Katalog

Büyük kaıını projelerinin halka açılması suya düştü YORUM YALÇIN DOĞAN Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu, Atatürk Barajı gibi büyük projelerin finansmanı için yurt dışındaki işçilerin tasarnıflanndan yararlanılmasını öngören yasa tasannın geri çekildiğini açıkladı. Yaklaşık bir yüdır çahşmalan yürütülen ve Türki ye'nin büyük ölçekli dev projeleri olarak bilinen Atatürk Barajı gibi yatırımlara bütçe olanakları dışında kaynak yaratılmasuu amaçlayan tasan bakanlıkça hazırlanarak Ekonomik Kurul'a sunulmaya hazır hale getirilmişti. ANKARA (Cumauriyet Bürosu) Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu kısaca "özel finansman yasası" olarak bilinen ve büyük kamu projelerinin halkın da katılmasıyla finansmanını öngören yasa tasansının geri çekildiğini Curahuriyet'e açıkladı. "Yurt dışı tasamıflann ekoaomik kalkınmanın finansmanına yönlendirilmesine ilişkin yasa tasansı" başuğmı taşıyan yasa tasansı özellikle yurt dışında çalışan Turk işçilerine yeni katılım biçimleri getirihnesini öngörüyordu. Kaba bir hesaplamayla yaklaşık 20 milyar dolar olduğu kestirilen yurt dışı işçi birikimlerinin yurda getirilmesini amaçlayan tasan özellikle kâra iştirakli tahvil ve ayncahklı hisse senedi ihracını öngörüyordu. Devlet kefaletine haiz bu uygulamadan, 'kamu projelerinin yanısıra ticaret yasası hükümlerine göre kurulmuş özel şirketler de bu yasadan yararlanabileceklerdi. Merkez Bankası Başkan Yardıması Yavuz Canevi, DM üyesi Cemil Çakmakh, Hazine MİİT Genel Sekreteri Tevfık Altınok ve DESİYAB Genel Mudürü Halit Kara tarafından hazırlanan tasan daha sonra Maliye Bakanlığınca bir kez daha redakte edilmişti. Bakanlık yurt dışındaki işçilerimizin yanısıra, belli bir ölçeğin üstUndeki enerji harcaması olan sanayi kuruluşlanndan ek tarife almayı öngörüyordu. Tasannm son durumu ile ilgili olarak bilgisine başvurduğumuz Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu, Cumhuriyet muhabirine şu bilgivi verdi : "Tasanyı Ekonomik Kurul'a bile sevketmedik, çünkü >asa benimsenmedi. Yapacağımız bir şey yok. Bu dunımda eger yasa tasarısından yarar umuluyorsa 6 Kasım'da ortaya çıkacak yeni iktidar bu tasandan yararlanabilir. Bizim için artık bu yasanın gerçekleşme şansı yoktur. Onutmamak gerek ki, devlet hayatının gerektirdigi bir dizi yasa vardır. Bunların büyük bir kısmı aynı şekilde geri kalmıştır. Mesetelerimizin yogunlugu bu tiirden bazı hayati tasanların gercekleştirilmesi imkanını ortadan kaldırnııştır." 18 EKİM 1983 EKONOMİ CUMHURİYEIT/9 Yığınlarla Başvuru... Milti Eğitim Bakanhğı'nda bir memuriyet sınavı açılıyor. kez ve taşra örgütü için yaklaşık 12 bin kişinin ışe alınması söz konusu. 12 bin kişilik kadro için tam 143 bin kişi başvuruda bulunuyor. Merkez Bankası'na 13 daktilo alınacak 13 kişilik daktilo kadrosu için 1200 kişi başvuruyor. 1200 daktilo makinası bulunamadığı için sınav iptal ediliyor, erteleniyor. Millet Meclisi'ne 600 kişilik yeni eleman alınması düşünülüyor. Daha ilk duyuruda 1200 kişi başvuruyor. Ankara Sular İdaresine, İstanbul Elektrik Yönetimine, Adana, İzmir, Kars, Bursa... Hangi ilde ve hangi kamu kuruluşunda eleman aranıyorsa, bir anöa o kuruluşlara ve illere an kovanına yığılır gibi insanlar yığılıyor. İnsanlar iş arıyor. Çünkü, insanlar işsiz dolaşıyor. Işsiz, güçsüz... İşsizlik daha öncekı yıllarda hiç mi yoktu?.. Vardı. Iç^izliğin tümden sorun olmaktan çıktığı olmamış mıydı? Hayı, işsizlik sorun olarak hep vardı. Küçük bir kadro açıldığında, yine çok sayıda başvuru ile karşılaşılmıyor'muydu? Evet, baş vuru sayısı yine yüksekti. İşsizlik ne zamandan beri arttı ve artıyor?.. İşte, asıl soru bu. Işsizliğin boyutları 24 Ocak kararlanyla birlikte artnıaya başladı ve artmasını sürdürüyor. 24 Ocak denildiğinde, herkesin aklına bellı konular gelıyor 24 Ocak kararlarını savurıanlar hemen "İhracat arttı, fiyatlar </ı;şfü"simidine yapışıyorlar. Hem de can simıdi gibi. Ve "başannın" ölçüsü olarak bunu gösteriyortar. Madalyonun öteki yüzündeki "artan işsizlor ordusunu" dile getirmek istemiyoriar. Işsizliğin boyutlarını görmezlikten geliyoDar. Oysa, 24 Ocak kararlannın en acı sonuçlarından biri işsizliğin artmasında ortaya çıktyor. Çünkü 24 Ocak kararlanyla birlikte yatırımlar azaldı. Hem kamu ke'Stminde, hem de özel kesimde yatırımlar azaldı. Yatırımlar azalınca da, işsiz sayısında önemli artışlar görüldü. Hâlâ da görü*uyor Son yıllann bütçelerine bakıldığında yatınmlardaki gerçek azalmalar daha dikkat çekicı oluyor Bütçenin yatırımlara aynlan ödeneklennde bu azalma fiilı rakamlarla dile getiriliyor. Yatırımlar azalır, işsizlik artarken, işsizliğin artışını bir başfca gerçek daha körüklüyor: Nütus artışı. Nüfus artış hızı gemlenemıyor, yatırımlar azalırken, nüfus artıyor. O halde ışsiz sayısı yatırımlann azalması etkisinin yanı sıra, bir de bu nedenle hızla artıyor. Benzer durum aslında Batı ekonomilerinde de egemen. Bati ülkelerinde de işsizlik büyük boyutlarda. Oralarda da son yıllardaki ekonomik bunalım söndürülemedi. Türkiye ile Batı ülkelerı arasında işsizliğin göstergeleri farklı oluyor. Türkiye'cJe "sess/z çoğunluk" beklıyor ve bir iş bulma duyurusunda yığınlarla başvuruda bulunuyor. Batı ülkelerinde intiharlar 'oirbirini ızliyor. Hırsızlık metro kapılarına, geceleri cadde köşelerine yansıyor. Sokaktan geçen insanlann önlerinin kesi'/mesine, kent yasamının tehdidine uzanıyor. Turkiye'de böy'<e bir durum yok. İşsiz sayısı Batı ülkelerine göre daha yüksek olmasına rağmen, böyle durum yok. Çünkü, şu anda insanlar duygularını, düşüncelerını baskı altına almışlar. Duygu ve düşüncelerini baskı altında tutuyoriar. İstemeden baskı altında tutuyorlar. Baskı altında tutmaları gerektiğine inanrr.ışlar. Yarın seçimlerie birlikte iktidara geiecek herhangi bir hükümetin önünde duran temel sorun işsizlik olarak beürginleşiyor. Parasal mekanizmalarla ekonomiyi yönetmek fiyat artışlarını "Bellı bir süre belli bir düzeye indirmeye" yaradı. İhracatı "Bellı bir süre bellı bir düzeye çıkarmaya" yaradı, ama issizliğe çözüm getirmedi. Bu nedenle seçime girecek partilerin işsizlik konusundaki çözüm önerileri ilgiyle bekleniyor. Büyük projelere toplu katılım sağlanmalı M ürk toplumu büyümeci bir toplumdur. Ancak projelerdeki gerçekleşmelerin gecikmeleri veya yarım kalmış girişimlerin yarattığı bıkkmlık, yaratma ve büyümenin özgüven ve atılım ruhunu giderek boğmaktadır. Batı'da "Türk modeli" olarak literatüre girmiş olan çok ortaklı şirketler deneyindeki başarısızlıklar bunun tipik bir ömeğidir. Bu nedenle Türkiye, hangi sektörde olursa olsun, toplumun katılımmm da gerçekleştiği yeni ve büyük girişimleri başlatmaya, başlamış olan girişimleri ise sonuçlandırmaya ya da menziline oturtmaya ihtiyacı vardır. Türkiye'nin uluslararası itibanm sağlayan ve bir anlamda prestij projeleri olan Atatürk Barajı ve Batıkent gibi projelerin ayn bir anlayışla değerlendirilmesi zorunludur. Bu nedenle Maliye Bakanlığı'nın hazırladığı ve Türk toplumunu büyük projelere ortaklığa katılmaya ve yeni bir üretim felsefesine vardırmayı amaçlayan "özel finansman yasası tasansı" mutlaka hayata kavuşturulmalıdır. DÜNYANIN EN BÜYÜK TOPLU KONUT PROJESİ: BATIKENT Halkın yaygın katılımıyla gerçekleşen Batıkent 1 milyar dolara mal oluyor KENAN MORTAN ANKARA 17 ekim 1979'da, yani bundan tam tamına dört yıl önce tam bir bozkır örneği, tek bir ağacın ve üç köyün yer aldığı alanda Türkiye'nin yeni bir kentini yaratmak için tarihi bir imza atılıyordu. Başta Ankara Belediyesi olmak üzere 14 kooperatif önder Atatürk'ün düşlediği çağdaş Ankara'yı yeniden yaratacak bir girişim içine girmişler ve Batıkent Konut Üretim Yapı Kooperatifleri Birliği'ni ya da kısaca KentKoop'u kurmuşlardı. Aradan sadece ve sadece 4 yıl geçtikten sonra kooperatifın sosyal tabanı 75 bin insana ulaşmış, 9000 bin konutun inşaatı başlamış, bunlardan 500'ünün yapımı bitmişti. Yatırımlar sonucu Batıkent varlığı 6 milyar liraya ulaşmıştı. Üstelik yıllık tüm hedefler aşılarak gerçekleştirilmişti dunyanın bu en büyük toplu konut projesi. Çünkü, ciddi proje Türkiye içinde katılım buluyor, devletin desteğini alıyor, dış dünyada ise, bir kuruluştan 7.5 milyar lira gibi hatın sayılır bir kredi sağlıyordu. 1012 yıl içinde bîtecek proje, yılda 5000 konut yapımını öngörmüştü. Batıkent, 1034 hektar içinde 200 hektarlık yeşil alanı ile konutların toplandığı konut adalan, bir de yeşil alanlar yaratacaktı. Böylece, kirlenen gri Ankara'nın içinde, 300 bin nüfuslu temiz ve yeşil bir Batıkent doğuyordu. Bu güzelliği, Batıkem'in yükselen temellerini yerinde görmek için KentKoop Genel Başkanı Murat Karayalçın ile birlikte dolaşıyoruz, günlerce uğraştan sonra çalıştınlmış bir Agrega makinesi, koşuşan insanlar arasında, yer yer ekilmiş lahanalar görüyonız. Kent içinde, kır alışkanhğının izleri bunlar. Çalışan işçiler mısır, lahana ekiyor. Bir anlamda, büyük konutları dikerek ya da yeni ölçüler getirerek çağdaş sanayi toplumunun gerçekleşmeyeceğınin kanıtlan bunlar. Karayalçın belki de bu duşünduklerimizı sezmiş olacak ki, "Bakın bizim proje tabandan etkileniyor. Bu yuzden Türk insanıhın bir defalık mülkiyet özlemini karşılamak için projemiz tabandan etkiknerek biçimlendiriyor, örnegin 100 metrekarelik konutlar yapıyoruz. Bunun altına duşebilirdik, ama o zaman toplum iradesinin gerisine düşmuş olurduk. Çekirdek ailenin kent toplumunda bile gerçekleşmedigi bir ortamda ve insanlann yaşamlan boyunca bir kez konut sahibi olacaklan kesinken bu klasik olçünun dışına çıkamazdık" diyor. Yeni kentin uzun anayollan arasında gecerken, sağda solda yükselen iriliufaklı konutlar ve önlerinde Hulyakent, Öncükent, Onurkent, Kültiırkent gibi isimler dikkatimizi çekiyor. tsimler biraz da bu yeni kentin sakinleri olacak olan 300 bin insanın özlemlerini yansıtıyor mu? İriliufaklı evler diyoruz. Çünkü, kooperatifler yapım şekli konusunda özgur. Emanet usulüyle yaptıran var, ihale eden de var. Biraz da KentKoop'un başansı, daha doğrusu dinamizmi burada saklı herhalde. Ihale ve yapım biçiminde yenilikçi olmak yerine, bu sektörü canlandıracak şekilde inşaat sektörü isi üstleniyor. Geçmişte yürütülen lzmit kenti konut deneyinde, önce, tum yapı elemanlanrun üretilmesi öngörulmuştü. Proje yapım değeri öngörulmez boyutlara ulaşınca söz konusu tzmit deneyinin burada gerçekleşmesi de olanaksız hale geldi. Batıkent'te geleneksel kalıpların yer yer kınldığı düzenlemeler yok değil. Kentin ortasında, tenis kortları dikkatimizi çekiyor. "Bozkır ortasında, tenis oynamaya başlayan insanlar kulturel büyük dönüşümiin muştusu olur" diyen bir Türk yazarınm satırlarını anımsayıp, karşılıkh gülümsüyoruz Karayalçın'la... Bir eve cıkmak isteğimizi doğal karşılıyor yöneticiler, "Bizim burada ideolojimiz tuğladır, çimentodur, demirdir. Her scyimizi üretirken ögreniyoruz", diyor Karayalçın. Batıkent'te "Koşarken ögrenilen" ciddi bir olay da enerji tasarrufu konusu. Karayalçın yerden kaldırdığı biriketi andıran bir ytong tuğlasını bize gösterip şöyle konuşuyor: "Geleneksel yapı tarzı içinde bile Turkiye'de yüzde 40 oranına varan bir enerji tasarrufu olabikcegini belirtedik. Kamu otoritesi Turkiye'deki büyuk enerji savurganlığının bilincinde. Ancak ısı yalıtımı pahalıdır, formülü hemen herkesin zihninde yer etmiş, ytong tuğla kullanmak evlerin guneye bakmasını sağlamak gibi bUinen bazı araçlan uygulamaya soktuk. Guneye oturttuğumuz evterde yüzde 62'ye kadar enerji tasarrufu yarattık. Ama ortalama olarak 2 milyon liralık bir harcaması olan bir binada 80 bin liralık enerji tasarrufu yaratıldı. Kısacası yalıtım pahalı formülü Batıkent'te kınldı." Bunlar arasında bir "çift cam" kullanma gibi uygulama var. Bir yıllık gideri çok buyuk. Butun bunlann güzel sonucu, tabandan katılımın gerçekleştirdiği bu "proiotip" çözümlemenin kamu otoritesi tarafından da benimsenmesi. 1 ocak 1983 tarihinde yürürlüğe giren yalıtım yönetmenliği şimdi Türkiye'nin yeni kenti Batıkent'te uygulanan ısı yalıtım tekniklerini aynen benimseyerek tüm yapılar için zorunlu hale getirmiş. KentKoop'un "Her şeyde anahtar" olduğu, yurttaş katılımını temel eksen alan, Bağdaş Belediye BaŞkanı'nın Turkiye'ye gelişi sırasında söylediği gibi "dunyada mekân, ahirette imaa" deyişini yaşama geçiren Batıkent, sinesinde topladığı 300 bin nüfusla Türkiye'nin gurur kaynağıydı. Günün Aynası İngiliz dışsatım uzmanı Arthur Day dışsatımcılarımıza ders verdi Ekoaonıi Servisi Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası tarafından ülkemize davet edilen tngiliz dışsatım uzmanı Arthur Day, Türk dışsatımcılarına "ders" verdi. Aralannda ENKA, RAM, Çukurova gibi büyük dışsaümcı kunıluşlann da yeraldığı yaklaşık 60 dışsatımcı fırmadan temsikinin katıldığı seminerde konuşan tngiliz Dışsatım Danışma Konseyi üyesi Arthur Day "malı vaadedilen tarihte ve vaadedilen kalilede teslim etmenin istikrarlı ve surekli artan bir dışsatım için ön koşul" olduğunu belirtti. Arthur Day, bir ülke ve bir firma için dışsatımuı neden önemli olduğunu şu 7 noktada topladı: • Pazar payı genislemeyecetinden sabit maliyeüerin birim maliyetlere yansıması azalacak, dolayısıyla üretim ucuzlaşacaktır. • Daha hızlı bir kalkınma sağlanacaktır. • Mevsimsel talepler, (örneğin Güney Afrika ya da Guney Amerika'da yazken tngiltere'de kış olması) mevsimsel ürünlerin (tenis raketi, elektrikli battaniye gibi) 12 ay sürekli üretilebilmesi ve pazarlanabilmesinı sağlayacaktır. • Dışsatım; ülkeye döviz kazandıracak en temel kaynak olduğu için hükümetlerin yardımlan, ister istemez her zaman dışsatımcılann üzerinde olacaktır. Peki Batıkent'te bir konutun yurttaşa maliyeti ne olacak? Girdiğt kooperatif araalığıyla Batıkent 'e katılan ortak, arsa alımı için başlangıçta 150 bin lırayı uç yıla yayarak öduyor. Bunun yüzde 5O'st peşin olacak. Ayrıca, inşaatın bitimine dek 200 bin lıra yatırması gerekiyor. Ancak katılım, salt bir mali yükumlülük değıl. Her ortak kooperatif genel kurulu araalığıyla iradesini dile getıriyor ve proje miiellifı KentKoop olan Batıkentı aynntüandınyor, fekillendiriyor. Buna karşılık, su basmanı duzeyine gelmıs bir konut için 250 bin lira, inşaat yapımı için 350550 bin lira ve iskân kredisi olarak 800 bin lıra kredi alabilir. Kredilerin faızi ise %I62I arasında "komik" bir duzeyde değişiyor. Ne yazık kı, Turkiye'de tiini kurumlarıtt desteğini yaratmış boylesi bir proje, toplu konut yasasmın mali desteğinden yoksun. Oysa KentKoop bu yasayı "Kentsel toprak reformu" olarak mtelemişti. Sonuçta, bir konut, gerçekçı bırtahminle,33.5 milyon liraya mal oluyor. Batıkent'te bir konutun maliyeti ne olacak? Dışsatımı sıııai ürün ayakta tutuyor 8 aylık dış ticaret tablosu (milyon 8) DIŞSATIM Tanm ve hayvancılık Sınai ürünler Madencilik DIŞALIM Yatınm Maddeleri Tüketim Maddeleri Hammadde DIŞ TİCARET AÇIĞ1 1982 3360.8 1214.9 2032.3 113,5 5555,5 1400,1 115,9 4039.4 2191.7 1983 3448,2 1022,4 2302,5 123,3 5844,1 1499,0 125,8 4.219.6 2396,2 Değisim (%) 2,6 15,8 13,3 8,6 5,2 7,1 8,7 4,5 9,2 Nobel Ekonomi Ödülü Gerard Debreu'e veriMi STOCKHOLM (ANKA) lsveç'te 1983 yıh Nobel Ekonomi ödülü Amerikan iküsatçı Gerard Debreu'e verildi. 1921 yüında Fransa'nın Calais kentinde doğan ancak daha sonra Birleşik Amerika'ya yerleşerek ABD vatandaşlığına geçen Debren, halen Californiya Üniversitesi'nde ekonomi profesörü olarak görevini sürdürüyor. Yapüan açıklamada, Debreu'nun ekonomik teoriye yeni analitik metodlar kazandırdığı ve genel denge teorisini gözden geçirerek buyük bir başanyla yeniden formule ettiği vurgulandı. TEK iki çimento fabrikasının elektriğini kesti tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) tzmir'de bulunan Batı Anadohı ve Çimentaş çimento fabrikalannm elektrikleri, tahsis edilen enerjiden fazla miktarda enerji kullanıldığı gerekçesiyle kesildi. Elektriklerin kesümesi ile birlikte üretimi duran fabrika yetkililerine yeniden ne zaman enerji tahsis edileceğine dair TEK yetkilileri tarafından bilgi verilmedi.Son 5 yıldır fabrikaların istedikleri enerjiyi alamadıklannı belirten Çimentaş Genel Mudürü Öner Akgerman, Izmir bölgesine her iki fabrikanın gunde ortalama 5 bin 500 ton çimento verdiklerini, üretimin durmasının piyasada sıkıntıya yol açacağını belirtti. Dünyanın en gelişmiş renkli kopya sistemi ilk kez Tiirkiye'de! Ekonomi Servisi Dışsatım artış hızındaki yavaşlama ciddi boyutlara vardı. Bu yılın ilk 8 aylık doneminde dışsatım geçen yılın eş dönemine göre yalnızca yüzde 2.6 duzeyinde artabildi. 1982 ocakağustos dönemindeki artış hızı ise yüzde 35'e yakındı. Bu yavaşlama nedeniyle dış ticaret açığı yılın ilk 8 aylık doneminde geçen yıla göre yuzde 9.2 oranında yükseldi ve 2.4 milyar dolara ulaştı. Genel olarak dışsatım artış hızında kaydedilen yavaşlamaya rağmen sınai urunlerin dışsatım içindekı ağırlığı surekli artıyor. Ocakağustos donemi itibariyle 2 milyar 302 milyon dolara ulasan sınai urün dışsatımı toplam dışsatım içinde yüzde 67 oranında pay aldı. Geçen yılın eş dönemindeki sınai urün dışsatımı 2 milyar 32 milyon dolardı ve payı yuzde 60'tı. Sınai ürün dışsatımı hem miktar ve hem pay olarak artarken, tanm ürünleri dışsatımı azalıyor. Geçen yılın ilk 8 ayında 1 miİyar 215 milyon dolarlık tarım urünü dışsatımı yapılırken, bu yılın eş dönemindeki rakam 1 milyar 22 milyon dolara geriledi. Böylece tanm ürunü dışsatımının toplam dışsatım içindeki payı yüzde 26'dan 20'ye indi. DOVIZ KURLARI Dövizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 HoUanda Florini 1 tsveç Kronu 1 Isviçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 Sterttn 1 Suudi Arabistan Riyatt Döviz Aüş 246.25 225.86 13.47 94.85 4.66 26.18 31.03 84.64 31.67 117.12 15.60 105.98 200.07 849.71 33.74 369.99 70.77 Döviz Satıs 251.18 230.38 13.74 96.75 4.76 26.71 31.65 86.33 32.30 119.46 15.91 108.10 204.07 866.70 34.42 377.39 72.19 Efektif Alıs 246.25 214.57 13.47 94.85 4.43 26.18 31.03 84.64 31.67 117.12 14.82 100.68 190.07 807.22 32.06 369.99 67.23 Efektif Satış 253.64 232.64 13.88 97.70 4.80 26.97 31.96 87.18 32.62 120.64 DUNYADA NELER OLUYOR? Franga, doların düşüşii de yaramadı Doların sert paralar karşısında değer yitirmesi de Fransız Merkez Bankası'nm telaşını hafıfletemedi. Frangm, bu kez de mark karşısında tepetaklak gitmesi Merkez Bankası'nı üç haftada 700 milyon dolarhk döviz satmaya zorladı. Doların düşuşü yatınmcılan frank yerine mark ve yen gibi "ikinci derecede giiçlii" paralara yönlendiriyor. Ayrıca, Fransa ve Ahnanya arasındaki enflasyon ma j kasının açılması markı franga karşı guçlendiriyor. Bu gelişmeler sonucunda mark "psikolojik sımr" olan 3 frangı aştı. J6.06 Original ı CHROMACOPY sistemiyle, renkli oriiinallerden veya renkli çizimlerden, fotoğraf çekimine ihtiyaç duyulmadan, istediçriniz sayıda mat ve parlak renkli kopya alabilirsiniz. » CHROMACOPY, size, renkli orijinalinizin transparency'lerini (diapozitiflerini) verir. • CHROMACOPY ile çeküen kopyalar birer orijinal nıteliğmdedir. ı CHROMACOPY, 12 cm. yükseklığe kadar, cisimlerin 3 boyutlu renkli kopyalanm yapar ve transparency'lerini (diapozitiflerini) verir. Chromacopy! • CHROMACOPY, 6 x 6 cm. veya daha büyük dıalarınızm dıapozitif (transparency) kopyasıru, veya mat ve parlak rfenkli basküarını yapar. • CHROMACOPY ile alman kopyalar kesinlikle renklerim kaybetmezler. • CHROMACOPY, orijinallerinizin kuçük veya büyuk olmasına bakmaksızın, bütün renk ve kontrast zengınliklerini aynen kopya eder. • CHROMACOPY sıstemini kullanarak, en kısa zamanda, en iyı renkli kopya sonucunu alırsınız. Daha az emekle, daha az zamanda, daha ucuza. ttalyada "Devlet borcu = GSMH" 109.16 206.08 875.20 34.75 381.09 72.89 Sanayileşmiş ulkelerin tarihinde böylesine hiç rastlanmamıştı. ltalya'da devlet borçları geiecek yıl GSMH'ya eşit hale geiecek. ltalyan hukümetinin hazırladığı 1984 yıh bütçe tasansında devlet borçlan 75 trilyon lira olarak belirlendi. Hükumet, uygulayacağı kemer sıkma politikasıyla bu borcu uç yılda uçte iki oranında duşurmeyi planlıyor. Bunun için de kemerlerin oldukça iyi sıkılması gerekecek tabii. ÇAPRAZ KURLAR / ABD DOLARI 2.5962 18.2813 Avusturya Şilini 9.4060 52.8433 Belçika Frangı 2.9093 7.9358 Fransız Frangı 7.7754 tsveç Kronu 2.1025 232.35 1578.52 ttalyan Lireti 1.2308 Kanada Dolan 7.2984 3.4795 S. Arabistan Riyati 1 Avustralya Dolan: 0.9172 3.4506 1 Kuveyt Dinan: 1.5025 1 Sterlin: B.. Alman Markı Danimarka Kronu HoUanda Florini tsviçre Frangı Japon Yeni Norveç Kronu ABD ABD ABD DOLARI DOLARI DOLARI Bakırtn durumu kötü Bakır piyasasında işler hiç de ıç açıcı değil. Dünya ekonomik konjonkturünun "sadık" barometrelerinden biri olan bakır fiyatlan, kış boyunca hızlı bir yükseliş gösterdikten sonra gerilemeye başladı. Bir yılda yuzde 40 oranında değer kazanan ve Londra Borsasfnda tonu 1750dolardan işlem gören bakır, bugünlerde 1000 dolara kadar düşmuş durumda. Çin''in döviz rezervi bol CHROMA* C/65, HARP AKADEMİLER1 SlTESt NO: 2, ZİNC1RLIKUYUİSTANBUL TEL: 167 46 37 TELEKS: 24713 CNPR TR ALTEV GÜMÜS FİYATLARI Cumhuriyet Resat 24 Ayar 22 Ayar Büezik (gr.) 900 Ayar Gumüş (gr.) ALIŞ 27.100 27.000 3.710 3.710 91 SATIŞ 27.200 27.500 3.715 3.480 93 Çin'in döviz rezervleri ocakeylül doneminde yüzde 40 oranında yükseldi. Şimdi Çin Halk (Merkez) Bankasf nın kasalannda 1.3 milyar dolar tutarında kullanılabilir döviz var. Ancak, yetkililer, Çin sanayiini modernleştirme çabaları nedeniyle geiecek yıl önemli ölçude artacak olan dışalım rezervleri azaltacağı göruşundeler. Çin''de iki D. Avrupa şirketi Demokratik Almanya'nın "Czeıss" şirketiyle Macaristan'ın "Emg" şirketi Çin Halk Cumhuriyeü'nde de faaliyete geçti. Gözlemciler, söz konusu iki şirketin Pekin'de tesis açmalarının, Çin ile Doğu Avrupa ülkeleri arasında başta ekonomik alanda olmak üzere, ikili ilişkılerde bir iyileşmenin işareti olarak değerlendiriyorlar.