Katalog

Cumhunvet 6 EKONOMİ 5 ARALIK 1982 EKONOMİDE GÜNÜN AYNASI İhracat arfts hızı ekimde gene yavasladı • Enflasyonun kontrolü zorlaşıyor mu? % îthal malları fiyatlarındaki artışlar ve liranın değer kaybı maliyet enflasyonunu kamçılıyor. ^ Prof. Demirgil: Bu yıl % 3031 olarak beklenen enflasyon son zamlar nedeniyle % 35'i bulacak. # Prof. Hatipoğlu: 1983 yılı enflasyonu 1982'den fazla olacak. Osman ULAGAY Meral TAMER gin, «1982 enflasyon orant % 30'un üstünde gerçekleşecektir, 1983 yılı için %20" lerde bir enflasyon beklen tisi ise sadece blr özlomdlr» derken, TÜSÎAD Başkanı Ali Koçman bu yıl için %3035, gelecek yıl ıçin %3538 enflasyon tahmin ediyor. İTO Yönetim Kurulu Başkanı Kuşçulu ise bu konuda biraz daha iyimser. Kendi odasınca düzenlenen fiyat indekslerinin son aylarda ye nıden artış eğilımine girdi ğini belirten Kuşçulu. «indekslerdeki artışlar özellik le yıhn ikinci yansında Mer kez Bankası emisyon bartninde meydana gelen gcniş lemeler ve maliyet yükseliş ALI KOÇMAN: Enflasyon 1982'de %30 NURULLAH GE2GÎN: 1983 yılı için lerinden kaynaklanmıştır. NUH KUŞÇULU: Emisyon ve maıiyet%20'lık enflasyon hedefi sadece Dir öz Bu nedenle 1982 yıh için 35, 1983'de %3538 olur. lerdekı yukselmelsr nedeniyle enflaslemdir. %25'lik enflasyon tahmin! yon %25'i aşacak. nin biraz aşılabileceği söy tıkça sadece petrolün degil, almış oldugu bu hız nede lenebilir..» diyor. unsurlan geliyordu. Türk li bı nedeniyle fiyatı artan buğdaym, yumurtanm. etin, niyle 1983'de de almacak rasının doiara karşı uğradı mallardan kayan taleb'n ilk Bu tahmmlerden de gö ğı doğer kaybı ve ithal malı bakışta dolann ya da p^t suyun fiyatı da artar. Bun tüm tedbirlerle enflasyon an rüleceği gibi enflasyonun 3 girdilerinin fıyatlarmda göz rolün fiyatıyla ilgisi o'ma^! lann fiyntı artınca doların cak %28 civannda tutturu bu yıl % 30'un altında ger fiyatı artar, bu böyle glder. lenen hızlı artışlann fiyat ğı sanılan mallara kayarak labilir.» diyor. Prof. Demir lara yansıması enflasyonun bu mallann fiyat;nı da n Biz bu sistemi bpnimsedîği gıl gibi 24 Ocak kararlan çekleşmesini bekleyen yok gibi Gelecek yıl için belir denetımini zorlaştınyor, ar tırıcı bir etkisi oluyor. Prnf. mize göre enflasyon hcsa nın savunuculanndan olan lenen %20'lik hedefi ise hıç tan faiz yükleri ve düşük Kazgan, sanayideki atıl ka bında başka şeylere baka Prof. Zeyyat Hatipoğlu da kımse fazla gercekci bulmu kapasite kullammının biriın pasitenin birim malivetlere cak yerde alın doların fiya «son zamlar nedeniyle bu yor. Sanayici Jak Kamhi' maliyetleri yükseltici etkile yansımasmı, ekonomide dur tmı, dolar ne kadar artmış yıhn enflasyonunu tahmin sa enflasyon o kadardır.» rini de buna eklemek gere gunluk dönemlerinde artan etmek zor. Ancak kamm nin «çok büyük bir tehllke» olarak nitelediği malikivordu tekelleşmenin oluşturdu&u f i Dolann Türk hrası kar ca 1983 yıh enflasyon oranı vet enflasyonu tehlikesiyle Prof. Gülten Kazgan. bir yat katıhklarını ve vüksek şısındaki değeri yılbaşın1982 yılındakinden daha yandan uluslararası piyasa faizleri de maliyet yoluyla dan bu yana ^4O'ı bulduyüksek olacak. Zaten iş Prof. Gülten Kazgan'm «filarda meydana gelen fiyat enflasvonu artıran etkenİPr ğuna göre Uras'm hesabıy adamlan bunu istiyorlar ve yatlara yansıması altıypdl ay gecikmeyle olur» dediği artışlarının ithal ettiğim'7 arasmda sayıyor la 1982 enflasyonu da %40 bazıları açık açık da söyleparasal genişlemenin enfmallann fiyatlannı son yıidolaymda gerçekleşecek. Bu dller.» şeklinde konuşuyor. lasyon hedeflerini önümuzde da vürde 7 5 artırdığım vur (A Liranın değeı konuda bazı diğer iktisatA İşadamlan ki dönemde ciddı biçimde kavhı gularken, diğer yandan liçılarla önde gelen sanayici zorlayacağı anlaşıhyor. ne diyor? ranın doiara ve diğer sert ve işadamlarımız ise farklı Güngör Uras da liranın paralara karşı uğradığı de dolar karşısmdaki değer kn tahminler yürütüyorlar. Önde gelen özel aektör ğer kayıplarmm talep kay yıplarının hemen tüm malProf. Demir Demirgil, sözculerinin enflasyon tahması yoluyla hemen tüm lann fiyatlannı etkilediği YARIN: İhracat «lR82'de %3031 enflasyon minleri gerçekten de fazla mallann fiyatlannı etkile görüşünü savunan iktisatc.1 bekleniyordu, ancak son iyimser değil. îstanbul Sacephesinde nevar, diğini beürtiyorlar. Bu sü lardan. Uras «Bu bir spirai zamlar nedeniyle %35 civa nayi Odası Yönetim Kuru ne yok? reç icind" 'iranm değer kay dır. Dolar fiyatı devamh art nnda olacak. Enflasyonun lu Başkanı Nurullah Gez Insaatçılar Birllgi Baskanı: f 7 ııcuz datre 3 milyon olacak 9 ÎSTANBUL, (THA) înşaatçılar Birligi Başkanı Necati Güçlü inşaat malzemelerine gelen zatnlardan sonra en ucuz daire fıvatının üç milyon lirayı bulacağını söv'edi. GUçlü, insaat malre meierinin blrçogunun zam gördUgünü. bugüne kadar fiyatlan degişmeyen malzemelere de yakında zam gelece?ini belirterek, «Daire fiyptlarındaki artış kaçinılmi7 olacak» dedi. Bupün iki milyon lira fiyatı olan ve bir salon ve iki odadan olusan sıradan bir semtteki daire fiyatınm zamlordan sonra üç milyon lirayı bulacagını belirten GUçlU, «Halkm kısıtlı o'an alım gücii artık tamamcn ortadan kalktı» seklinde konuştu. GUçlÜ daire fiyatlanna paralel olarak kira lann da artacağmm açik olduğunu bildlrdi ve yeni insaatlardan ahnan her araba için 244 bin ile 480 bin ııra arasmda değişen otopark ücretine ek olarak bir de Ründelik otopark uygulama sının çıktıgını sövledi ve «hövlece blr kovundan tki po<:t çıkarılmaya çahşıyor» dedl. ANKARA, (THA) 1982 yılı ocakekim dönemi ihracatı geçen yıhn eş dönemine göre yüzde 24,7 oranmda artarak 4 milyar 357 2 milycn dolar düzeyine ulaştı. Konuyla ilgili olarak Devlet Istatistik Enstitüsü yetkililerinden alman bilgiye göre, ekim ayı ihracatı geçen yıla göre yüzde 11 oranında artarak 540 milyon dolar olarak gerçekleşirken ithalat da yüzde 10,5 oranında ar tarak 719 milyon dolar olarak gerçekleşti. Böylelikle 10 aylık toplam ithalât geçen yıla göre yüzde 3,2 oranında azalarak 6 milyar 919 7 milyon dolar oldu. DlE'nin verilerine göre, daha önceki ayîarda yüzde 2730 civannda gerçekleşen genel ihracat artışı ekim ayı artışmm yüz de ll'e düşmesiyle büyük ölçüde gerileyerek yüzde 2\7 düzeyine indi. 5Enflasyon özellıkle son yıllarda Türkiye ekonomisınin kilit göstergesi haline geldi. 24 Ocak 1980'den bu yana uygulanmaya çahşılan ekonomik istikrar programınm iki temel hedefinden biri enflasyonun denetim altına almmasıydı. Bu temel hedef, ekonomi politikasınm diğer öğelerinin belirlenmesinde de başrolu oynuyordu. Işçi ücretleri ve memur maaşlanndaki artışlar belirienirken, enflasyon tahminleri esas almıyor, mevduat faizlerinin enflasyonun üstünde tutulmasına çalışılıyor, enflasyon oranı liranın rf<3ğer kaybını belirlemede etkili olan başlıca ögelerden birini oluşturuvordu Anti enflasyonist politika. ekonominin hızlı ya da yavaş büyümesini, Iç ya da dış pazara dönük bir yapıda gelişmesini, kısacası ekonomide izlenen strateünin her ögesini dolayh olarak etkıliyordu. Türkiye'de 24 Ocak'tan bu yana izlenen «Enflasyon ca navannı zaptetme» prosrramı olaya hemen tamnnıpn talebin denetlenmesi yönıinden bakıyor parasal genislemeyi smırlavarak ve faiz oranlannı yüksplterek enflasyonu dizginlemeyi amaçlıyordu Bu politikanm bir ölçüde basanya ulaştığı da bir gerçekti. Ticaret Bakanlıgınca düzenlenen Toptan Eşya Fiyatlan Endeksine göre 1980 yılında ortalama yüzde 107.2 olan artış 1981 yılmda yüzde 38.8'e düşürülmüş, gecinme endekslerindekl artışlar da Ankara'da yüzde 101.4'den yüzde 33.9'a, îstanbul'da yüz de 94 3'den vüzde 37 6'ya t» rilemişti. 1982 yılının ilk yansında toptan eşya fiyatlan, özellikle pıda maddslerj fiyatlarındaki yavaşlama nedeniyle yılda yüzde 25'leri gösteren bir temoovla artıyor. Ankara gecinme endeksi vüzde 30'un hemen altmda. îstanbul gecinme endeksi ise vü?dp 30'un biraz üstünde bir yılhk artıs temposunu haber veriyordu. Emlak vergisi klavuzlan 20 aralıkfa dağıfılacak ANKARA, (UBAJ 1983 mart ayında verilecek, yeni genel emlak beyannamelerinin doldurulmasına ışık tutacak kılavuzlar, 20 aralık pazartesi gününden itibaren vergi dairelerince mükelleflere dağıtıîacak. Mahye Bakanlığı'nca basımına başlanan ve 20 aralık pazartesi gunune kadar tüm yurttakı emlak vergi daırelerine gönderilecek olan kılavuzda, ilk kez bu beyan döneminde kullanılacak bina, arsa ve arazi bevannamelerinin nasıl doldurulacağı açıklanıyor. Yeni uygulamaya göre, ocak ve şubat aylarmda emlaklarını satacak ya da devredecek olanlar devir ve temlik işlemlerinden önce erken beyanname verecekler. Bunlann dışında kalan mukellefler ise mart ayında be yanname verecek, İlk kez ABD'ye altın dışsatımı yapıldı ÎSTANBUL, (UBA) Ku yumcular ve Mücevherciler Derneği Başkanı Muharrem Ozuslu, Türkiye'den Amerika Birleşik Devletlerine ilk kez altm dış satımı yapıldığıı;ı Merkez Bankası'mn altın fiyatlannı hergün belirlemeye başlamasından sonra, altın satışının büyük bır canlılık kazandığmı belirttı. Özuslu yaptığı açıklamada şöyle konuştu. «Altın fiyatlannın Merkez Bankası tarafından tesbit ediunesinden sonra, altın satigjarında büyük bir canIılık ohnustur. Yalnız bu can lılık ülere göre farkhlık gös termektedir. tç ve dış piyasayı organlze edecek, özellikle dışa dönttb Türk ekono misine katkıda bulunacak bir anonim şirket kurma hazırlığı içindeyiz. Şirkete katılacaklamı, ileride bir sorun çıkmaması için bir ton altanı bulunmasım öngörüyoıuz. Şu anda hflkümet nezdinde bir başvurumuz yoktur. Katılacak ortaklarla görüs bir. liğlne vanldığı takdlrde şirket 1983 yılı ortasına doğrn faallyete geçecektlr.» IMF: Faizleri düsürün ğımjz üç gün lçinde IMF, heyeti çesitli ziyaretlerde bulundu. IMF Türkiye heye ti'nin başkanı Peter Hall'in ayrılmasından ve yerine Geoffrey Tyler adında bir uzmanm atanmasmdan son ra. yeni heyet başkanmm «tanışma ziyaretleri» yapmakta oldugu belirtiliyor. Ancak. heyetln yeni başka nı Tyler'in Ttirkiye'yi «yakmdan tanıdığı» da vurgulanıyor. Edinilen bilgilere £• Gaynresmî tcmaslan sırasında yüksek faizin ekonomiye zarar vermekte oldusrunu öne süren İMF heyeti faizlerin 510 puan düşürülmesini istiyor ANKARA (Cumhuriyet Bü rosu) Resmi görüşmeleri ne yarın baslayacak olan Ululuslararası Para Ponu hp yetinin halen sürdürmekte olduğu gayriresmi görüşmeleri sırasında faiz oranla rınm düşürülmesini önerdi ği bildirildi. Geçen çarşamba günü Ankara'ya gelen IMP heyeti ile resmi görüşmeler ya rın Maliye Bakanlığında başlayacak. Geride bıraktı Altın fiyatlan düştü Ekonomi Servisi Altm fiyatlan önceki günkü rekor değerlerini koruyamadı ve dun düşme eğilimi gosterdi. Önceki gün bir ara 24 bin lirayı aşarak tarihinin en yüksek düzeyine ulaşan Cumhuriyet altını dün bu duzeyin çok altında işlem gördü ve 23 bin lira dolayında satıldı. 24 ayar altın fiyatlannda da aynı eğilim gözlendi. Önceki gün bir ara 3450 liraya ulaşan külçe altm dun 3330 liradan işlem gördü. Fiyatlardaki bu düşüş, altınm daha yüksek düzeydeki bir değerde tutunamamasma bağlanıyor. $) Son aylardaki durum Son aylarda ise toptan eşya fiyatlan gene gıda maddelerinin aşağı çekid etkisiyle yılhk yüzde 20'ye doğru gerileyen bir eğilim gösteriyor, 1982 yılmm ilk on ayındakl artış yüzde 16 9 oluyordu. Ancak bundan enf lasyonun gerilemeye devam ettiğl sonucunu çıkartmak kolay degildi. Çünkü tüm Ba tı ülkelerinde kullanılan enflasyon rakamlan tüketiciyi, yani halkı doğrudan dogrıaya etkileyen tüketici fiyarlan ya da gecinme endekslerlydi. Ticaret Bakanhğının düzenlediğl Ankara ve İstanbul gecinme endeksleri ise 1982'nin ilk on ayında 1981'in aynı dönemine oranla azalıs degil artıs gösteriyordu. Üstelik kasım aymda yapılan genis kapsamh zam lann son lkl ayin göstergelerini olumsuz yönde etkilemesi de kaçınılmaz görünüyordu. Sonuç olarak enflas yonun denetiminde 1980'den bu yana sağlanan geli1}menin duraklama bellrtilerl gösterdiği v e 1983 yılında enflasvonu hedeflenen yüzde 20'lik orana duşürmenin çok zor olacaği ortadaydı. Talep yönünden denetlenmek istenen enflasyonun daha agağılara çekilmesini güçleştiren etkenlerin başında bu kez galiba maliyet Yabancı petrol şirketleri yılda iki kez kâr transferi yapmak istiyor ANKARA (THA) TUrkiye' de faaliyet gösteren yabancı petrol şirketleri, halen DM Iktisadi İşler Komisyonunda g3 rüşülmekte olan ve petrol kanununda değişiklik öngören ta sarı ile ilgili görüşlerini rapor halinde Milli Güvenllk Konseyi, Başbakanlık ve Danışma Meclisi İktisadi İşler Komisyonuna sundular. Konuyla ilgili olarak edinllen bilgilere göre, Türkiye'de faaliyet gösteren Mobil, Shell ve Halfco şirketlerinin, kanunda yapılmasını istedikleri değişiklikler şu noktalarda topla myor: • Kâr transferi Şirketler göre, aslen Avusturalya kö na göre, IMF «önfimfizdekl kenli olan Tyler 196O'lı yıl kısa dönemden başlamak ü larda yine IMF Türkiye he zere Türkiye'de faiz oranyetînde yer aldı. O tarihler larınm düşürülmesini» öne >öe4irM IMF uzmam ve yir .rlyor. Faiz oranlannı «yük mî yıl süreyle Türkiye M& sek» bulduğunu ve flyat ar *sasj Sefligini yürtitmüş o tışlan İle faiz oranlan ara lan Struc'le birlikte sık sık smda «farklann saptandıAnkara'ya geldl. ğmı» belirten IMF uzmanŞimdl heyet başkanı ve ları. «yüksek faizin ekonoTürkiye Masası Şefi olarak miye zarar vermekte olduAnkara'ya ilk kez gelen gunu» öne sürüs'orlar. Faiz Tyler, yeni görevi nedeniy lerin dtişürülmesi yanında. le son iki gün içlnde başayrıca tasarruf sahiplerlnkentte bir dizi «nezaket gö den kesilmekte olan stopaj rüşmelerinde» bulundu. IMF verglsinin de indirilmesini heyetinin resmi olmayan lstiyorlar. IMF uzmanları bu ziyaretleri sırasında ba faizlerin 5 ile 10 puan, stozı görüşlerlni de aktarmak pajm ise 5 puan dolayında ta olduğu bildiriliyor. Bu azaltılmasmı savunuyorlar. Ziraat Bankası, Merkez Bankası'na gitmeyince piyasadaki para miktarı 38 milyar azaldı ANKARA, (ANKA) Kasım ayı başında 552 milyar liraya kadar yükselen piyasadaki para miktarı, 26 Kasım itibarıyle 514 milyar liraya kadar geriledi. Piyasadaki para mıktarının gerilemesinde, ne uygulanan sıkı para politikası, ne de Merkez Bankası'nın kredı kontrollan etkıli oldu. Para miktarmdaki daralrrnda en büyük etken Ziraat Bankası'nın uyguladıgı tarım kredi politikası oldu. Uluslararası para pıyasalann dan sağlanan 200 milyon dolar. lık ihraeat ön finansman kredisinin peyderpey kullanılmaya başlanması ve tasarruf mevdua tımn yüksek oranh arüş gö'îter mesi, Ziraat Bankası'nı tanm kredilerinde tümüyle kendi kay naklarına dayanır hale getirdl bu nedenle, Ziraat Bankası Merkez Bankası'ndan aldığı des teği 65 müyar liradan 2,5 milyar liraya kadar indirdi. Bu da, Merkez Bankası'na piyasadaki para mıktarını azaltma ımkanı verdi. Tanm krediîennde Merkez Bankası'nm ucuz kaynakları ys rme kendi kaynaklanna dayanmaya başlavan Ziraat Bankas:, piyasadaki par miktarının kon. troluni olanak sağlarken, büyuk bir kârdan da vazgeçmiş oluyor. Ucuz Merkez Bankası kaynaklarıyla geçen yıl dünyamn kâr oranı en yüksek bankası ünvsnmı kazanan Ziraat Bankası, bu vtl kânnın malıyetmi <5nem'\ ölçüdp yükseltmeyi de göze almış oldu. Türklrak isbirliği protokolü imzalandı ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye Irak Işbirligi Protokolü Bagdat'ta imzalandı. Protokoi uyarınca. TUrkiye'nin 1933 yılı petrol ihtivacımn önemli bir bölümünün Irak'tan karşılanması kararlaştırılırken, Turkiye'nin de Irak'a olan ihracatını artırması konusunda görüş birîigıne varıldı. Irak'taki toclantıda Türk hevetine baskanhk eden Eneriı ve Tabıi Kavnaklar Bakanı Fahir tlkel dün vurda dondü tlkel, konuvla ıİRİIi olarak vn^tı'h açıklinnada sunları söyledi: «Irak'a öniimüzdeki dönemde başta mda maddeleri olmak üzeıe Snemll bir İhracat imkanına sahip olduğumuzu belirttik. Nitekİm, 100 bin ton bnğday ile fi5 bin ton arpanın Irak'a ihracı konnsunda blr fin mutabakata vanldı. Ayrıca, Türk mfıteahhftlerinln Irak'm kalkınma faallyetlerine ds ha fazla katkıda bulunmalarını sağîavacak nnrmli kararlara vardık. Habtır Nehri üzerlnde insası öneftriilen 2. blr kfinrünün cerçeklestîrilmcsl icin teknik düzeyde mutabakat sağlandı.» ŞİRKETLERİN İSTEKLERİ İşletme ruhsatlannın süresinin 20 yıldan 30 yıla çıkarılması % Petrol ameliyesinde kullanılan ithal malzemenin vergi sorumluluğunun 10 yılla sınırlandırılması # Ham petrol fiyatlannın petrol şirketlerinin de kahlımıyla saptanması Danışma Meclisindekl tasarıda yılda sadece bir d e fa yapılabıl mesi öngörülen kâr transferinin biri kurumlar vergisi beyannamesı verilmesi sırasında ikıncisi de bundan 6 ay sonra # olmak üzere 6 aylık sureler ha linde yapılabilmesine imkan saglanmasım istiyorlar. • Ruhsat süresi Yabancı şirketler, tasarıda 20 yıl olması öngörülen petrol işletme ruhsatnamelerinın stresınin 30 yıl olmasını, işleme belgesi ge çerlik sürelerinin de 40 yıla çıkanlmasım, ve 10 yıllık ılave temdit süresimn de korunması nı istiyorlar. • Fiyat belirlemesi Ham petrol fiyatlannın, petrol endüstrisinin de iştirakı ne petrol işleri genel müdürlnğünce kvrulacak bir kurulun tsvsıyelen de dıkkate alınarak iıetrol işleri genel müdürlüğünco saptanmasım istiyorlar. Sanayki için teknolojik ar^zfsrma merkezi kuruluyor İZMİR (Cumhuriyet Ego Bürosu) Ege Bölgesl Sanayi Odası ve TÜBlTAK'm ortaklaşa «sanayici için teknolojik araştırmalar ünitesi» kuracağı bildirildi. Ege Bölgesi Sanayi Odası ile TÜBÎTAK arasında hazırlanan protokola göre yeni ünitenin çalışacağı alanlar şoyle sıralandi: «Ege Bölgesi Sanayi Odası kuruluşlannın araştımaya muhtaç tcknik ve teknolojik sorunlarım saptamak, problemlerinin çözülmesinl sağlamak, gerektiğinde birlikte çalışarak sanayiye yardımcı olmak, sanayi ile araştırma kuruluşları arasındaki ilişkiyi daha etkin hale getirmek. araştırma sonuçlarımn sanayide uygulamasını ve kullanılmasraı sağlamak, gelişmelere göre bölgesel bîr araştırma biriminin kurulmasına yardımcı olmak.» Esnaf Birlikleri: "Devlet düşük faizle altyapı finansmanı sağlamalıdır,, tZMİR (Cumhuriyet Ege Bü rosu) tzmir Esnaf ve Sanat karlar Dernekleri Birligi Baskam Cemal Tercan belediyelerin finansman zorlukları nedeniyle alt yapı hizmetlerini yapamadığına ışaret ederek «tmar tskan Bakanhğı ile Sanayi ve Teknoloü Bakanhğı eUyle düşük faizll alt yapı finaıumanr sağlanmakdır,» dedi. Başbakan Bülcnd ülusu'ya esnaf ve sanatkarlann sorunlannı dlle getiren bir rapor verildiğinı belirten Tercan bu gün esnaf ve sanatkarlann kü. çük, orta teşebbüslerin aldıkla rı kredl tutannın dağıtüan kre di hacmi ıçinde yüzde 5 oranında kaldığım blldirdi. Halk Bankası dışındaki bankalardan feredi alamadıklanna işaret eden Tercan, şöyle konuştu: «Bankalar Kannnunda gerekli degişiklik yapılarak esnaf ve sanatkarlann diğer bankalardan da parasal destek görmesi imkanları ortaya konmalıdır. Bııtrun için Sanayi ve Teknoloji Bakanhğının desteğl ile kurulmakta olan sanayi sitelerindeki devlet kredl yardımlarının evvelce yflzde 5 olan kredl faizlerlnin yüzde 15'e çıkanhnış olması ve işyeri y8pı kooperatiflerinin verdikleri ve aldıklan kredinln tahakkuk eden faizinden kooperatifçe Ma 11ye idaresine yüzde 15 oraoın ds stopaj verglsinin Sdenmesi sanatkarlarımızı aldıklan kre> dilerden ağirlasan giderleri da hada artmaktadır. Görlllüyorki yüzde 15 faiz ve kooperatifin yüzde 15*1 bulan faiz stopaji sanatkarlanmızın belini bükmektedlr. Mali Müsavirler Muhasebeciler Demeği'nin aylık toplantısı yapıldı Ekonomi Servlsl MaU Müşavirler Muhasebeciler Der neğinin aylık toplantısı yapıldı. Toplantıda konusan Dernek Baskanı H. Tnrgut Arığ meslek sorunlanndan acele çözüm bekleyen bazı konulan şöyle dlle getirdi: «Vergi muhasebesinde, perakende satışı olmayan bazı 1? kollan ve meslekler. ber yıl aralık ayında boş yere Perakende Satış ve Hasılat Defteri onaylatmaktadırlar. Ülke ekonotnisine her yü b!r kaç yüJ! milyon zarara sebep olan bu hüküm, perakende satışı oimı yan bu ribi isyerlerin Vergi Dairelerine verecekleri (perakende satısım voktur) dilekçesi ile çözüme kavusabilir.» Calışma Bakanı Esener: Devletin başlıca görevi calışma barısını sağlamaktir Ekonomi Servisi TUrkiye Kimya Sanayii îşveranleri Sen dikası'nın Îstanbul'da düzenledigi «tstlhdam, Işçi . tşveren llisklleri ve Sosyal Güvenlik» konulu seminerin son gününde sunuş konuşmasını yapan Calışma Bakam Prof. Dr. Turhan Esener özellıkle devletin işçi • işveren ilişkiterindeki ye rlne degindi. Esener, «isçl . iyv^ren Ulşkllerlni düzenleyen en önemli faktör 'sosyal güç'tür. Sosyal güç istur kanun kuvvetiyle. lsterse başkalan tarafından kullanılsm, endüstrı ilişküerinl et kilemektedir. tş uyuşmaıhğının çSzümü için aynca iş hukuku gCrektiğinden bu konuda gerekli ve en uygun diizenleme nin yapılması lâzımdır. Devletin başlıca görevi calışma ban?ımn saglanmasım tcmin etmektir.» dedi. Seminerin ilk CUnUnde «Türktye'nln eeleceglnde îşçl . tşveren tllşkUerlı ni içeren bir tebliğ sunan Prof. Dr. Kıuret Ekim ise toplumda'' huzurun oluşmasmda sağlıklı endüstri iliskilerinin önem li rolü bulunduğunu, 1982 Anayasası'nm da sağhklı bir işçi • işveren ilişkileri sistemini öngördüğünü ifade ederek, «Tür kiye'nin geüştireceği yeni endüstri ilişkileri düzeni, çoğnlcu demokrasi ilkelerlne ters düşmemell, bllimsel çalışmalarla son 20 yılın deneylmlerlnden vararlanmalı, duygusal ve pesin hükümlü yargüardan kaçınmalı, işçi ve işveren kuruInşlan arasmda diyalog sağlsnarak kurulmalıdır.» dedi. Panele katılan Türkiye İşveren Sendikalan Konfederasyonu Başkanı Halit Narin, devlet tarafından dengelenecek bir ça lışma politikası talebinde bulundu ve«kanıınlar<1an medet nmmak lstlyoruz» diyerek sözlerini sbyledi sürdürdü: «Bizler sendikaların yanhş kullanümasma lzin vermeyecek kanunlara ağırlık verlhnesini lstiyoruz Biz Şevket îılmaz ile ekonomik gellşmeye Rölfte düşürecek her harekete karşı koyabilmiş HşUeriz, Işçiişveren ve devlet üçlüsünün mantık çerçe vesi içlnde bir sraya gelmesinl •rzuluyoruz.» Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz da konuşmasında geçis dönemînden istifade etmenin yanlış bir yol olduğunu belırterek, «Çalıçma bansım en M şekilde çocuklanmıza ctnanet edelim» dedi. Gazi Ünivcrsitesl Rektör Yar dımcısı Prof. Kantil Turan panele sunduğu tebliğde Türkiye' de sosyal güvenlik kuruluşlannm blr sistem lçinde faaliyet gdstermedi*lerıni söyledi. Ertan: «Ekonominin bazı alanlarda sinyaller vermesîne göz yumulmamalı» tZMÎR (THA) Ese Bölgesi Sanayi Odası M»c'ıs Bıskanı Şinasi Ertan, gerek endüstnnin içinde bulunduğu sorunlar gerekse para • kredı ve faiz politikasınm 1983 vılı için çok dikkatli hareket edilmesini zorunlu kıldığını sövledi. Ertan, Başbakan Büiend Ulusunun «bir çok sektörde' sanayicinln sikâyet'eri îstatistlklere uymuyor, Ivilesme belirtileri tespit edilmîştir» yolunda ki sözleri ile ilgili olarak 24 ocaktan bu yana Türkiyenin ge nel ekonomik gelişmesinin «ba san» kelimesi ile nitelendirildiğinl, ancak gelişmenin duraklaması ve bazı alanlarda ekonominin sinyaller vermesimn iyi niystli pleştirıleri doğal kü dıgını kaydaden Ertan «dolayısıyla gerek endüstrinin içinde bulunduğu problemler gerekse para . kredi ve faiz polltikaları 1983 için çok dikkatle hareket edilmeslni gerektir mektedirp» dedi. ÎZMİR, (THA1 Haşhaş dış satımmm önceki yıla oranla rekor düzeyde artış gostererek 3,6 milyon tona ulaştığı belirtil di. Teknik Ziraat Müdürlüğü ve Toprak Mahsullerl Ofisinm ortak çalışmaları sonucu haşhaş üretiminin bu yıı buyük oran da artış gosterdiği öğrenildı 1982 vıl haşhaş rekoltesinin 15 bin ton do Hashas dıssatımında rekor • * • laymda gerçekleşip düzeye ulasıldı 643 bin bunun 3 milyon to nunun ihraç edildiğini söy leyen yetkililer «Tbprak Mahsulleri Ofisi ile Teknik Ziraat Müdurlüğünün ortak çalışmalan sonucu Afyon. Uşak. Denizli Isparta illerinde haşhaş üretiminde yoğun bir artış gözlenmiştir.» şeklinde konuştu lar.