Katalog

ONİKİ CCMHURİYET 9 KASEVI 1979 Bit salgınına karşı önlem ahnmıyor • BÎR ÎKÎ YILDIR OKULLARDA YAYGIN BİR ŞEKİLDE GÖRÜLEN BîTE KARŞI ETKÎN İLÂÇLAMA YAPILMASI İSTENİYOR. EĞİTİM ÖĞRETIM Şükran KETENCİ Ankara Iktısodı Tloorl llimler Akodemisl'ne bağlı Istatistlk ve Tetnel Billmler Fakültesi oğrencilerl yönetmelığe karşı baslattıklorı boykotu blr cydır sürdürmektedırier. Antıdemokratik ve faşıst olduğunu 6ne sürdukleri yonetmeliğln değiştirilmesin ısteyen ve sonuc alıncaya I^Jdar boykotlarını sürdüreceklerıni bellrten öğrencller, sorunlarını özetle şöyle dile getirmektedirler: Son rklüc yıldtr özelllkte llkokullarda, cocuklar arasında blt salgını lle llglii sık sık cıkan haberlers karşın. ânlenmes! konusunda somut blr adım aîılamamıştır. Okullarda bit görülmeslnl bu çoflda artık utonc vericl blr gösterge olarak değerfendlren öğrencl alleleri, salgmın cıkmosmdan 12 yıl glbl uzıın b r zoman gecmeslne roğmen solgınm ortodan kalkması yerlne yaygınloşfığmr bellrtmektedlrler. Istanbu!'da son gurtlorde Sişll. Göttepe. L»vent bolgesJndekl okullordan yakınmolor yoğunluk kazanmıştır. Evlerlnd» old/kları önlemlerfn, okutdo önlem olınmomos» karsısmda blr l$e yoromodığını bellrten öğrencl alleleri. cocuklanno okuldon oeten b!« temlzlemeyl boşarsalor blle, kıso blr oradan sonra, yenlden b'tlenmenln boşlodığım onlatmoktodırlar. Milfl Eğitlm Bakanlığınm ortık soruna cok ciddl eğümesl gerektlâln! BCTVUnan aileler, okullar duzeyinde ciddl blr tloclama kampanyası duzenlenmedikce bit solgınının önlenefnlyacefilnl bellrtmektedlrler. Aileler ayrıca beslenme saatlerlnln uygulantç blclminfn bu salgının gellşmeslnde etkln rol oynadığını blldlrmektedirler. ö ğ retmenlerin denetlemedikleri blr beslenme proğramının, suyu okmryan okuflarda, cocuklann yoğ!onon ellerfnl başfarma sürmelert lle sonuc'andığı. bu durumun sadece bit salgını ocfsındon değil. pek cok hastalık ve cocuklarm temizllk eğitiml açısından ciddl sakıncolor taşıdığım onlatmaktodırlor. A.I.T.İ.A öğrencileri yönetmeliğe karşı boykot yapıyor Yüksek Öğretim. Sorunları Sempozyumu düzenlendi Yuksek öğretim kurumlarının hemen hemen tumunde yenl ders yılına glrildi. Olaylarla kesilen öğretımden gelen birıklmle, yılların sorunlanna hlçbir alanda cözüm denebllecek blr yenllik getlrilemeden boşladı yenl öğretim yılı. Açılış gunlerlnin havasma bakılırea. bu yıl da cok sıkı güvenlik önlemleri lle olabildığince, öğretim takvlmleri uygulanmaya çalışılacak, yıllardır sözü edilemlyen eğitimln kalitesinln duzeltilmesl. eğitimlrı diploma dışındo da birşeyler kazandırması yolunda fazlaca blr cabo harcanamıyacak. Tum öğretlm Oyelerl Derneöl tTÛMÖDı yüksek Sğrenlm sorunlarının değerlendirllmesfnî, tartışılmasmı amaclıyan blr sempozyum düzeniedl. 12 kasım 14 kasım tarihler) orasında, uc gün süre lle TSE Toplantı Solonundo sürecek sempozyumda, yuksek öğretlm sorunlan lle Hglll billm adamlarının sunduklon tebüğler, ylne blfim adamları ve konu lle ifglli tarollann tartışmasına sunulacaktır. Türklye'de yuksek öflretimn tanhsel gelısiminden sonro sempozyumda şu önemll sorunlorlo ilgill tebliğler sunulacaktın cCağdaş bllimselteknoloilk gellsmeler ve Jnıversıte'erimızde bilımseı oraşrırma düzeyl. geiısmıs Oikelere akademj« beyln göcu. egemen toplumsal güc odoklorı. emekci kesimler ve üniversite, bölge Dniverslteleri ve yerel toolumsal güc odaklorı, Onlversite yönetlmlnde demokrotikleşme ve akademik unvaniar, Oniversltelerımlzln mall kaynaklan büyük sermaye ve muteşebbisleşen unlversiteier, yuksek oğretimde statu. omac ve Işlev dağımkiığı. TOrklye'de lik ve orta öğretlmde egemen değerier ve egltım prograrnfarı, Türklye'de dlnsel ve rneslekl eğitimln etklnliğı. üniversıteye gıriş sınavları, fen ve tekniK bılımierde eğıtim ıçerlğl ve toplum Isterleri, toplumsal beşerı bıllmlerde eğitimm cağdaşloşma sorunu, yaygın eğlfim va acık univers'te. yüksek öğrenlm gencllğir.tn ekonomik sorunları, öğrenim özgOrluğîı ve univers'te vönetimıne katılım. yüksek öğrenim gencliğini toplumsal yapıdokl yert ve sfyasal etkinlfği» «Istatistik ve Temel Billmler Fokültesl A.l.T.I A.'yo bağlı olarak 1 yıl önce ccıldı. Akademimlz dlğer yenı açılan Maliy» Fokültesl ve bu sene öğretıme başlıyacak olon Tıp Fakultes! lle biriikte Üniversito adını alabilmek ve Oniversite yasa tasarısmı uygulamadaki hazırlığını yapmak 'cin eieyicl sistemi şart koşan yönetmelikleri uygulomaya koydu. A.İ T İ.A. yo bağlt diğer fokültelerde de Berici yönetnnelikler uygulanmaktoydı. Fakat öğrencıler mücadeleleri sonucunda ders gecme esası, sınav hakkının coğaltılmo6r, devam zorunluluğunun kaldırılması hakkını elde etmişlerdl. fşte blz istatistik ve Tem. BII Fak Yurtsaver Devrimcl öğrencileri bu haklann btze de uygulanması amacıyla blr oydır süren BOVKOTA başlodık. Yonetlmderı Istediğlmlz haklarırmzı yinelfyoruz. Devom zorunlu/uğu kalkşm, ders geçme sistemf taoınsın, smov hokkı coğa!Msm.ı ÇORUM BAĞDATü .İLKOKULUNDA KUCAKTA DERS YAPILIYOR Okulların onarım. «ınma. sıra. masc. baiJono glb! gereksinmelerl lcin devlet butcesinden ayrılan payiar gülünc denec&k kadar azdır. Olcnoklı yorelerde allelerden toplcnan bağışlarla gereksinmeterin karşılanması ötesinde lüks tükeîıme gecfîfrken. uzok gecekondu bo!qelerınde ve hele köyl«rde durum ic!er ocısıdır. Coğu okui, yapıldığı günden sonro el deâmeden kalmist'r. Kırılanların, bozulan, eskiyenlerin yerine yenisinin gelmesl söz konusu değildir. Işte Corum, Sunguriu. Bağdotlı köyu llkotculunun durumunu onloton bir okur mektubu. <Uk baştc sıralar kınlmış, cocukiar kucoklorındo ders yapıyorlar. Okula yapıldığındon bu yono, 15 yıldır bakon. soran yok. Kıtophk yok tobiî. Eskiden kolma brkac kltabı fareler yiyer. Mudür odcsında ne blr masa, ne cocuklarm dosyalarını koyacak dolap. Hıc blr orac gerec vok. Soğuktan donuyorlar. Ne kömür. ne soba var. Köyluierin 15 sen« önce ycptığı sıraların hepsl kırılmış. 5 odalı okulun hall bır geflp görulse. Devlet ne zaman elinl uzatacak?..» (DÜNYADA EKONOMİ VE TİCARET FAtZ ORANLARI SAVAŞf GENEL BÎR EKONOMİK DÜRGUNLUK TEHLÎKESÎNİ ARTTIRIYOR Ekim ayının son günü reeskont hadlerinJ %5 den %6"ya, yükselten F. Almanya'yı bu hadleri %8'den %8.5'e yükselten Holanda, %5.25'« den %6.25'e yükselten Japonya ve %1'den % 2'ye yükselten Isviçre Izlemlştir. Isvicre ayrıca yabancıların İsvicre bankalarına yatırdıkları mevduata uyguladığı eksl faizi de %10'dan % 2.5'e Indirmiştır. İsviçre'nin bu önlemlerle son haftalarda Alman Markına karşı değer yıtirmekte olan parasınm değerinı korumayı amacladığı onı'aştlmoktodrr. Japonya ABD'dekl yüksek falz oranlarıyla kendi oranlan arasındakl farkı daraltarak oarasmm değerinl korumayı oynca hızla art makta olon toptan eşya fiyatlorım bu ânlemlerle bir ölcüde frenlemeyi cmaçıamaktadır. F. Almanya"nın başlıca kaygısı ise %6'ya yoklasan enftasyonu daha sıkı bir paro politrkosıyla dizglnlemektir. Öte yandan söz konusu önlemlerln kapltallst dünyada genel bir resesyon (durgunluk) o!a sılığını artıncı ve ABD dolarınm durumunu sar sıcı etkiler yapması olasılığı kaygılara yol acmaktodır. Bılindiğı gıbl reeskont hadlert bankola rın Merkez BanKasmdan kredi alırken ödedikle rl faiz orom olup doiayısıylo bankolann müşte rüertne odettikleri faız oranlarını da etkilemektedir. Faiz oranlarının artırılması ise yatırımlan ve ekonomik büyümeyi sınırlayıcı bir etki yopmaktadır. AET RAPORU • AET gectiğımiz hafta ycyınladığt yıliık raporundo 1980 de genel bir resesyon beklenmediâ! nl belirtmış, Topluluğa uye ülkelerden yalnızca İns'itere'nin GSMH'nin gerüeyeceğini, tahmln etmiştir. AET tohminlenne göre Ingiltere'nm büyume hızı %1 olarck gercekîeşirken bu tHkadekl enflosyon oronı do % 155le AET lcinde birincl sırayı olacoktır. İşsizlık orortmın en yuksek olması beklenen ölke ise Belçika'dır. İşsızlik oranının %8 8'ı bulması bekl&nen Belçika'yı %7.8'le İrlanda izlemektedır. AET ülke lerinin gelecek yıl ortalama %2'lik blr büyüme hızına erişmelerı. %9'iuk bir enîlasyon yaşama lorı ve %6.2'lik bir işsizlik oranıyla karsılaşmalan beklenmektedir, (Bak. Tablo) Beş F. Alman araştırma enstitüsu tarafındon yapılan tahminlerde de başlıca sanayileşmlş ül kelerde bu yıl %3.2 olması beklenen gerçek büyüme hızmın gelecek yıl %1.2'ye düşeceği. ABD GSHM'sı %0 5 gerılerken Batı Avrupa'nın ortaiama %2'lik bir büyumeyı gercekleştirebıleceği Derleyen: Osman ULAGAY F. Almanya, Hollanda, Japonya ve Isviçre reeskont oranlarını yükseltti llerl sürülmjştür. Söz konusu raporo A/manya'nm 1980'deki gercek bjyüme ancak %2.5 olabılscektır. Reeskont hadlerl ve faız oranlan öncelikle enflâsyonu önlemek kaygısıyla AET'NİN 1960 TAHMÎNLERİ Büyüme Hızı F. ALMANYA İRLANDA BELCİKA HOLLANDA ; FRANSA İTALYA LÜKSEM8URG DANİMARKA İNGİLTERE AET Ortalamosı %3.0 3.0 2.5 2.3 23 2.3 2.0 0.8 1.0 20 Enflâsyon % 4.5 13 0 63 7.0 8.8 14.8 65 90 15.5 90 İşsizlik Oronı % 3.4 7.8 8.8 43 68 84 09 6.1 6.6 62 Ulkeler Urünler Kımıluşlar... • CİN: Üfkeda et, tavuk. yumurta. süt, bolık ve sebze gibi başlıca gıöa moddelerinin fiyatiarı %3033 cronmdo crtırıMı. Otuz yıldan beri ilk kez görülen bu fiyat artışlon, hukümetin tarımsal üretlcllerin gelirlerlni %20 ortırmo yclundakl cobalarının bir porcası olorok değerlendirilfyor Bu arodo 100 mllyon kent Isclsine bu fîyol artıslarıno korsı bozı subvansyonlor sağlonocak. KAYSERİ TIP FAKÜLTESİ FAŞİS1 İŞGAL ALTINDA T O M A S , TÖBDER ve TÜMÖD Merkez Yörötme Kurulıan adma yapılan yazıh ortak acıklamado Koyserl Üniversitesl Cevhsr Nesibe Tıp Faköltesinde, okıl almaz boyutlaro ulostığı beiirtiten ontidemokratık, faşist bask/lar ve 3!aylar anlatılmıştır. Faşist saldırıların kmandıgı ve görevlilerfn olaylar karşısında en kısa zomando tovır almaya cağırıldığı ortak acıklamada can güvenlikleri olmayan Intern ve stajyer doktcrlcnn eğitlcnlerlnln Hccettepe Oniverstesi Tıp Fckultesınde bitlrmeferinin sağlanması istenmıştir. Tüm bölçesel ünıversiteler gibl yığınla sorunlan olon. yeterli öğretim üve ve görevlisi bulunmflyaft, arac ve gerecın yok cienecek kadar kısıt!ı olduğu Tıo Faküıtesınöe asistanlar ıntern ve sta/yer doktorlonn her ?eye rn^merf calısmalarını sürdürdukîerl ancak o'aylar *orsısında görev yapamaz öuruma geîdıfcleri beİTttlmtştır Olaylann bir âzetm'T verıîd ği acıklomado. pen cok silohlı saldırı ve suclo ılgıli sonıklonn bel:renrresme karşın. sucluların cezolarınm dahi ıçlerne konulmadığı bildirılerek. öretle şöyle denilmistir : tGörevlıleri c"erhaf görev boşırta cağınyor ve can güvenliği kesinlık'e bulunmadığındon hic klmsenin arkodaş.'crımızı Kcvsen've gitmeye zorloyomayacağını, kalon eğıtımlenni Ankaro'da surdürmeleri içın olanak sağlanmosını ısîvoruz.» göre. F. hızı da yarışınm yenl bo yutlar kazanmosı holirtde yukarda değinıîen Büyüme hızı tahrmnlerini gözden geC'fmek gsrekecek ve cs'kı bugun icm gundemcle o.'mayon bır genel resesyon olasılığı gundeme gelebılecektır. Başlıca Sonoyileşmiş Ülkelerln AltmDövlz Rezervlerl Altın Altm rezervlerl r. cori değerl Dövlz rezervlerl (mllyon ons) (milyar dolar) (milyar dolar) ABD 266.66 102.7 4.8 45.7 F. ALMANYA 118.64 34.9 FRANSA 101.99 39.3 8.3 İSVİÇRE 83.28 32.1 13.1 İTALYA 83.13 32.0 13.8 HOLLANDA 54.78 21.1 3.1 BELCİKA 42.59 16.4 19 23.97 JAPONYA 9.2 21.1 17.7 22.86 8.8 İNGİLTERE 8.5 22.08 2.2 KANAOA KaynaK: The Economist, 27 ekim 1979. • YUNANİSTAN: Yunoniston hukümetl %20'lerde seyredsn enfiasyonu frenlemek amacıyla sıkı para. sınırlı ücret ortısları ve k'sıntılı komu hnrcarratarı poltikası uygulomayı kararlaştırdı. Ancak krmilerı Yunan'stan'ın AET'ye tam üye olma arefesirde fabrıkalarını modernize r etmesi ge ekirken temel yatırımlarda kısinîıyc gitmesinı sakıncalı göruyorlar. • ABD: ABD Kongresl Konferans Komitesl, 1980 mali yılı bütcesinin 547.6 milyar dolar olarak boğlanma sını onayladı. Senato'nun 130 milyar dolartık silohlanma harcaması öngören önerisl 700 milyonluk kücük bir indirimle benimsendi. • ARJANTİN: Askeri yönetimln, cevre kirlenmesl sorununa cözüm getırmek amacıyla Buenos Aires cevresindekl fabrikaların on yıl lcinde başka yerlere taşmması yolundakl kararı özel kesim sanayicilerinl kız dırdı. Buenos Aires cevresinde Irlli ufaklı 70 b'n fabriko bulunuyor. • İTALYA: Dış ddemeler dengesi eylöl ayında 589 milyor liret (yaklaşık 680 mllyon dolar) acık verdl. Carl hesap açığı ise 200 milyor liret oldu. • ZAİRE: Ağustos ayındo IMF denetlminl kobul ederek 150 milyon dolarlık bir cstandby» anloşması imzalayan Zaire'nin Batılı afocakiıları bu ay lcinde toplanarck ülkenin ge leceğini gö.rüsecekler. Zaire'nin top lam dış borclarının 3 5 rni!yo r do'cr dolayında olabileceğl llerl surüluyor. • ABD ŞİRKETLERİ: Woll Street Journal'ın araştırmasıno konu olan 554 ABD şirketinln kârtannın 1979'un Ocüncu ceyreğinde geçen yılın eşdönemine oranla %21.2 arttığı acık tandt. En büyük kâr artışı petrol sir ketlerinde görülurken, General Motors ve Ford'un kârlannda %96 ve %66 gibl büyük düsusler görüldu. 3noluoto firmosı Chrysler'in 1.5 milyar dolarlık1 yordım önerisl İse Kongre'ye sunuldu. • KALAY: Dunycnın Ikincl büyük uretlcisl Bolivya'daki son sıyasal kanşıklıklar ve ABD'nin 35 bin tonluk blr kalay stokunu satışo sürmesl nln şimdilik gerl bırakılmosı, dünva kalay fiyotlannın 7.700 sterlinge yükselmesine yol actı. TEKNİK OKULLARLÂ ILGILİ AÇIKLIK İSTENİYOR Millî Eğıtim BakarHığı, kaostıîan Eğitîm Enstituierin.n. Oğreîrnen Okulla.'Lnır vs'.ne Teknik Okuiların acıldığını kamuovuna duvurmuştur. Ancak bu okulicrın ccılacağı ıiler. oğrenım koşulları ve nasıi oğrsnci c'macağı konusunda henüz acıklaTia yapılmomıştır. Konu ıle ilgili olorak sık sık başvurudo bulunan öğrencıler. Tek^.ık Okuilarlc ilgılı kararın blr an once uygulamayo sokulmas'nı, bu okullarla İlgili acıkiık gstırilmes'ni istemektedırler Verilen sözün tutu'mnsın!, fğretmen Okullarıp.ın kapatrmasının hic o'vr.azsi Tekiik O^u'iar cçıSından yararlı ö'r işievi o^Tıasını. '=?reven öğrenciler, yîtıriien her günui ü\r oğremm vnıno cok sayıda öğrencinin öğrenim ofartağına Tiaı oiacoğfhı belirtmektedırfer. Zengin ülkelerin altın rezervleri değer kazandı Dünya aituı fîyatlannda bu yıl görulen anonnal artışlar bir yandan çeşitli kaygılara yol açarken bir yandan da özellikle zengin sanayileşmiş ulkelerin elinde bulunan altın rezervlerinin buyuk ölcude değerlenmesini sağlamıştır. Söz konusu rezervler son haftalardaki ortalama altın fiyatlanyla (383 dolar /ons) deterlendfrildifinde ortaya 316 milyar dolar gribi dev bir rakam çıkmaktadır. Söz konusu degerlendirmeden en karlı çıkacak ülke ise elinde 266 milyon onsu aşkm (1 kasım satışından önce) bulunan ABD olmakta, bu ülkenin döviz rezervlerl 5 milyar dolan bulmazken altın rezervlerinin carl fiyatlarla deferl 103 müyar dolara yaklaşmaktadır. Fransa. Isviçre, Italya, Belçika ve Hollanda'nm altın rezervleri de cari fiyatlarla değerlendirildiğinde doviz rezervlerini kat kat aşmaktadır. Döviz rezervlerinin değerl altın rezervlerinden fazla olan zengin üikeler ise Japonya ve Ingiltere'dir. Öte yandan son altı aylık fiyat or^ talaması (303 dolar / ons) esas almarak yapılan bir ayarlamayla Avrupa Para Sistemi içinde yer alan altın rezervlerinin değerl yaklaşık 4 milyar dolar artınlmıştır. Avrupa Para Sistemi, söz konusu ayarlamamn altı ayda bir yinelenmesini öngörmektedir. AET, "AND PAKTI,, VE COMECON'LA İŞBİRLİĞİNİ AMACLIYOR Boilvya. Ekvator. Kolombiya, Peru ve Venezüella'dan oluşan And Paktı üikeleriyle AET arasında bir işbirlijri anlasması sa^lamayı amaçlayan görüşmeler Brüksel'de başLanuştır. AET Komisyonu Başkan yardımcısı W. Haferkamp göruşmeleri açarken yaptığı konuşmada Latin Araerika'da demokrasiye yönelik gelîşmeleri ilgıyle izlediklerini belirtmiş. Bolivya'daki son gelışmeleria geçlci olması dileginde bulunmuştur. Öte yandan AETnin COMECON lle ve tek tek COMECON ülkeleriyle işbirliği anlaşmalan yapmak amacıyla yenl göruşmeleri 29 kasımda baslatacağı açıklanmıştır. The Financial Times'in haberine göre bu göruşmelerde ticarl ilişkilerin yanısıra ekonomik bilgl defişimi, standardizasyon kurallan ve çevre kfrlenmesini önleme gibi konular da e!e KONFERANSLAR DİZİSİ BAŞÜYOR Istonbuı TÛMAS, TUMÖD ve isîanbu! Tabip Odası taraf/ndan düzenîenen dızf konferonslar, yeni öğretim yılı Uet bW,kte ven'Cen bcşîatılmıştır. Belırienen programj gö'e. Istanbul Tabip Odası Konferons So'onundc 'saat 1E'de yapılan konferonslorın tcrih ve konulon şoyledır 23 kasım tBeyının evrımi» kcnuşmacı'ar Dr Öqet OktemTanör, Dr. Reşiî Conbeyîi. 5 aralık «Yenıden güncelleşen bir konu Lay'klik» Doç. Dr Bülent Tanör 12 aralık «Kıtle KontroJü Psikoloıisı» Dr. Gundüz Vasscf 19 aradk «1980'iere doğru Türkiye'de tiyatronun is'evi». Prof Dr Cevor Çaocn 26 araiık cTürkıye'de müzik türleri» Sarper Özhon. Her hafta b'r konrerons bıcıminde sjrdürülmes! duşünülen d'zinın daho sonraki tar/hlerdekl toplantı gundemleri henüz kesin'.k kozcrîmomıçtır. Progrom daha scnra üon edilscektir. TcplanWar d^nleyici'ere aç ktır. Küba'nm batıdan kredi alması engellendi Küba'nın tsviçre bankalan önderli&indeki bir bankalar konsorsıyumundan 12 yıl vadell ve 30 milyon Isviçre frangı tutannda kredi alma girişimi, son anda bu bankalardan birinin karşı çıkmasıyla şimdilik sonuçsuz kalroıştır. Küba'mn Afrika'daki rolunü llerl sürerek krediye karşı çıkan İsviçre bankasınm önderlik rolünü bir diğer bankanm ustlenmesi halinde Küba Batı kaynaklarından ilk kredisini alma olanağına kavuşabilecektir.