Katalog

İKt CUMHURİYET 15 HAZIRAN 1980 Ç oK Vlslnta biîdlfll veyo ftıtaktem o§>©nmrs oıduğu gibı, fNokşlbendillk», jsldmm sunnJ kcnadında bır tarıkattîr (1). tTarikat» sözcuğü Arapça olup tyolt anlamına geleo ttank» sözcuğunden üretılmlştir, torikat ve tosavvuf dlItade «Tanrıya kavuşma yolu» olarak tanımlanır. islamlıkta bırblrınden farklı ve baş döndurecek fcedar çok sayıda tarikat türemiştir. Orhan Haneeriıoğlu'nun 1975'te Remzl Kıtabevı'nce yayınlonan Inanc Sozluğü'nde «Tarıkat» bendını okur •anız bu sozümün abartmaiı olmadığını görürsuterl, mündlerl vardır. Bunlar. Masonluk'ta oidunüz.. Tarikatların seyhlerl, dedeîeri, babaıarı. halife flu gibı, bır takım aşama ve derecelendirmelerdır.. Tarıhte bazı açıkgözler, halkm bılısızlığınden yarartanarak onun uzennde nesnel ve tınsel (maddı ve monevı) egemenlık kurmanın yolunu. kendilennı tMurşıdı (aydınlatıcı) ılân ederek, tarıkat kurmakta bulmuş ve bu tankatlar gıtgıde en buyük sömüru araçlarından bırı durumuna gelmlştır.. Boşka deyımte, Hırıstiyanlıkta kılıselerin ve rahıpler smıfının oynadığı rolü, muslümanlıkta bir başka bıçımde tankatlar oynamıştır.. Oysa islomlığın temelınde Tonn'ya tapmanın ve ono ulaşmanın tek you ınanctır. Islomda Hıristlyonlıkta olduğu gibı rahıplerın. tlin adamlarının aracılığı gereklı değıldır. her müslüman kendı tapınımını (ıbodetmr) yapayaltuz iken d© yonl tek başıno yapabıiır. Şeyhe. mürşıde, haüfeye gereksemesi yoktur. olaylar ve görüşier Nakşibendi Cumhuriyeti Hıfzı Veldet VELİDEDEOĞLU yo zavlyelerl... açanlar... veya tarikat aylni Içln velev gecıd oiarak yer verenler ve yukarıdokl ün vonları taşıyanlar... üc aydon eksik olmamak uzere hapıs... cezasıyla cezalandınlır..» Bu yasa Türk Devrımı'nın temel yasalarından bırıdır. Öyle kı, Anayasamızın 153. maddesının üc sayılc bendınde tarıhı ve sayısı belırtılerek yer almış ve aynı maddenın bırınci fıkrasında: »Bu Anayasanın hıcbır hukmü, Türk toplumunun cağdaş uygarlık sevıyesıne erışmesı ve Turklye Cumhurıystının layıklık nıtelığını koruma omacını guden aşağıda yazılı devrım kanunlarının bu Anayasaya aykırı olduğu seklınde anlaşılmaz ve yorumlanomaz> denılmiştır. Bu demektır ki, Tür klye'da tarikotlan kaldıran 30 kasım 1925 gun ve 677 soyılı yasa kurallan, Anayasamızın vlcdan ve düsünce ozgürluğune ilişkln 19 ve 20. maddelerine aykın olduğu bıçiminde yorumiana rok Anayosa Mahkemesınce iptal edılemez.. Boylece 1961 Anayasası obur sekız Devriro Yosasıyıa bırllkte 677 sayılı yasayı da konımuştur.. En önemlı bolumlerını yukarıya aldığım bu yaso, TBMM'nın Ikıncı Dönemınde Konya mılletvekılı Refık (Koraltan) ve beş arkadaşmca Mecllse sunulan yasa onerisınln Adalet. icışleri ve Butçe Komısyonlarında ayrı ayrı incelenıp ra porlaro boglandıktan sonra, Meclıs Genel Kurulu'nda bazı değışıklıklerla kabulu uzerıne çıkmış tır.. Önerıde Refık (Koraltan) dan başka şu imzalar vard.r Mahmut (Sıırt). Cevdet (Kütahya). Ragıp ıKutahyo). Mukerrem (Isparta). Recep Zuhtu (S.nop) Bun'ardan Mahmut ve Recep Zühtu Beylsr Atatürk'e yakınlıklarıyta bıllnen ve Büyuk Soylev'de de odları geçen kışılerdir. Yasa onerisınln gerekçesınde ozellıkle şun lar yazılıdın «Tekkeler ve zavlyeler glbl Islam dlnl Içln zonınlu olmayan kurumiann sapıtkan kişıler elinde zihinlerl bulandırmağa ve siyasal omaçlar elde etmeğe ne denlı elvenşll olduğu konusunda son gerıcllık oloyları yeniden uyancı oldu (..) Mevcut tekke ve zaviyelere bağlı kişiler arasında pek çok masum vatandoş bulunuyorsa da, art nıyetll kisilerin bu kurumlar aracılığıyla masumların zıhmlerinl bulandırmağa fırsat bulduklan kuşku götürmez.. Bu gibi kasıtlı klşilerin, mosumlann dlnsel inanışlarını bozduklarını v* Içtenlikli bir Inonış adına zararlı ve siyasal omaçlar güttüklerini ve gudebllecekierinl belirtmege gerek bile yoktur, (.. ) Duzenli ve sağlam, yeni v« çoğdaş bir devletin temellerlnl kurmakta bu ) y OTUŞ tuftfuQu ınüsTufnon kttleshM karşı bir uyanma cfersi veriyortumız, bir tiYonma dönami açıyor»unuz> 30 kosım 1925 pazartesl günü Kâzım (özalp) Paşanın başkanlığında toplanan Meclıs'te coşku Ue ve ıçımden tıtreyerek ızledığım (2) konuşma ları 55 yıl sonro şımdı TBMM Tutanak Dergısl' nın yapraklarında yeniden ızlerken, o tarıhsel gu nün coşkulu, devrımcı havasım bır kez daha yaşı yorum. Çok gerçekçi, yürekli ve ıçtenlıkll bir devrim adamı olan Zonguldak mıtletvekılı Tunalı Hılmı, Adalet Komısyonunun raporu okunduktan sonra şunu soruyordu: «Tekkelerin kapanması konusundon cok, ortoda dedelığin, şeyhliğln kaldırılması konusu vardır. Oysa bu, ruhsal bir zlnniyet (anlayıs) sorunudur. Eğer glzli örgütlenme ile gizll dervlşlikler yapılırsa ne olaçaktır?... Üç ay gibi bir ceza kesinlıkle 3 gün gibi geimiyecek ml dir?... Bu hiç demektir... İşin bütün tehlikesl bu radadır.» Kapanan tankatlann hortlaması olasılığını daha o zaman öngören bu soruya korşı Adalet Komisyonu odına konuşan Ahmet Hamdı (Yozgat) şu sudan yanıtı vermiştir: «Efendım, zaten Cemiyetler Kanunu vardır. O kanun gereğınce glzli cemıyetler yasaktır..» Tarikatlar. şeyhlıkler, murldlıkler, 677 sayılı yasaya korşın, gızli yaşamlarını sürdurdüler. Za vallı Kubılay bu yasanın çıkmasından beş yıl sonra ve daha Atatürk dönemınde bunlardan Nakşibendi Tankatı'nın 40 gün zikr eden yobaz dervişleri elınde kör bıçakla kurban edild).. Tarikatın o zaman yakalanabılen ve suçlan kanıtlanan şeyhlerı ve mürıdlerı askeri mahkemece ıdama hüküm gıydller ve asıldılar. Ama Türk ordusunca başı ezılen bu tarikat yıne yoçamış ki, şımdıki Atatürk Ordusunun ıçinden Cumhurbaşkanı adayı bır Orgeneral bile yetistirmeğı başararak 55 yıl sonra 677 sayılı yasa don öcünü alryori... Acaba Atatürk Cumhuriyetınde ml yaşıyoruz, yoksa korkulu ve karanlık bir düş mu gcrüyorum. dıye duşünüyorum kendl kendime'... fZehı gaflet. zehi delâlet» ve Atatürkcü geçinen kuşaklar icin: «Zehı hacâlet!» (1) Bugün fAnayasa Semineri» dizislnin son yazısı çıkocaktı. Ne var kl, ülke çok daha guncel ve önemli bir konu ile karşı karşıya bukmduğundan, e son yazıyı gelecek haftaya bıra kıp bugun daha güncel ve önemli dediğlm konuyu ele aldım. (2) O tariht» zabıt (tutanak) mudüriüğü ka lemlnde zabıt kâtibi idim. TBMM'nde, 1) Evrak ve Tahrlrat, 2) Kanunlor, 3) Zabıt, 4) Daire, 5) Muhaseb* müdurtukleri olmak üzore, bes muduriuk vardı ve hepsi de Meclls Genet SekreterRğine bağlıydı. Ben 1920'den 1929 yılına değln turtü tarihlerde bu beş mudürluk kalemlerlnln (bürolannrri) hepsinde görev yoptım.. Cünkü maaş yukselme süresl dolan bir memurun kendl kalemlnde yuksek kadro olmayınca o memuru boş yuksek kadrosu olan başka kaleme noktederlerdi. Meclis'teki en son gorevim muha M b * mumeyyizHği (kalem şefliğl) olmuştur. Bilim Dünyası Vehbi BELGİLÜL Okullarda Arapça lunan ve başta gelen ilkesf, genef dlrllk vs dOzenliğl sağlcmak olan Turkiye Cumhuriyetl'nde bu durumun surüp gidemeyeceği açıktır.. Devlet ve ulus yaşamını düzenll ve sağlam tenw««r* oturtmak kaygısı ile duygulu bulunan çağdas v* uygar toplumların hicbirinde artık bu gibi Ortaçağ kurumlarına katlanılamaz.ı Gerekcedekı bu goruş Meclıs'in Adalet. Içiş leri ve Butçe Komısvonlan raporlarında da benimsenmıştır. (TBMM Zabıt Cerıdesi. Devre II. Cılt 19 sonundakı ek ) Yasa onensı komısyonlardan geçip Meclia Genel Kuruluna geldıkten sonra yapılan görüşmelerde. Refık (Konya). Ekrem (Rıze). İlyas Soml (Muş), Saffet (Urfa), Hasan Fehmi (Gümüşhane). Nurı (Kütahya), Suleyman Sırrı (Yozgat). Tunalı Hıimı (Zonguldak), Reşıt (Malatya), Rahmı (Sıvas). Rasıh Hoca (Antalya) olmak üzere onbır kışı soz alarak coşkulu söylevler verdıler ve yasa onensinin kabulunü ıstediler.. Bunlardan Refık (Koraltan) Tekkelenn tülkenın icınde birer kanştırıcılık ve aldatıcılık kaynağı olduğunu ve zcman zaman ulke ve ulus ıçin çok büyük zarar doğuracak hayınca duzenbazlıklara yuvalık yaptıgını» soyledı, Ekrem (Rize) cTekkeler şım dıye kadar en ığrenc toplumsal sahnelere yuva olmuş, ulkenın en bunalımlı zamanlarında uğursuz siyasal yıkımlar yapmış. roller oynamıştır» dedıkten sonra sozlerinı: «Öyle sorunlar vardır kı mılletler tartışmaz, yargılomaz, yıldırımlar sa çarak kararını verır..» dıye bitererek önerınln ka bulünu istedı.. Dın bılgınlennden Raslh Hoca (Antalya) da konuşmasında şu dlkkate değer sczlerı söyledı: «Tarikatlar kaldınlırken vüktek kurulunuz tumuyle bilıyor k l ülked* mlskintik, billm duşmanlığı, çalışma duşmanlığı ortodan kaldınlıyor demektır. Cünku sayın arkadaslar, tarfh karşmmda ba yasayı kabul ederken şunu belırteylm kl, onblr yüzyıldan beri Muslumanlık bu ahrtle kötürüm olmuş ve bu afet yainız Turkıye'yi doğil, bütOn Musluman dunyasını yıkmış, butun müslüman dnüyasını alçalmağa, billsizliğe yöneltmış ve bu afeti muslümanlık şimdıye dek sankı kutsal bir biçlm durumunda korumuştur.. Oysa gerçek mezhepler ve tarikatlar tarihini incelcyecek oiursanız gorursıinüz ki, eski Hintll'lsrln, Buda ve Brahman'ların dinsel konular üzerinde duşunduklerl ne Ise, felsefeleri ne Ise, tasavvuf adı aitında müslumanların başına çöken bu bela da ancak odur, mlsklnlik, alçalma ve bilısızliğl yoy gınlaştınr (...) Onun içın bugün bu yasayı ko Ö nümüzdekl ders yılmdon boşlayarak bütün okullarda Arapça okutulması kararlaştınlmıştır.. Karar ilk ando ınsana corpıcı gelmıyor: Okullarda Ingılızce Fronsızca, Almonca okutulduğuna göre Arapça neden okutulmasın?. Ama durum öyle değıl Yabancı dll, o dıldekl kültur yapıtlarından yararlanarak ulke kalkınmasına yardım icin öğrenıllr. Hattâ bu gün bu üc dılın yanında itolyanca, Japonca, Rusca da kültür dılleri arasında yerlerinl genişletmektedır. Arapça içın durum aynı mıdır?... Bu dll bln yıldanbe ri kültur dılı olmak özellığını yıtırmıştır. Arapçanın bızım Içln dın dıiı olmaktan oteye bır aniamı yoktur bu gün içın Oysa dın oğrenmek içın Arapça öğrenmeye gerek yoktur. Ulusumuz Arapça bılmedığı halde İslam dınınl en lyi aniamış, en lyı uygulamış bır utustur. OSMANLroA ARAPÇA Osmanlı dönemınde okumayazmo bilenlerln sayısı hlc bir zaman %45"ı geçmemıştir. O zamanlar. okumayazma bılmek Arapça da bılmek anlamına gelıyordu.. Dın oğrenmek ıcın Arapça oğrenmek dıye bır zorun olsaydı Osmanlı dönemınde dın bılenlerın %45'ı geçmedığl ni kabul etmek gerekırdı Bugun de ulkemızde Arapçayı hakkryla bılen, yok denecek kadar azdır B.nlerce dın adamımız Arapça bılmemektedır. Ama bu hal çamılerımızln dolup dolup taşmasına, Ramazanlarımızın en gorkemlı bıçlmde kutlanmasına engel olmamaktadır Son 30 yıl icınde ulkemızde yapılmış camılerın toplamı 600 senelık Osmanlı dönemınde yapılanlardan kat kat fazladır Nakşibendî Tarlkatı. 14. yüzyılda Buharaiı 8ahcüddın Nakşıbend tarafından kurulmuştur. Tann yoiuna, gece gundüz ıbadet ve tzikrt hafî» fle (yani yavaş sesle veyo lcındeo her yerde ve cok sayıda Allah demekle ve uzun süre tesbıh cekmekle) ulaşılacağı inancını yoyar. Adatet Partisınln yenı Cumhurbaşkonı adayı emeklı Orgeneral Faık Türün Paşa gazetelerde haftalardan berı yazılan ve yalanlanmayan haberiere gore Nakşibendî Tarikatındanmış.. Tankat tçındeki aşamasını bılmlyoruz.. Bız kendı ınançlarımıza kımsenın karışmasına ızın vermediğlmiz gibi, kendimtz de başkolannın kışisei tnonçlorına kanşmayız. Torikafı Paşa'ya mübarek olsun.. Ama !ş kişlsrt alandan cıkıp, deviet atanına eeçınce bu ilgısizhği gösteremeyız.. Şımdı dınleyiniz; 13 aralık 1341 (1925) gun ve 243 sayılı Resmî Gazete'de: cTekke ve Zaviyelerte Turbelerin Seddıne (kapatılmasına) ve Türbedartıklar ıie Blrtakım Unvanlann Men ve llgasına (yasaklanmosına ve kaldınlmasına) Daır Kanun» başlığını taşıyan uo maddehk bır yasa yayınlandı; Turkıye Büyük Mıllet Mecllsı'nce 30 kosım 1925'te kabul olunan bu yasa Resmi Gazete'de yayınlanır yayınJanmaz yurüriuğe gırdi.. Bunun birınc! maddesının önemlı noktalannı dılıni sadeleştırerek aşağıya aktarıyorum. ıTürkiye Cumhurlyeti'ncfekl... bütOn tekketer *• zavlyeler rtepten kapatilmıştır. Bütun tarikatlaria şeyhllk, d«rvl?llk, müridlik, dcdelik, seyykJllfc, colebilik, boblık.. glbl ünvan «• sıfatlann kuRantlması yasaktır Kapatılmı? oton tekk» ve GÖSTERIMELİK NEDENLER Evet. Arapça kültür dıll olmaktan çıkalı yuzyıllar olmuştur. Bu sure ıcmde Arap kültürune bır şey eklenmemıştir, eklenemıyor Bugun bızım külturumüz toplam Arap ülkelerının kulturunden ılerdedır. Bu durumda bizım Arapçayı değıl, Arop kardeşlenmızın Turkceyi öğrenmeleri daha mantıki olur.. # Kımılerı, Arapça ile eskı yapıtlarımızı okuyabileceğımizı ılerı sürmektedır Yanlış bır savdır bu Çünkü eski yapıtların okunması içın yainız Arapcaya değil Farscaya da gerek vardır Şımdı kalkıp Arapçanın yanında bır de Farsça mı oğreteceğlz çocuklarımıza'... öğrettığımızı duşünelım bır on ıcın Hangı baş yap'tlanmızı okuyacak çocuklarımız Bu Arapça, Farsça Turkce karması dılle?... Kırık dokük vakanuvıs tarıhlerını mı okuyacoklar?... Yoksa çağının dahı genlerınde kalmış Saray (Dıvan) edebıyatımızı mı?... Saray edebiyatı mı blzım mıllı külturumüz?... Başka bır konu daha var. Okullarımızı dotduran mllyonlarca oğrencıden kaçı tarıhe ve edebıyata meraklıdır?... Ben sıze haber vereyım, pek, pek çok azı. Bu gün gençlerımizın gözü matemat kte. fızıkte doktorlukta. muhendıslıkte. tarım uzmanlığında, sıbernetikte, elektronıktedır.. Cünkü, gençlerımız, cağının bılgıleriyle donanmamış bır Turkıye'nın bir daha cıkmamak üzere batacağını cok iyı anlamışlardır.. 1968 ünıversıte olaylarını bır anımsayalım Bılımsel genlığımizın ılk (arkına varanlar ve buna ılk baş kaldıranlar gençlerımız olmuştu . Bunlar çağ dışı kıtaplara, hocalara, oğretım yöntemlerıne karşı baş kaldırmışlardı. • Amaç. alevl yurttaşlarımızı sünnllığe zoriamaksa layiküğe aykırı ve bölucü bir tutum olur bu. Yazık kl son yıllarda alevi yurttcşlar üstündekı baskılar artmış. hattâ, buna ortaçağ usulü katlıamlar eklenmiştır.. Acaba bır tek alevi vatandaşımız bundan korkup sünni olmuş mudur'»... Hattâ, Yavuz Sultan Selımın Çaldıran Seferıne cıkmadan önce 40 bin alevi yurttaşımızı oldurtmesı alevilığın kokunü kazıyabılmış mıdır''... Durum bunun tam tersı olmuş, o zaman sayıları belkı 100 bınl gec meyen Alevılenn sayısı bugün 10 mılyonu aşmıştır.. Mezhep savaşlannı Avrupa bzden 400 yıl once denemiş, bunun bir sonuç vermedığını gorerek hoşgöaı (müsamaha) yontemlni benımsemıştır.. • Okullarımıza Arapça dersi koymak Suudî Arabistonın gozune gırıp ucuz petrol alma amacına yonelikse bu büsbütün sacma bır davranıştır # Kırr'lerı da, Arap ulkelerınde çalışan ışçılerımızin coğalması karşısında gençlerımıze Arapça oğretmenın zo runlu olduğunu duşunebılırler. Ancak, bu ulkelere gıdecek olanlara Arapça oğretmek dururken butun gençhğe Arapça oğretmenın aniamı ne'. . Boyle duşunmek ülkemizın bır proleterler ülkesı olduğunu önceden benımsedığımız anlamına gelır kl çok ayıp bır şeydır Bız ışçılerımizı el kapısındo calışır olmaktan çıkarmak, ınsanlarımızın yaratıcı gücunu ulkemızın kalkınmasına yoneltmek zorundayız.. OKTAY AKBAL azmak, yosamafc gibidır, bir keşfe çıkmak flibıdlr. Metafızık bır serüvenaır, yaşama dolayü bıçımde yaklaşmaktır, belırli bır vere bakmak yerıne evrene butunuyie bakmaktır Yozar ıkl dunya arasında yaşar, iki dunyayı bırleştıren yolda yürur. o yolla özdeşleşlr.» Bır denemesinde boyle der Henry Miller. İki evren orasındakı yol dediği, gerçek yaşomla yazınsal yaşam arasında gelıp gıtmektır. Miller bır terzinin oğluydu, yoksul bir yaşam sürdu, belırli bir ögrenim gormedi. yapmadığı iş kalmadı; bulaşıkçılık. asansorculuk, ofış yapıştırıcılığı, tıcaret temsılcılığı. vatmanıık, dok işcılıgı, beden eğıtımı oğretmenlığı. sekreterlık, postacılık... fBobam ömru boyunca bır tek kıtap okumamıştır» dlye yazmış Ama kendisi 'yazar' olmayı cklına koymuş, o işten bu ışe gezerken, boyuna evlenıp ayrılırken başlamış başmdan geçenlerı anlatmaya... Henry Miller, postacılık yaparken gördüğu klşller. tanığı olduğu olaylar konusunda notlar olırmış. Yıllık Iznınde oturmus 'Kesik Kanatlar' adlı llk kitabını yazmış, bunda posta dağıtıcılarını anlatıyormuş. Yayıncılcro da göstermış. 'Bunu kımse okumaz, sen bu yazma ışınden vozgec' demışler. O tam tersını yapmış, ışı bırokmış, kendıni yazmaya ve restm yopmaya vermış. 'Işte ondan sonro gerçek yoksulluk başlodı" dıye yazar. llk eşınden bu sırada ayrılıp Iklnciyle evlenmış ve blrlıkte Pans'e gelmişler. 'Seksus' kıtabında açık oçık anlatır llk eşlnl, ayrılışını, bır dans klubünde çalışan Iklncl eşiyle na^ıl tanışıp sevıştığıni... Miller yazma yeteneğını, klşıllğınl Porls yıllonndo gelıştınr. 'Fronso bir bançedır, benlm İçın cok guzel bır bahçedir Oroda rahatlcdım. kafam calışmaya boşladı, oz ulkemde aldığım yorolardan, yedığım darbelerden kurtulmoya başladım', 'Oğla* Donencesı' kıtabı Parls Bcnat çevrelerının dıkkatlnı çeker. Bırdenemedır.bır romandır, bir ozyoşam anlatısıdır bu kıtap Daha sonra yazacağı bütün yapıtlar da öyledır. 'Kora likyaz', 'Cınssllık Dunyası', daha sonra 'Pıeksus', 'Seksus', 'Neksjs' g[bı gsnış kapsamlı kıtaplar, daha başkalorı... Bu yapıtlar Amerika'da basılmaı, hatta yasakianır bile. Uzun yıllar sonra bu kıtapları okuyabılecektır Amerıkalı «Ben kendimı sözcOğun tam anlamıyle bir yazar saymGTi 8en kendi yaşamını anlatan bır kışıyım. AnlattiKca konunun bıtmeyeceğını onlıvorum. Dünyanın gelışmesının nosıl bır sonu yokso, bu do oyte...» Miller yozında ozgurlüğu getırmıştır. Kıştnın gerçek yaşomı, cınsel dunyasıdır Gızll, SOKII, kapalı olan bu dünyayı olanca cıplaklığıvle, ayrıntılorıyle gozler önüne sermıştır. 'Ben' dıye anlattığı kışl, kendisıdır, yakıniarıdır Çarmıba oerd'ğl govde kerdl gövdesıdır. Bu yuzden etkılt, güçlu o'mustur kıtapları... Uzun sure yasaklandıktan sonra butun dunyaco benimsenmış Henry Miller ın buyük bir yazar oiduğu kobul edilmıştır Keidıs ne bfr vopıtı ıcın 'bunda sanot yok dıyen b!' a'kadaşına şu yanıtı vermıştır 'Çok haklısımz, sanat yok1" Ama sanat'ı yapon da bu 'sanat'ın olmayışı' Şımdı btr Mop vaztyorum D H Lawrence L'Stüne Bır eleştıri yoptı, ama ıcmde 'eiestln' bulamayacoksınız. Ben 8anato kcrsı yenı b>r davranıstan soz etmek ıstryorum, bupunün sanotcısına gereklı oıon bır davronıştan...» Mıller'e gore ctnselllk Tonrrya doğru glden bir yoldur. Önceıerı Tnusterıcsn ık le suçlanan bu kıtaplar bugün dünva yaz'nının klosiklerı arasıno gırmıştır Mlüer ıcın yazmck duşünceye aeğıf, duyorlığo seslenmeKtır. Ak.ın yenna duyguyu koymok tster. «DOnyoyı deâıstırmw değıı bcşka dunva kurmak aerekı der B>r Fransız eleştıncıslnin dediği gibi, «O ne estettır, ne d» sosyolısttır. geieneksel anarşıst klşillğinm bir örneğkJlr.» Seksen dokuz yaşındo dunyomızdan ayrılan Henry Mıltor'ln cağdaş dünya yazınının en onemlj sanatçılanndan biri olduğu kuşkusuzdur cVarlık o'ağanüstü blf şeydır» dıyen. kendl *varlık'ım yazarak ınsanoglunun en gızll yertertnl erydmlıöo ctkaran M Hor'l ooğımıztn bır Ooetovevsk''sı scycbüiriz. Kendisı d« en cok etklieadlgl kişıl«n sayorken başta DostoyevsklVi v« NıeeVI onFyordu. 88 yaşındo ftlen Hen7 M'ller klmsenın yopmodığını yoptı, yazamadı§ını yoTdı, kendl ktşillğlni, gövdesinl oarmıho germeyi 502e alarak, buru Mve seve yaparak™ f EVET HAYIR Henry Miller A NOSHASI HER YERDE 5 KURUŞTUR 1930 15 Haziran Bursa'da beraet kararı aldık 49 kişilik aile BohıTum Alaborçak kSyOnden Topaç onülanndan AbdurTBbnun Aga 49 ktşillk bir ailenln relsidlr. Abdurrahman A$a 15 ya$;nda evlenmlj, 4 lcan alını»tır Bu kadırüanlan <U 34 çocuğu olmu$tur tkl kansı ve U çocufu ölmuş çlmcll 1 tendısi, 2 kansı, 9 oglu, 7 fan, 6 g»lınl, 7 damadı ogullarmdan 9, kızlanndan 8 torumı vardır Bu besaba göre Ha a Abdurnhman A«a 49 kişiden mfiıekkep bir ailenln rel&ldlr. Ne mutlu aana Hacı AJm. Gazi Hz. Manevi evlâtlan Mustafa'yı ziyaret ettiler Reİ!>ıeumlıur Ez dfin Dotmababce Saravmdak( mesai bürolanyla me?sul olmus'ar eeç vakte kadar bir vere cıkmamışlardır Gazi Hz evvelkl ıtünkü tenezzOhlerl esn&sında Şıslı Sıhhat Yurduiu tesrif buyurmuşlardsr Mü«arüm!ev H » . burada tahtı tedavide buiur.an nrnnevi evlâtlan Mostala'yı ziyaret etmislerdir. Adalet yerini buldu Bnrm M <Hn. Mn.) Bugün Istanbul ge•eteletl nakkında BurM A&Uye Cez a Mankemesınin verdı^l k&rar okunâu. Kararda Şenremanet| davasının sukutu kabul edılerek Cumhuriyet, MıUiyet. Valdt, Akşam. Ilkadım, Son•aat ve Follttka gazetelerinln bütün suçlardin beraetlerine. znasarafl ır.uhakemenln da\ an bulunan Sehr» manetl, Polls MüdOrü öeril Beyle, Kemal. Mustata, All Beyleröen tahsHtne tebUİ temylz olmak üzere, lt tUakla karar \erudiji tefbim oluuuyoı du. Beynelmilel seyrüsefer işaretleri Beynelmllel seyrusefer tşaretlerinin blzde de kullanüması lçto tetklkata devam adilmektedir. Bu tmsusta bütün nUamnameler tercume olunmaktadır. Bu lsaretlerin pek yakında tatbıkıne başlacacaktır. Defterdarlıkta görülen açık 240 liradan ibaret MaUve MüfctU$l NB zun Ragıp Beyir. tetMkatı neticeslnde osulsOı sarfi; et se>îcbi !e De'terda'lıtc rauhaaebe müdOrü Abmet Bevle 3 mumeyyue is ten el çektirildıglnl yaznuştuc Yapılan tet Ukatt> nazaran başka bir fasıldan sartedilen uara 240 liradır Muhasebe mOdüra Ahmet Bey namustar olarak taiîiTiinıs bir zat okHı?undan mahkeme neticesi ber&et edecegl ümit edllroektedir. Tem mubaaeba müdürO Şevkl Bey vaıiley» bas'amıstır ASIL AMAÇ Bızce Arapcadan asıl omaç din somöröcölögd u§runa, uyutulmuş dıncı mıhtanlar yetıştırmedır.. Beklediklerl oyları halktan alamayan «mağşuş kafalı» cağ dışı kalmış bır sürü polıtıkacı ıktıdar hırslarının tatmınınde genç lerımızı maşa gibı kullanma amacı gutmektedırler. Ancak sağcı gençlerimiz şunu iyıce bılmelıdırler kı ulkeyı selamete goturecek bir yol değıldir bu temız. dinsel ınançlarına bağlı olmak başka, alet olmak başka1... Kendılerıne öğretılecek Arapca ve dln derslerı kendılerını ve ulkemız) duzluğe çıkaramz.. Ama kart kurtlar kendılerınden bu gerçeğı saklamaktadırlar. Ulkemızın ve kendılerının kalkınma yolu, ıspatlı bllimlerden, yeni tekniklerden, yenl buluşlardan geçmektedir. . Bugun dın okulları o kadar coğolmıştır ki buralardan çıkmış gençlerımıze, ıktıdar ış bulamamaktadır. Bu yüz den bu gençler stvll idarelerin kapılarını calmaktadır. Önce Harbıve denenmıştır. Sonra Ç~'ışma Bakanlığıno, yasalara aykırı bıçımde gençler alınmak Istenmlştır.. Bu yolların tıkalı olduğu gorulunoe şımdı 40 bın küsur okulumuza Arapça dersı konacak, dın okulu çıkışlılara ılk ağızda buralarda hocalık ycptırılacaktır. Var mı ülkemız de bu kadar Arapça bılen''... Bu ışın fiyasko İle blteceğmı kısa sürede goreceğız.. Muaşeret S Tanışmak lstadlginis bir kıza H > ^ ^ edildlginlz zaman ne C Bunun ıçîn nnı ayyen bir cürale yok. Ptkkt sSylenecek en EUtel cttmle «Hanımefendi çoktanoerl şeret yap olmak lstiyorura. Tantştı&ınuza çok bttlı tlrarun.» S Erkek mın yemek davetint reddettJm Pakat eülünc mevkie dügtüğümü göruyorum. Nt>sıl hareket etmekll£ım! tavsiye ediyorsuma C İtimat etmediİÜnis erkeklenn davettal kabul etmeylntı Lokantads yemek yemek tannettiçtniı kadar kuçük bir is d«Jildir Bunu tecrübe Ue yavas yavs» ögre İş Bankası Beyoğlu şubesi TürMye U Banka«nın Beyoglu'nda tesls ettl« «ubenln küjat merasimt pıiartesl RÜ DÜ (yarm) sabahleyin •a&t 11 da lcra edılecekUr Küsbt meraslmlnl İs Bankası Istanbul şube 61 binnd müdurü Muammer Bey yapacaklardır Köpekleri nasıl öldürmeli? Son ?0nlerde sofcak larda kopeklerin ziyadelejtlÇı görülmektedir Emanet btınlarm ;üâfı ıçin etnir vermıştır Fakat memurlar kCpeklerl tehirle oldurdükleri Için nalkın mumaneatine mamayei Hayranat Ceml<eü de buna itiraz etnekte ve fsklm clbl Söpeklerin oemlyete KöDdarumettnl l<t*> Tiektedir Cemivet kdjekleri havasazı Ue etiyetalz surette tiidürmektediı. Hindistan'da M (a.*.) Poooa'da gnoderilen 500 \l^:llk tabur bu sab&b Bombay a gelmistır Şlmdıö balde Bombay'da 1000 kadar asker bulunmaktadır Kongre komıtesı aehnn şlmalme ahbUnin icW s&tılsa yerlere girmesini men?tmek üzere 230 gönüllü göndemek suretile eayrikanunl bir mOcadeleye glr.smlîtir Ahall lçM aatılan yerlere «inneK lstediet zaman (SoulKUez kOUe haltode onlann önüne yatmakt» *• bu nmtle uzerlerlnden gecnMja lebar •ytamektedtr İşkence OrtakOy'de Teaı raaballede Maslak •okagında 14 numaraü «vda oturan Tevttk Elendi lemtade bir «ofBr dün Müddeıumumillge rouracaat ederek Emir^an poUs mevMinde kendisine dayak abldıgını ve barem Uf bml» tetlrUdl«lsl ıddla etmlsür Tevflk Etendl kollanr.a ve avaklaruıa elektrik tellerl bailanarak lakenoe yaptldıfını da soylemis ve tabitn adlly gondarilmlfttr Tablb) adll muaytne netlcesl >«vvin<4«ın raporunu Müddelumumül Macar milli takımı şehrimize geliyor Macar günü muhtelit takırrumızla •nüteafaben Fenerbahçe ve Beşlktas'la karşılasacakur Usta Tesisatçı Ahnacaktır BaşmfiâOrluğumuz Senrisleriıtde 37 adet bo« Usta Tesisatçı kadrolarmm doldurulmasını teminen asağıdaki şartlara haiz olanlardan 30 6 1680 gunü saat 14 00'de yapılacak smavla eleman alınacaktsr. tsteklilerln 23 61980 günü mesaı bitımine kadar BaşmüdürlügTJmüz Personel Müdürlügüne şahsen müracaatlan ılan oiunur ÎSTANBUL TELEFON BAŞKfÜDÜRLüÛÜ SINAVA KATILACAİOARDA ARANAN ŞARTLAR 1 Sanat Enstitüsü Endüstn Meslek Llsesl ve Teknık Lise mezunu olmak. 2 Askerligınl yapmış olmak, 3 30 yaşından büyük olmamak. SINAVA KATILACAKLARDAN ISTENÎLEN BELGELER 1 2 3 4 Nufus Cuzdanı f Aslı) Askerllğlnl yaptıfcma dalr torhla Diplom» (Aslı) 1 adet fotojrraf. Borsada vaziyet tngiliz llras. dün Borsada 103* kurust» açıkn.s ve 1035 arasıa da nııamele sördükten onra ak$am een* 1034 kuruşta kapannnş tır Türk llrası Î42.5 tsviçre Sabibl t OınnAurtyıt Mıthayilık •• Geje>ec11l> TJiJÖ adına NADtB NAOİ Oenei T&ym MOdurO : Oktay KlıBTBÖKE a. Tazuslerl MüddrO : Çetta ÖZB^VTUK Baaan TC yayan : CunMhurlyet Matbaaalık ve Gutteclllk T A 8 Cagmlefhı Turkoe*tı Cad. No : »4I FMta Kotoıso : *on : » 97 03 *W ttTAMBSL TUa CUMHURİYET BASfN AfTLAK TASASINA OTIUTI TAAHHCT EDER A BCROLAH ANKAKA Kocur Sekak »4/4 Venltehlr T«J s 18 S3 35 17 58 35 • tZMİR: Hallt Ziya Bulvar. No 65 Kat: S Tel • M «7 09 13 13 Iu • ADVik t Atatürls Cad TOrk Hava Kurumu İa Bam Kat s a NO : U T d , l ' S » U » ABONE ÜCRETLEltİ • • U TAKVtM • BAZÜUN USO ö|la 13J4 Tatn 33.«9 İM J0O trasa* Oflnea 1.0» 17 M tkMH ikt*m m too Ttn âm « 0 1^00 3 S « T JB0