Katalog

18 OCAK 1983 DIŞ HABERLER Cumhuriyet 3 Pentagon'un gizli betgesi ABD'nin, SSCB'ye karsı nükleer savas planları basına sızdı Dış Habcrler Servisl BBC radyosunun dün gece verdiği habere göre, Amerikan Savunma Bakanlığının «Pentagon) Amerika Birleşik Devletlerinin, Sovyetler Birliğine karşı bir nükleer savaşı kazanması için hazırladığı stratejik planların aynntıları basma sızdı. Savunma Bakanlığı'nm belge lerinde yer alan bu planda yönetimin büyiik çapta bir nükleer saldınnın ilk aşamasmdan daha öteye giden bir catışmaya hazırlık yapması tavsiye ediliyor. TJzaydan savaş acılması plan larının hazırlanması da önerilen planda Sovyetler Birliği'nin gelecekteki ekonomik cüçlükleni fırsat f bilerek yeni büyük askeıi ça ışma alanlan hazırlayabileceği de ileri sürülüyor. Gromiko, füzeler konusunda A Imanya ve NA TO 'yu uyardı £ Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Bonn'da hükümet ve muhalefet yetkilileri Yuri Andropov' un i'üzelerin indirimine ilişkin önerisini görüşecek. Dış Haberler Servisi Sovyetler Birliği Dışişleri Bakanı Andrei Gromiko ön ceki gün dört günlük bir resmi ziyaret için geldigi F'edcral Almanya'nm başkenti Bonn'da Amerika ve Sovyetler Birliği arasmdaki Cenevre görüşmelerinin ba şarısızhkla sonuçlanmas! ha linde Yeni Sovyet stratejik füzelerinin Avrupa'ya yerleştirüeceği tehdidinde bulundu. Gromiko dün akşam Fe deral Alman meslektaşı Hans Dietrich Genscher'in, onuruna verdiği yemekte yaptığı konuşmada, «ABD ve Sovyetler arasmdaki denge ne şekilde olursa olsun garanti edilecek, ancak şimdikinden daha yüksek seviyede olacak» dedi. Andrei Gromiko ülkesinin. Federal Almanya'nın. Sovyet toprakları içindeki stratejik noktalara birkaç dakikada ulaşabilecek Pers hing 2 füzelerinin yerleşti rileceği tek ülke olduğu nu gözden uzak tutamayaca ğını söyledi. Gromiko'nun gezisi boyunca ağırhğın silahsızlanma knnusuna verileccğine kesin gözüyle bakıhyor. Baş bakan Helmut Kohl'un Gro miko'dan geçtiğimiz hafta acıklanan yeni Sovyet öne risi hf.kkında bilgi alacagı belirtiliyor. Sovyet. lideri Andropov geçtiğimiz hafta Krem in'i ziyaret eden ABD Kongre heyetine, Batı Avrupı'dan çekecegi orta menzilli füzelerin bir bölü münü imha edebileceğini söylemişti. Andropov. geçti ğimiz vıl kasım aymda da Avrupa'daki orta menzilli Scvyet füzelerini sayıları .162 oia.ı îngiliz ve Amerikan füzelori ile eşitleyebiie ceğini açıklamış, buna kar şılık yaşlı kıtaya Pershing2 vc Cruise füzelerinin yerleş tirilmı3sinden vozgeçilmesini istemişti. Siyasal gözlemciler Yuri Andropov'un barış saldınsınm Avrupa'yı karıştırdıgını ve yaslı kıta da füzeler konusunda yumuşama belirtileri görüldüğünü belirtiyorlar. Gözlemcilere gö re, bu konuda en duyarh ülke Federal Almanya olduğundan. Kremlin özeliik le Bonn'dan gelecek tepkiler üzerindo duruyor. Ali SIRMEN Asıl Sorun Son günlerde Ege Denizi üzerinde yoğun tariısmalar oluyor. Yunanistan bir yandan Liınni Adasnıı güya Montreux Anlaşmasına dy»yanarak silahlandırdığını açıklarken. bir yandan da AET'nin Iskandinav ülkelerinin bir bölumüyle de arasında sorun yaraUın ortak balıkçılık politikasının sonuçlanm bekliyor. Bu alanda alınacak sonuçlai'a dayanarak, Atina, Ege'do balıkçılık alamnı 12 mile çıkuracak, daha doğru deyimiyle, balıkçılık açısmdün 12 millik karasuyu sınırı ilan edecek. Ankara ile Atina arasmdaki Ege tartışması yeni değil, 1970 yıllarma dayanıyor. Ege'de karasular, hava sahası, kıta sahanlığı ve bu denizdeki adalarm silahlandırılmaları, iki kıyı ülkesi arasında zaman zaman sıcak çatışmanm eşiğini aşındıran b;r tartışnıa ve gerginlik yaratıyor. Gerçekıe. sorun 1970'lerde de başlamış değil, iima Ankara'nın olayın ağniığmın bilincine varnıasi gecikliği için lartışma bu denii geç ortaya çıktı. Ege'deki asıl sorun, Yunaııistan'ın bu denizi •mare nostruın» (bizim deniz) kabul etmesi, Türkye'nin varhğını ve haklarını görmezlikten gelmesidir. Atina olaya bu açıdan yaklaşınca, Ege ile ilgili her konu, iki ülke arasında doğalhkla sorun yaratıyor, bir sürü hukuki tartışnıa ortaya çıkıyor. Alina'nın her somut, konuda. hukuki saviannın Keçorliliği büyük ölçüde tartışma götürmektedir. Ancak biz, bu tartışmalan deniz hukuku uzmanlar.na ve diplomatlara bırakarak, konunun gerçekte politik olan özüne dokunmak istiyoruz. Elenler, Ege'deki Türk haklarını ve varlığım yadsıyıp. orayı kendi içdenizleri olarak görme eğiliminde direndikleri sürece, iki ülke arasmdaki politik sorun çözülemeyecek, çözülme bir yana, gittikçe büyüyüp sıcak bir catışmaya dönebi'ecektır. Ankara, Ege'deki hakları konusundaki kararlılı^ını lüm dünyaya açıklamak ve olayın temelindek, politik sorımu bütün çıplakhğıyla ortaya sermek durumıındadır. 50 nıilyonluk Türkiye. Akdeniz'o bir kısrak başı gibi uzanan koskoca Anadolu yarımadası, Ege Denizinin kıyılarında bu denize uzaktan bakar bir durumda bırakılamaz; bırakılmak istenirse eğer, o zaman bölge banşı çok ciddi tehlikelerle karşılaşır. Egcde çözüm. her iki tarafın da haklannı kabul etmekten geçer. Böyle bir tutum, Truva savaşından beri iki kıyı arasında çatışmalara neden o;an antik savaş denizini bir barış ve işbirliği alanı haline getirecektir. Kuşkusuz her iki tarafın da yaranna ofacaktır böyle bir işbirliği. Atina ile Ankara'nın kendi aralarmdaki sorunlan çözmede gösterecekleri ustahk, onîan başka başkentler karşısında da, daha bağımsız ve daha güçlü kılacaktır. Bu gerçekleri görmezden gelmek ikî tarafa da birşey kazandırmıyor. Atina'da bugün iktidarda olan Andreas Papandreu, Türkiye'ye karşı bağnaz bir politika güderken, kendi ülkesini birçok bakımdan ipotek alt.ına koyacak manevralara girmek zorunluğunda kalıyor. lç politikada olduğu gibi, dış politikada da karŞ'nızdaki kişi ya da güçle anlaşacak yerde, ona karşı uzlaşmaz bir tutum izleme yolunu seçerseniz, mutlaka başka kişilere ya da güçiere ödün vermek zorunda kahrsınız. Uzlaşma yerine, başka güçlere ödün, Uk bakışîa ne denli kolay ve yararh gibi görünürse görünsün, uzun dönemde büyük güçlükler ve zararlar doğuracaktır. Atina'nın geri dönülmez noktalara varmadan, Efre sorununu temelden ele alıp yeniden değerlendirmesinde ve Türkiye'nin haklarını görmesinde büyük yaıarlar vardır. ANDREİ ÖKOMIKO Margaret Thatcher: Sovyetler Birliği füzeler konusunda ödün vermelidir 4fe İngiltere Başbakanı, Avrupa'dan tüm orta menzilli Sovyet füzeleri çckilmezse, ülkesine «Cruise» füzelerinin yerleştirileceğini söyledi. Dış Haberler Servisi ingiltere Başbakanı Margaret Thatcher, silahsızlanma konusjnda herhangi bir ilerlems olması için Sovyetle rin ödün vermesi gerektiğini söyiedı. Sovyetîerin son olarak önerdişi, karşılıklı füze indirimi planmın gerçek bir indirim clmadığını savunan Ingilter;; Başbakanı Marga ret Thatcher. Sovyetîerin önerilerinin eskimiş bir si lah sisteminin yerine mociern bir silah sistemini (SS20 orta menzilli füzelerini) geçirmeyi öngördüğü nü belirtti. Thatcher, Sovyetler SS20 füzelerini tümüyle geri çekmezse, NATO'nun 1979 yılında aldığı karann uygulanacağmı ve îngiltere'ye Cruise füzelerinin yerleştirileceğini söyledi. Margaret Thatcher ay rıca tek taraflı silahsızlanma isteyen muhalifleri eleş tirerek «tek bir tarâfm za yıflığı savaş olasılığını arttı rır, Sovyetîerin bizi zayıf düşürnıek istediğine inanıyorum» dedi. Margaret Thatcher eleştirisini şöyle sürdürdü: «Tek taraflı silahsızlanma isteyenleri anlamıyorum, gerçek silahsız lanma savunucusu benim. Ben banşı. özgürlüğii ve adaleti koruyorunı.> Lech Walesa ise alınmazsa mahkemeye basvuracak Işçi lideri Lech Walesa. Gdansk' daki Lenin tersanelerinde eski işine girmek için cabalannı sürdürüyor. Yeniden elektrikçi olarak çalışma başvurusu tersane yetkililerince geri çevrilerek işe alınmayan Walesa, gerekirse hükümete ve mahkemeye h<t vııracağını bildirdi. Lenin Tersanesi vetkilileri, Walesa'nın sreçtiğimiz cuma gü nü vaptığı başvuruvu «belgelerinin olmadığı» eerekçesiyle geri opvirmişti. Walesa ise «işçilerî öreütlemek» suçundan atıldıgı eski işine eirmek için her volu deneyecegirü söylüyor. VARŞÜVA, (AP) Polonya Lübnan'da HıristiyanAAüslüman catısması yine alevlendi Dış Haberler Servisi Lübnan'da dağlık Aley bölgesincie solcu müslümanlarla hıristiyan milisler arasında yeniden çatı.şmalar çıkarken, FKÖ lideri Aralat «İsraîl'in çok yakında Lübnan'ın doçusundaki Bekaa vadisinde Filistinli savaşçılara karşı saldırıya geçeceğini tahmin ediyoruz» dedi. Katar'da yayınlanan «EI Arafo» dergisine bir ciemeç veren Yaser Arafat, FilistinÜrdün iiişküerinin gitie rek yakmlaşmakta olduğıınu kaydetti. İsrail Bakanlar Kurulu Batı Şeria'da dört yeni yerlesim merkezi kurulmasım onayladı. El Halil bölgesinde kurulacak oian yerlesim merkezleri tarırn merkezi niteliğinde. Yerleşiın merkezleri komitesi başkanı Yaval Neeman yaptığı açıklamada dört merkezden üçünün 1948'de kurulan İsrail devleti toprakları dahilinde olduğunu beürterek yalnızca birinin Batı Şeria'da yer alacağını kaydetti. Lübnan'da Hıristiyan Milislcrin Müsiüman Dürziler arasında bir süredir kesilmiş olan çatışmalar yeniden yoğunlaşıyor. Dağlık Aley bölgesinde meydana gelen carpışmalarda taraflar birbirlerini yoğım top ateşine tuttu'ar. Lübnan resmi radyosunun bildirdiğine goıe çalışmalar Souk El Sard'da bu israil 4 yeni yerlesim merkezi kuruyor lunan Hıristiyan Milislerle Uitafd* bulunan Müsiüman Dürziler arasında geçti. Geçtiğimiz kasım ayından beri 90 kişinm öldügü çatışmalann, cumartesi gecesi sağlanan bir ate.şkesle durduğu belirtilmişti. Lübnan radyosu aynca, Israil askerlerinin Lübnan'ın güneyinde büyük bir arama operasyonu gerçekieştirdiklerini açıkladı. Bir İsrail aakeri konvoyuna karşı tririşilen saldın bonrasında başlayan operasyon aa kaç kişir.in tutuklandığı be> lirtilmedi. GORtŞMELER İsraü ile Lübnan hükümetleıi arasında, yabancı birliklei'in Lübnan'dan çekilmesinc ilişkin görüşmelere dün Haldc kasabasında devanı edildi. İsrail, Suriye ve Filistin birliklennin çekilmesini sağlamaya yö nelik görüşmelerde. ABD'nin ça buk sonuç almmasına çalıştığı belirtiliyor. Basın mensuplarının alınmadığı toplantıda, Lüb nan'ın aynntılı bir plan sunacağı belirtildi. Beyrut radyosunun açıklamasına gore, plan ilk adım olarak tsrail ordusunun 15 kilometre geri çekilmosinl öngöıüyor. îsrail yetkilileri ise görüşmelerde gündeın konusunun ağırlık kazandığım belirtiyorlar. Iran, 3 irak jetini diisürdüğünü biSdirdi LEFKOŞE (THA) İran ın resmi İrna Haber Ajansı önctki gün cephe'nin günej böı gtsindc İran muvziierine saldılan Irak Hava Kuvvetlerine aıt jetlerden üçünün İran Hava Kuvvetleri ve uçaksavar birlıkleri tarafından açılan ate.j ^onucu düşümıdüğünü bildirdi. Irak Ordu Komutanlıgından r>aha önce yapıan bir açıklanıada, cephe'nin güney böigeslne Irak uçaklannın (J6 kez salcardığı ddğrnlannîiştı. Yunanistan ve İtalya'da 6,5 şiddetinde bir deprem oldu ATÎNA Dün öğleden sonra Yunanistan, Italya ve Arnavutluğu etkileyen şiddetli bir deprem oldu. Ati na Sismorgafya Enstitüsü'nün belirlemelerine göre 6.5 şiddetindeydi. Depremin merkezinin. Atina'nın 300 kilometre güneybatısında, a çık denizde bulunduğu sap tandı. Üç ülkede de can kaybı ya da yarah olduğu yolunda bir haber ahnmadı. Rostov, Reagan'ın önerisinin dışına çıktığı icin görevinden alınmış Dış Haberler Servisi «Amerikan Silahlarm Kontrol ve Silahsızlanma Dairesi» Başkanı Rostow'un Cenevre'de Sovyetlerle yapılan silahsızlanma görüşmelerinde, Başkan Reagan'm «sıl'ır çözüm» formülünden aynla rak, Sovyet heyeti ile deği şik bir çözüm şekli üzerinde tartıştığı için görevden alın dığı belirtildi. BBC radyosunun bildirdiğine göre New York Times gazetesine demeç veren Rostov Reagan'ın sıfır çözüm formülünden bir yarar gör mediği için Cenevre'deki gö rüşmelerde kendi planını öne sürdüğünü söyledi. BBCye göre plan Sovyetîerin Av rupa'dakı orta menzilli füzelerini büyük ölçüde çekme lerine karşıhk, Birleşik Ame rika'nm Avrupa'ya dalıa az Cruise ve Pershing2 füzele rini yerleştirmesini öngörüyor. Oysa Başkan Reagan'ın bifır çözüm formülünde Av rupa'daki tüm orta menzilîi nükleer füzelerinin kaldınlmasına karşılıklı yaşh kıtaya Cruise ve Pershing 2 Cüzelerin yerleştirilmesinden vaz geçilmesi öngörülüyor. Bunun üzerine Başkan Re agan Muhafazakâr Cumhuriyetçi senatör Jesse Helms' in önderliğindeki sertlik yan lıları tarafından eleştirmek te olan Rostov'u görevden aldı. LEFKOŞE, (a.a.) Kıbns sorununa barışçı bir çözüm bulunmasını amaclayan toplumlararası görüşmelere bugün devam ediliyor. Görüşmelerde bundan sonra yapılacak çalı.şmalar için bir program çiz.ilecek. Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Temsilcisi Hogo Gobbi, dün konu ile ilgili olarak tophmılararası görüsmelerdeki Türk Temsilcisi Ümit Onan'ı ziyaret ederek bir süre görüştü. Toplumlararası görüşmelere bugün devam edilîyor OtoYol A.$.nin ürünleri şimd Oto Yol'un ürBttigi 50 NC Kamyon ve 50 NM Midibüsleri Ram DışTıcaret A.Sîhraç eclîyor. Ülke ekonomisinin geiişmesi için yeni ihraç malları bulmak gere)|... Özellikle; sanayi ürünleri ihraç ediyor artık Türkiye... Bu alanda, Koç Holding'in iki kuruluşu, Otoyol A.Ş. ve Ram Dış Ticaret A.Ş. elele çaiışıyor... Böylece, herfi 1983 yılınm ihracat hedeflerine doğru ilk adım atîlmış, hem de Türk sanayi ürünlerine yeni bir pazar açıimış oluyor. Türk işçisinin yarattığı kaîite sayesinde, Türk kamyon ve midibüs sanayinin ürünleri Mısir'da... Şjrndî Otoyol A.Ş., uygun fiyatlan ile uluslararası rekabette en büyük firmalar ile rnücadelede... Üsteük, gelecekte bu ihracatı, daha başka üikelerde, daha büyük hacimlerde sürdürmek üzere... Otoyol Sanayi A.Ş. ve Ram Dış Ticarei A.Ş. Koç Hotding kuruluşlarıdır. OioyoSürünieri Mısir Geneî Dağitocıst "Ragap Inîernationai Exporîancl Import Company'dir. *