiyoruz Cumhurbaşkanı Giresuri'da "aynı felsefeyi paylaşan partiler birleşsin" dedi "Filan partinin tabanı yokmuş. Sanki ayakkabı alıyor da ayakkabının tabanına bakıyor. Onlann taban dedikleri vaktiyle kurdukları teşkilatın mensuplan" IŞIK KANSU GİRESUN Cumhurbaşkanı Kenan Evren, dün Giresun'da yaptığı konuşmada, 79 numarab MGK kararını çıkarmadıklan takdirde, milletin kendilerini bir kaşık suda boğacağını belirterek, millet ile Orduyu, bölmek, MGK arasında huzursuzluk yaratmak için yalanlar düzüldüğünu bildirdi. Vatandaşlar, eski partilerin ya da yandaşlannın maksatlı telkinlerine kapılmamalan gerektiğini ifade eden Evren, "Fazla parti değil, öz parti, bu memlekete hizmet verecek parti istiyoruz." Cumhurbaşkanı Evren, Giresun'da yapngı konuşmada hnzur içinde Ramazan'a girildigini bu huzur ve güvenin saglanma gayretlerinin millet tarafından bilindigini anlatarak şöyle konuştu: "O korkunç günleri şimdi atlattık. Fakal bu savaş bitmemiştir. Bu savaşı başlatan terörist ve anarşistlerin uyguladıklan taktikler çok korkunçtu. Acımasızca insan öldürmekten katiyen çekinmiyorlardı. Onlara da aynı lisanla cevap vennek gerekiyordu. Savaşın bir kaidesi vardır. Karşıdaki hangi usulü kullanıyorsa aynı usulle ona cevap vermek gerekir. Eğer onun anladıgı usulle cevap verilmezse, o zaman maglubiyeti kabul etmiş oluruz. Biz bunu 12 Eylül'den evvel anlatamadık. 12 Eylül'den sonra o tedbirlerle bngünlere ulaştık. Ama bu demek degildir ki, bundan sonra bu olmayacaktır. Radyo ve televizyonda yeni yeni örgütlerin yakalandıklannı görüyorsunuz. Son olarak bir olay kapalıçarşı'da oldu. Gerçi o hain bir Ermeniydi ama, bunlar da bize savaş açmıştır. Bunlar da teröristtir. Bunlaıia mücadelemizi sürdürmekteyiz." Partiler Yasası çıktıktan sonra bazı kişilerin parsayı toplamak için faaliyete geçtiklerini belirten Evren, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Yeni yeni bazı partiler kurmak suretiyle, eski kapatılmış partilerin devamı niteliginde, gösteri halinde bu partileri kurdular. Ve hâlâ daha da bu girişimlerde bulunmaya devam ediyorlar. Eğer biz, eski partilerin başka bir modelini kabul edecek olsaydık, niye onlan feshettik. Hiç feshetmeye fakat eskilerinin sahneye çıkmasına müsaade etmek demek, milletin fedakârlıklannı boşa harcamak olurdu. Hayatı pahasına çalışarak anarşist ve teröristlerie savaşan Silahİı Kuvvetlerin ve Emnıyet mensuplannın bu gayretlerini boşuna harcamış olurduk. Bunlara müsaade etmekle yttzde 100'e (Arkası Sa. 11, Sü. 3'de) ı• t . p . c t ^ ^ urucusu: Tunus :>adı 40 TT 20 UHran 19 TRTcın' l D«h» Uyaut"M Hancıy« • S ^ d » bo»«ık vaf mı volı m u ' tanıyor musunut 9 •Zaman d«*tmm>l Bölukbaryıbık ugunu t ar^rjs. ^^.Z Aldıkaçtı neye tahammül edemedi ? Adalet Bakanı: Basın Yasası DM'de ne şekil alır büemenı DM Adalet Komisyonu Başkanı Uyguner, Basın Yasasının yarın Komisyonda ele alınacağını söyledi. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Adalet Bakanı Kâzım Akdogan "Basın Kanun Tasansının Danışma Meclisinde ne şekil alacagını bUemem" dedi. DM Adalet Komisyonu Başkanı Fevzi Uyguner, basın yasa tasarısının yann komisyonda ele alınacağını, komisyonlarda görüş istenebileceğini söyledi. Adalet Bakanı Akdoğan, UBA muhabirinin Basın Kanunu Tasarısının ağır şekilde eleştirilmesiyle ilgüi sorusuna şu karşılığı verdi: "Ekştiriteri saygıyla karşıhyonım. Ancak Bakanhğım tarafından hazırlanan Basın Kanunu Tasansı Bftkanlar Kurulu tarafından onaylanarak Danışma Meclisine sunulmuştur. Mecliste kanun tasarısının ne şekil alacağını bilemem. Bu konuda başka bir açıklama da yapmak istemiyorum." şeklinde konuştu. Danışma Meclisi Adalet Komisyonu Başkanı Fevzi Uyguner, Basın Yasa Tasarısının yann yapılacak komisyon toplantısında ele alıncağını bildirdi. Uyguner, tasarıya hangi komisyonun görüşünü almak gerektiğı' inusunda bir inceleme yapılacağını ve buinceleme sonunda komisyonlardan yazılı görüş isteneceğine karar verilebileceğini söyledi. Uyguner, tasarı üzerinde meslek örgütlerinden görüş alınmasının sözkonusu olup olmadığına ilişkin soruya "Tasanyı heniiz incelemiş degiliz. Ancak içinde önemli değisikttkler ve konular varsa, universiteden meslek örgütlerinden ve basın alanındaki uzman kişilerden görüş almamız elbette mümkündür" karşılığını verdi. Komisyon Başkanı bu tür görüşlerin alınabilmesi için Adalet Komisyonu üyelerinin öneride bulunmaları ve bu önerilerinin komisyonda kabul edümesi gerektiğine de işaret etti. NATO tatbikatında Luns ve Rogers Sovyet sınırındaki Sarph gezdiler Orgeneral Sedat Güneral "tatbikat NATO'nun kararlılığını gösteren bir mesaj" dedi. * BARIŞ KLDAR SAR1KAM1Ş NATO Guneydoğu Avrupa Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Sedat Güneral, Adventure Express83 tatbikatının son bölümünun açıhşında yaptığı konuşmada, "tatbikat sadece birliklerimiz için bir egitim tatbikatı olmakla kalmayıp, NATO ittifakının dayanışmasını ve kararlılığını gosleren ve tüm dünyaya özgürlüğün savunulacagını duyuran bir mesajdır" dedi. Bu arada NATO Genel Sekreteri Luns ve NATO Müttefik Kuvvetleri Başkomutanı Orgeneral Rogers, Dışişleri Bakanı Bayülken dün Hopa'nın Kemalpaşa bucağı Sovyet sınırındaki Sarp'ı gezdiler. Sovyetler Birliği sınınna 120 km. uzakhktaki Sarıkamış ilçesinin yakınında yapılan tatbikatın son bölümünü açan Orgeneral Güneral konuşmasını şöyle sürdürdu: "Bugün burada son safhasını izleyeceğiniz icra edümesi son derece güç olan bu tatbikatta 6 ülkeyi temsil eden kuvvetler, önce mütecavize karşı caydına bir güç olarak kullanılmış, bunda başarıya ulaşılamaması üzerine mütecavizi yenilgiye uğratmak için müessir bir birleşik kuvvet teşkil ederek, muharebe harekâtı icra etmiştir. Ancak caydırmanın, kuvvete istinat ettirildigi takdirde etkili olacağı hıısusu unutulmamalıdır." Orgeneral Sedat Güneral, NATO Çevik Kuvvetinin Türkiye'ye iki nedenle gelebileceğini belirterek, "Birincisi Türkiye'ye karşı girişilecek bir taaruzun bıitün NATO ittifakına karşı yapılmış bir taaruz olacağını mülecavize bildirmek halkına böyle bir muharebede yalnız kalmayacağını ve müttefiklerinin kendisi ile birlikte çalışacagını göstermektir" şeklinde konuştu. Törende bir konuşma yapan NATO Güney Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı Oramiral VViUiam Small, "Avrupa Müttenk Komutanlığı Çevik Kuvveti'nin Doğu Anadolu gibi *lratejik açıdan büyük önemi haiz bir bölgede kullanılmasının özel bir anlam ifade etmesinden ayn bir mutluluk duyuyorum" dedi. Tatbikatın son bölümünde (Arkası Sa. 11, Sü. S'de) Cumhuriyet'in özel ekini bugün bayinizden istemeyi unutmayın II Yazamadıklorım1 yok kı!" dedi Parayı karton bir çorap kutusundan cıkardı .. "Bunu sağlığımda yayınlama sonra bana kendını methedıyor derler" Cemal Aga On bın lira mı? Param Mete Akyol un yazı dizisi İMF'nin son Türkiye raporu İran ile takas anlaşması İMF'nin iznine bağlı 1. sed for adoptlot by the Execut.Ue Board. I. 1983 Conaultatton The Fund takes t h i s d«clsloa relatlng to Turkey'a exchang neasures subject to Article VIII, Sectlons 2 and 3, and l a concludlng the 1983 Article XIV consulcatlon with Turkey, ln the llght of ıhe 1983 Article IV consultatlon wlth Turkey eonducted ıınder Declılon No. 5392( 77/63). adopted on ANKARA (Cumhuriyet Bürosn) Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye'nin İran ile sürdürmekte olduğu ikili ödeme anlaşmasına (takas anlaşmasına) karşı çıkarak, bu tür bir anlaşmanın yenilenmesini istemedi. Türkiye'nin 1980 yılında IMF ile imzaladığı 3 yıllık anlaşma içinde bulunduğumuz haziran ayında sona erdi. Bu nedenle geçtiğimiz mayıs ayı içinde Türkiye'ye gelen ve ekonomik denetimlerde bulunan IMF heyeti üç yıllık ekonomik uygulamanın sonuçlanna ilişkin yeni bir rapor yazdı. 20 mayıs 1983 tarihini taşıyan yeni IMF raporunun bir bölümünde Türkiye'nin dış ekonomik ilişkilerine yer verildi. Raporun 12. sayfasında Türkiye'nin dış ekonomik ilişkileri özetlenirken esnek kur sistemine (Türk Lirasınm değerinin dolar karşısında her gün belirlenmesine) geçişi ve çeşitli mallar için uygulanmakta olan farklı kur sisteminin terkedilmiş olması övgü ile vurgulandı. Yurt dışında okuyan öğrencilere düşük kur uygulanmasından vazgeçilmesi de raporda olumlu karşılandı. Daha sonra konu doğrudan dış ödemeler dengesi ve uluslarara Bakanın imar affı açıklaması IstanbuFu karıştırdı tstanbul Haber Servisi tmar ve lskan Bakanı Ahmet SamsunlıTnun imar affına ilişkin açıklamasında SİT alanlannda bulunanların da başvuruda bulunmalan gerektiğini söylemesi Istanbul'u karıştırdı. SİT alanı Boğaziçi'nde bulunan Üsküdar, Beykoz, Sanyer ve Beşiktaş Şube Müdürlüklerine binlerce kişi dilekçe vermek için yığıldı. Şube Müdürlükleri ilgilıleri, vatandaşlara Boğaziçi'nin imar affı kapsamı dışında kaldığını anlatmakta güçlük çektiler. İstanbul Belediye Başkanlığı ise bu konuda kamuoyuna (Arkası Sa. 11, Sü. 5 de) y Yaya geçidinden ağır ağır geçen de ceza verecek DM'de 101 maddesi benimsenen Tirafik Yasa Tasansına göre hız sınmnı yüzde 20'den fazla aşan sürücülerin 13 ay arası ehliyetleri altnacak. Otobüs ve diğer taşıtlarda TV yasaklanıyor. Ankara (Cumhuriyet Bürosıı)Haziran ayı başından buyana DM'de görüşülmesi sürdürülen Karayolları Trafik Yasa Tasarısı'nın bu hafta içinde Genel Kurul'dan çıkması bekleniyor. 139 maddelik tasarının 101 maddesi görüşüldü. Tasarıda yaya geçitlerinden geçen yayaların saygısızca davranmaları, ağır ağır geçmeleri halinde 300 lira ceza verilmesi DM'de benimsendi. Tasanda, ehliyetler, kullamlacak cinslerine ve gruplarına göre 10 sınıfa aynlıyor. Hız sınırlarını yüzde 20'ye kadar aşan sürücülerin 2 bin lira, yüzde 20'den fazla aşan her seferinde 510 bin liraya kadar para ve 15 gunden 2 aya kadar hapis cezasıyla ve bir aydan 3 aya kadar ehliyetlerinin geri alınması hukme bağlandı. Tasarı üzerinde verilen bir önergenin kabulü ile otobüs ve (Arkası Sa. 11, Sü. 6'da) RAPORDA.N Standby için onay ancak İran ile ikili ödeme düzenlemesinin kalkması için "telkin"... sı ilişkilere getirilerek Türkiye'nin İran ile olan anlaşmasına ilişkin şöyle denildi: "Türkiye 'de halen uluslararası cari işlemlerin yürütülmesinde fiili ödemelere ve transferlere konulmuş kısıtlamalar sürdürülmektedir. Türkiye bu kısıtlaraanın sürdüriilmesi için IMF'den izin almıştır. Ama Iran'la olan karşdıklı ödeme anlaşması başka tür bir kısıtlamadır. Ve böyle bir anlaşmanın sürdürülmesi IMF ana sözleşmesine gore, ancak izinle mümkündür. Türkiye'ye ikili ödeme anlaşmasını sürdürmesi için ayn izin ve(Arkası Sa. 11, Sü. Tde) YORGANCIOĞLU: BOŞLUK, BTP KAPA TILMADAN DA VARDI FIRAT: SOMUTBİR DEĞlŞİKLtK YOK Barış Derneği Davası KASAROĞLU: BU DÖNEM İÇİN %10 BARAJ1NI OLUMLU KARŞILIYORUZ ÖZAL: MECLİSE GİRECEK İKİ PARTİDEN BİRİ OLACAĞIZ CALP: SODEP İLE BİRLEŞMEYİ MGK İNCELEMESİNDEN SONRA DEĞERLENDİRECEĞİZ 9 İLİN SEÇİM ÇEVRELERİNDE 1 MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN OY MİKTARI BELLİ OLDU H;»h«»rleıri 7 GÜRER AYKAIr Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Şefi. tstanbul Festivali başlıyor Kültür Servisi 11. Uluslararası İstanbul Festivali, bugün Atatürk Kültür Merkezi Büyük Salon'da verilecek geleneksel açılış konseriyle başlıyor. Bu yıl ilk kez "Sinema Günleri 83" adlı zengin bir sinema programıyla daha da renklenen Festival 15 temmuza kadar sürecek. Festivalin açılış konserinde, Şef Gürer Aykal yönetimindeki Cumhurbaşkanlığr Senfoni Orkestrası ve İstanbul Devlet Opera ve Balesi Korosu Adnan Saygun'un "Atatürk ve Anadolu'ya Uestan" adlı yapıtını seslendirecek. Saygun'un solistler, koro \e orkestra için bestelediği yapıtta solist olarak Soprano Suna Korat, Mezzosoprano Işın Güyer. Tenor Erol Uras ve Bas Ayhan Baran da yer alacak. Adnan Saygun'un "Atatürk'e ve Anadolu'ya Destan" adlı yapıtının ana düşüncesi, Mustafa Kemal Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı'nın başından beri çeşitli söylev ve demeçlerinde dile getirdiği "Zulüm ve Savaş" temasından kaynaklanıyor. Saygun, Atatürk'ün bu konudaki söyle(Arkası Sa. 11, Sü. S'de) Savcı görüş bildirecek İstanbul Haber Servisi İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mahkemesi'nde devam eden Barış Derneği davasında Askeri Savcı bugün esas hakkındaki görüşünü bildirecek. Barış Derneği'nin 44 yöneticisi hakkında İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı'nca yürütülen soruşturma sonucunda 2 Numaralı Askeri Mahkeme 21 ^ " ' v m m , . • • gıyabi tutuklama kararı vermiş, 25 kişi hakkındaki karar vicahiye çevrilmişti. Daha sonra Banş Derneği'nin 30 yöneticisi hakkında dava açılmıştı. 24 haziran 1982'de yargılanmasına başlanan 30 sanıkla ilgili iddianameyi okuyan Askeri Savcı Mustafa Gül, sanıkların TCK'nın 141/1, 142/1 'nci maddeleri uyarınca 8 ile 30 yıl arasında hapisle cezalandırılmalarını istemişti. duruşmada dernek yöneticisi Niyazi Dalyancı ilk tahliye edilen sanık olmuştu. 17 aralık tarihli oturumda dernek Genel Başkanı Mahmut Şerafettin Dikerdem, 23 aralık tarihinde yapılan oturumda da tüm tutuklu sanıklar tahliye edilmişti. 6 Ocak 1983'de de yazılı delillerin okunmasına başlanmış, 11 nisan 1983'de de yazılı delillerin • Bolluk ülkesi ABD'de ciddi sorun: Açhk 3. Sayfada • İstanbul"dan manzaralar 8. Sayfada • Kastelli'den sonraki bir yılı nasıl değerlendirdiler 9. Sayfada Fransa, bu yıl "uzun ve vcak " bir yaz geçiriyor "" 'sivfada NADİR