Katalog

Cumhuriyet 12 6 KASIM 1982 Yüksek Secim Kurulu Baskanı Âydın: Güvenlik kuvvetleri 20,7 milyon seçmen için 82 bin sandık ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 1961 halkoylamasmdan 1982 halkoylamasına gelinceye kadar geçen 21 yıl içinde oy kullanacak seçmen sayısı yüzde 62 oranında artış gösterdl. 7 kasım 1932 tarihinde tüm yurtta yapılacak halkoylamasında oy kulianacak en çok seçmen 2.7 milyon ile tstanbul ve 1.3 milyon İle Ankara'da, 1.1 milyon Izmir'de bulunuyor. En az seçmenin bulunduğu iller ise sırasıyla Hakkari (43 bin) Tuncell (57 bin) ve Bingöl (67 bin) olarak belirlendi. Halkoylamasında oy kullanacak toplam seçmenin yüzde 34.7'si, başka bir deyişle üçte 1Sirinden fazlası 6 büyük kentimiz olan îstanbul, Ankara, Izmir, Bursa, Adana ve Konya'da seçmen listelerinde kayıth gözüküyor. Seçmen sayısımn az olduğu 12 ilimizdeki seçmen sayısımn toplam seçmen oranı ise yüzde 5.2'de kalıyor. Bu illerlmiz sırasıyla Ağn, Artvin, Bingöl, Bitlis, Çankırı, Erzincan, Gümüshane, Hakkari, Mug, Nevşehlr ve Tuncell kentleri. 1961 halkoylamasında oy kullananlann 1982 halkoylamasında oy kullanacaklann oranı, illere göre bakılacak olursa ilginç sonuçlar veriyor. Başta Gümüşhane olmak üzere üç ilde seçmen sayısı azahrken, en büyük artış Îstanbul llinde oldu. Gümüşhane'de seçmen sayısı 1961'de 115 bîn 513 iken 13 bin azalarak 102 bin 589'a, Çankırı'da 116 bin 694 iken 4 bin 449 azalarak 112 bin 245'e, Tunceli'de ise 59 bin 634'den 2 bin 500 azalarak 57 bin 64'e düştü. 21 yılda seçmen sayısı en az artan iller ise Erzincan (11 bin). Kastamonu (14 bin), Sivas (9 bin), Sinop (7,5 bin) oldu. Seçmen oranı artan illerin basmda da tstanbul geliyor. 21 yılda seçmen sayısı îstanbul'da, 2.9. tzmit ve Ankara'da 2.3, Adana'da 2.2 . İzmir'de ise 2 kat arttı. 21 yılda seçmen sayısı Îstanbul'da 1.8 milyon. Ankara'da 790 bin. İzmir'de 581 bin artış gösterdi. Bu artış Adana'da 347 bin. Bursa'da ise 284 bin oldu. Yarın yapılacak halkoylamasında illere göre seçmen ve sandık sayılan şöyle: tLLER ADANA ADIYAMAN AFYON AĞRI AMASYA . ANKARA ANTALYA ARTVİN AYDIN BALIKESÎR BÎLECÎK BÎNGÖL BfTLİS BOLTÎ 1961 'de 12,7 milyon oy kullanıldı 21 yıl önce yapılan Anayasa oylamasında il merkezlerinde yüzde 64,7 evet çıkarken, ilçe ve köylerde bu oran yüzde 60.5 olmuştu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) 1961 Anayasa oylamasmdan 1982 Anayasa oylamasma gelinceye ka dar geçen 11 yıl içinde ana yasa için oy kullanacaklann sayısı 7 milyon 974 bin 691 artarken, sandık sayısı 26 bin 873 arttı. 1961 Anayasa oylamasınm kesin sonuçlan 9 temmuz 1961 tarihinde belli oldu. Sonuçlar, Devlet Istatistik Enstitüsünün 245 numaralı yayını ile açıklandı, buna gö re, 1961 Anayasası için yapı lan halk oylamasında. 27 milyon 818 bin 248 olan Tür kiye nüfusunun yüzde 45,8'i 12 milyon 747 bin 901 yurt taş, 56 bin 40 sandıkta oy kullandı. 1982 Anayasa oyla masmda ise 46 milyon civa nnda olan Türkiye ntifusu nun yüzde 45'i. 20 milyon 722 bin 602 kişi 82 bin 913 sandıkta oyunu kullanarak. 1961 Anayasa oylamasında sonucuncten secmenlerden yüzde 81'in' o'usturan 10 milyon 321 bin 111 yurt tas oy kullandı. Kul'anılan oylardan 10 milvon 282 bin 36'sı gecerll kabul edilirken, 39 bin 75 oy çeşitli ne denlerle geçersiz sayıldı. Oy kullanma oranı il merkezlerinde yüzde 75 9, ilçe ve kövlerde ise yüzde 83.3 oldu. Ovlama dökümüne ba kıldıgında 1961 Anayaspsına secmenlerin rü^de fi1 7' sini oiusturan 6 miii'on 348 bin 92 seçmen (evet) derken, secmenlerin yüzde 38. 3'ünü oluşturan 3 milyon 933 bin 944 seçmen (hayır) dedi. tl merkezlerinde evet oranı 64.7'yl bulurken bu oran ilçe ve köylerde yüzde 60.5'e düştü. 1961 Anayasasma en yük sek evet oranı Mardin (yüz de 97.7) Tunceli (95.1) Hak kari (92.9) ile Kars ve Kır şehir (92.8) illerinde çıktı. Die verilerine göre, (hayır; oranı (evet)'ten yüksek olan il var. Bunlar ilçe ve köyleri ile ortalama olarak Aydm (56), Bolu (55.1) Bur sa (52.9), Çorum (52.2), De nizli (51.1), tzmir (50.2) Kü tahya (58.2), Manisa (56.1) Samsun (57) ve Zonguldak (53.1) illeriydi. uzakta bekleyecek ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Orhan Ay dın, yarın yapılacak halkoy laması sırasında sandık ba şmda görevlendirilecek güvenlik kuvvetlerinin halk ü zerinde bir baskı unsuru olarak değerlendirilmemeleri için sandık alanımn 100 met re uzağında bekleyecekleri ni söyledi. Aydm, Güveplik Kuvvetlerinin halka görünmeyecek bir biçimde görevlerini yapa caklannı belirterek, «Sandık başında meydana gelebilecek bir olaya Güvenlik Kuv vetleri ancak Sandık Kurulu Başkanınm daveti üzerine müdahalede bulunabileceklerdir» dedi. Aydm, kamu gö revlilerinin oy verme sorun lannın ilglli dairelerve vardi ya usulüyle çözümlenmesi ge rektiğini de bildirdi ve «Bu tür olağanüstü durumlarda dairelerin kendi bünyeleri içinde çözümler bulunması gerekir» şeklinde konuştu. YSK Başkanı Aydın, hazır lanan zarflardan. kullanılacak oy pusulalarından beyazm ustündeki «Evet» yazısının okunabileceğine, mavinin ise renginden belli olabilece ğine ilişkin endişelerle ilgili bir soruyu yaıtlarken de şunlan söyledi: «Yüksek Seçim Kurulu, bu konuyu uzun süre müza kere etmiştir. Bu endişeyi ta şıyanlar zarflannı ikiye kat layarak sandığa atarlar. İs terlerse oy pusulasını da iki ya katlarlar. Oylamada gizli lik esastır. İkiye katlayarak atmanın hiçbir sakıncası yok tur.» sandlk a anm ı dan herhangi bir nedenle aynlmış olanlann oylamadan en az 20 gün önce ayrılmasının kanuni nedenini kanıtlaması halinde yeni bulunduğu yerde oy kullanabilme olana ğının sağlandığmı hatırlata rak şunlan söyledi: «Ancak bu süre dolmuştur. Bu durumda DM üyele ri ve Sandık Kurulu üyelerl dışında, herkes yazılı olduğu sandıktan başka sandıkta o yunu kullanamaz. Oy kullan mak vatandaşlık görevidir. İmkanlannı zorlayıp yazıh olduğu yerde oy kullanmaya çalışmalıdır. Aksi taktirde oy kullanamayanlar 5 yıl seçme ve seçilme haklarını kay bedeceklerdir.» YSK Başkanı, secmenlerin yazılı olduklan sandık dışın da kalan başka bir sandıkta oy kullanamayacaklanm, ma zeretlerini en geç bir ay için de belgelemeleri gerektiğini, aksi taktirde 5 yıl süreyle serme ve seçilme hakkından yoksun kalacaklarmı bildirdi. Seçmen sayısı 638.341 136.255 271.598 116.799 157.917 1.367.486 364.541 107.712 354.289 485.064 81.978 67.874 72.527 239.933 121.152 644.223 225.999 112.245 256.516 303.378 247 488 192.252 174.786 111.028 301.252 291.963 334.441 210.748 102.589 43.843 347.695 161.319 395.133 2'761.123 1.116.648 251.171 233.249 341.342 148.256 94.248 313.750 679.222 254.518 237.765 493.976 251.458 174.437 233.144 90.413 112.594 205.564 298.342 257.116 273 875 452.436 136.340 128.021 298.652 173.673 274.838 300.338 57.064 216.225 125.786 146.804 193.293 456.059 20.722.602 Sandık sayısı 2.207 613 1.092 693 667 4.759 1.406 502 1.313 1.844 400 447 416 1.087 479 başma ünîformali ve silahlı gidilîneyecek • YARIN İÇKİ SATIŞI YAP MAK, İÇKİ İÇMEK VE EĞLENCE YERLERİNtN AÇILMASI YASAK. ANKARA (Cumhuriyet Bü rosu) 1982 Anayasası'na ilişkin halkoylaması yarın sabah 08 ile 10 saatleri ara smda yapılacak. Saat 19'a geldiği halde san dık başmda oylannı vermek için bekleyen varsa, bunlar da oylannı kullanacaklar. Yüksek Seçim Kurulu vatan daşlann erken saatlerde oy kullanmasının daha iyi olacağını bildirdi. Herhangi bir nedenle bilgi kâğıdını alama mış olanlar, sandık listesmde kayıth iseler, kimliğini göstermek suretiyle oylannı kullanabilecekler. Oy kul lanacak yurttaşlar ancak ad lannın bulunduğu sandıkta oy atabilecekler. Yann oy kullanacak olan lar önce listesinde yazılı bu lunduğu sandık kuruluna başvuracak, kimliğini göste recek. Sandık kurulu başka nı üzerinde Seçim Kurulu'nun mühürü bulunan zarfı kendisi mühürledikten sonra çift mühürlü zarfı vatan daşa verecek. Kapalı oy ver me yerine geçecek yurttaş burada üzerinde «kabul» yazan beyaz vn da «rpd» vq(Arkası 9. Sayfada) Dünyada ve Türkiye'de Haber Merkezi Referandum ya da halkoylaması, siyasi iktidarlar tarafından alınan bir kararın, hazırlanan bir tasarının yönetilenler tarafından kabul ya da reddedildiğini ortaya koyan oylama şeklinde ta nımlanabilir. Referandumun en eski örnekleri Eski Yunan' a kadar uzanmaktadır. Çağdaş anlamda halkoylamalarının ılki 1778 tarihinde ABD'nin Massachusetts eyaletinde, eyalet anayasasmın oylanması dolayısıyla yapıldı. Kanunlann oylanması amaoıyla referanduma başvurulması ise ilk kez 1831' de îsviçre'nin Sankt Gallen ksntonunda yeraldı. Daha sonra yaygınlaşan halkoylamalarına daha çok yine ABD ve îsyiçre'de başvurulmaktaysa da İkinci Dünya Savaşı'm izleyen dönemde Fransa, İtalya, Irlanda, Avusturya gibi Ulkelerde anayasa değişikliklerinin referandumla oylanması zorunlu hale gelmiştir. Son yıllarda Ba tı Avrupa yasama organlarınm çeşitli büyük önem taşıyan ko nularda halkoylamasına gittikleri görülmektedir. Avusturya ve tsveç'te atom enerjisinden yararlanma, İngiltere ve Norveç'te AET üyeliği, Italya'da kürtajın serbest bırakılması konulannda yapılan referandumlar bunlara örnektir. Çeşitli ülkelerdeki uygulama lar incelendiğinde esas olarak dört çeşit halkoylaması olduğu görülüyor: 1) Zorunlu Halkoylaması: Bazı yasaların (bu arada anayasa değişikliklerinin) yürürlü ğe girebilmek için halkoyunca kabul edilmesinin zorunlu tutülması. 2) Koşnllu Halkoylaması: Ya sama organının önemli bir konuda kararı halkoylamasına bı rakması. 3) tstişarl Halkoylaması: Yasama organının nihai kararı elinde tutmakla birlikte, halkoyunun bu konuda ne düşündüğünü öğrenmek amacıyla halkoylamasına gitmesı. 4) thtiyari Halkoylaması: Yasama organından çıkan kanunlann tepkiyle karşılanması halinde, yasama organının kendiliğmden ya da belirli sayıda seçmenin başvurması halinde (ki buna "halk girişimi' d^ deniyor) sonradan halkoyla masına başvurması. Referanduma bazen «plebisit» de denmektedir. Pransa' da da plebisit daha ziyade bir yönetimin ya da yöneticinın oy lanması anlamında kullamlmaktadır. Ülkemizde referandum ilk de r ı Kurucu Meclis tarafından hazırlanan 1961 Anayasa Tasansı'nm kabul veya reddedilmek Uzere halkoyuna sunulma sıyla uygulandı. Anayasa Ta Referandum da Kanun uyannca 1982 Anayasa Tasarısı 7 Kasım 1982 pa zar günü oylanacak. Beyaz renkli, üzerinde «KABUL» yazan oyların çoğunlukta olması halinde tasart kabul edilmiş ve aynı zamanda Devlet Başka nı Kenan Evren Cumhurbaskam seçilmiş olacak. Tarihimi zin zorunlu nitelikteki ikinci halkoylamasında seçmen niteligi taşıyan 20.722.602 yurttaş bulunuyor. Yurttaşların oy verecekleri sandık sayısı ise 82. 913. 1982 halkoylaması 1961 halkoylamasından başlıca şu noktalarda farklılık gösteriyor: 1) 1982 oylamasında 'hayır' anlamına gelen pusulalar mavi renkte ve üzerlerinde RED yazılı. «Evet» anlamına gelen beyaz pusulaların üzerinde ise KABUL yazıyor. 2) 1982 oylamasında üzerinde herhangı bir yazı ya da IŞH ret bulunan oylar geçersiz sayılmayâcak. S) «Hukuki veya fiili herhan gi bir mazereti olmaksızın halkoylamasına kattlmayan» seçmenler beş yıl süreyle seçme ve seçilme yasağıyla cezalandınlıyor. 4) Anayasa Tasarısının halkoylamasıyla reddedilmesi halin de tasannın nasıl yenileneceğıni öngören bir yasa bulunmuyor. BURDUR BURSA ÇANAKKALE ÇANKIRI ÇORTJM DENÎZLÎ DtYARBAKIR EDtRNE ELAZTĞ ERZÎNCAN ERZURUM ESKİŞEHÎR GAZÎANTEP GÎRESUN GÜMÜŞHANE HAKKARİ HATAY ÎSPARTA ÎÇEL ÎSTANBUL İZMİR KARS KASTAMONU KAYSERÎ KIRKLARELÎ KIRŞEHÎR KOCAELİ KONYA KÜTAHYA MALATYA MANİSA MARAŞ MARDİN MUĞLA MUŞ NEVŞEHİR NÎĞDE ORDU RİZE SAKARYA SAMSUN SÎÎRT SÎNOP SÎVAS TEKÎRDAĞ TOKAT TRABZON TUNCELÎ ' URFA UŞAK VAN YOZGAT ZONGULDAK TOPLAM 2.349 «54 608 954 1.080 1.117 680 878 754 1.551 1.167 1.426 923 642 272 sansının halkoyuna sunulması Kurucu Meclis Teşkili Hakkında Kanun'la öngörülmüştü. Yine bu kanuna göre, referandumda tasarının reddi halmde, her 100.000 nüfus için bir üye hesabıyla, seçim yoluyla kurulacak bir Temsilciler Meclisi oluşturulması ve tasarının yeniden hazırlanması gerekecekti. 15 Temmuz 1961 tarihınde ya pılan halkoylamasında seçmen ler üzerinde «EVET» yazan be ya& ya da üzerinde «HAYIR» yazan açık kırmızı renkte oy pusulalan kullandılar. O tarih te 28 milyona yakiaşan genel nüfusumuz içinde seçmen nite liğine haiz 12.747.901 yurttaş bulunuyordu. Halkoylamasmda 10.320.751 yurttaş, 56.049 san dıkta oy kullandı. Katılma oranı ^33,3 oldu. 10.282.036 geçerli oyun 6.348.191'i 'evet' oyuydu. Böylece 1961 Anayasa Tasansı geçerli oylann %6l,T sini alarak kabul edildi. Aydm, Bolu, Bursa, Corum, Denizli, tzmir, Kütahya, Manisa, Sakarya, Samsun ve Zonguldak dışında kalan tüm illerimizde oylamaya katılan secmenlerin çoğu tasarıya evet dediler. Milli Güvenlik Konseyi tarafından kabul edilen 24.9.1982 tarih ve 2707 sayılı Anavasanm Halkoyuna Sunulması Hakkın Aydm, bir soru üzerine da ha önce yazıldığı yerden Seçmen bilgi kagıtfarı olmayanlar kimlikleriyle oy kullanabilecek ANKARA. (UBA) Yuksek Seçim Kurulu, yurttaşlara gönderilen seçmen bilgi kâgıtlarının bazı kişilerce değişecek diye toplandığmin öğrenildiğinl açıkladı. Kurul, bir bildiri yayınlayarak seçmen bilgi kâğıtlan nın değiştirilmesinin ve bu nedenle toplatılmasımn söz konusu olmadığını belirterek yurttaşların kâğıtlannı bu gibi kişilere vermemelerıni istedi. Bildiride, seçmen bilgi kâğıtlan olmayanların kimlikleri ile oy kullanabilecekleri belirtildi. Yüksek Seçim Kurulu da ha önce aldığı bir kararla yurttaşlara hangi sandıkta ve nerede ov kullanacakları nı belirten seçmen bilgi kâğıtlarıyla oy kullanılamayacağmı açıklamıştı. 1.204 628 1.485 8.600 3.594 1.163 1.336 1.353 553 447 1.167 2.633 1.043 1.080 1.908 1.052 985 847 469 423 782 1.290 651 1.136 1.746 764 683 1.805 639 1.196 1.235 481 1.121 531 782 935 1.679 82.913 Anayasa gereği iki yılda 50'den fasla yasanın cıkarılması gerekiyor Kurucu Meclisi yoğun bir çalışma bekliyor 0 Kurucu Meclisin görev süresi içinde yetiştirilemeyen yasalar, seçimle gelen TBMM'nin ilk toplantısını izleyen bir yıl sonuna dek çıkanlacak. Betül UNCULAR ANKARA 1982 Anayasa'sınm kabülünden sonra Kurucu Meclis'i yoğun bir çalışma bekliyor. Anayasa ile kabul edilmiş olan yeni organ, kurum ve kurulların kurıüuş, görev, yetki ve işleyişleri ile ilgili yasalarla, Anayasa'da konulması veya değiştirilmesi öngörülen diğer yasalar 8 kasımdan itibaren Kurucu Meclis'in görev süresi içinde çıkanlacak. 1982 Anayasası'nda 50'den fazla yasanm yeniden çıkanlması veya değiştirilmesi öngörülüyor. Bu süre içinde yetiştirilemeyenler seçimle gelen TBMM' nin ilk toplantısını izleyen bir yıl sonuna dek çıkanlacak. Daha önce açıklanan takvim uyannca, 1983 sonbanannda genel seçimler yapıldığı takdirde Anayasa'da öngörülen yasaların yaklaşık iki yıl içinde çıkanlması gerekiyor. Buna göre iki yıl sonra 1982 Anayasa'sı tüm hükümleriyle yürürlüğe girecek. Kurucu Meclis'in öncelikle normal demokratik düzene geçilmeden, Devlet Güvenlik Mahkemeleri, olağanüstü hal ve çalışma yaşamıtıa ilişkin yasalan çıkarması beklenıyor. Bu tasarılann 8 kasımdan sonra sırasıyla Danışma Meclisi Başkanıığı'na sunulacağı tahmin ediliyoı. Anayasa'nın geçici 11. maddesine göre, Anayasa'nın halkoyu ile kabul edildiği tarihte Anayasa Mahkemesi asil ve yedek üyesı olanlann kadrolar ile görevlerl sürecek. Bunlardan Anayasa Mahkemesi'nce belli görevlere seçilenlerin bu süratle kazanmış olduklan süatlan saklı kalacak. Anayasa Mahkemesi asil üye sayısı ll'e ininceye dek boşalan asil üye kadrosuna, asil ve yedfek üye sayısı 15'e ininceye dek de boşalanan yedek üye kadrosuna seçim yapılmayacak. Geçici 12. madde uyarinca, Yargıtay ve Danıştay'dan Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun asil ve yedek üyeliğine, Cumhuriyet Başsavcılığı ile Cumhuriyet Başsavcı Vekilliğine, Danıştay Başkanlığına, Başsavcılığına, Başkanvekilliklerine ve daire başkanlıklarrna Devlet Başkanmca seçilmiş bulunanlar, seçildikleri dönem için bu görevlerine devam edecekler. Geçici 13. madde: Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kuruluna Yargıtay'dan seçilmesi gereken bir asil ve bir yedek üyenin seçimierinin, Anavasa'mn yürürlüğe girdiği tarihi izleyen 20 gün içinde yapılacağı hükmünü içeriyor. Sendikaların gellrlerini devlet bankalannda muhafaza etmelerine iUşkin yükümlülükleri Anayasa'mn yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç iki yıl İçinde yerine getirecekleri geçici 14. madde hükmü. Kiçi Czgürlüğü ve gOv«nliğl. basm va yaymda llglll hU TV oylama sonuçlarını saat başı duyuracak ANKARA, (a.a.) Anayasa'nın halkoyuna sunulacağı yarın, oylama sonuçlan televlzyondan saat başlannda duyurulacak. Anadolu AJansı muhabirtnin aldığı bilgiye göre. televlzyonda 7 kasım pazar günü için özel bir yayın hazırlandı. Normal pazar prog rammın yaymlanacağı yan n halk oylaması sonuclan , 21.00'den itibaren, saat başlarında 15'er dakikalık hab?r programlar halinde yayınlanacak. Bu arada. nor raal programın yanı sıra Muazzez Abacı üç, Ahmet ö ı h a n İse dört eser İle ekrana gelecekler^ Yapımcı Atilla Sankaya'nm aylık, «İyi Geceler» prog ramıda İlk kez referandum gecesl ekrana gelecek. Bu programda sanatçı Ajda Pekjkan, Istanbul'daki bir eve konuk olarak gidecek ve ev haltayla sohbet edecek. Pekkan, bu arada bir şarkı söyleyecek. Programda Turk tnüzlgi sanatçüarından büi, hafif Türk mtizlğinden bir eserl seslendirecek. Seyircilerden bu sanatçıyı.tanımaları lstenecek. Ajnn bllmecesinln cevabı bir sonrakl «tyl Geceler» programında açıklanacak. kümler, toplantı hak ve özgürlükleri ile çalışmayla ilgili hükümler, toplu ış sözleşmesi. grev hakkı ve lokavt ile ilgili hükümler yeni yasalan çıkarıldığında, mevcut yasalarında değişiklik yapıldığında veya en geç TBMM göreve başladığında yürürlüğe girecek. « Siyasi faaliyette bulunma haklan ile siyasi partilerle ilgili hükümler, bunlara dayalı olarak yeniden hazırlanacak siyasi partiler yasasının, seçme ve seçilme hakkı ise seçim yasasmm yayımlanmasıyla yürürlüğe girecek. Yasama ile ilgili hükümler ilk milletvekili genel seçımi sonucunun ilanıyla birlikte yürürlüğe konulacak. Cumhurbaşkanmın görev ve yetkileri ile Devlet Denetleme Kurulu, Bakanlar Kurulu'nun çıkaracağı tüzükler, Milli Savunma olağanüstü yönetim usulleri, mahalli ıdareler ile Atatürk, Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kummu dışındaki diğer hükümler ile Devlet Güvenlik Mahkemeleri hariç yargıya ilişkin tüm hükümler Anayasa'mn halkoyiaması sonucunda kabulünün Resmi Gazete'de ilanıyla birlikte yürürlüğe girecek. Cumhurbaşkanı ve Ba kanlar Kuruluna ait yürürlüğe gırmeyen hükümler TBMM'nin gcreve başlamasıyla, mahalli idareler ile Devlet Güven. lik Mahkemeleri'ne ilişkin hükümler ilgüi yasalann yayımlanmasıyla yürürlüğe konulacak. 164. maddede yer alan «kesin hesap yasası tasansı, yeni yıl biitçe yasa tasarısıyla birlikte bütçe konıisyonu gündemine alınır. Bütçe komisyonu, bütçe yasa tasarısıyla kesin hesap yasa tasarısım genel kunıla birlikte suııar. Genel Kurul, kesin hesap yasa tasansını, yeni yıl bütçe yasa tasarısıyla birlikte görüşerek karara bsğlar» hührr.ü 1984 yıj*n'dan itibaren uygulanmaya başlanacak. /' ANAYAS1 IJTARINC\ Ç1K/\RILACAK YASALAR • Temel hak ve hürriyetlerin sımrlanması, aykın hakeret edenler hakkında uygulanaca.' yaptınmlar, hakün karan olmadan yakalanması koşullan vasayla düzenlenecek. • Gizliliğe dckunulamayan, engellenemeyen haberleşmede istisnalann uygulanacagı kamu kurum ve kuruluşlan yasada beUrtilecek. • Yerleşme ve seyahat özgürlüğü yasayla sımrlanabllecek, • Yabancı yayınların ülkeye girmesl ve dağıtımı yasayla düzenlenecek. • Tedbir yoluyla dağıtımı önleyecek yetkili merci üe süreli veya süresiz yaymlan toplatacak yetkili merci yasayla belirlenecek, • Kişiler ve siyasi partilerin, kamu tüzel kişilermin elindeM basmdışı kitle halîerleşme ve yayın araçlanndan yararlanma koşulları ve usulleri yasayla düzenlenecek. • Düzeltme ve yanıt hakkı yasayla düzenlenecek. • Dernek kurma yasayla düzenlenecek. • Toplantı ve gösteri yürüyüşU düzenleme hakkuun kullamlmasmda uygulanacak çekil, kosul ve usuller yasada gösterllecek. • Kıyıiarla sahil şeritlerinin kullanım amaçlarına göre derlnliği ve kişilerm bu jerlerden yararlanma olanak ve koşulları yasayia düzenlenecek. • Kamulaştırma bedelinin hesaplanma tarz ve usulleri yasay la belirlenecek. • Devletleştirmede gerçek karşüığın hesaplanma tarzı ve usulleri yasayla düzenlenecek. • Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretll yıUık izin hak lan ve koşuları yasayla düzenlenecek. • Sendikalar üzerindeki devletin idari ve mali denetiml ile gelir ve giderlerı, üye aidatınm sendikaya ödenmesi şekli yasay düzenlenecek TOPLU SÖZLEŞME • Görev hakkınm kullanılmasının ve işverenin lokavta başvurmasmın usul ve koşullan üe kapsam ve istisnalan yasayla düzenlenecek, • Grev ve lokavtm yasaklanabileeeği veya ertelenebileceğl haller ve işyerleri yasayla düzenlenecek. • Yüksek Hakem Kurulu'nun kuruluş ve görevlerl yasayla düzenlenecek. • Genel sağlık sigortası yasayla feurulacak. 0 Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma haklannın kul lamlması yasayla düzenlenecek. © Siyasi partilerin kuruluş ve faaliyetlerin denetleme ve kapatılmalan yasayla düzenlenecek. • TBMM üyeliği ile bağdaşmayan diğer görev ve işler yasayla düzenlenecek. TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER • Teme' hak ve özgürlüklerin nasıl sımrlanacağı veya nasıl durdurulacağı, halin gerektirdiğı önlemlerin nasıl ve ne suratrü almacağl, kamu hizmeti görevlilerine ne gibi yetkiler venleceğı, görevlilerin durumlannda ne gibi değişiklikler yapüacağı ve ola ğanüatü yönetim usulleri olağanüstü hal yasasıyla düzenlenecek. • Yüksek rtğretim Kurumlan yasp.vla düzenıenecek. • Atatürk Kültür Dll ve Tarih Yüksek Kuri'munun kuruluşu, organları, çalışma usulleri ve özlük ışleri ile kumluşuna da hil kurumlar üzerindeki yetkileri yasayla düzenlenecek. • Hakimler ve savcılann nitelikleri, atanmalan, haklan ve ödevleri, aylık ve ödenekleri, disiplüi, özlük Işleri yasayla düzen lenecek. • Devlet Güvenlik Mahkemelerinin işleyişi, görev ve yetkile rl ve yargılama usulleri ile ilgili hUkümler yasayla düzenlenecek. • Askeri Mahkemeleri savaş veya Sıkıyönetim hallerlnde hangi suçlar ve hangi kisüer bakımından yetkili olduklan, ku ruJuşIan ve gerektiğinde bu mahkemelerde adll yargı hakim ve savcılannın görevlendirilmeleri yasayla düzenlenecek. cek. • Toplu iş sözleşmesinin nasıl yapılacağı yasayla düzenlene