Katalog

29 ARALIK 1983 HABERLER CUMHURİYET/7 Parti liclerleri zamlurı eleştiriyor SODEP ve DYP'nin yerel seçimlere katılmasım ıstemeyen milletvekili çok Seçim Yasası'nın 43. maddeması veya TBMM'de grubu bu si üzerinde DM Genel Kurulu'BETÜL UNCULAR lunmaşı şarttır" hükmunu içeri nda hiçbir üye söz almamış ve ANKARA Siyasi Partiler yor. Yine Siyasi Partiler Yasası' madde aynen benimsenmişti. Yasası ile Seçim Yasası arasında nın geçici 5. maddesinin ikinci Danışma Meclisi'nde kabul ki ilişkiler yerel seçimlere hangi fıkrasında, "siyasi partilerin ilpartilerin girebilecekleri tartış çe il ve büyük kongrelerini ilk ge edilen Seçim Yasası daha sonra masına yol açtı. Seçim Yasasf nel seçimler sonucu TBMM'ne Milli Güvenlik Konseyi Anayasa Komisyonu'nda görüşülürken na Milli Güvenlik Konseyi'nin toplanıp Başkanlık Divanı olumaddede bir değişiklik yapıldı. eklediği hüküm, aynı maddede şumundan sonra ve bu tarihten 298 sayıh yasanın 14. maddesiki başka hükümle çelişiyor.Öte itibaren iki yıl içinde yaparlar" nin 4. bendinin yanında 11. benyandan, liderlerin açıklamaları deniliyor. dinin de değiştirilmesi kararlaşna karşın birçok milletvekili SOHal böyle iken, Danışma DEP ve DYP'nin yerel seçimle Meclisi'nin 5 mayıs 1983 per tırıldı. Gerek kamuoyunda ve re katılmalarını istemiyor. An şembe günkü 96. birleşiminde gerekse liderler arasında tartışma konusu da değiştirilen bu cak Anayasa Mahkemesi ile 2839 sayıh Milletvekili Seçim bent oldu. MGK değişikliği beYüksek Seçim Kurulu Başkanla Yasası'nın 43. maddesi görüşünimseyince yasa bu biçimiyle yünnın açıklamalannın tartışmayı lüyordu. Bu madde ile, 298 sa rürlüğe konuldu. Yapılan değisona erdirmesi bekleniyor. yıh seçimlerin temel hükümleri şiklik şöyleydi: 24 nisan 1983'te yürürlüğe gi ve seçmen kütukleri hakkında "Siyasi partilerin, milletvekiren 2820 sayılı Siyasi Partiler Ya yasanın "Yüksek Seçim Kurulu'li genel ve ara seçimlerine ve besasf nın 14. maddesinde "Bii>iik nun görev ve yetkileri"ni belirlediye başkanhğı ile belediye il ve kongrenin olağan toplanlılarının leyen 14. maddesinin 4. bendinin genel meclisi üyelikleri genel seiki yılda bir yapılacağı" hükmu değiştirilmesi öhgörülüyordu. 4. çimlerine katılabilmeleri için,ilöngorüluyor. Aynı yasanın 36. bendin değişik biçimi şöyleydi: lerin en az yarısında o> verme maddesi "Siyasi partilerin se"Tüzüklerine göre ilk genel gününden en az allı ay evvel teşçimlere kalılabilmesi için illerin kongrelerini yapmış olup illerin kilüt kurmuş ve büyük kongreen az yarısında teşkilat kurmuş en az yansında >e en az altı ay lerini yapmış olmaları veya ve büyük kongresini yapmış olevvel il ve ilçe teşkilatını kurmuş TBMM'de gruplarının bulunması şarttır. Bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde (eşkilat kurmayı gerektirir. Bu esaslar dairesinde seçime katılabilecek siyasi partileri tespit ve seçimin başlangıç tarihinden on gün. seçimin yenilenmesi halinde yenileme kararının ilanından sonraki beş gün içinde ilan elmek." Milli Güvenlik Konseyi AnaAnayasa Mahkemesi Başkanı önceki gün verdiği deyasa Komisyonu'nun raporunda meçte, "Bazı siyasi partilerin seçime girmelerini enbu bendin değiştirilmesinin gerekçesi ise şöyle belirtildi: gelleyen yasa, Anayasaya aykırı olur" dedi. "Yapılan düzenlemede 298 sabulunulamaz. ANKARA, (THA) Anayayıh yasanın 14. maddesinin 11. Ancak, bizim parti olarak gösa Mahkemesi Başkanı Ahmet bendi de Siyasi Partiler Yasası rüşümüz, tüzel kişilik kazanan Boyacıoğlu'nun, "Bazı siyasal hukümlerine uygun olarak departilerin seçime girmelerini en tüm siyasi partilerin mahalli seğiştirilmiştir." gelleyen yasa, Anayasaya aykı çimlere katılabilmesi yolundadır. 298 sayıh yasanın 18. madderı olur" şeklindeki demeci, siyasi sinde il ve ilçe seçim kurulunun kesimde yankılara yol açtı. SOocak ayının son haftasında kuDEP Genel Başkanı Erdal tnörulacağı öngörüldüğü için 4. nü, "Yetkili organ en güzel cebent uyarınca, Yüksek Seçim vabı vermiş" derken, Halkçı Kurulu'nun, ilk genel kongreleParti Genel Sekreteri Ozer Gürrini yapmış, illerin en az yarısınbüz de, "Tasarıda bazı siyasi da altı ay önce örgütlenmiş siyasi partilerin seçime girmelerini enpartilerin isimlerini şubat ayının gelleven bir hüküm yok. Bu baikinci haftasında saptaması ve kımdan Anayasaya aykın degil" ilan etmesi, 11. bent uyarınca da diye konuştu. seçime katılacak partileri 10 niAnayasa Mahkemesi Başkanı sana kadar ilan etmesi öngörüANKARA.(Cumhuriyet BüroBoyacıoğlu'nun demecine ilişkin lüyor. 4. bentte de altı ay koşusu>Aralarında eski başbakanlar olarak THA'ya bir açıklamayalu örgütlenme için öngörülürken ve bakanların bulunduğu eski pan SODEP Genel Başkanı Eraynı maddenin 11. bendi "altı meclislerden kalan 280 dosya dal tnönü, şunları söyledi: ay"ı örgütlenme ve büyük kongTBMM'de görüşülecek. "Bazı siyasi partilerin seçimrenin önüne alıyor. Uzun süren TBMM Danışma Kurulu'nun lere girmesini önlemek yolnndatartışmanın kaynağı da bu bentte dünkü toplantısında bu konu ele ki çabalara, en yetkili organ en yatıyor. alındı ve bu dosyaların bir an güzel cevabı vermiştir. Demeçte Ancak, gerek Anayasa Mahönce Meclis'te göruşülerek sobelirtilen (böyle bir uygulama, kemesi Başkanı Ahmet Boyacınuçlandınlması konusunda göbir zümreye imtiyaz tanımak oğlu'nun, gerekse Yüksek Seçim rüş birliğine varıldı. Anayasa'nın olur) hususu, doğnı söylenmişKurulu Başkanı tsmet Yanıkö100. maddesi uyarınca soruşturtir. Bu demeçten sonra bizint meroglu'nun illerin en az yarıma açılmasına karar verilmesi söyleyecek bir şeyimiz yok. Aysında örgütlenmiş ve büyük halinde, Meclis'teki siyasi partinen katılıyoruz. Tekrar ediyokongrelerini yapmış tüm siyasi lerin güçleri oranında 15 kişilik rum, yetkili organ en guzel cepartilerin yerel seçime katılacakbir komisyon oluşturulacak. Kovabı vermiştir." İarı yönündeki açıklamalannın misyon raporunu 2 ay içinde ÖZER GÜRBÜZ tartışmaları sona erdirmesi bekmeclise sunacak. Meclis, raporu HP Genel Sekreteri özer Güröncelikle görüşecek ve gerek gör leniyor. büz ise, tasarının Anayasaya ayTüm bu olgulann yanında, düğü takdirde ilgilinin Yüce Dikırı olmadığını savundu. Gürher ne kadar TBMM'deki siyasi van'a sevkine karar verecek. Yübüz, Anayasa Mahkemesi Baş ce Divan'a sevkkararı üye 'am partilerin genel başkanları parkanı'nın açıklamasına ilişkin lamento dışındaki siyasi partilesayısının salt çoğunluğu ile olarak şöyle konuştu: rin yerel seçimlere katılmalarını alınacak. Yeni çıkan tasanda, parlaistedikleri yolunda açıklamalar KAYA ERDEM'İN DOSYAS1 mento dışındaki partilerin seçiMecliste öncelikle görüşülecek yapmaktaysalar da, Meclis'te çeme giremeyeceği hıikmü yok. olan 280 dosyanın arasında ha şitli partilerin milletvekilleri liTasarı sadece mahaili secimlerderlerinin görüşünü paylaşmak len Özal hükümetinde Başbakan le ilgili genel hükünleri ve tariYardımcılığı görevini yapan Ka niyetinde değiller. Hatta liderlehi beliriiyor. Engelleyen bir duya Erdem 'in de dosyası bulunu rin bu konuda başka türlü açıknım varsa, o da siyısi partiler ve yor. Ulusu hükümetinde bir sü lama yapamayacaklarını vurguseçimlerin temel esasları ve seç re Maliye Bakanlığı görevinde luyorlar. men kütukleri hakkındaki kaMeclis dışındaki siyasi partibulunan Erdem hakkında da Şenunlardır. Bu kanunlar da 12 lerin yerel seçimlere girmemeleker Şirketi'ndeki olaylarla ilgili Eylül'den sonra turucu meclis rini sağlamanın tek yolu seçimin olarak soruşturma açılması tarafından çıkarılımştır. Bilindicn erken bir zamanda yapılmaistenmişti. ği gibi bu kanunlar hakkında Dosyalar 1972 yılından günü sı. Anavatan Partililer ve genel Anayasa'ya aykınlık iddiasında başkanları sürekli olarak "sümüze kadar parlamentoda görev alan başbakan ve bakanlar hak rat"ten söz ediyorlar. Bu nedenkında soruşturma açılması is le yerel seçimler yasa önerisindeki " 3 haziran" tarihini öne altemleri ile dolu bulunuyor. Bu arada vefat eden bakanlarla il dırmak 211 sandalye sahibi ANAP için zor olmayacak. Angili dosyalar da var. cak ne var ki, Türkiye'nin iklim Eski başbakanlardan Bülent koşullan ile seçim hazırlıkları giFxevit, Süleyman Demirel ile başbakan yardıcılığı yapan Nec bi konuların gözardı edilemeyeceği de bir gerçek. m«ttin Eroakan ile Alpaslan ANKARA (Cumhuriyet BüTürkeş'in dosyaları bulunuyor. ÖZAL: NABIZ YOKLAYIN rosu) HP Meclis Grubu YöVefat eden eski başbakanlarÖzal ANAP grup toplantısınnetim Kurulu bir bildiri yayınladan Nihat Erim ile hakanlardan da yılbaşında seçim bölgelerine yarak, ANAP'lı Meclis BaşkanMustafa Üstündağ. Cihat Bilge gidecek olan parlamenlerlerden vekili Abdülhalim Aras'ın içtuhan, Yılmaz Ergenekon, Orhan yerel seçimlerin ne zâman ve züğü ihlâl ederek Turan BeyaEyüpoğlu, Orhan Cemal Fer hangi şartlarda >apılması konuzıt'a gündem dışı söz vermediğisoy,Ahmet Karayiğit, Turan Ka sunda seçmenlerin nabızlarının ni öne sürdü. panlı ve Gün Sazak 'ın da hak yoklamaları konusunda tevsiyeHP'nin ANAP için yayınladılannda soruşturma dosyası Mec de bulundu. ğı ilk bildiride, başkanvekili lis'te görüşülecek. ANAP milleıvekillerinin yerel Aras'ın tutumunun doğru olmaseçimler konusundaki faaliyetledığı vurgulanarak şöyle deniliri, yerel seçimlerle ilgili 3 ocakyor: taki grup toplantısında ele alına"Demokratik gelenekler oluştunılması beklenen Meclis'imizin çalışmalarının geleceği bakımından önceki gün otunımu yöneten sayın başkanvekilinin tutumu, ciddi ve haklı endişeye gnıbıımuzu sevketmiş bulunmaktadır." ANKARA, (AMCA) KaANKARA, (Cumhuriyet Bu patılan Milliyetçi Hareket ParHP grup yönefim kurulu bildirisinde içtüzük maddeleri be rosu) Başbakan Turgul Özal tisi'nin eski Genel Sekreteri ve lirterek, HP'li üjelere söz verme yerleştiğı yabancı konuklar ko Genel Başkan Yardımcılarından nutunun yanındaki Dışişleri Ba tsmail Hakkı Yılanlıoğlu, Mumenin doğru ulmadıgı belirtikanlığı'na tahsis edilen konuta üyor ve "Bundan daha önemli hafazakâr Parti'ye giriyor. arakbaşkanıngündemdışı söz da el koyunca yeni Dışişleri BaMP tarafından yapılan açıkkanı Vahit Halefoğlu açıkta verilmemesi nedenini ve istemin lamaya göre, bugün parti genel kaldı. içeriğini yorumlayarak Genel merkezinde yapılacak olan töKurula açıklaması yetkinin aşıBundan önceki yabancı ko renle MP'ye katılacak olan Yın derecede aşılması ve meclis uy nuklar konutu eski Başbakan lanlıoğlu, daha önce Türkiye gulama geieneklerinetamamiyle Bıilend Ulusu'ya, yandaki kuçük Milliyetçiler Birliği Başkanlığı, ters düşen bir tutum olarak gö bina da Dışişleri Bakanı İlter Türk Ocakları Genel SekreterliTürkmen'e ayrılmıştı. riilmüştür." deniliyor. ği görevinde de bulunmuştu. siyasi partilerin TBMff 'deki siyasi parti liderlerinin "Yerel seçim bulunanseçim kurullannınadlannı, ilçe yenilere bütün partiler katılmalıdır" şeklindeki demeç den kunılması için öngorülen lerini, milletvekilleri "başka türlü açıklama yapmaaylann ikinci haftasında lespit ve ları mümkün değil" şeklinde değerlendiriyorlar. ilan elmek." Necdet Calp: Zamlar eskisinden farklı sonuç vermeyecek Doğru Yol Partisi Genel Başkanı, "Özal köylüye bir darbe daha vurdu." MDP Genel Başkanı, "Bu tertip zamlar, dış ülkelerde göstehlere yolaçar ama, bizde bunun ne âdeti ne anlamı vardır" dedi. ANKARA, (ANKA) HP Genel Başkanı Necdet Calp "Bugiin >apılan zamlann ve arkasından gelecek diğer zamlann da daha oncekilerden farklı bir sonuç doğuracağını sanmıyonım" derken, MDP Genel Başkanı Turgul Sunalp hükumetin uygulamaya koyduğu zamları eleştirerek "Zamlardan fevkalade mhalsızu" biçiminde konuştu. DYP Genel Başkanı Vıldınm Avcı da kredi faizlerinin arttınlmasına karşı çıklı. Calp Türkiye'nin 24 Ocak Kararlan'yla birlikte zam furyasına maruz kaldığını bdirterek. bu zamlann eko nomiye ve halka olumsuz etkilerin dışında bir etki yaratmadığını söyledi. Calp son zamlara ilişkin görüşlerini şöyle açıklaüı: "Zamlann sonuçlannın toplumumuzı veeknnnmimizegelirdiklerini hep birlikte gordiik ve yaşadık. Bugiin vapılan zanıiann arkasından gelecek diger zamlann da daha oncekilerden farklı bir sonuç doguracaginı sanmıyonım. Fi>a(ucret dengesı kurulmadıkca halkımız bilhassa sabit ve dar gdirii olanlar bu>ıik bir ızdınıp icine doşectklerdir. HP Genel Başkanı Ziraat Bankası'nca verilmekte olan tanmsal kredilerin faiz oranlannın arttınlmasını da eleştirerek, bu karann tanm kesiminde çalışanlarla, üretimi olumsuz yönde etkileyeceğini söyledi. MDP Genel Başkanı Turgut Sunalp, ANKA muhabirinin Tekel ve petrol zamları konusundaki sorularını yanıtlarken, kendilerinin seçim propaganda döneminde surekli olarak hayat pahalılıgıyla mucadele konusuna önem verdigini belirtti. Sunalp şöyle dedi: "Enflasyonu aşağıyı çekme diişüncesi mutlaka güzel bir diişiince, ancak her şeye zam yapılır ve mailar pahalılanır, vatandaşın alım gücü surekli duşerse, halkı enflasyon rakamı değil, cebindeki para, alım gucıi Ugilendirir, bu tertip zamlar dış ülkekrde gosterilere yol açar ama, bizde bunun ne âdeti ne anlamı vardır?" YILDIRIM AVCI DYP Genel başkanı Vıldınm Avcı, Ziraat Bankasf nca tanmsal kredi faizlerinin yüzde 20'lerden yüzde 28'e çıkarılmasının Türk köylüsüne Köyişleri Bakanhğı'nın kaldırılmasından sonra özal hukumetinin ikinci darbesi olduğunu söyledi. Bunun aynı zamanda Ticaret Hukuku kurallanna da aykın olduğunu belirten Avcı. "Şimdi tek taraflı ve sozlesmeye aykın olarak kredi faizierinin kendi içinde yaklaşık yuzde 40 oranında arttınlması yalnız hususi hukuk kurallanna aykın olarak kalmamaku . dillerden duşunılmeyen orta direk sozünun de bir istismar edebiyatından başka bir şey olmadığını ispal etmekledir." dedi. POLİTİKA SANATTIR VE BUNDAN ANLAMAM Politikaya atılmaya niyetiniz var mı şeklindeki sorumu Turkmen, "Asla" diye yanıtladı ve devam etti, "Bir kere yaşım çok geçkin. Politika sanattır ve bundan anlamam. Türkmen: Cenevre daimi temsilciliğL, de Cuellarhn yardımcıliğmdan cazip LEYLA UMAR İlter Türkmen'in Dışişleri Bakanlığı'ndan ayrıldığını duyar duymaz soluğu Turkmen'lerin Ankara'daki evlerinde aldım. Uzun zamandır tanıdığım Türkmen'i hiç o günkü kadar keyifli görmemiştim. "Sen gelmeden az öncesine kadar kendi başıma dansedivordum" dedi. "Sırtımdan ağır bir yükün kalktıgını hissediyorum." Sonra sohbete geçtık: "Politik görüşlerinizle uyuşmayan pek çok kişi bile bakanlığı üç yıldır çok iyi yürüttüğünüz görüşünde. Neden ayrıldınız? TÜRKMEN Bakan olarak kalsaydım, "The Day After" filmindeki, nükleer savaş sonrasında sağ kalan tek adama benzerdim. Eski kabineden kalan tek bakan olsaydım, o adamın hislerine benzer şeyler hissederdim herhalde. Bakanlığınız sırasında kimseyi kırdınız mı? En yakın dostunuz Kamuruıı Gürün'le dargınsınız... TLRKIVIEN Bilerek, isteyerek kimseyi kırmadım. Kamuran'ın o derece alıngan olup işi istifaya kadar götureceğini bilseydim asla, o dışardayken Almanya'dan agreman istemezdim. Bunun dışında bakanhktan iyi ilişkilerle ayrıldığımı sanıyorum. Yeni bakana la\si>elerde bulundunuz mu? TÜRKMEN Bence en büyuk hata yeni gelene eskisinin akıl vermesidir. Kaldı ki yeni bakanımi7 son derece bilgili ve iyi bir diplomat. Cenevre Daimi TemsilciliğTntfe uzun süre kalmayacağınız ve kısa süre sonra BM Genel Sekreteri de Cuellar'ın yardımcısı olacağınız söyleniyor. Dogru mu? TÜRKMEN (GüMü, inandırıcı olmayan bir tonla konuştu:) Sahi mi? Ben duymadım böyle bir şey. Bir süre önce "BM 'den teklif alırsam kabul ederim" demiştiniz... Orası bizim temsilciliğimizden daha cazip değil mi? TÜRKMEN Bir kez BM'de çallşmıştım. Isteğime uygun iş \erirlerse yine kabul ederim. Hem çok daha yüksek maaş verildiği hem de dolarla ödendiği için BM'deki iş daha cazip gözükebilirAma Türkiye'nin bana vereceği nefis bir ev, araba, şoför, aşçı ve pekâlâ iyi sayılabilecek maaşı duşuniirsek, temsilciliğimizde kalmak daha akıllıca olur. Benim tek arzum kimseyi yerinden oynatmamak, boş olan bir yere tayin olmaktı. Bu gerçekleşti. İsviçre'de halıralarınızı yazacak bol zaman bulabileceksiniz. TÜRKMEN Yeni kompüterler çıkmış, yüksek sesle söylüyor, isterseniz tashih edebiiiyorsunuz. Onlardan bir tane alıp başlayacağım konuşmaya. Bu üç yılı anlaımak istiyorum. Fazla Amerikan vanlısı olduğunuz ve İncirlik konusuna açıklık getirmediğiniz iddialanna ne diyorsunuz? TÜRKMEN Bakan olduktan sonra niçin ilk olarak Arap Bakan olarak kalsaydım, nükleer savaş sonrasında sağ kalan tek adama benzerdim. ABD, KKTC'yi zaman geçsin tanıyacaktır, eminim.ABD bizim yanımızda olduğunu gösteriyor. Inönü: Yerel seçimler konusunda Anayasa Mahkemesi Başkanı <m güzel cevabı vermiş Eski başbakanlar ve bakanlar hakkındaki 280 dosya TBMM'de görüşülecek ulkelerine gitmek istedim? Sonra, dış ilişkilerdeki her konuda benim karar verme yetkisine sahip olmadığım bilinmelidir. Kıbns'ta bağımsızlık konusunda düşünceleriniz? TÜRKMEN Çok iyi oldu. Başka ne yapabilirlerdi? Ben onların ayaklarının üzerinde durabileceklerine inanıyorum. Ama bir süre önce adaya yaptığınız bir "haftasonu gezisi"nde bağımsızlık konusunun rafa kaldırıldığını söylemiştiniz. TÜRKMEN (Kahkahayla güldü.) Evet, o "tatil"deyken Denktaş'ın Girne'deki evine gittim. Sade ve yüzme havuzlu bir evdi. Havuzu göstererek "Bakın, ne mutlu size" dedim. "Böyle bir eviniz, havuzunuz var. Hep Arafat'a BM'de nutuk atlığı için gıpta etliğinizi söylersiniz. Ben ona sizin bu hissivatınızı naklettim, ne dedi biliyor musunuz: 'Söyleyin lulfen Denktaş'a,' dedi. 'Onun yaşa>acak, benimse ancak gömülecek toprağım var". Denktaş da bana, "Ama bu havuzla evin bana ait olup olmadığını bilmediğimi Arafal'a soyleseydiniz ba ri" dedi. Özellikle ABD ve başka devletler adayı tanımamakta direniyor. TÜRKMEN Zaman geçsin, tanıyacaktır eminim. Amerika davranışlarıyla bizim yanımızda olduğunu gösteriyor. Pek o kadar dostluk gördüğiimüz soyleneme/. TÜRKMEN Reagan herhalde Carter'ın potlarını aratmadı. 8 yıl sonra emekli olacaksıntz. Politikaya atılmava niyetiniz var mı? TÜRKMEN Asla. Bir kere yaşım çok geçkin. Politika sanattır ve bundan anlamam. TürkJş'i ziyaret etti Sunalp: Işçi soruıılarını înançla savunacağız MDP Genel Başkanı, "Türkiye'nin geleceği işçi meselelerine eğilmekle mümkündür" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) MDP Genel Başkanı Turgut Sunalp, Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz ve Yönetim Kurulu üyelerini ziyaret etti. Sunalp, "Türkiye'nin geleceği işçi meselelerine eğilmekle mümkündür" dedi. Beraberinde Genel Sekreter Dogan Kasaroğlu ile birlikte Türkİş'e gelen Sunalp'a, Şevket Yılmaz Genel Kurul'a katıldığı için leşekkür etti. Turgut Sunalp, da yaptığı konuşmada, işçilerin durumunu iyi bildiklerini belirterek şöyle konuştu: "İşçi meselelerine partimiz candan bağlıdır. Bunu birçok vesilelerle size ispat etmiş bulunuyoruz, mecliste küçük grup gözüküyonız ama, güçlü bir grubuz, işçi meselelerini dikkatle ve inançla parlamentoda savunacağız. Turkhe'nin geleceği işçi meselelerine eğilmekle mümkündür. Bunu kundakçılara hizrnet etmek değil, işçinin alın terine hizmet anlamındasöylüyorum!' Çağlayangil yarın DYP'ye katılıyor Dişeti hastalığının ilk belirtisi kanama Dr. M. CENGİZ VAROL Periodontal hastalıklar, yani dişlerin etrafındaki dişetleri alveol kemikleri ve bunlara yakın öteki dokulan ilgilendiren hasıalıkların tedavisinin 1520 yıl öncesine kadar olanaksızlığı kabul ediliyordu. Son yıllarda kullanılan metot ve aletlerin gelişmesiyle bu hastaiıklarla mucadele mümkün olabiliyor. Dunyanın pek çok ulkelerinde olduğu gibi Türkiye'de de sosyal düzeyi ne durumda olursa olsun pek çok kişinin ağız sağlığı konusunda bilgisiz olduğu bir gerçek. Burada en önemli etken, halkın yeteri kadar aydınlatılmamış olması. Periodontal hastalıkların ilerlemesi sonucunda dişlerin sallanması ve zamanla kaybedilmesiyle özellikle genç ve orta yaş grubunda, hem sosyal hem de ekonomik pek çok sorunlar ortaya çıkıyor. Son onbeş yıl içinde (W.H.O.) Dünya Sağhk Örgütü'nün desteğiyle yapılan araştırmalarda periodontal hastalıkların meydana gelişinde diş ve dişetleri üzerinde biriken bakterilerin ve diş taşlarının en önemli rolü oynadıkları kanıtlandı. İki ya da uç gün dişlerini fırçalamayan kişilerde bakteri plakları oluşmakta ve içerisinde oluşan toksin ve fermentler, diş eti ve dişi bağlayan dokulan harap etmeye başlamaktadır. Diş taşları, bakteri plaklarının kireçlenmiş şeklinden başka bir şey değil. Henüz diş hekimliği her zaman ağız içinde görülen bakteri plağı ve onun sertleşmiş şekli olan diş taşının doku harabiyetine olan kesin mekanizmasını ne de hastalığın ilerleme derecesindeki dikkate değer kişisel farkların nedenini tam olarak açıklayamıyor. Ancak kesin olarak bakteri plağı ve diş taşının tutunmasına ve orada birikmesine ortam hazırlayan faktörlerin mevcudiyetinin periodontal hastalığı başlatmaya yeterli olduğunu ortaya koyuyor. Bu faktörleri iki başlık altında toplayabiiiriz: 1 Diş hekimlerinin kusurlu çalışması sonucunda olanlar, 2 Bozuk ağız sağlığı Yerel etkenler olarak bilinen bu faktörlerin yanı sıra, sistematik bazı etkenler de dokular üzerinde hastalığın ilerlemesini hızlandırır. Bu etkenler genellikle saptanamazlar ve bu yüzden de denetimleri çok zordur. Fakat yerel etkenler kolayca sezilebilir ve denetlenmeleri de mümkün olur. Periodontal hasıalıklar başlangıçta tanınırsa, tedavileri kolay olur. Dişeti hastalıklarında ağnnın bazı akul durumlar hariç, hemen hemen hiç olmaması, diş hekimine geç başvurmaya neden olur. Çokluk hastalar dişlerinde yer değiştirme ve sallanma saptadıklannda hastalığın farkına varırlar; buna karşılık, yıllarca dişetlerinde olan kanamayı normat bir olay gibi kabullenirler. Periodontal hastalığın lanınmasında en önemli belirti dişlerin fırçalanması sırasında tükrüğun rengini değiştiren, dişetlerinin emilmesinde ya da yemek sırasında bir kanamanın varlığıdır. Yanlış olarak bilinen yerleşmiş olan kanı, dişeti kanamasının normal olduğu ve bunu sen diş fırçalarıyla arttırmanın da yararlı olacağıdır. Oysa, vücudun hiçbir yerinde bağ dokusu açığa çıkmadan kanama meydana gelmez. Dişeti dokusunu koruyan keratin tabakasının herhangi bir nedenle ortadan kalkması ülser oluşuna ve dolayısıyla dişeti kanamasına yol açar. Çeşitli periodontal hastalıklara sahip hastalarda farklı sertlikte dis fırçası tavsiye edilmelidir. Dişetlerinde akut iltihap olan ağrılı ve kanamalı kişilerin yumuşak, kanamanın az olduğu ya da diş ile dişeti arasından sarı bir eksüdanın geldiği vakalarda orta sertlikte veya sert diş fırçası kullanmak yerinde olur. Diş fırçasıyla diş ve dişetleri üzerinde fazla kuvvet uygulamaya alışmış kişiler sert diş fırçası kullanmamalıdır. Aksi takdirde dişeti çekilmeleri ve dişler üzerinde madde kaybı ile bozulmalar meydana gelebilir. Diş macunları bakteri plaklarının kaldırılmasında yardımcı bir araç olursa da diş macunu kullanmadan da yalnız diş fırçasıyla bakteri plaklarını ortadan katdırmak mumkündur. Diş taşlarının uygun aletlerle yılda en az bir ya da iki kez temizlenmesi şarttır. Bazı kışilerdeki diş temizliği yapan aletlerin diş minesini zedeleyeceği kanısı yanlıştır. Elektron mıkroskobu ile yapılan çalışmalarda diş minesinin bu tedaviden çok az etkilendiği gösterilmiştir. Periodontal hastalıklar lıbbi bir konu olmaktan çok sosyal bir öneme de sahiptirler. Bu hastalıkların ilk aşamadayken kontrolü yalnız ağız sağlığı vediş ledavisi standanlarının yükselmesiyle gerçekleştirilebilir. Bu ise ancak, hasta \e diş hekiminin iyi eğitimi ile mümkün olur. Hasla tarafından belirli bir çaba olmaksızın dişeti hastalıklarından korunmava olanak yoktur ve hiçbir tıbbi tedavi, hastanın becerikli işbirliğine periodondal tedavininki kadar ihli>aç göstermez. Bu işbirliğini sağlamak da tedavinin en önemli ve guç bolümünü meydana gelirir. Bazı hastalar ağız sağlığı ile diş ve dişeti hastalıkları arastndaki ilgiye inanmazlar; bazıları da bu ilgiyi bildikleri halde tedavi ve korunma tedbirlerinin şimdiden görulen fena dıırumdan daha kötü sonuç vereceği korkusu içindedirler. Bazen pekçok dişini ya da tümünu kaybetmiş genç hastalara sık sık rastlamak muınkundur. Böyle hastalarda ekonomik durum kuşkusuz önemli bir sosyal etkendİT. Gerçekten fazla zahmet ve masrafa girmeden kacınma, periodontal hastalıkların tedavilerinin fazla zaman alması ve bu yüzden pahalı olması sosyal gerçckleri ortaya koyaı. Nerede olursa olsun hastadiş hekimi arasındaki işbirliğı özel bir anlaşmaya dayanır ve v'ok önem laşır. Öyle hastalar vardır ki, ağız sağlığı için yapılacak tcdavilerine ödedikleri ücreti fazla bulur. Pahalı olduğunu ileri sürerek yanaşmazlar. Özellikle genç yaşlarda ortaya çıkan ağız kokusu bazen kişinin kendisi tarafından duyulmaz ama özellikle kaışı cinsten başkası tarafından kolayca farkedilebilir; bu yüzden de bazı önemli sosyal ve aile sorunlan ortayo çıkar. Konuşurken bile duyulr.bibn fena kokunun hemen hemen bü.. ük bir çoğunluğunu ağız sağlığının bozukluğu meydana gelirir. ÖEVLETfc DLŞEN 1980 yılında yapılan bir araştırma sonucunda protez uyj,ulanmasında dunyada 90 ton altının, ölü yatırım olarak kuronköprü materyali olarak kullanıldığı saptan ANKARA, (Cumhuriyet Bü> rosu) Dışişleri eski Bakanları'ndan İhsan Sabri Çağlayangil ile bazı eski parlamenterlerin yarın Doğru Yol Partisi'ne katılacağı bildirildi. Yann saat 10.00'da genel merkezde düzenlenecek törenle DYP'nin "haklannda siyaset yapma yasağı kalkan dava arkadaşları ile bütünleşme programı" uyarınca aralarında Çağlayangil'in de bulunduğu bir grup eski parlamenter bu partiye üye olacak. Çeşitli pehodontal hastalıklara sahip hastalara farklı sert Periodontal hastalıklar tıbbi konu olmaktan çok sosyal bir öneme sahip. Bu hastalıkların ilk aşamadayken tıkte dış fırçası tavsiye edilmeli. Diş etlerinde aktif iltikontrolü yalnız ağız sağlığı ve diş tedavisi standartlarıhabı olan, ağrılı ve kanamalı kişilehn yumuşak diş fırnın yükselmesiyle gerçekleşir. çası kullanmaları yerinde olur. dı.Dişeti hastalıkları nedeniyle seri halde diş kayıplannın olması, yerlerine protez yapılmasını gerektirdiğinden, altın ve öteki diş hekimliğine ait pek çok ithal mallarının kullanılmasını da zorunlu kılmaktadır. Bu durum ise; ülke ekonomisini etkilemektedir. Pek çok ülkelerde bu amaçla diş ve ağız sağlığı üzerinde fazlasıyla durulmakta ve bütçede diş sağlığı için önemli ödenekler aynlmakıa. Türkiye'de de Sağhk Bakanlığı bütçesinde bir ödenek ayrılmasıyla halk sağlığı ve sosyal sorunlar bakımından çok yararlı sonuçlar elde edileceği umuluyor. HP, ANAP için ilk kınama bildirisini yayınladı ÖLÜM Eşinı, babamız Omer C. MÜFTÜOĞLU'nu kaybcıtik. Cenazesı. 29.12.1983 persembe gunü (bugun) Selimiye Camiinde kılınacak öğle namazını müleakip Karacaahmet Mezarlığı na defnedilecektir. Dosllar sağolsuo. Em. Yrb. Dışişleri konutuna Özal yerleşince Halefoğlu açıkta kaldı %ki MHPli Yılanlıoğlu MP'yv giriyor AİLESİ Merhum ^ahhötahe Nasfet Öcal'ın kızı, Misbah Ongan'ın sevgili eşi. Yesim ve Simla'nırbiricikanneteri, lmre Yıldız, Ülke Genç ve Selçuk Öcal'ın unutulmaz değerdeki ablaları, Actila Yıldız ve Rafet Genç'in kıymetli baldızları, Istanbul Barosu avukatlarından VEFAT 28.12.1983 günu kaybeltik. Son gorevimizi 29.12.1983 günü öğle namaandan sonra Hucıbayram Camiinde yapacağız. Onu her zaman sevgiyle yaşalacağız. AILES1 BİLGE ONGAN'ı