Katalog

\ I YOL KESEN IRMAK H.V.Velidedeoğlu Çağdaş Yayınları Ttirk Ocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu Istanbul, 350 Lira. • BuMltl Ttt' \EM AS1U tturta «6 MsttaMlhk U*. •. » X*umhuriyet 60. Yıl Sayı: 21106 Kurucusu: Yunus Nadi Türkçeleştlren: H.V. Velidedeoğlu Ataturk'un Soylevını3 cilt ıle tamamlayın. Çağdaş Yayınları Turkocaflı Cad 39/41 Cağaloğlu ISTANBUL, 300 Lîra BELGELER 40 TL. 31 Mayıs 1983 Salı BTP Genel Başkanı Cumhuriyef e açıkladı Esener: Biz şemsiyemizi açtık, artık geleıı gelir Ali Fethi Esener, partisinin ilk sloganını açıkladı: Büyük Türkiye Partisi, büyük Türkiye içindir. Sağdaki parülerin birleşmesi konusunda çok so. ruya muhatap kaldığım söyleyen BTP Genel Baş. kanı Esener, «Artık herşeyi söyledim. Bundan sonrasını millet söyleyecektir» dedi. tstanbul Haber Servisi Büyük Türklye Partisi (BTP) Genel Başkanı AU Fethi Esener, sağdakı partilerin birleşme&i konusunda «Blz şemsiyemizi aç tık, geıen geiir ama makul ta leple.» dedi. BTP Genel Başkanı AU Fethi Esener diln sabah partinin pro paganda Ile görevli Genel Başkan Yardımcısı Mebmet Dülger, Genel Sekreter Yardımcısı Abdallah Uraz ve kendisinin özcl basın danışmanı Erman Yerde len ile birlikte gazetemizi ziyaret ettl BTP Genel Başkanı, ziyaret sırasında yaptığı açıklamada Türklye düzeyindekl ör gütlenmenln 1520 gün lçfnde tamamlanacağını ve yüzde 80 genç kadrolara görev verllecegini söyledl. Ali Fethi Esener, ilk sloganını da açıkladı ve «Büyük Türklye Partisi, büyük Türklye lçlndlr» dedi. Gazetemizi zlyaretl sırasında, yeni siyasi dönemde basın siyasetçı ilişkilerinin objektif ve sağlıklı bir şekilde kurulmasını rejlmin ve bütünlügümüzUn güvencesi saydığını belirten BTP Genel Başkanı Esener şöyle ko nuştu: «Günlük gazete, memleketin ve dünyanın aynasıdır. Vatan daş her sabah ülkesinde ve dfin >ada olup bitenleri bu aynadan seyreder. Bu şerefli olduğu kadar sorumluluğu büyük bir bizmettir. Ben gaaetenln ve ga zetecinin hür ve objektif olanım severlm. Slyasetçi . basın UişkUerinln, basunn da siyasetçinin de önem U bir sorunu olduğunu sanıyorum. Sorunun çözümünde basuun, bizden tecrübeli oldu gıınu da hiç olmazsa şahsun içln ifade edebUirbn.» Esener, BTP'nin kurulnşunda kl ana tikrin 12 Eylul lelsete ve Anayasası olduğunu yineleyerek çoğunluğu gençlerln kad rolaştıracağı bir kltle partisi olacağını söyledl ve «Yeni partl; yeni bir siyasi şuur, yeni bir siyasi heyeoan ve yeni bir tes kilatlanma Ue başlar. Bizim venUiğünlzin en manalı işareti, kısa mazldeki styasi hayattan ders ve ibret aunamudır Bu ders ve ibretln ülkemiz ve mü letimize yepyenl ufuklar açacağuia inanıyorum. Geçmlsteki bütün hatalardan kaçınılacak tır.» deal. BTP Genel Başkanı, konuşmasında daha sonra şöyle dedl«Tttrldye'nin siyasi teşkUâtlan masının bugünkü safhasuıda, basunn rttndemlndeki en önem U meselenin benzer törüstekl siyasi partilerin cokluğn oldugu sftylenebilir. Bu konuda çok Mruya muhatap oluyorum. Bu gün cevabım şudur; sSylenmesl gerekenlerl yalnns ben söyledlm, en açık şekilde söyledim ve herşeyi söyledim. Bundan sonrasuu millet söyleyecektir. Büyük Türkiye Partisi bir lhtiyaçtan doğmustur. Bu ihtiyaç mületten geUnektedlr. Mlllet bizden blrseyler istemektedir. TürHye'ye yeni blr siyaaet an layışı haklm olmabdır. Türkiye'de siyasi mücadele blr kavg» değll bir medenl hirmet sekltaı de tecelli etmeUdir. Slyasetçi doğru, dürügt. Inam |ır ve sflvenilir Insan olmabdır. Demokrasl blr fasllet rejlmi oiarak muhataz* edilmeUdir. M0 letln iradest ve tenuyüllerl mutlak sekUde temsU edumeUdlr. Yapuabllecekler vaat edil(Arkası Sa. U, Sü. 7 de) Inönü'nün öncülüğündeki partinin adı belirlendi: Ulusal Egemenlik Partisi ANKARA, (Cumhuriyet Biırosu) Erdal İnönü'nün oluşturacağı Sosyal Demokrat Parti'nin program ve tüzüğünün bugün son blçiminl alması beklenirken, partinin adının Ulusal Egemenlik Partisi olarak belirlendlğl bildirildl. Kurucu üyelere dün akşamüstü tüzük ve program taslağı verllerek incelemeleri sağlandı. Bu tüzük taslağı Üzerinde Ulusal Egemenlik Partisi adının bulunduğu öğrenildi. Erdal Inönü'nün kuraca(Arkası Sa. U, Sü. 2 de) Buğdaya 27 lira tabanfiyat bekleniyor Tarım ürünlerinın bedellerinın ödenmesi gecikir. se «gecikme faizi» adı altında ek bir bedel öden. mesi planlanıyor. Ofis, ekmeklik buğday fiyatla. nnı arttırmayacapından ekmeğe zam olmayacak. Kenan MORTAN ANKARA Buğday, arpa ve çavdar taban üyatlan bugün açıklanacak. Ekmeklik buğdaya 27 lira başflyat verilmesi bekleniyor. Buğdaya geçen yıl olduğu glbl ylne «avans» verilecek, aradakl fark eylül ayın da karşılanacak. Toprak Mahsulleri Ofisinin, liman sllolarına mal getlrecek üre ticlye 150 kuruş da nakllye bedell ödenecek. Bu durum da, üreticiye ödeme 28.5 lira olarak yapüacak. Geçen yıl buğday avans flyatı 21 lira olarak ilan edllmlş, daha sonra 2 lira ek fiyat verilmigti. Bu arada TMO'nln 26 11radan sattığı ekmeklik buğ day flyatlarının keslnlikle artırılmayacağı ve bu yolla ekmek flyatlarına herhangi blr zammın sözkonusu olmadığı öğrenildi. Bugün açıklanması beklenen buğday taban flyatları ile birtlkte dlğer tahıl Urünlerinln de taban fiyatları açıklanacak. Avans üyatları uygulamasına göre ollsin kâr ve zarar durumuna göre blr zam daha yapılacak Bu arada bu yılkl rekoltenln geçtiğimiz yılki 14 mllyon tonun altmda olmasımn beklendlğl. ancak lthalat içln «zamanın erken» olduğu karan verlldlğl öğrenüdi. Tahıl fiyatları dışmdaki dlğer tarımsal Urünler içln yeni blr flyat ödeme blçlmine lllşkln hazırlıklann son aşamaya geldlğl öğrenildi. Alınan bllgiye göre ParaKredi Kurulu tarafından hazırlanacak olan kararla bundan böyle tarımsal ürünlerln bedellerlnln ödemeslnde blr gecikme olması hallnde «gecikme falzi> adı altında blr falz ödenecek. 15 gün İçln yüzde 1 olarak bellrlenen bu falzle üreticinln gecikmeden ötürü karsılaştığı zararın dengelenmeslne çalı^ılacak. 1983 yıh tarım Ürünlerln finansmanında enflasyonist gellşmelere yol açılmaması İçin Zlraat Bankası sağladığı 200 mllyon dolarlık konsorsiyum kredislnln devreye sokulacağı öğrenildi Bilindiğl glbl Ziraat Bankası'nın geçtiğimiz yıl uluslararası bankalardan sağladığı 200 mllyon dolarlık konsorsiyum kredisinin blr kısmının tarımsal ürünlerin kullanımında harcanması bağıtlanmıştı. ParaKredl Kurulu tarafından hazırlanan kararm en önemll öğelerlnden blri >le blrllklere bağımsız flyat yükseltme karan verilmesi olacak. tç ve dış piyasa koşullarında beklenmedlk geIlşmeler olması hallnde Tlcaret Bakanlığının onayı Ue blrllkler kâr ve zaran kendislne ait olmak üzere flyat zammı karan verebîlecek. MDP, illerin yönetici sayısını artırıyor ANKARA, (Cumhuriyet BUrosu) Milliyetçi Demokrasl Partisi Genel Baş kanı Emekli Orgeneral Tur gut Sunalp, cDevlet isinde müsamaha yok» dedi. TUrklye'nin BM Cenevre Oflsi nezdlndekl daiml temsilclsi Büyükelçl Kâmran î nan'a partinin program ve tüzüğünü lncelemesinl önerdiklerlnl söyleyen Sunalp tüzükte değişikllk ya pılarak büyük illerde 1 1 (Arkası Sa. 11, Sü. 3 de) Bugün toplranlararası görüşme yapılımyor KTFD Başkaru Rauf Denktaş, «Rumlar görüşme kapısını kilitledi» dedi. LEFKOŞE, (Cumhurlyet) DUn olaganüstü bir toplantı yapan KTPD Bakanlar Kurulu, «BM Güvenlik Konseyi'nin, 15 haziranda yapüacak toplantısında, «BM genel kurulu kararının gettrdlfl olumsus sonuçlan gidericl blr yaklaşnn göstermesi geıektiğlnl» vurguladı. Deviet Başkanı Denktaş'ın bu yöndeki istem ve beklentilerine «hükümet olarak Içten Ukle katıldıklanm» açıklayan Başbakan Mustata Çağatay, «IBM Güvenlik Konseyi'nin ger çekçl blr yaklaşım cöstereceğini, Rum ve Yunan tarafunn da bu yaklaşıma saygdı olacağını umduğunu» belirttl. KTFD Bakanlar Kurulu'nun dün saat 15^0'dakl olağanustü toplantısını bu düsüncelerle açtığım bildiren Çağatay, «Kıbns Tttrk halkma iradeal dışmda herhangl blr slyasal çözüm kabul ettirilemeyeceğinl», «bu geroeğln, hem 1960 Anmyasuın da, hem de 1875 Anayasan Ue Anayasayı onaylayan halk oyla(Arkası Sa. 11, Sü. B de) tSTKYEN GELIR üttn sabah Cumhuriyet'i ziyaret eden BTP Genel Başkanı AU Fetbi Esener, örgütlenmede gençlere öncelik verileceglni söyledl. Sıkıyönetim komutanlarının yetkileri artırılıyor NATO'nun bahar toplantısı başhyor ANKARA. (Cumhurlyet Bürosu) NATO'nun bahar döneml toplantılan bu gün Brüksel'de başhyor. Bu gün yapüacak «Avrupa Grubu» toplantısından sonra yarın NATO Savunma Bakanlan toplantısı başla yacak tkl gün sürecek top larıtıda Türklye'yl Milll Savunma Kakanı Omit Haluk Bayülken temsU ede Şüphelilerle zararlı faaliyette bulunanlar için 5 yıl sürgün Kamu düzenine, kamu selametine karşı suçlar. dan hüküm giyenlerin, genel gijvenlik ve kamu düzeni bakımından zararlı faaliyette bulunduk. lan anlaşılanlann sıkıyönetim bölgesi dışına çı. kanlması, belirli yerlere girip çıkmalarının yasak. lanması öngöriilüyor. 5 yu süreyle yerleştirildikleri yerlerden çıkmalan Içişleri Ba kanUgı'nın iznlne bafclı olacak Tasaruun görüşülmesi suaaında konuşan DM Tuncell uye si Kamer Genç, «Tasan kişt hak v e öıgürlüklerine genis bir «nırUma getirmişUr. Süayöne< öm Konratanlan'ıun yetkilerini sürekli artırmak normai rejime ANKAHA, (Cumhurlyet Büro bul edlldl. Tasanya göre, genel geçlsi zorlaştırocaktır,» dedi. su) Sıkıyönetim Yasası'nda güvenllk ve kamu düzeni bakıTasanya göre, sıkıyönetim degisikUk öngören ve komutan mından zararlı faaUyeUeri gölann yetkilerini artıran yasa ta rülenler sıkıyönetim bölgesi dı bölgesi içinde yerleri degiştirisansı Danısma Meclisi'nde ka şına çıkanlacaklar, bu klşilerin lerek, bellrli yerlere girmeleri veya yerleşmelerl yasaklanacak ve sıkıyönetim bölgesi dışına çıkarüacaklar şoyle belırlenıyor: «Kamu dttzenl, deviet fcuvvetlerl, Usi hürriyetl, kamu ae)*> meU tateymne Isleoea ctirumlerd m hükümtülügü bulunanlar: Adam öldunnek, veya ki«Uere karsı mâessir fUMe busuçUnndaa hükUmlütü • Kurucu olmanın özverisi Yalçm Doğan'ın yazısı • Erdal Inönü'nün kurucu heyeti Kim Kimdir? 7. Sayfada cek. Savunma Bakanlan toplantısından sonra da önümüzdeki hafta NATO'ya üye ülkelerln Dışlşlerl Bakan lan Bakanlar Konseyl top lantısı İçln Parls'te blraraya gelecekler. Dışlşlerl Ba kanı Öter Türkmen, 910 haziran tarihlerlndekl totf lantıya katılmak üzere önü (Arkası Sa. 11, SÜ. 2 de) Askeri Mahkeme sorgu yapmadan mahkumiyet dışında karar verebîlecek Tümer: Deniz menfaat alanlarında çatışmalar sürecektir Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Ya. sasını değiştiren tasan DlVTde kabul edildi. Tasa. nya göre, kimliğini söylemeyen sanığın iddiana. medeki kimliği tutanağa geçirilecek. ANKARA. (Cumhurlyet BüHMO) Askeri Mahkemeler kurulusu ve yargılama usulU yasasında deglşikllk öngören yasa tasansı Danısma Meclisi'n de kabul edüdi. Tasanya göre, «mrgusu yapdamayan» sanık bakkuıda toplanan deUllere göre «mahkumiyet dısmda bir karar» verilmesi gerektlği kanısı na vanursa sanıgm sorgusu yapılmadan hUkUm verüebuecek. Kimligini söylemeyen sanığın iddianamedeU kimUgtnin tuta nağa geçirilmesinl öngören t san ile çok sanıklı davalarda iddianamenin Özetlenerek okunabUeceği hUkme baglandı. Tasanya göre, sanığın «du(Arkası Sa 11, Sü. 7 de) Ağır ekanomik bunalım durumunda olaganüstü hal ilan edUebilecek ANKARA, (Cumhuriyet BUrosu) Anayasa uyarınca çıkanlması gereken Olaganüstü Hal Yasa Tasansı Milll Savunma. îçtsleri ve Dışlşleri komisyonunda görüşülmeye başlandı. Danışma Mecllsl'nln 8 komlsyonundan gelen görüsler ışı ğında esas komisyon olan Milll Savunma, tçlslerl ve Dışlşlerl komisyonunun diln kü toplantısında tasaruun 5 maddesi kabul edildi Bua«ı zbre, tabii alet, tehlike11 salgın hastalık veya agır ekonomik bunalım duru(Arkası Sa. 11, Sü. 2 de) Siyasal gözlemcüenn şımdilik üzerinde bırleştıkleri bir olgu vor Erdal tnonu, demokratık sol kesımı topartayıcı bir etkı yaratabılelecek bir kurucular listesi oluşturmuftur Bu bir adımdır Kuşkusuz kurucular iıstesinı meydana getıren kışilen tek tek ele alarak aynntüı elestırUere gırmek olasıdvr Sag kesimde bu gıbı yaklaşımlar peh ragbet gormez, sol kesımın aydınlan arasında ıse ınce eleyıp Genel emniyet gözetlmi a t tanda olaolsr. SUayöoeOm bSIgestnde beUrU birJkaaıett abnayaotar, Uüer «aptaeU olaolar, Genel güvenUk ve kunu dftzeni bakunmdaa zsrariı faaU jrtte bulunduktan fnl«ffil«nlar.» Sıkıyönetim bölgesi dısına çı kanlanlardan gerekli görülenlerüı yerleaebileceklen yerler Sıkıyönetim Komutam'nin istemi üzerine Içişleri Bakanugı'nca saptanacak. Bunlann yerleştirildikleri tarihten iUbaren 5 yıl sUreyle bu yerlerden «ıkmalan İÇisleri Bakanlıgı'nın iznine bag ta olacak. GÜREVSİZUK KABARI VERİLJMEYECEK Tasan ile, Sıkıyönetim Komu tanı'nın, nezdindçkl asken Mah kemede bakılmasına luzum gör medıgi soruşturma dosyalannı ilgili adll mercilere gönderme yetkisi genişletıliyor. Buna gore, görevsizlik ve yetkisizlık karan veremeyen geneı yargı ve sıkıyönetim dışmdakı askeri yargı mercilen yamnda sıkıyönetim adll mercilen de komutanlıkça gönderüen davalarda gorevsızlık karan veremeyecekler. (Arkası Sa. U. Sü. 6 da) sık dokumak bir görenektır. Içınde yaşadığımız sıyasal gerçekleri gözönünde tutarak ve aynntılan bir yana bırakarak olayı değer lendırdıgtmızde Prof Erdal Inonu'nun dengelı bir Jıste düzenleyebildıgmi soyleyebilıriz. Kurucular lıstesmin, içmde yaşadığımız olaganüstü donerndekı etkilı guçlerm optıma noktasında bir agırhk yaratması. tepkılere **• (Arkası Sa. 11, Sü. 6 da) 2O.yüzYilın Haclı seferi: Ermeni Terörii Ermeni Taşnak PartisU Lübnan'da tWtânjistlerin geleneksel müttefiki Ermeni örgütleri bol miktarda kendi aralannda silahla hesaplaşıyor, sonra Türkiye'yi suçluyorlar. danışmanı olarak kısa süre son ra Baabda'da (Cumhurbaşkanbk Sarayi) calışmaya başlayatstanbul Beyrut uçagında cak. LUbnan'daki Ermeni tophostesler günlUk gazetelerl dağıtıyorlar. 20 nisan 1983. O gü lumunda olup bitenleri iyi bllinun L'Ortent • Le iour'unu oku yor. Bu da dogal. Ermenilerin yaşadığı Burc Hammud ve Anyoruz. Gazetenln bütün sayfala n, içi dışı Iki gün önce Bey tellas semtlen Cumhurbaşkanı Emin Cemayel'in seçim bölgesi. rut'taki ABD BUyUkelçuiğlnin Her Ikl semti kapsayan Metn'havaya uçurulmasına lllşkln ha berlerle dolu. Tepkiler. demeçler, olayın yankılan vs. WlUlwnsburc'da ABD. Son sayfada, dlkkatsiz bir Pransa ve Kanada fügözden kaçabilecek kUçUcük bir «eler konusunda birhaber, sayfaıun altına tek sütubirine «irdl. na sıkısıvermlş: «Taşnak Partl3 Sayfada sl Üyesl Kaspar Kasparyan Burc Hanunud'da vurularak öl Işçl ve memurlar her dürüldü,» Burc Hammud, Beyay 3 mUyar takslt rut'un Hıristiyan keslmlnde odüyor. LUbnan Ermenllertnln ezicl co0. Sayfada ğunlugunun vaşadıgı semt Aynı gece LUbnan'ın en nüOzkan Sümer F3ahfuzlu «azetesi An Nahar'da çc'nin samplyonlu|uRenk ŞUaU'nln odasındayız. nu kutUdı. Refik Şilall Falanjlst eRllimll 10 Sayfada Cumhurbaşkanı Emln Cemayel'in yakınlanndan. An Nahar'Sendika Yausımn uyda son Künlerini Keçirlyor. ÇUn gulanması için torkü. Cumhurbaşkam'nın basın mül bulunanuyor TOBDER davası sonuçlandı: 30 mahkuDışişleri miyet, < beraat. Üç ttlkeden dört bilun şehitlerini adamuun yarguu: Dün ya ekonomlsi çocuk törenle bakmak. musluk onaı mak ve çlvi çakmakla andık kurtulur, Haberi 11. Sayfada 12 Sayfada 2 de seçilebilmek için Ermeni oy lannı elde etmek şart. Ermerüler Emin Cemayel'in seçmenlerl. ŞUali'ye blrkaç saat önce L'OrientLe Jour gazetesinde (L'Ortent • Le Jour. An • Nahar'ın dört kat UstUnde, aynı binada) okudugumuz haberi so ruyoruz: Nedlr bu Kaspar Kasparyan'ın öldUrülmesi olayı? Kim Kaspar Kasparyan? Şilall omuz illklyor: «Bu tür olaylar son gttnlerde çok sıkUstı. Bu tür 10 15 oUy var. Seceblldiğlm kadanyis Ermenller Asçryan olaymdan son> ra türklerle lsblrllği yapıyor ld dlmsına ufuup kendl İÇ bcwplaruu dttrüyorlar. Kasparyan'ın &ldttrülmesl Uslael çeidsmelerden kaynakbuuyor oUblilr. Ka> paryan öyte dnemll bir islm de gil. Hlç duymamıgtık.» «Asçıyan olaymdan sonra» dlyor. «Burada LübnMi'da bir sü redlr E^rmenller hop oturup, (Arkan S». U, Stt. î de) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Deniz Kuvvetlen Komutanı Oramlral Nejat Tümer, «Tarihin en zOr gÛn lerinde dahi yüce Türk mllleti, donaoma cemiyetinl kur makla, denlzlerdeki hak ve menfaatlerine sahip çıkma bilincini göstermiştir» dedl. Oramlral Tümer, Türk De ni2 Kuvvetleri Güçlendlrme Vakfı 5 Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmada ekonomik ve askeri güç alanlarında izlenen süratli gelismelere rağmen yeryüzünün dörtte üçünü kaplayan denizlerin hukuki meseleleri ve denizden yararlanma, petrol, maden ve diğer doğal kaynaklarını kullanma gibi çok & • nemli konularda henüz kesin çözümler getirilmiş olmadığım söyledi. Oramiral Tümer. şoyle devam ettl: «Dolayısıyla içinde bulundugumu2 dönemde olduğu (ArkMt Sa. U, Sfl. 2 de) GOZLEM UGUR MUMCU CERCEK Inönü'nün Kurucular Listesi olayların ardındaki "Efendim Çizerler,, Turkmen, Irak'taki temaslarını tamamladı ANKARA, (Cumhuriyet B&rosu) Dışişleri Bakanı Üter Türkmen Irak'a yaptığı 36 sa atlik ani zlyaretl tamamlayarak dün gece Ankara'ya döndü. Turkmen'in Irak'tan dönüsünde resmi bir açıklama yapUmadı. Buna H^rff'i'kı Dısifleri Bakanının Bağdatta TürkIrak sınınnda baza silabU gruplara karşı gerçekleşUrUen askeri operasyon Jle İlgili olarak göruş alışverlştnde bulundufcu bildirildl. Slyasal parti çalışmaları sırasında en çok kullamlan sozlerden birl budur. BeUi kigüerln, parti kurucuları olmalan halinde, Milll Güvenlik Konseyi'nce «çizilecekleri»... Bu nedenle «slvrl islmlerin» Ustelere konmaması gerektigl söyıenmektedlr. Siyasi partilerin yasası, MUİİ GüvenUk Konseyi'nin koyduğu yasaklan belirlemlştir. Konsey, kurucu Uyeler hakkında, «inceleme yetklslne» sahiptır Bu yetki, parti kurucularından bazılarınuı kurucu Hstesınden çıkarılması kararlaruu da kapsamaktadır «Efendim çiıerler» özürü, bu yasaklardan güç almaktadır. (Arkası Sa. 11. Sü. Tde)