Katalog

Ankara Ankara Ankara Ankara Ankara AnKara Ankara Ankara Ankara nlca İtalyan Elçisinin davranışı bir skandal olarak niteleniyor BaşKcntin dıplomatık çevreienncte günün olayı, İtaıjan Büyükelçisi Sinyor Messeri'nin davranışı. Sinyor Messen meslekten bır diplomat degil, bu nedenle bazı davramşları diplomatik değii. Vaktiyle Erbakan'ı peşıne takıp Roma'ya götürmüştü hatırlarsınız. Türkiye'ye bir milyar dolar kredi sağiandıgını söyledi, ama Alman diplomatlar bıyık altmdan fcülâüler, İtalya'nın Almanya'dan aldığı krediyi Ttrkiye'ye vermesine biraz şaşırdılar. Şınıdi ds Sir.ycr >7esseri'nın Çağlayangil'ile yaptığı bir konuşmaya şaşınyorlar. Seçim sonuçlan için Dışişleri Bakanım hararette kutlamış İtalyan Büyükelçisi, komünizmm yenilmesinden mutluluk duyduğunu söylemış. anlaşılan İtalya'daki sol gelişmelerden de muts'jzluk duyuyor bu saym elçi, ve Türkiye'deki seçim sonuçl'irını değerlendirmektî duygusal davranıycr. Bir çok batı ülkesınin sosyal demokrat prti başkaTı'srı Ecevit'e kutlama mesa.ilan yollarken İtnlyan Büyükelçisinin Çağlayangil'i kutlaması başka nasıi jorumlanabilir? Amerika Büyük Elçisi Macomber Türkiye'den üzgün ayrılıyor ABD Büyükele.sı Macomber bugün yarın Türkiye'den Eyrılıyor. Onuruna verılen veda yemeklerinde An.erikalı dıpıomatı çok üzşün görüyor başkentiler. 3u üzüntüriün nedenini de Türkiye'deki seçimlere bağhyorlar. Bır çok diplomat gibi Mister Macomber de Turkiye'oe dış politikaya aeıriığını koyaeak bir huî.ümet rurulmasını bekliyordu anlaşılan. ABD eiçisi onuruna son yemeklerden birini CENTO Gerıel Sekreten Haluk Bayülken verdi. CHP Genel Stkreter Y?.rdımcısı Hasan Esat Işık ile AP GerK>l Başk^n Ya^dımcısı Nuri Bayar da seçimlerden sonra ilk kez ksr^ karşıya ge!d:ler bu yemekte. Hasan Işık büyük bır rahat'.ık içinde. seçim sonuçlarımn bsşarısını cnlatıyor. hükümeti kuracaklannı Füylüycrdu Nuri Bajar da CHP'nin hükümet olmaması için AP'nin elinden gelenı yapacağım söylüyordu gülüınseverek Bu tür konuşmalar başka partilerde. yemeklerde de yapüıyor. ama bütün AP'liler Nurı Bsyrır kadar uygar ve güler vüzlü değil dogrusu. Orneğin Kâmran İnan büyük bir hırçınlık içinde, CHP'niı, hükümeti kuramayacağınl söylüyoT kesrnhkle. CHP GENEL MERKEZİ SEÇİM GECESİ SAYI KONUSUNDA NEDEN YANILDI? Seçirnlerin öne ahndığı günierde Parlamento Muhabırleri Derneği'nde gazeteciler arasında «SeçimToto» oynannııştı. Sonuçlar alındıktan sonra tahminler ir.celenince sonuç anlaşıldı: En dogru tahmini yapan, Meclis Basın Müşaviri Tekin Günaşar... AP, MSP ve CGP'yi doğru bilnıiş CHP'de Dır yamlmış. Ikinci. TRT parlamento munabirlerinden Baki Şehirlioğlu... CHP için 213 miiletvekilı demiş... Üçüncü de TRT'den... Ahmet Cetin Yeni... Ya politikacılar? En doğru tahmini CHP Genel Sekreteri Orhan Eyüboglu yaptı. Eyübof'ıu, Pasinler'deki saldınüan sonra kendisiyle dönen gazetecılerle, «sohbet» kaydı ile tanmin yapmış. il il durumu bildirdikten sonra, En az 212, demiştı. Bu 215 olabilir... 217 çıkarsa, iptal oyu az demektır... Bu sıralarda başka politikacıların tahmınleri hep abartılmış göründü. Aradan bir süre geçtıkten sonra Eyüboglu bazı gazetecilere •yazılmamak. kaydı ile tahminini yinelemişti: 214 deyin... Peki CHP genel merkezinde spçim gecesir.deki yanılma neder oldu? Bu da şöyle aç'.klanıyor: Bütün örgüte, oy pusuiasındaki tüm partilerin aldîğı oylar bir ov olsa büe bildirilecek dendl. Bağırr.sızların ovlan da bıldirüecek dıye genelge çıkarıldı. Buna rağmen. örgütten CHP oyları ile. CHP' ye rakip olan bir iki partinin oyları bildırüdi hep: CHP beşbinaltıytizkırk, AP ikibinüçyiizbeş, MSP çok düsük... Kardeşım. kaç? MSP kaç oy aldı? Aaaa, biz ona bakmadık beyefendı. CHP dördü saran'iliyor... Kardeşim MHF oy almadı ını? Bir iki verde çıkıyor ama, hic önemli d9ğıl efendim... Pekı DP. CGP. TBP?.. O onîar ahnadı mı? Bagımsız yok mu sizr^e? Onlar çok az efenciım. cok az... Simdi sİ7. hepsinin oylannı veniden ahn. fiyle hıldirin. cok acele ama... Her verden bovlr peliyordu sonuçlar. Hesapla r 24<) iken. CKP eenrl merkczindekı hesapcuar yıne de eksik aiıyorlardı : Su kadar dü?se. rupr '12?.... O bile yanlıç olahilir... Ertesi gün. sekiz on ılde son.ıçların ring"?ebıleceği olasılığı bplirlencrck Ecevit'e tahnnn götürülmüştü : Tamam efendim. 22? garsntilendi... Ecevit he=anlrira baktı. Sinra bas'.n toplanfi5n düzenledi... ?0n rıvarmdT pcikladı ama. saatıer ilerlr<1ikce bu sa'i ria dli^rij. Şimdı, AP'liler b:le aynı s«yi söylüyor: Bu ise 20fi m:l!etvekıl'i*inr1cn rmslpsplariı. birer ikişer arttırsslardı. şimdi CHP bajTamı» devam ederdi... Afeie ettîier. bu da blze yarsciı... Oysa, dtınım acıktı : 1B73 seçimîerinde iirbucıık nıiivon oy ^lan CHP, altı milvorr.ı asmıştır. Yüzde sekız arlmıştır... Ve bu başandır... SEÇÎM SONRASI ŞENLİĞİN TEK NEDENİ BARIŞ UMUDUYDU Kimi AP.'liler «şamata> dediler ama başkentliler, cephe hükümeti dönemindeki o!aylara tanık olanlar, okulJardakı çocuklannı kuşkuyla bekleyen anababalar. dal sribi deiikanhları yitiren yamk analar CHP Genel Merkezınden başkente yayılan sevinç da'.gasını. buJvarlarda şarkılar, halaylar, marşlarla kutlanan sevir.ci, hiç bitmeyen korna «eslerini yorumiamakta güçlük çekmediier. 5 haziran gecesi bardaklardan boşanan yağrnu. altında dansedenler şöyle diyordu birbirine: «Kurşun yağmuru son bulsun da ..» Tepeden nrnağa ıslar.arak, tepeden tırnaga arınmak istiyorlardı kanlı olaylardan. Ertesi gün Cinnah caddesır.de bir AP'li hammefendi gençlerin coşkusuna içerlemiş, «nedir bu gürültü?. diye soracak olmuş. Gençler de anlatmışiar. «Her gün b'lümün kucağmda yaçamaktan bıktıfc. Üniversitelerin kapalı kapılannın Bçılmasını istiyoruz. Banş içinde yaşamak istiyoruz. Rahat okumak, düşüncelenmizden ötürü suçlanmak istemiyoruz. Sizın oğlunuz, kızınız, torıınunuz yok mu, ya da yüreğiniz yok mu? Bizim coşkumuzda siyasal nedenlerden çok ınsanca bir özlem arayınız lütfen.» Kızrm sana söylüyorum, geünim sen arüa, diyen bir söz var hani. Aslında o coşku. o gösteriler örgütlenmis değil. doğal bir tepîd, CHFliter oluşturmadı. CHP'lüere karşı olusru biraz aa.. Onları aldıkları sonuçla ıktidar olmsğa yöneltmek istedi başkentliler, belırea bir umudun gerçekleşmesıni, tomurcugun çıçeklenmesi için çok doğal bir uyanda bulundular. Münif îslamoğlu, AP'den senatör seçildi.. Kastamonu'dan AP'lı parlamenterlerin uğurlama töreninde, mikrofonda veda konuşması j'apıyordu: Bizim ölülerimize basmadan, CHP hükümet kuramaz arkadaşlar.. CHP hükümet kurmak için, mutlaka bizim ölülerimize basması gerekır. Dmleven AP'liler biîe şaşırmışlardı: Bu ne biçım söz? diyen] er oldu. ... A... A... A... Ç ç ... Bı... B^... M » {ANPıK... JANJ>*r/\H.'. ...A,,.A... A.P.VE... İİ.MÜ.Û.UÜWÜ(Y^7... . HA...HA...HAAA...flAl|L... PAJ1'pA, Tİ... PARPftlNEu. Ü,uÜ..üîİLİlltlÜÇ,.. u... 0...O.» K CHP'nin önüne kelle . koyanlar da var.. Eski DP milletvekıllennclen Hılmi Durari'm bile dayanamayıp şöyle konuştuğu söyleniyor: Böyle konuşma demokrasiye sığmaz, ne demek yani ölülerimize basmadan CHP hükümet kuramaz. Kurması da, kurmaması da riemokratik kurallar içinde değil midir? Doktor Islamoğlu'nun demokrasi arüayışı da böyleymiş iste... ÎABANYIZYON... CHP 8 iide birer milletvekilliğini kılpayı kaçırdı CHP'nin kıl payı 22(j'den dönmesi hâ!S 'ar^ısılıyor. Nedenler yavaş vavas beilı oJıı.ıur Çorum'da 19 bin küsur tercihli oy kullanıldı... İptaller ncp bu oylardan... LiMe oe^i.ncısi ile altıncısı yaptı hunları... Hem iy73'te 47 oin oyla üç çıkardık. şımdı 73 ir.n ile ıkı çııcardık... Bunu Çorum'cian ikincı kçz seçılen Etem Eken söyledi. Bunun üz<=rine. Erzurum .Mılletvekılı Selçuk Erverdi konuştu : Bizim Erzurumlj arkadaşlar daJıa değı^ik. Suçlu hazır: «Ula ne ettı bu KErs' diyorlar. Brn de, cUla bırakın Kars'ı, sız ne eitınız?» dedım. • Bizi boş ver canım' diyorlar. Kars'ta CHP beş milletvekilliği almış, =.\'e ettı Kars öyle?» dıyorlar. Bazılanna görp de, oy sayımınm en koyu ve sonuç alınacak zarf.anmda kesilen elektrik önem taşıyor : Dıyelim ki. kâşıtlar ayrıhnış... Sağda AP oyları, solda CKP oyları... Adam çıkarıp kalemıru, şöyle bir cızık çsksın baştan p.^afıya... Saj^maa da, «Bunlar işaretli» desın. İşte sar.a ıptalin sebebi... üstelik tek yöneticıleri önceden îçiş>r; Bakanlığına da durumu bildirmiştır. «tedbir. ıstemiştir. Bu arada, CHP yöneticileri de her lhtımale karşı, önceden örgiitü uyarmıştı : Elektrik kesilmesir.e karşı tedbir o:arak, sandık müşahid: CHP'liler yanlannda mum ve kibrit bulundursun... Bazı yerlerde bu iyi işlemiş, kimse bırşey yapamamış. Ama. bazı yerlerde ne olduğu halâ belli değil. Gerçek şu ki, CHP enaz sekiz ıide kılpayı birer milletvekilliğini e!ri?n kaçırdı. TEKİN ARIBURUN PAŞA'NIN TUTUMU MERAKLA BEKLENİYOR Senato Başkanı iki yıl için seçilir.. Tekin Arıburun'un ıki yılı da aralık ayında dolacak.. Ama. gelenek var. Bu iki yıl, fuönem» olarak ele slınmış lıep. Baka;ım, deniyor, Anburun Pasa istila edecek mi? Yoksa Süleyman Bey, «Hayır, kal kalabildiğin kadar» diyecek mi? Çünkü, iki yıl için yapılan seçim îyigüzel de, işin bır ügınç yanı var: Başkanhk Divanı. siyasi parti gruplannın kuvvet oranlanna göre kunılur.. Yeni bir seçim olmuş... CHP azınhktan çoçunlısga peçmiş.. Eh. «kuvvet oram» da denmiş.. Şımdı bu oram. Süleyman Bey ve Anburun Paşa ille de kendiierine mi yontacak? Sorulan soru bu.. Bunlar sorulurken. CHP'liler alabildijHn« kulis çahşmasına dalmıçlar. Sanki, ilk toplan'ıda Senato Başkaru değişecek gıbi hartket ediyorlar: Olmazsa, diyenler var, güvensizlik oyuna baş\ururuz. Başkan, kendiliginden istifa ptmeyi düşünmelidir... CHP'lilerin yoğun kulisinde ortaya çıkan isimler de belli. Muhittin Taylan (Anayasa Mahkemesi eski başkaru, Sivas Senatörü). Sırn Atalay (CHP Kars Senatörü) Rahmi Erdem (CHP Istanbu! Senatfirü. Senato Başkanvekili). Bazılanna göre Uğur Aiacakaptan'ın aaı da var.. Fakat. Alacakaptan pek oralı değii.. Yanndan sonra çok daha gsniş kulis çaiışmalan izleyeceğiz. Demirel'e göre, Meclis aritmetiği ve ulusal irade Demirel'in 5 iıaziran seçımlerinder; hayli yorgun çıktığı anlaşılıyor. Seçim kürsülerindeki konuçr.ıaiarına çok tsrs düşen demeçler veriyor, muliyetçilere çağnda bulunuyor. O çok kullandığı ı2C6) sajısına yeniden öncelik veriyor. Oysa başkentlıler parlamentoda bir çok biçimde çoğunluk sağl;ir;sa da ulusal iradeye ters düşmemek gerektiğini konuşuyor. «Rakatn canbazlığıyla sağlanan çoğunluk hükümet oluştursa da ülkeyi yönetmeye yetmiyor, cephe hükümeti bu gerçeği kanıtladı» diyorlar. Cephe hükümetinin yarattığı bunalımın, kanlı olaylaım sona erınesi için parlamento matematiginin sayısal canbaz^ıktan uzak, ulusal irade doğrultusunda yîpılmasın' ıstiyörîar. Sayın Demirel'in bu seçimlerde sairı öaha da sağa götürmesinden kuşku du;uyorlar. AP'liler bile hoşlanmıyor bu sonuçlardan. MKP'nin aldığı sonuçlardan Demirel'in sorumlu oldugunu söylüyorlar. Yanlış defil, Sayın Demirel kırk yılda bir döğru laf ttmişti 1973 seçimlerinden sonra, «Millet bize muhalefet görevi verdi» diyerek Demokratik Parti liderifun çağnsını geri çevirmişti. Ama sonra bu sözün doğrultusunda davranmadı, bu seçımlerde de tüm çabalarına karşın muhalefet görevini almış brUınuyor seçmenlerden. Ama, ülkenin içinfi oüştügü bunalımlara aldırmayarak Başbakanlığını sürdürmek istediği de bir gerçek. Son kcnuşmalcn bunu göstenyor, Sadettin Bilgiç de yoğun kalıs oîuştunıyor bu yolda. Ama AP'liler kararsız. Önce Demirel'in özünü ayakta tutmak uğruna partisini güçsüz auruma düşürmesinden hoşlanmıyor'ar yeni bir cephe serüvenine tepki gösteriycrlar, sonra Bilgiç'in girişimlerinin gerçek yüzünü kestiremiyorlar. Bu yoğun kulisin bir kuşatnıa politikasının başı olduğunu söyleyenler var. Balkondaki beygir sesi AP'lileri costurdu durdu Erzincan AP il örgütünün nefıs bır buluşu var: Doldurmuşlar bır beygırin sesını teybe, yerleşîirmişler hoparlörlerı il bınasınm balkonuııa, açmışlar teybin sesını sonuna kadar, meydanda bir beygir kişnemesıdır gidiyor. Beygırler kişniyor, AP tl binasmın altında toplanan APTiler beygırin sesını çrlgınca a'.kışlıyorlar. «Muhteşem Süleyman» diye de tempo tutuyorlar. Sonra «Yeşşeee»siyle tanıdığımız Oztürlc Serengil'in sesınden «Ben sana yandım Zühtü»yü dinliyorlar. Başlıyorlar «Başbakan Demirel» diye bağırmaya. Alkışlann durması içm anor.s yapılıyor ve meydandakı sessizlik içinden bır ses yükselıyor: «Kıratına kuıban olayım.» DEMİREL YIKTIN PERDEYI, EYIEOİN VİRAN. VARAYIM SAHİIİNE KABER VEREYİM HEMAN Süleyman Bey Lütfü Doğan'la karşılaşınca Sü'eynar Bey. seçim öncesind? oldugu gibi, yinR ınecUs mescitinde cuma namazı kılıyor. Seçimden sonraki ilk cuma namazını da heyeti vükelası ile «eda eyledi» ve giriş çıkışta koridorlara aolan AF'lilerin saygılarıyla karşılanjp uğurlar.dı.. Rıfkı Danış:n?.n erk;n *sm:.= U. Bır 3ak«llı SHçner.ıyle bnlıkte geüp. tam Ser.ato airiş merdivenlerinııı başında oturdu. Arkasmdan kaybedenler ve kazananlar sökun etıneye başladı.. Ömer Cakıi'oğln if.f. Necmi Efendi'nin çay ocağına yak:n yerde kor.teı.jan Senatörü Hüsamettin Celebi ve Çakıroğlu'nun hemşehrisi CHP Trabzon Senatörü Hasan Güven oturuyorlardı Süleyman Bey. kendisını oekleytnlerin eiını sıka sıka yürürken. taa öteden Cakıroğlu'nu gördü. Merdiven başında dıi..tip. s'zleıini Çakıroğlu'na çevirdi. Çakıroğlu: Haa. bizimki.. dedi ve düğmelsrini iliklcyip gitri Tam o sırada basın kapısından CHP Malatya Milktvekili. eski Diyanet tşleri Başkan: Liitfi Doğan girdı. Ardından da oır foto muhabin . Süleyman bey merdivenleri ınerken. öteki tnerdivenlerdsn Lütfi Doğanın ındiğinı görmüştü. Şöyle bir yın baktı... Hafif kızardı yanaklan.. Gorenler ise dd Süleyman Bey, Erbakan'ın elindeki kom Elmak için burada namaz kılmaya başlanııştı. Dermisuıiz şimdi. kurbaSanın hiksyesi çık?:n. Vararökvararakiş tcrsine varacak... CGP'nin çizgisi değişiyor mu? Feyzioğlu ve arkadaşları bu seçimlerden dost gü!üyİ3 yaralanmış olarak çıkmış durunıdalar. Bir grup bile kuramamanın üzüntüsünden çuk Kemal Satır ve Kemal Demır'in davranışı üzennde duruyorlar. Ikı Kemal de gemıyı batarken terkeden bir davranışia, AP'yı desteklemeyı savunarak CGP'JT ıçerden vurmuş bulunuyor. AP liderinin davranışı da eklenince CGP'liler naşka bır politika çızgisine vann;ş gorünüyor şımdı. Bakalım görecegiz bu polıtikc.yı... HAZIRLAYANLAR: 3lüşerrc£ HEKİMOĞLU İsmet SOLAK Hayri BİRLER