Katalog

20 TEMMUZ 1982 •••• Cumhuriyet 1t hverenler nihayet (Bastara'ı 1. kavti sosyal hak kabul edip tasanda belirtmek mevcutlar: yenilerini eklemlştir.» Necati Çelik lotavun Anaya sa'da bir hak olarak yer al masımn çalışanlan tedırgın edeceğinı belirterek şöyle de vam etti: «Lokavt, geçmlş Anayasalann hiçbirinde hak olsrak yer al mamıştır. Çünkü. o AnayasaJar ve gerekse bu tasan «sosyal devlet» tlkeslnden hareket edllerek hazırlanmıstır. U hal de, bir tarafta uznn mücadeleler neticesinde kazamlan ve takat işverenler istiyor diye. çalışanların istlhsal içln kazandıkları hak ve imkanlarda geriye dönüş ve kısıtlamalar. sosyal barışı ve Iş huzurıınu bozacağı muhakkaktır.» Tek Gıda î ş Genel BaşKanı ve Türk . îş'ın eskı Genel Baş kam tbraiıim Denızcier de Anayasa Tasarısı'na ilîşktn olarak şu görtişleri savundu: «1961 Anayasası'mn getirmi^ olduğn haklann korunmasını istiyorduk. Hattâ RÜnün sartlarına göre. llerlye do£rn ve ulkenin, çalışanlann lehine değişiklikler bekliyorduk. Hazırlanan Anayasa taslağı ise. blryandan isçllerta haklannı geriye göturüyor, bir yandan da. Türklye'yi batı Ulkelerinden koparıyor. İLO görüşlerl> ne, ilke kararlanna aykırt dtiçüyor. Böyleslne haklsrt geri götüren bir Anayasa taslağının Danısma Meclisi'nden geçeeeüine Inanmak istemiyorum. Anayasa'ya lokavtın çirmesı. çek . of'un kaldtrılması. sendi kal çalıçimaların is verlerinde engellenmesi çibi spndikaeılısn da yok edecek hükihnler. Türk ekotıomisini de kökünden •ıfea caktır Haklari ortadan kaldıran o kadar çok hiîküm var ki. maddelpre burada girm*'ls Istemiyorum. Türk • tş olarak ayTintıtı açıklama vapacagıı. Sendikaları vikmaya yönelik mantıjh vansıtan hiikümlerle dolu taslak, ülkeyi düşünen, aklıselim insanlar tarafmdan benimsennılvecektlr. | U ) Ukelerine uygun. kutsat haktarı Re ri sötiirmevecek bir Anayasa tarttsmalar snnunda Danısma Meclisi'nden çıkacaktır. Aksl bir durum. isçinin reakslyonıına TOI açar. tçci verllmJç haklann eeri alınmanına Izin ver. mlyrcektlr.» İJ Ş Ulaş t ş Federasyonu Başkan Emin Kul tasan konusunda şöyle konuştu: 1961 Anayasası ile 1982 Anayasası'nı hazırlayan komisyon'lan karşılaştırdı&ımızda, bugttn önümüıe çıkan sonuçlan pek yadırjramamak ırerektyoT. 1982 Anayasası Tiirk ulusunun dinamlk soayal Kellştnesini duraftan hlr hale eetirmeve yftne. llk katdcler manzumesl otarak ortaya çıkıyor. Sosyal hayatın tarlh tcindeki akiaını hiçblr kalde sürekll durağan veya geri götüren hale dönüşttiremernlştlr. Bu deneyierle sabUMr. Bstı demokrasllerlnbı demokra tlk hayata geçlf yolunda yaçadığı aci deneylerln sonuçlarını KÖzlemleyerek, bunlardBn eslnlenmek yerine bu deneyteri tek rar yaşayarak bllinen snnuçlara varmak volunu tercih edecek kadar. ne bol zamanımı? ne de bu duruma rtayanıkh sos yal yapımız var. Ozellikle ça lişma ve sözleşme Hzjrörliiklerı başlığı altında yapılan dürenle meler yanlıs teşhl» ve yönien dtrmelerin talihsizlljH lle dn lu .çöjükmektedir. SendikaJarın adı var lşlevl yok, toplu Iş söz leşmesl ve grev haktnmn adı var. Işlevi yok edtlir hslde. 55. 56, 51, 58. maddeler «lüzenlenmiştir. YHK'u ile Ugili 149. madde grev hakkını adeta kal(tırmış, 61 ve 57. maddeler ile hlrlikte durunı mfltalaa edildlftlnde, toplu Iş sözlesmesî baçıtiama ozgvrlüğünun varlıemdan söz edilemez bir sonuç karşımııa çıkmıştır. Madde metinleri arasında serpiştirllen her yurtscverin katüablieceğ) cümle ve deyimlerin arkasına sığınılarak dfizenlemeve adeta gerekçc aranmıstır. Ba tııtum Anayasalara ıtirmemesi jçerckli aynntıları da beraberinde getirmekle birlikte hazırlayıcıların konulara tek taraflı bakıs açısını yansıtmaktadır. Konu henüz tazedir. Tiırk tş çok clddi bir görevle karşı karşıyadır. Uanışma Meclisi ve nihayet Mllll Güvenllk Konseyl iimlt ediyonız ki, Türk işçi ha reketinin beklenıedigi, işveren çevrelerinin ise. umduklarından da öteye geçen bu düzenlemeye gerçekçi bir «ekil kazandıracaktır. Konuya yalnızca işçi hakları odajjından bakmak biri yanlı?lıjSa gittürür. Topyekun bir decerlendirme vapılması lle daha tutarlı sonuçlar. rtnümüzdekî günlerde eleştiri'.er doğrultusunda meydana çıkartılacaktır. VOL I!? BAŞKAN1 Türk • Iş'e bağlt Yol Iş Fe derasyonu Genel Baskanı Muzatfer Saraç, «Bu Anayasa, Türkiye'yi işveren cenneti yapmak Isteyen zihnlyetln Anayasasıdır» dediSaraç, açıklanan yenl Anayasa Tasansı konusundakl görüç lerinf «Oyle özetledi: «Bu Anayasa Türklye'yi bir işveren cenneti vnpnıak isteyen zihniyetln Anayasasıdır. tçvfren sendikalarının tilm önerile rini Anayasa'ya kovmakta hüyük başarı kajeanılmış. Orhan Aldıkactı'vi da, Rafet İbrahim oglu*nu da kutlanm. Efer bu bir zaferse, sevinebilirler, bu Anayasa ile Türklye'de demokraslye büyük blr darbe lndiril mlştlr. SendikMiz, rrevsiz, top lu sözle^mesit blr demokrasl düşttniUemez, Anayasa bttyle blr düren eetiriyor. Bu tasvlp edilemez. Türldye İşveren Sen dikslan Konlederasvonu çalı? ma raporanun Anayasa nallne Ketirllmemesi içln basta Törknu (BİP » Genel Baskanı HUseyin Pala da, »VenJ Anayasa Tagarm'nda sendikacıhğın ma zlye kariîtıjını» öne sürerken Türk tş'e bağlı Hava İs Sendikası Genel Baskanı löra him Öztürk, «1961 Anayasası' nın çenel hak ve öiKÜr!ükleriri den gerivp eidllmemesl gerr kir» deriı 1 TGS: ANAYASA 1 Sayfada> başvurdu. Daııışma Meclisi tiyesi Mustata Vücel. «Tasarının öneördilfit yenilikler ve degisiklikler. iizerinde tartışıiacak niteliktedir» derken. basın tş Sendikssi «Bu Anayasa tasansı Türk lıalkının ulaştıfı dilzeyden Türk Metal Sendikası Ge çok (ferilcrde btr tasarıdır» nel Başkanı Mustafa Özbrk. dedi BYYO Müdtirü Özde«Bu tasan kabul edilirse is tnir Akmut ise. «Yeni Anaya.ia Atattir'k'ün 60 y\\ önee tifa edlp kapımıza kilit vur reddettlü tek adaro y«netlmaktan haşka çaremiz kal rnintn geriye getlrlltnesl teh maı» dedi. Çiınse îş Genel Hkelerlnl taşımaktadır» biBaskanı Veli Eker. Anayasa çtminde konuştu taslağının işverenlevin isYeni Anayasa taslagımn teklerine göre bir düzen ya ratacagını ileri sürerek, sen ileriye ve geltşmeye yönel dikacılığm tamamen gilç mlş Türk ulusunun gelece süz hale getirilmek Istendi gl için üztintü ve endlşe ve riei blr jteriUkte bulduklaftini sbyledi DYF İg Genel Sekreten nnı belirten TGS Genet Baskanı Nail Gtirell. göMuhittin Yılmaz, Anayasa rüçlerinl çttyle özetledl: tasarısmın antidemokra«Ba?ta temel hak ve o>ttk bir nitellk taşıdığını söylerken, Türkİş üçüncü sürliikler olmak (izere, çe Bölge Temsilcisi Ertuiru) •Itli yönlerden tutucu. geriye pötürücü ve hatta çağBulmamış İse, İzmir'de yap dtsı otan bu Anayasa tastığı açıklamada, «Anayasa la&ınm Türk toplutnu ve tasansı sendikal hak ve öz TOrk i«cüerl tarafından be süriükleri kısıtlayıcı durum nlmsenmeslnl olanaksız «n dadır» dedi. rüyoruz. Bu ta«la^r<n Danıs roa Medtsl ve MHH Güven lik Konneyl tarafindan be (Bastarafı 1. Sayfada) nimsertme«lni de olanaksız rokrasinin geliştirllmesiyle gttrtiyor ve Tttrk ulusuna la çözümlenebileceğine inani yık bir anayasanın blçitnyorux» denildi. lendlrllmesl lcln bu aşama Açıklamada anayasa tas lardakl cahsmaları umutIpcrmın pvrıntılı bir ıncele la hekUyorut. meye tabi tutulacağı belirBu Anayasa taslafı, sos tılerek ozetle şu «rörüslere yal devlet tlkeslnl, basın yer verildi: »zgnrliiftünti. temel hak ve «TMMOB toplumumuzun özeürlüklerle blrlikte sensorunlarının özgürlüklerin dikal hak ve öıgürlükleri ve demokrasinin gçliştiril de afîır bîçimde sınırlayan mesi i!e çözümlenebileceti bir taslnktır. Bu haliyle görüşündedir. Acıklanan tttıa taslak. blr anayasa taslafeı yasa ta$!agı bu anlayı1!» defll, Ijverenlerden yana tamamen ters vörtde. bîr hiikütnptin nrorrami toplumda yerleşmiş de izlenimjni vermektedlr, mokratik oluşurau ve öz Yasalarda ya da hiikügürlükleri geriletici niteHfc met proRramlannda yer atcdir. Odalanmızın tlgl »la labilecek arnntıiann bunma giren madenler ortnan lunduğu anayaia tas)a<î\nlar. konut. planlama vb. da ifrev hakkı aiabiidi^lne konvılardaUi yaklaşımlarda Mnırlanırken. 'nknvtm hir iifii Anav«<«asından oile ge Anayasal hak durumuna ri hükümler taşımR''tP'»ır. anavasanın so^ TMMOB'nin varlı^ını ilgilen yal devlet îlkesine ters düs diren 170. marîde ise hem de mektedlr. mokratik Hkelere hem de top Cyelerinln ekonomlk ve lumumuzun tılaştığı örgöt sosyal cıkarlarını savunmak lenme düzeyine ters bir ya la. Keliştlrmekle ytikiimlU prdadır. Kamu keslmlnde ça sendlkalarm siyaset yaplıçanların üyeiikleıinin ya malarım yasaklayan beilrsaklanmast ve mOlUi amlr slr. «ınırsıj! ve her yöne çe lerce vönetlm organlartnın k«eb»ppek hüküm. h«r sen dîkacılıgı ortadan kaldıncı Ilkle sakıncahdır. BütOn bv niteliktedir.. TMMOB bümleri lle karsılaştıftını ^öyleyen Gürelt. «Btlnlar taslak dahi olsa, üzüntii ve ibret vericl bir tallhsizliktir. Türk basını böyiesinr bir anlayısa mahkum nıez..» fiedi. Ö7,etle şöyle >am ettiAnkara Gazeteciler yeti Başkanı Beyhan Cenkci c^e Anayasa taslağının «Bi'vük tartışmalar açan bankerler sorvınunu bir süre unutturacak yapıda hazırlandığını» söyledî. îstanbul GazPteciler CPmiyeti Genel Sekreteri ve Danısma Meclisi öyesi Mustafa Yücel. Anayasa tasansı konusunda THA'ya yaptığı açıklamada şunlan söy ledi: «Yeni Anayasa tnsarısı önceki Anayasalara «före da ha ayrıntılı bir şek'lde kaleme ahniTiıstır. Tasarının tmsrö'riü&ü venit'kler ve de6isiklikler. »zerinde tartısılacak nitoüktPdir. Danısma de hiç şiiphe"i!7 bu ınprindc titizlikip durvjc?ktır.» Bssın İs Sendikası Genel Ba'î'îani Muammer Niksarlı tse. «Ru Anayasa tasansi bıifriin Tiirk halkının ulas tıfeı düzeyden çok gerilerde ve çağdışı bir tasarıdır» dedi, Niksarlı ANKA'ya ver dlgi demeçte. «Bu tasanmn yasalasınası halinde 12 eyliil öncesinden cok daha a£ır ve loplumsal sorunlar ve patlanıalar olabilir» şeklinde konuştu Siyasal Bilgiler Fakültest Dekaıı Vpkilı ve Basın Yayın Yüksek Okulu Mürtürü özdemir Akmut da Anayasa tasansıyla ilgill görüşlerinl açıklarken. «ftzelllkle Cumhurbaşkanına tanınan yetkililerle. Bakanlar Kurulu ve parlamento ikincl pia na itümpkte ve Atatürk'ün 60 yıl önre reddettifci tpk adam yönetimlni ıcerl gptirme tehlikelerini taşımaktadır» dedi GOZLEM < Basta raf» t Savfada» Güney (Kaı>iarat< l Svfada» kanı Hasan Sapmaa, «Dtveeek hiç blr sSzttm yok. Güney Sanayi devletleştirildi devin» tfadeslnı kullandı Cuma günü yayınlanan mükerrer oır kararname ile 2ıraat Bankası ve Sümerbank'ın ortak yapıldığı Güney SanByide bir dizı yeni gelışme yaşandı Hafta sonunda yapılan s e n toplantılar sonuııda Sapmas ailesinin çogunlugunu oluşturduğu Yönetim Kurulu istlfa kararı aldı. Son düzenlemeler sonrası Sapmaz aiie sinin Güney Sanayi'deki payı yüzde 20'ye dllştü. Bu durumda ana paydaşın t ş Bankası oiması kesinlik kazanırken, ENKA Holding'ln de yeni ıçtirakçiler arasında yer alması karara bağlandı. Pazartesi giınti yapılan toplantıda, Genel Müdürlüğe t ş Bankası adayı VP t s Bankasmm Adana'daki tekstil kuruluşu alan MENSA n u Genel Müdürü olan Dr. Atilla Alptekin atandı. Alman bilgıye göre. bugun yapılacak olan Yönetim Kuru lu toplantısında Yönetim Kuru lu istila edecek ve yerine yeni ortaklardan oiuşan bir Yönetim Kurulu atanacak. Ybnetim Kurulu'nun aynı toplantıdtt 1 mılyara çıkarılan ssrmayeye ilişkln olarak Ap«l çağrısında bulunacagı öğrenildl. Aynı toplantıda, f&brikanın bayram ertesı üretime geçmesi de kararlaştmlacak. Bu arada 150 milyon llra tutanndaki ılsramiye, birlkmlş ücret ve yakacak paralarının da en seç arefe gününs dek 5 bın 100'U bulan i$Qiye ödeneoefti anlaşıldı. Son gelişmeler nakkmda Cumhurivet'e bllgı veren esk) Genel MUdür Hasan Sapmaz : «Bacalar tüttü, bacalar ttitecek, bunun manevi tatmlnl var, ama artdc Sapmsclar yok. Söyleneoek blr şeyun bulunmamak ta. Bundan sonra hedeflnüı 60 milyon tutaruıdakl lhracat taah hiktlerknlzin yerine getlrlun» sinden lbaret olacaktır.v İLO Temsilcüeri İstanbul Sıkıyönetim Savcısını ziyaret ettiler İstanbul Haber Servisl Ülkemizde temas ve incelemeler de bulunan Uluslararası Çalışma örprtitü aLOVnun tki tems'lcist dün îstanbul Sıkıvbnetim Komutanlığı Askeri Savcısını ziyaret ettiler. A«keri Savcı Hakim Kıdemlı Albay Hanefl öncül'le görUşen tpmsilciler, VVilllam Simpson ve lan Nagergrer Askerî Mah kemelerde görülen duruşmalar hakkında bilgi aldılar. İLO temsilcılerı geçtığımiz cuma günü 2 Numarah As'terı Mahkemede görülen DİSK davasını da izlemişlerdi. Dünku zıy»ret sırasında Prof. Rüçhan Işık da bulundu. İLO temsilcileri uün aynca Türkiye Sanaylciler ve İş Adamlan Derneğini ziyaret ettiler. TÜSİAD Merkezlnd» 1,5 sa at süren görüşme basına kapa lı yapıldl. TÜStAD Başkanı Ali Koçman görüşmede TUrkiye' nin son Uç yıldır içinde bulun âuğu durum ve seUsm«ler konuaunun ele abndıgını ballrte rek «Heyet uyelerl bhüerden çeşlfll konularda bHeJ Istedl ler, buc de ellmlıden geldlğln ce onbm aydınlatmaya çalış tık» dedi. U olmak üxere tüın sentflkalara çok clddi gorev gorumluluk düşmektedlr.» TUrklya Beledlye Hlanetleıi tççi Sendlkalan Konfederasyo nltelikleri lle yenl anayaaa tasansını olnmlu olarak karşılamaya imkân yoktur. Bir liglmiz taslftgm maddeleri fizerlnde yapılacak ayrmbh Wr çalışmayı gerçekleştlrecek ve en kısa zaraanda açıklayacaktur.» Sansürün kaldırıhsımn 74. yıidönüroünü ,bu tıatta kutlamaya hazırlatıan Türk basmmtn, sansflrden daha ağır ve genls boyutlara yol açabilecek blçimde basın özgürlügünti sınırlayan, hat ta kaldıran Anayasa hü 1961 An'ayasası'nın «kamulaştırma. üe ilgili 38'ıncı maddesı, 20.9.1971 tarihınde H88 sayılı yasa ile değiştirilmış ve kamulastırma bedelinin saptanmasmda taşınmaz mal sahıbince bıldırilen •vergi değeri»nm olçu olacagı kabul edümişü. Anyasa'da yeralan bu maddenin arazHeri kamulaştırılan toprak agalarma oldukça büyük sayılacak zarariar verdigi belH olmuştu. O tarihte hemen eyleme geçen toprak sahipleri bu Anayasa degıçıklığıni ıptal ettirmek için bir siyasal partınin Anayasa Mahkemesi'ne başvurmasını sağlamışlardı. 12 Mart dönemi Anayasa değişikliklerinden biri, Anayasa Mahkemesi'nîn Anayasa değişiklilderini ancak «şekll şartlarına uygunluğunu» denetlemekle • sınırlamıstı. Bu açık Anayasal engele karşm. 1961 Anayasası'nın 1971 yılmda değiştirilen 38'inci maddesi Anayasa Mahkemesi'nce, çok küçük bir azınlık oyu ile iptal edilmiş oldu. Bbylece, toprak sahıplerıne kendi arazilerı için uygun buldukları bedel yerine Tayic bedel» esas alındı. Anayasa Mahkemesi'nın 12 10.1976 gun ve 1976/38 esas, 1976/46 karar sayılı kararı, herhalde ilerde sosyologlar, tarihciler ve hukukçular tarafından bilimin süzgecinden geçirilecektir. Kamulastırmada eger «vergi değeri» temel ölçü olursa. taşınnmz mal sahibi. kendi malma kendisl tarafından biçilen değer kadar para alacaktır. Yok eger. vergi değeri yerine «rayic bedel> temel alınırsa. bu durumda, mal sahibine taşınmaz mahn kamulaştınldigı andaki satış değeri odenecektir. Vergi degerinin terkedilerek «raylc bedel»in ölçu alınması, taşınmaz mal için düsük vergi ödeyen, bu yolla versı kaçıran taşınmaz mal sahibini ödüllendirmek demekti. Taşınmaz malın, kamulaştırmadan önce düşük değerde gösterilmesi bu değerin kamulastırma ile birlikte birden bire değişmesi ve •vergi değeri» yerine «rayic bedel»in ölçü olması, öteden beri, toprak sahiplerinin savundugu bir göı'üştür. Rayic bedel» ölçüsü, devletin kamulastırma işlemlerini guçleştiren ve kamulaştınlan toprak sahıplerini «sebepsiz yere zenginleştiren haksız ve adaletsız bir olçudür 12 eyluı 1980 tanhinde çıkarılan yasalarda, bu adaletsizlik, bu «seltepsiz zenginleştne» olgusu önlenmek ıstenmiş ve «vergi değeri» olçusu. iki ayrı yasa ile kabul edilmiştir. Bu yasalardan biri. 8 te'mmuz 1981 günlü Toplu Konut Yasası'dır. Bu yasanın 5'inci maddesınde «son vergi beyamndaki taşınmaz mal dcğerimn olçu ahnacağı belirtilmektedir. «Vergi değeri»ni ölçü alan ikinci yasa, Emlak Vergisi Yasası'nı değistiren 27 ocak 1982 gün ve 2537 sayıh yasadır. Bu yasada da •malik tarafından büdirilen emlak vergisine esas olan soa vergi beyan değeri» ölçüsü benimsenmışur. «Aldıkaçtı Anayasası», getirdigi «rayic bedel» olçüsü ile 12 eylül 19B0 tarihinden sonra getirilen yasalara ters düşmuştur. Bu Anayasa maddesi, taslaktaki biçimi ile kabul edilirse, o zaman. şu anılan yasalar, Anayasaya aykırı duşecek; bu yüzden ya bu maddeler değiştiriîecek ya da başvuru uzerine iptal edilecektir. Böyle olunca da gerek Toplu Konut Yasası, gerekse Toprak ve Tarım Reformu Yasası'nın uygulanmaları büyük guçlüklerle karşılaşacakür. Anayasa maddesinin önerildigi biçimde kabulü ila kamulastırma alanlanndaki toprak sahipleri milyarlar kazanacak; devlet, orneğın Urfa'daki toprak reformu çalışmalannda kısa sürede aitından kalkamayacagı bir büyük borç yükünun altına sokulacaktır. Basm özgürtüğunü bir çırpıda yokeden tasan. blr baska hükmü ile toprak sahiplerine milyarlar kazandırmaktadır. «Aldıkaçtı Anayasası», 12 eylül yasalan ile de ter» düşmeyi goze almıstır.. DAumYOR! IVteysu kapaklannda 100 milyonluk hediyder var! 1 0 0 . 0 0 0 TİŞÖRT: K a p ? k l a r l a ~MEYSU"yaan TÎŞÖRT 1azanm! § • t Kapaklarla "TÜRKÎYE'DE MEYSU ÎÇtLÎR" yazm, JOGGER kazanın! (1TT SchaubLorene Mini Stereo Kaaetçalar) "NOKTALI" kapağı IO ADETI MİLYON ÜRA: MÎLYONER olun! bulun, U V İ U rlMl VMTI» CANLI ^AMI I U A V I I A I J * "HAYVAN RESÎMLf kapakları bulun, HAYVANLAR kazanın! (Maymunlar, papağanlar, sincaplar, taylar, kanaryalar, muhabbet kusları, cins köpekler, cıns kedıler, akvaryum balıkları) JNot: Canlı hayvan istemeyenler, esdeğer bir bediye ile değıştırebilırler. ACIN MEYSU KAWVGINI »**« KC MEYSU A Ş BİR K02ANOĞLUÇAVUŞOĞLU GRUBU KURULUŞUDUR. / M E Y S U TÎİRKİYTDE MEYVE SuYlj İÇİÜRL