Katalog

Cumhuriyet 8 10 AĞUSTOS 1982 2errahpaşa ve Çapa Tıp Fakülteleri şiş manlık bölümü uzmanlarına göre şiş manlığın nedenleri «tavuk mu yumurtadan, yumurta mı tavuktan çıkar» örneği bir bümece. örneğin şeker hastalığı olan kişiler şişmanlardan mı çıkar, yoksa şişmanlar mı şeker hastası olurlar. Bu tam olarak bi linmlyor. Billnen, bu lkl olay arasında blr bağlantı olduğu. Şişmanlık kalıtsal mıdır yoksa ailenin beslen me yöntemindeki benzerlikler ml. aynı ailenin fert lerini şlşman veya zayıf ya par. Bu da tam olarak belirli degll. Fakat çok kesinlikle bilinen bir şey var. Şişmanlığı oluşturmaktaki payı yüzde 99'un olan olay ' günde üç ögtin yapmakta olduğu blr şey: Yemek yemek. Dnha değrusu «aşırı» yemek yemek C f Yalçın PEKŞEN 41 Milyarlarca dolar harcanarak yapilan deneylerden sonra bilim adamlan gerçeği, binlerce yıl önce sÖylenmiş bir sözde yakaladılar: «Sofradan aç kalkmalı» £ Herşeyin bir yolunu bulan insanlar dengeli beslenmenin yolunu bulamamışlardır. Yanlış şeyler yiyip içmekte ve şişmanlamaktadırlar. = EE EE E ŞJ £3 S 33 =3 33 £ Şişmanlık polikliniklerine başvuranların çoğu kadın. Uzmanlar bunun nedenlerini gebelik şismanlıklarına, kadmlarm mutfak isleriyle daha fazla ilgili oluslarına, menapoz dÖneminde meydana çelen hormon bozukluklanna ve büyük ölçüde hanunlann «kabul günü» ahşkanlıklanna bağlıyorlar. Şişmanladıktdn sonra zayıflanamıyor Geçici bir süre için verilen kilolar kısa sürede l alınıyor. Bu yüzden "defalarca» zayıjlanıyor Korugan'ın verdiğl hllglve göre «kiirkçüniin döniip do lasıp srelecfigi ver nasıl kiirk cü diikkanı i«e» şişmanlar oa bir kaç av sonra v1ne ılk kilolarırıda polıklinl^in kapısma dayanıyorlar Bir kere şlşmaniamışlardır çttn ktl Bundan sonra ne kadar kilo verllirse verilsin normale dönmek çok zordur. O halde yapılacak iş şişman ladıktan sonra zayıflamak degil. hlç şişmanlamamak tır Bir çok şlşman bu götflsün tersini ileri sürüp «defalarca ^ayıflamayı basardıklannı <!)» anlatıyorlar. Zaten sorun da bu. Geçici blr süre İçin verilen kilolar kısa sürede ahnacak. bu ytizden kişi «defalarca» sayıflamak zorunda kalacaktır. Böylece blllm adamları şişmanlık konusunda yüz yıllarca uğraşhktan. yüzbtn lerce deney yaptıktan ve her uius kend! ölçüsünde milyarlarca para harcadıktan sonra gerçeği binlerce yıl önce söylenmiş bir sözde yakalıyorlar: «Sofradan aç kalkmalı» AŞIRI YEMENİN SONUCU Üniversite hastanelerimizin şişmanlık polikliniklerine gunde 5 yeni şişman başvuruyor. Doktorlar önce şişmanhğm nedenlerini saptıyor, daha sonra tedavıye geçiyorlar. Aşın yemeh ye menin, şişmanhktaki poyınm yüzde 99'un. bıle üzerinde olduğu biliniyor. (Fotoğraf Ender ERKEK) Ensülin hemen kanda yiıkselerek şekeri toplamaya ve karaeiğere taşımaya başlar. Burada yaga dönüş türülen seker yalm «sövleyişle «•htlcrelere tıkılır» «EnsiiHn hormonunun. kan sekeri normal düzeye inmeden ortadan çekiimemesi çok öneınli bir noktadır. Çünkii bir insan ne ka dar çok şeker, dolayısıyla Rida alırsa pankreas o kadar çok çahşmakta. her ça lısan organ tfibl arîderek sre lişmekte ve büyilmektedir. Bu fazla çalışmalar siireklilik gösterdiğl zaman kişinin damarlarında şeker ol madığı Mralarda bile ensü 1in salgısı doiaşmaya başlar. Ensiiünin fazlalıgı ise açlık hissi vermekte ve insanı durmadan yemek yemeye zorlamaktadır. Yant vemek vedikçe ensülin artmakta. ensülin arttıkça iş tah da artmakta ve yemek vennıektedlr. Böylece bir kı sır dönRü içine girilmekte, hn kısır dönsrıı de şişmanlığm nedeni olmaktadır. öyleyse ne yapmalı? Dcç. Dr Üstnn Korugan KrNtof Kolomb'urı yumurtası kadar yalm bir gerçeği beiirtiyor ve «Yemek yemek iştahı azaltmak için çözüm oimadıfına göre fazla yemek yememell» diyor. Çün kü açlık duypusu çok yemekle defcil, az yemekle giderilmektedir. GerçeKten ünlversitelerin şişmaniık merkezleıinde de bu yöntem uyguianmaktadır. Baş^uran aşırı şi$ manlara önce bir kaç Rün kelimenin tan anlamıyia «ızdırap çektirilmekte» ve neredeyse aç bırakılmaktadırlar. Daha sonra iştahı kırılmış hasta üzerinde tedavi. yiyecek konusunda normal olçülere çıkılarak sürdürülmektedir. İBO'DAN BİR ANI: «Bert Alrnanya da tekstıl okuduın Yurda donunce aılem benı goruciı asu/u üe evlendırtnek ıstedı Karşıına getırdıklerı kız Ahu Tuğba'ydı. Ama ne o, o zanrmlar Ahu Tuğbn olmuştu, ne de ben Ibo. Ben Ibrahım admda bir delikanlı, o Ahu admda cici bir kızdı Bir ikı kere çıktık dolaştık. Sonra aılesı 'Oğlunuz çofe şişman kızuna Hafif müzik sanatçısı Ibo, •Balonlarım» adlı parçasıy gelmez» dedı Nereden la ün yapmıştı.. nereye?* £ İnsanın şişmanlaması Yine uzmamara göre İnsanın şişmanuması ilkel ya şam kalıntılarından biri. İlkel insan (kHerl veya buz dolabı olmadıgı sıralarda) tam bir hayvan gıbi yaşarken bulduğunu yivor. bula madığı zaman «Allah berim» diyor. Işte «Allah lcerim» dediğl sıtalarda da vü cudunda buluran yafi birlkıminl haıcajarak yeniden yıyecek bmana kadar «idare» edebilıyor. Vucuttakl yağ birîkimı bu gereksınme den do£muş Fakat daha sonra bu birikmenin neöen leri ortadan kalktıgı halde yağ birikim: sürmüş sit miş. Böylece vticuda alınan fazla sıda dışan ntılacagı yerde, ÜPrcSe laıllinılmak üzere yag? dönüşüvor. Fakat bu yağın kullanılma sı beklenmeaen. veniden sofraya otunaducu icin fiz yavaş yavaş eöbek salmaya başlıyorsunuz Ibo: ZayıfIığı bümediğim icin rahatsız değilim Feryal ÇEVİKÖZ ir şişmanın düşüncelerıni ogrenmek için. hem gerçekten aşırı şişman olan. hem de bu konuda konusmaktan rahatsız olmayacak bir kîşı aradık. Kendimize konuk olarak şarkıcı ÎBO'yu seçtik. 130 kilo olan tbo, şişmanlık üzerinde konusmaktan hiç rahatsız olmadığını açıkladıktan sonra söyleşimizi derinleştirdik. Söylediğine göre «bebeklikten berl hpp tombi"ş»ti. Hatta gürbüz çocuk yarışmac;ma bile katnmıştı. O günleri sanatcıntn agzmdan dinleye linr «1355 yılmda. 5 yaşındayken Tepebaşı'nda yapılmıştı, hiç iınutmam «Gürbüz Çocıık» yanşmasmda 3. olmuştum. Okulda «Fil yav rusu» d^rlerdi. Önceleri kızardım. Adeta fil'den nefret eder olmuştum. Sonra ahştım. Çevremde o kadar çok «hayvan» pörmeye başladnn ki fil onların yanmda sevimli kaldı.» İbo rahat bir insan, elinde tuttuğu bir kagıt parcasmı yelpaze pibi kullanıyor. Sıcakîardan rahatsız. «Kurt dnmaniı havayı sever ya» diyor ve ekliyor: «Sıcak havayı sevmi vorıım. Hava serin olacak. Betı kism hiç üstimem. Millet palto palto üstüne eiyinirken. ben en soâuklarda hir tişort üzerine ceket atar bir de yagmurlnk giyeTîm, o kadar. Bunun nedeni de vücudumun yaglı olması. Ya§ h kişiler iisümez. Balinalarm kutuplarda dolastiğı gibi. Sonra benim vünıdumun hacmi hep aynıydı. Zayıflı &ı bilmedifcim icm rahatsız olmuyorum. Büüın orpanlarım uyum Hor yıl Oheckup yaptırıyornm. Maşallah hiç bir b07ukluk yok..» tbo 32 yaşında. Bu yaşa kadar ulastıgı en yükspk kilo 145 olmuş. Ken disine şişmanlığm aileden gelip gelmediğini. günde normal olarak neler yediğini soruyoruz. «Valde ve anneannem sismandı. Valde şimdi 55 yaşında 95 kilo civarında. Bana sorarsanız şişmanlık «ye diğini vakamamak». Beslenmekle ilgisi yok. Bazı organlat besini yeterin rp cirdir'o. yakamıyor. Bunun ilerde '">rar'"'f>r hoznk'n^u. kalp rahn.tsızlık lan. mide hastaltkları yapacağmı söy lü.vorlar. Ama ^imdilik bende bunlarm hiç hirî yok. Tabii şu an içîn konuşuyorum. tleride olabillr. Günde çok şey yediğim söylonemez. Vefat eden kardeşim benden çok yerdi. Atna tıg gibi oglandı. Ben yemek konusunda titiz değilim. Bograzıma düş küniim tabii. Özellikle ızgara köfte, makarna çok severim. Hamurlşl ve sütlü tatlılara bayılinm. Bir tek yaglı et sevmem. Yediklerlmi yakamadı&ım icin normal insanlarm yedigi ka dar da yesem bana daha çok yanyor işte.» Son olarak blr anısım anlatıyor tbo: «Ben Almanya'da tekstn okudum. Yurda döniince ailem beni görflcü nsulü il*» evlendirmek istedi. Karsuna getirdiklerl kız Ahu Tuğba'ydı. Ama ne o, o zamanlar Ahu Tuğba olmuştu, ne de hen tbo. Ben tbrahîm admda bir delikanlı o Ahu admda cicl bir kızdı. Bir lkl kere çıktık dolaştık. Sonra ailesi «Oglunuz çok şlşman kızıma gelmez» dedl. Nereden nereye?.» fb Bilimselin öztürkçesi Şişmanlamanın mekaniz ması tıp kitapiarında yansı Fransızca, yariM İngilizce bi limsel sözcüklerle anlatılıyor. Bunlarm öztürkçesi şöyle: «Vücuda giren gıdalann blr kıstm o/,ellikle s;likoz. bağırsaklar tarafından etnildikten sonra kanda dolaşmaya başlar. Fakat viicut içinde her hareketin bir karşı hareketi vardır «Feedback sistemt) Canlı vücudıı bu densrelerle canlıhgını sürdurebilir. Feedback adı verilen slstem ayarınca kanda yiikselen gll koz pankreasta hulunan en sülin hormonunu uyanr. A Deney cahşmalan Sişmanlıgın mekanizmasmı açıkiayan deneyler de yapıh^or hastanelerimiz de. Deney hayvanlan tizerinde yapılan araştırmalar canlının beslenme programı değiştlgı zaman şişmanladığmı onaya koytiyor. Do ğada evcilleşmemiş olarak yaşayan hayvanlar asla şiş manlamıyorlar örneğin fa reler. Yiyeceklerini kendile rl seçtikleri stirece kiloları nı koruvabillyorlar. Ancak laboratuarda oeğişik bir bes lenme DroKraıuma alındıkları zaman sısmanlıyorlar Biraz daha lleri gldince se ker hastası oluyorlar. Oysa doprada seker hastalıeına yakalanmış bir fare bulunmuyor. Evcilleşmlş diger hayvan lann da rörnepin kedl. köpek) yiyecekler' insanlar ta rafından verildigi için şişmanladıkları sonucuna vanlıyor. örneğin hiç Wr vah şi şişman kurta rastlanma dıgı halde. bir çok şişman kurt köpeği yaşıyor evlerde. Bütön bunlardan çıkan sonuç şu: Herşeyin blr yolunu bulan insanlar denge lt beslenmenin yolunu bulamamışlardır Yanlış şeyler yiyip içmekte ve şişman lamaktadırlar. Sonuçta kalp ve damar hastalıklanna. tansiyon yükftlmeslne. eklemlerde aşınroalara. nefes darlığı glbl hastalıklara ya kalanmaktadırlar, POLİTİKA \/C Vt Mehmed KEMAL Dıslanan •* Işgücü Her şeyl tarihsel süreci içinde gecinden ve ağırdan almayı alışkanhk ha line getirmiş olan Alman işçi sınıfj dışlanması gerekenin Türk İşçi ve emekçileri olmadığını, Federal Almanya'ya gizlice cöreklenmiş Amerikan emperyalizmi olduğunu elbette anlayacaktır. Alman halkı, geç de olsa bunun farkma varacaktır. Bugün, belki bir yanıigı olarak, emperyalizme karşı durma eğiliminl Amerikan emperyalizmi yerine Türk İşçi ve emekçileri üstünde sınamaktadır. Bu da geçer ve asıl amacma ulaşır. Federal Alman slyasal yönetlml, Amerikan emperyalizmine yönelecek dışlamanm yüreklerde çöreklendiğlnl, blr gün dışan vuracağını çok lyi bildiği halde, bugün türlü nedenlerden ötürü bilmezlikten gelmektedir. Bu doğrultuda küçük bir kıvılcımın parlaması halinde bunun hangi boyutlara erlşeceği bilinmektedir. Bu dalga kendini gösterdiği zaman, bugün Türklere yapılanm bin katı kabaracaktır. kabarsa da doğaldır. Amerikan sömürgecileri Al man üretimine hangi katkıda bulunuyorlar kl. dışlanacak yerde baştacı edilsinler? Emperyalizm nicellği ve nlteliği ne olursa olsun emperyalizm dir. tşçl alışverlşl, başlangıçta, ttretlmde kullanılmak için Ulkeler arasmda özendirilerek kotanlmıştır. Dostluk kardeşlik. insanlık. karşılıklı dayamşma gibl sloganlara sarılarak glrişllen hareket, balı kaymafeı alındıktan sonra «istemezük» kılıgına büTünmüstür. Türk emekçi ve işçileri çalışma ve üretime katkıda bulunma silrecinde Almanlarla öylesine kaynaşmıştır kl, bunun dışlama gösterileriyle çörümlenmesl kolay değildir. TTlusal onurumuz ağır basıp. Alman bankalannda dondurulan ve Türk lşgücünün alm teri olan marklar blr komutla çekllebllse. acaba dışlayanlann ekonomisl nice olur?.. Alman kapltalizml lctn ulusal onur, markın hangi ellerde blrikmis olması tle ayarlanır. Ama bizlm ayranımız blr kabanrsa ulusal onurun markm izlediğl çizglden geçmedlğlni ispatlayabilir. Alman kapltalizml, halkın sırtına yüklediğl billnçsiz (belki de bUlnçll) çok in©~ ve nazik blr çlzgiden geçlyor. Q£. Kadınlar çoğunlukta Şişmanlık pollklinlklerlne her poliklinlk günü en az 5 yeni hasta başvururuyor. Ayda ortalama başvuran yeni şişmfın sayısı 2040 arasmda. Kadınlar erkeklere gore çoğunlukta. Uzmanlar bunun nedenlerini gebeilk çışmanhklarına, kadınlann mutfak lşlerlyie daha fazla ilfftll oluşlanna, menapoz döneminde meydana gelen hormon bozukluklarma ve büyük öl çüde hanımlaıın «kabul gii nii» alışkanlıklanna baglıyorlar. Yeni slşmanlar girerken eskller ne oluyor? Üstün üygar bir toplum olan Federal Almanya'da, üretime katkıda bulunan işçilerimizin ve çalışanlarımızm horlandıkları, dışlandıkları bilinen acı bir gerçektir. Yugoslav, Yunan, Italyan işçilerl böyle bir Işlem görmüyorlar. Ama Türkler. istenmiyenlerin başında geliyor. Nazi Almanya'sının yahudileri neyse, bugünün Türklerl de odur. Semra Ertan adlı bir kızımız. Federal Almanya'da, «yabancı işçi düşmanlığını» protesto etmek amacı ile kendini yakmıştır. Nedense olayı büyütmedik ve sorun yapmadık! Acaba, bir Inglliz, bir Fransız kızı, böyle bir protesto amacıyla kendini yaksaydı nasıl karşılanırdı?.. îngilizler ve Fransızlar işin ucunu bırakırlar mıydı? Olay karakteristiktir. Milliyetl blllnmeyen blr kız cadde üstünde kendini yakarken kurtarmak için fırlayıp koşan lkl genç Y\manlıdır. Birinin adı Kostantin Nikonomo. blrininki Kris tos Ikonos... Tanıklık ettikleri olayı şöyle anlatırlar: «... Dısarda Wr kız yanıyordu. Hemen yangm söndürme aracını kapıp fırladık. Alevleri söndürük. Ceketleri i!e bastırmaya çalışanların elleri yandı. Kız, hiç ba&ırmadı.» Almanlar, Cermen Imparatorluğun dan berl, içlerinde tortulanan alacayı dışa vurmak Içîn hep dışlayacak bir ırkı bulmuşlardır.. Hitler dönemlnde bıınun en canlı örnegi Yahudiler olmuştur. Federal Almanlann dışlayacaklan yabancılar, şuraya buraya serpilmiş. ülkeyi kemlren Amerikalılar olmalı değil ml?.. Ülkelerlnde sömtirgen olarak başlıca Amerikalılar vardır. Yönetlm, Amerikalılan glzliyor, halk gizlenen Amerikahlara diş geçlremlyor. Alman lşçisl ve halkı asıl dışlanacak olanın bir gün farkma varacaktır, Türkler o zaman çoktan unutulacaktır. Turklerln vlze uygulaması yoluyla dışlantnası, ötekl OrtakPazar ülkelerlne de yayılmaktadır. Bakm îsviçre de vlze koymaya başladı. tsviçre vizesl, Türk'ün para kackınma değil, yoksuluna konmaktadır. Paralannı banka dalaverelerl İle kaçıranlara slleşmlyorlar, emeklerlnden başka güçleri olmayanlara lse sımr kapılanm kapatıyorlar. 10 AĞÜSTOS 1932 Dişçi Mektebi ıslah ediliyor Darülfünun diş tababetl şubeslnde önümüzdeki ders stnesl sonunda mühlm değişiklikler oıacaktır. Bu de ğişikllk profesör M. Maış'ın raporun da bu ilim müessesesi hakkmda verl len izahat ile alakadaraır. Mektebin bllhassa kllnlklerl genlş letilecektir. Bu hususta tıp müfreda tı mualllmt Zlya Cemal Beyln raporunu kabul eden mualllmler mecllsl talebeye ayrıca priyorre tatbikatı yap tırılmasına karar vermiştlr. Prlyorre denilen ağız hastalığı pek mtihim ol duğundan yent bir kllnikte talebeye bu hususta aynca lhtisas yaptırıiacaktır. Bunun İçin lcap eden teşkllatın vücuda getirilmeslne ve lazım gelen malzemenin tedarlkine başlanılmıştır. Bu ihtisas kliniği geiecek seneden iti baren faaliyete geçecektir. Diğer taraftan komşu devlet ta lebelerinin Darülfünunun diş taba^"beti şubesine olan rağbetlerl pek faz la artmıştır. Daha şlrndlden müesse seye yüz kadar komşu devlet talebesl müracaat etmlştir. # Amerikan Sefirinin beyanatı Bir muharririmlzl kabul eden Amerika sefirl Mister Şeril lki memleket iktlsadl lllşkllerl hakkmda sorulan bir suale cevap vererek demiş tir ki: « îki memleketin tlcarl sahada birbirleriyle daha lyl anlaşmalan için bir çok tetkikler yapmakla meş gulüm. Bu cümleden olmak üzere tktisat Vekili ile Türkiyenin Amerika' ya satabileceği mallar hakkında görüştüm. Aramızdaki illşkilerin geliseceğlnden çok ümitvanm. încelemelerime devam etmekteyim.» M. Şeril, dün muharrir arkadaşımızı Türk Güzelinm Dünya Kraliçe liğini kazanması suretiyıe bütün dün yayı saran muvaffaklyetl dolayısıyla hararetle tebrik etmiştlr. ZAYIF KALMANIN FORMÜLÜ Yarın: IST. MERKEZ POSTA MÜDÜRLÜĞÜNDEN KIŞLIK ELBİSE DİKİM JLÂNI Müdflrlüğumüz müstehak personeline veriimek özere 507 takım kışlık elbise. 460 adet şapka ve 1 taktm bayan tayyörü (kumaşı îdaremizden verilecek) Yönetmelikteki resmine ve personelin beden ölçülerine uygun olmak kaydıyla kapalı yazılı teklif alma usulü ile diktirilecektir. tır. 1 Geçici teminatı şartnamesine göre alınacak ( günün ilanlârT) 9 Kisarna maden suyu Harareti teskin eder. Iştahı arttırır, en ağır yemekleri feolay hazmet tirir. îçimi lezzetli, temiz ve sıhhi sofra suyudur. Karaciğer ve böbrek taşlannı düşürür Taşların teşebkülflne manl olur. Her çeşit hazımsızuğa, mlde ek şiliğine, şişliğine ve şeıîer hastalıgına en lyi ve tabii llaçtır. En tabîl lştah ilacı Kisarna maden suyudur. 2 Eksiltmeye iştirak edeceklerin usulüne uygun olarak tanzim edecekleri teklif mektuplannı en ^eç 31.8.198a salı günü saat 1500'e kadar lst Posta Müdürlüğü Malzeme Servisine makbuz mukabilt tevdi etmeleri veya eksiltme günü Komisyon'.a bulunacak şekilde iadeli taahhütlü olarak posta ile göndermeleri gerekmektedir. 3 Bu işe ait şartname iş günlerinde. mesal saatleri dahilinde Müdürlügümüz Malzeme Servisinde görülebilir. 4 Bu iş© ait eksiltme 31.8.1982 salı günü saat 16.00'da îst. Posta Müdürlüğü Makam odasında yapılacaktır. maz. 5 Postada vakl olacak gecikmeler kabul olun Florya plajının îstimlaki Belediyece Florya plajının lstim laki için hazırlıklara başlanmıştır. İstimlak muamelesi hu sene içinde tamamlanacagı için Belediye huradan ancak geiecek seneden ltibaren istifade edebilecektir. îstimlakten son ra meydana getirilecek tesisat hakkında da aynca tetklkat yapılmaktadır. 9 Müzayedeli satıs 6 Teşekkülümüz, 2490 sayıh ihale kanununa tabi olmayıp. ihaleyl yapıp yapmamakta veya dilodiğine yapmakta serbesttir. (BasiO: 19716) 5589 Himayeietfal'in Yeniköy'de~Ka^ lender yurdundaki eşyası 12 ağustos ta müzayede ile satüacaktır. llgililere Uan olunur.