Katalog

DÖRT CUMHUR*YET 11 NIS \N 1979 ANKARA NOTLARI MUSTAFA EKMEKCİ ULGANBA YENİLEMEKİJrEDfM. İ FTAhArUA b E YfcE Oîiu W>M Df NJ... TURHAIU SELÇUK Alacakaranlık Güçler... 6 ecen gün, Ankora'mn buyuk otellerınden birinde blr dugun vardı Damat faşo egıltmli olmolı kl. ona Hocı Başbug dan yana olanlar, duğun geeesi, Kur'an, kılıc bayrak ormagan ettıler. Kur'on faşo egılımlı damada, ıçkıden ayakta zor duran kışilerce armoğan edıldl Damat, Kur'ana yaslanacak, bayrağını sollayocak, kılıcıylo da komünıstleri kesecekti besbelli.. O gece kedınin bacağını ayırıp ayrmadığını p«k kim se bilemedı Eskı geleneklerden olduğu söytenirdı hani, gerdek gecesı damat, bir kedıyi, bacaklarından tutup ayınr, boylece gelıne gözdoğı vermis olurdu Bak, sonın de bacaklannı boyle ayırırım.. Ona gorel Kılıcı, belki başucuna asmıştt.. Öncekı gun, Ankara Sıkıyonetim Mohkemeslnde IIglnc duruşmalor vordı fasoların yatağı olan Nığd» Vurdunun culkucuı Mudur Yardımcısı Arif Gorunmez. 21 nisan 1978 gunu, sabah evınden okuluna gıden solcu öğrencı Aydm Efetürk'u oldurmekten, ölum cezasına çarptınldı Mahkeme bu cezayı, şu gerekçeyle hafıf!«tti. olesiye hapıs cezasına çevirdl: < Scnığın bu suçu, kaynağt belll olmayan güclerin, oksi sıyasi gorüşte olonlaro karşı kendisinde yarattıkları duyguların etkisıyle işlemiş olması, gençlığı bu şekllde birbırlne duşuren gerçek suçiuların bulunamaması vs sanığın duruşmadakı iyı holl gozonüne alınarak ömurboyu agır hopse mohkum edılmesi korortaştınlmıştır » Geçen yılın 22 nlsan günlü Cumhurlyet'ine baktım BIrincı sayfada «Ankara'da bır Fen Fakultesi ögrencisf öldünıldu» boşlıklı büyuk haber var Haberin sonundo aa şoyle denm>$: c Kımya Muhendtsleri Odosınea yapılan açıklamada, Efeturk ün gızll ve karaniık güclerin kurbonı olduğu bıldınimıstır. > Klmdı bu «gızll ve karonlık» güçler? Balgat'ta kahvehaneleri tarodığı gerekçestyt*. ölum cszası istemryle yargılanan İsa Armağan'ın, korısı oldugu bildirilen bir kadın, savcılıktaki rfadeslnl doğrulamış, cKocam MPP'yi tutar» biclmlnde konuşmus İsa Armağan'ın babosı da, «Ben MSPIİyım, İsa ıse MHPMMfr» demış Fasızmln odaklarına, cinayetlerin kaynaklarına Inılrr.esi istenlyor her yerde? Buna nasıl ınilecek? Bır, «Ulku Ocakları» vardı. Tereyağından kıl çeker glbl çekildı kapandı glttl, piyasadan. Nereye gltti? Yerina hangi orgut, nastl kuruldu, daha dogru durust ©rtaya kcnmuş, açıklanmıs bile değil . Ulku Ocaklarının 1290 şubesi vordı Ankara Sovctlığı, 1977 yılmda, bu ocaklann yayınlodıgı bildirllerd* polıtika yapıldığı, bir slyasal partinın destektendıği gerekcesiy'e. bunların kapatılması içln dava açtı. Oava, aylaroa surdu. Atom Casusları,, nin oğulları olmanın savaşını yıllarca verdi çocuklar Rosenberg'lerin sucsuzluğunu savunan Natıonal Guardiart gazetesının sureklı ızleyıcısıydı Mıchcel cAnnemle babamın olmesine izın vermeyın,ı dıye bır mektup bile yazdı gozeteye Artık, hapıshane zıyaretlerınde gazetecıler cevrelerıne uşuşüyo'. resımlennl cekmeye davranıyoriardı Mıchael. onlan korkusuzca azorlıyor, bu fırsaitan yararlanarak annesıyle bobosmın sucsuz oldugunu haykınyordu cBızi kimse tanımasın Istıyorduk,» dıyor Mıchael tKimllgım anlaşılacak diye odum kopuyordu Ne de olsa adım Mıchael Rosenberg'dJ ve karneml Bemard Baeh bnzalıyordu. Sınıfta bir öğretmen annemle babamın nerde oldugunu sordu bır kez Şaskınlık lcınde cabucak bir yalan uydurdum, dunya gezlsıne çıktıklarını, blr yıl kadar donmeyeceklerini soyledım Bızim sokakta oturan sınıf arkada^ım İra, onkırdan blr kortpostal göndermelsrıni ısîememı soyledl Bir gun, karnemi geri vermeda g« clkecegimı, annemle babamın cgeçerken» uğrayıp notlarımı gormek Istedlğlnı «öyledim. öfl retmen razı oldu, kamem) Sing'e göturdüm, böbürlen« böburlene ryi notlarımı gostertifm.» Bu cocuksu cabalanna korşın, okul otobusünün soförO Mıchael'ı tanımış, okul mudurune ihbar etmlşti. Karnesinln cok 1yi oldugunu gören mudür, Michael'ı okuldan atmamoyı kabul etti Ancak Mlchael, so* yodını soylemekten, yeni sorun lar cıkarmoktan sakınır oldu cAtom Casuslansnın cocukla n olmanın sovaşını daha yıllar ca verecektı çocuklar Öte yondan Rosenberg'ler çalmodık mahkeme kapısı bırokmamaca sına cırpınıyor, elektrık sandalyesıne oturacaklarını bır türlu kabul etmıyorlardı Mahkemele rın hıc blrı, dosyaların yenıden Incelenmesıne «gerek görmuyor», verılen kararın yerinde olduğu yolunda goruşler bıldırıyordu 13 ekım 1952 günü alınan bır karardo, yeni ınfaz günu de belırtilıyordu Rosenberg" ler 12 ocak 1953 gunu başlayan hafta ıcınde ıdam edılecek lerdı Juiıus'un deyışıyle. «Tuzak, sonunda tum çıplaklıgı, tum alçaklıgı ve kokuşmusluğuyla ortayo cıktı Siyasal tez gâhlar, mohkemelerin işleylşine egemen olduklarını gosterdiler» Belkı de sucsuz olmaktan doğan bır guvenle gene yıkılmadı Rosenberg ler, yo da duy dukları yıkkınlıgı yenmeyı boçardılar Cocukiarını avutmak yıyeceklerı darbenm ver'eceğı zararları azaltmayo cabalamak zorundcydılar Ethel'ın 16 ekım günu yazdığı mektup şoyle «Çok sevgıli çocuKlarım Slze hemen yazamadığım için benl hoşgorun; ama sizin çocuk yureklerınızl uzuntuyle doldurmamak içln kendı yuregımde dupeduz bir savaş ver dim Ancak, gıderek anladım kl, bu durumu blr suredır hepimız yaşadığımıza gore, cevrenızdekı fedakâr ınsanlar ugradığınız duşkırıklığından sizl anlayış ve sevencenlikle kurtarma sorum lulugunu kusursuz yerine getırdigme gore bıldıgınız şeyler karşısında suskunlugumu korumanın heyecanınızı arttırmaktan başka ışe yaramayacağını duşundum Ayrıca duy duğum şokun ılk etkısınden kurtulduktan sonra eskisı gibl sakin ve guvenll hale gekJıgımden slzınle konuşmak, Iklmlz içln de tasalanmamamız gerektığınl slze onkıtmak istedım. Annenlz, savaş heyecanıyla dolu. bu arada birkaç gozyası doksek de, (sız de canınız istedıgı an agıomakton çeKinmemelıslnız), duydugum guvencln azıcığını do olsa cocuklarımo duyurdugumu bllmek. onlara az da olsa gonul rahatlığı, cesaret verdlğiml bılmek benl cok mutlu edecek Bu gu vencı numaradan goslerdıgimı sanmayın sokın, harikulade gerçek, son derece güclu blr guvenc taşıyorum1 Yalnız bir şey benı rahatsız "Bu cinayet ülkemize faşîzm tehlikesini» yaklaşmakta olduğunun tDUYGULARIMIZ ÖYLE GUÇLU, SEVGİMIZ ÖYLE BUYUK Kl SOĞUK SAVAŞIN VE ÇAĞIMIZI SARAN CILGINLIĞIN URUNU OLAN BENZER BIR FELAKETIN DAHA BINLERCE MASUM ANA BABANIN BAŞINA GELMESINİ ÖNLEMEK İÇİN DOĞRU OLANI YAPMAK ZORUNDAYIZ JULIUS» (olume 16 gun kola) •diyor: Size olan s*vglml. bu duygumun d*rlnHğlnl sozeukler ie anlatomryorum. Babana da aynı kanıda, onun da derdl aynı! Ne OIUT yavnılarrm, Iklmtzin de Iyl oiduğuno Inanın, hep sizln yanuıızda ohjuğumuzu bflln. Gene soylüyorum, untudunu zu hiç blr zamon yittrmeyin, ya pılacak çok şey vor daha; işe girismek içln kollarımızı sıvamaya başlodık blle!> Baba Rosenberg tHerşeyde olduğu gibl haberin de kötusu vardır yavrulorım,» dıye yazıyor çocuklarına. cSa çocuklora, sl zin olmayan, kavrayamayacağınız somnlan yuklemek doğdır. Avukatlan Emanuel Bloch ceşıtli itırazlaria mahKeme muh keme doiaşırken, Julıus Rosenberg, tölume ... gün kala» di>e tanh attığı mektuplada son sozlermı yazmaktadır tBircok kez oğutlanma yczmaya oturdum. Bırkac satır yaz dıktan sonra yırttım kâğıtlan. Sonra onları bırakıp Ethel e yoz dım, olmodı, şimdl oturdum sana yazıyorum sevgill dost. Bır anoya çocukları İçln üzülrremosınl söylemek bosuna 'Mı sevglli yavrumuzun Içinde bulunduğu duygusal guçlüklerı M dehsetll korkuyu ne kadar ryi anicyabiliyoruz Biz, onlann anası babası, cocuklartmızın ba rmız İçln, çocuklanmao v« enlar gibl olan herkese lâyık olduklan davronıtı go*t«rm«liylz, soğufc savaşın ve cogımızı saron çılgınlıgın urünu oton benzer bır felaketin daho blnlerce masum ana babanın başına gelme«inl frnlemek lcin g«reken davranısı göstermek doğru olonı yapmok zonmdayız > (Ölume 16 gün kala) Rosenberg'lerin Istıncf Man kemaslne 10 aralık günü verdık lerl dilekce de geri cevrıldi Mahkemenin gerekcelı korarında savcının davranıçlan oğır bir dılie eleştlrıllyordu ancak bu yanlış tutum. sovunma avukatı tarafındon anında eleştınlmedı Michoel va Robert. ınfoıdan kıso sure once kanıtıdır Mlchael'a soz verdım onunta satranç oynayacağız Sozümu lutablleceğlml umarım Ayrılma vaktf geldigınde Mıc hael'a paltosunu gıydlrlyordum, birden dondu, ıkı eliyle bana yapıstı, başını yere Indlrdi, «Eve donmelısımz» dedı «Boğazımda KOCO bır yumrun var. yutkunaTiıyorum yotakta b İe boyle oluyor» Yuzumu gos termemeye calışarak cabucak optum onu «Her şey yoluno gı recek» demekten başka yapacak şey yoktu Hucremın yalnızlığına gomulduğumde kapı bır kez doha ardımdan kılıtlenınce bırden kendımı koyverdiğlmı bebekler gibı agladığımı gızlemlyeceğım Sırtımı demir parmak lıklara dayadım, dort bır yanımı saran beton duvarlara yuzumu verdım, iclmi yckan sancıların ve derin acıların gozlerimden bosandıgını goruyordum Ağladım evet Lânet olası canavariıga, bu ınsanlık dışı dunyaya sovercesıne aglodım Hazır oiun ey katıller, yap tıklannızın hescbı sorulacak.. Daha on g'n yasayacagız .. Onlan uyarıyorum kotılfere goz dagı venyorum çunku ınanıyorum kl ulkemızde faşızm teh lıkesinın yaklaşmakta o'dugunun kanıtıdır bu cinoyet Bızl katletmelerıne ızin verme Manny » Mannv, yanı avukatlan Emanuel Bloch toplam yırmı bir kez ceşıtli yargı orgonianna başvurarak ıntazın ertelermesım ıstedı 10 Ocak gunu Ist'naf Mahkemesı erteieme kararı ver dı 21 Ocak ta Ethel Posen berg ın annesi Sıng Sınge gelerek kızından Do^ıdın ıfadssını dogruiamasn ı^tedı «Yolan do olsa, soyle ne olur san kl» dıvordu Bas^a arı «Koconın yaptıklarını anlat seni bafiıslayacagız > d vorlaıdı «Demek şımdı yeni bır pozar lık ortoyo atılmış bulunuyor, kocamın yasamına korsılık be nfmkl boğıçlanocak. demeK aıie ocoğmı uçuruma yuvarlcnmoktan kurtarmak fsteyen sovaıyelenn uzattığı ıpe yapışacak ve gozümu kırpmadan arkama bi İe bakmadan kocamın dıbı boy lamasına razı olacağım ha1 Ne korkunc bir çlrklnlık ne buyuk bir canavorlık ve aiçaklık bu boylel Ancak onurdan yoksun bir kadına, yalnrzca canavor ruhlu aşağılık Insanların yapobilecegl iğrenç bir oneri bu! Öy İe buyuk bir ofke burudu kı yureğimi. anlatamam, kusmak gellyor içimden (Manny'ye yaz dığj mektuptan) YARIN SON MEKTUP Bir Asliye Ceza Mahkemesi, Olkü Ocokları hakfcında acılmış davada beraat kararı verdı Beraat kararı verılmesıne karşın, Ulku Ocakları neden kendi kendini kapatma hazırtıklarına başlomıştı? Karar Yorgıtaya gıtti, bozuldu YargMj, Yargıtayın karanna uydu. Ulku Ocakları kapatıimış oldu Fakat, butun varlığı, bu arada blr baska kuruluşa da aktanldı mı sessizce? Cinayet ışleyenler, nerelerde saklanryoriardı? Cinayet ustune cinayel Işleyenleri kimler koruyordu? Cinayet olaylarının coğu, şımdı Sıkıyönelim Mohkemelerındedtr Sanıkları, birer • ikışer, beşer • onar yokayı ele vermektedirler Daha da yokalanocaklar göreceksinız Mahkemede olan olaylor lcin yorum yapmak dogru degıldır Amo, mahkemenın de bellrttlğl, «Kaynağı bellı olmoyan guçier» Cstüne gtdılmeslnl dlrenç)* tatemek gerekir •*•• Madenlsr Yasasının Iptollnı Istemişler, Anayasa Mahkemesınde Kim ıstemif, Yuce Divan'a gıtmekten bucak bucak kacanlar da var, bunların başındo Bır esk< devlet ariamı, Suleyman Bey'e şoyle demlştl: Suleyman Bey, çekinmeyin gidln Yuce Dlvano. Ben gittım vaktıyle Yuce Divana. akiandım Siz de aktonırsınız Suleyman Bey. karsılık vermlşti gozlerini belerterek. O mchkeme benı beraat ettirmez Ben gltmem. Yuce Dıvono «Benı beroat ettirmez» dıye gıtmekten cekinen Suleyman Bey, hongı hakton adaletten soz edebılıyordu7 Bu Iktidar uyguluyor Oanıştay kararlonnı blr bir. Hukuka uvgunluğunu, hukuk devleti oldugunu gostermek ic<n uyguluyor ulkede Gecmlş donemlerde, Danıştoy korariannı uyguiamayanlar, bu ıktidarda gorevlerinden alınınco sotugu Oonıstay kapılonndo aldılor Daho Damstay karcrının murekkfbı kurumodon, geldller blr Bakanlığa Oan.stayCan karor aldım hodi uygula dedller. Danıştav ın kororı daho btze bıldınlmedl. gelsın uygu'ayacağız dedı, dıyülım gorevli... Arkcsından bır AP'lı mıHetveklll va do senator sökun edıyordu Donıştoy kararını uygulomıyormussunuz, nlye u/gulamıyorsunuz? Hodl uygulayın Uygulayacogız fakat Danıştav daha kararı blze bildırmedı büdırsın uygulayacogız Sonra Mectıete «Donıstayın kararını uygulamıyorlar » dıye onergeler Gercekte Yuce Dıvanlık olaniar yöneltlyorlardı «oruları Anayasoyı durrduz edeceklerlnl »öyleyenler. madenlerın devlet pliyle işletilmesl lle ügill yasanın iptall lcın, Anayasa Mahkemesme basvuruyorlardı. Anayasa Mahkemesine atılan pailayıc maddeyl yapan mühendls. guvenlik gorevlılerince horıl honl aranmaktaydı. Aranan sokallarını kesml? mlydl"7 Fasızmın kıvrandığı blr sıra kendüerlne «devrtmclı dıyenler>n soğda so'do goşist gırişimler lcıne duşmelerine ne demell? IşcMerin oaralorını yürütmek lcln Tutunclttlik'te soygun ve cinayet duzenleyenler Turgutlu'da bekc' konıno glrcnler klmlerin ekmegıne yağ surmekteter? Kfmlerin oyunlorıno geimekteler? geldl ve aiiemlz bir kez daha ikl saatiığine de olsa bir arada olmanın sevlnclrrt yasadı Robble nln gözlerindeki guvenci, birlikte oynadığımız sürece ceşltli yollark) blrbinmıze anlattığımız sıcok tatlı sev gimlzl yudum yudum tatmak ne guzeldi blisen! Bebeğımi sır tıma aldım, atçılık oynadık Demlr pormaklıklı pencereden martılara baktık, Hudson Nehrl uzerlnde sıra sıra mavnalorı cek6n motoru Izledlk Onu goğsüme sıms'kı bastırıp kucakladım Kollarını ıleriye uza tarak blr uçak gibı sesler çıkardı, birlikte odada uctuk Reslmler çlzer. ben ona reslmler Ethel'in annesi infaza kısa süre kala, kızından David'in ifadesini doğrulamasını istedi. Başkaları, "Kocanın yaptıklarını anlat, seni baf ışlayacağız,, diyorlardı Bır goruşmeden sonra ovukat Manny ile. ru olmaz. Sevgill yavrulanm, derslerınıze catısmalı, oynamolı, eglenmeb ve soglıklı olmolısınız Başorılorınızı, yaptıklarınızı duymok yureğimi ferahlatıyor. guvenlı ellerde olduğunuzu bılmek bana mutluluk veriyor Serbest bırakılacoğımı za, gene sizınle birlikte olacoğımıza guveniyoruz Sabırlı olun yavrulanm, hepimız uztrlmize duşen gorevı y^ı.ne getlrellm hep gulun yavrulanm, nesenizı >:tırneym,» (23 Eklm 1952) Rosenberg ler bundon böyle fsevgin parmaklıklorının onunde başbaso olocaklorı gunleri Iple cekmekle* yetlnmeyı de dğreneceklerdlr Günlerl sayılışıno gelen korkunç ocıyı gönıyor, bu acının yaşamıarında bıraktığı yora Izlnln dennllginl bılıyoruz Demlr tellerln olustur duğu aşılmoz ağın ardında karıma bakıyor, yanaklarından oluk oluk akan gozyaslarını, hıc kırmama çabasıyla kasılıp duran govdeslnl, sancılarını glzlemeye cabaloyan o yuregl göruyor, onu yatışttrmaya, avutmaya çalışıyorum; oyso o ando ben, Içlmden hıçkıro hıçkıra oğlomoktoyım Ist» Işln en kotu yanı bu Kohrolası hoksızlığın ve Içinde bulundugumuz korkunç durumun en doyanılmaz yonı bu Ouygulanrmz öyle güclü sevglmiz öyle büyuk kl... Böyleslne duygulu olduğuğınden yeni bir yorgılama Isteğının soz konusu edılemeyeceğl belırtilıyordu Yanı daho başka bır deyışle Rosenberg'ler uc bes gun sonra, avukatlarınm yanııs yaptığı gerekcasiyle ıdam edıleceKlerdı Oysa. Jutlus'un 1 ocok 1953 torlhinl taşıyan mektubundo bellrttlğl gib , «Gerçek adalet, "esos'la ugraşmolıydı, blcımler ya do lşl«ylşlerle değll > Çocuklar. Sing Sing'e gıttıkierinde bunun son goruşmelen olablleceğlnl duşu nLvorlor mrydı' Bu sorjnun yanıtını da ge ne Julıus un ölüme on gun ko la Monny'ye yazdığı mektupta arayalımcBugün MrfcOc oguBanmız yoparken Iklde blr kalemlert bı rokmak zorunda kalıyorduk, çunku sorılıp sarılıp öpusuyor duk Küçük kolları boynuma do lanıyordu yavrumun Babacıflrylo cok mutluydu bebeğlm Ben kedl oldum, Kücuk Fore Robble'yf kovaladım. öyle eglendfk kl. BebeıJlmlz kendtslnl ne kadar sevdlgimizl yureglnde duydu. Mlchoei dertllydl, yureglndekl yükun ağııiıgını ve bunun onu ne hale soktuğunu göreblll yorduk elbet Sevgill karım ortunlo gerektigl gibl llgllendl, sabıria dlkkotllce kesın blr to vır Içinde ama hep onun klslliğlni zedelememeye ozen gos tererek her şeyi oçıklodı.