Katalog

Ç I K T I HAT1KALAR Bahriye Nazın ve DOrdUncU Ordu Komutanı Cemal Paşa'nın tttihat ve Terakki dönemlne, Bırtnc) DUnya Savaşı'nda Ftllstin Cephesl UstUne anılan Hyatı 31) llra Istcme adresl: VA^'DAŞ YAYINLARI Cağaloğlu Halkevl Sok. No: 3941 • Istanbul umhuriyet 54. Yll, SAYI: 18992 Kurucusu: FUNTJS NADÎ Cumhuriyet Cumhuriyet Cİ Cumhuriyet gazetemizin 53. yıldönümünde önemli olayları, en iyi yorumlardan seçmeleri sunuyoruz size... Ut.m» Aılrevı tıkı HjlHuıSokak 3!) 41 Ca(ı«loSlu • ISTANBUL FHIı: 3J TL. 200 KURUJ 12 HAZİRAN 1977 PAZAR Hükümet kurulmasına ilişkin tartışmalar sürüyor Izmır'de DEMIREL: "CHP GENEL BAŞKANI BOŞLUGA ÇAGRI YAPIYOR, , ANKARA. (Cumhurlyet Bürosu) AP Ortak Gurubu dün saat ll.dd'de Iskender Cenap Ege baş kanlığında toplanmış, bir konuş nıa yapan AP Genel Başkan; Suleyman Demirel, «Milletin sola teslim etmediği iktidan kim sola .tfislim ederse, iki cihanda vebal altınriartır. Sol ve koıııünizrnle mikadcİR edenler solu iktidara getirenlerden kıyamete kadar davacı olacaklardır» demiştir. Demirel ayrıca «Millet kendisi nin kurtarıcı olduğuna lnansaydı CHP Genel Başkanının şimdı boşluğa yapüfcı çagrılara lüzum kalmazdı» biçlminde konuşmuş tur. Bir süre basına açık tutulan AP Orlak Gurubu toplantısında Iskender Conap Ege yaptığı ko(Devamı Sa. 11, Sü. 4 de) CGP Genel Başkanı içinde bulunulan şartlarda «Demirel'in Başbakanlığında MSP ve MHP'li bir hükümetin ülkeye ve rejime yarar getiremeyeceğini» söyledi Feyzioğlu: Yenibir ANKARA, (Cumhuriyet Burosn) CGP Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu, dUn parti genel merkezinde düzenlediei basın toplantısında seçim sonuçlarını dfiJerlendirmiş, cCGP, AP Genel Başkanının başkanlıgında kurıılacak MSP'li ve MHP1İ bir hükümetin içinde veya yanında olmayacaktır. AP Genel Başkiını bu konuda fazla iyimser görünmektedir. îçlnde bulunduğumur şartlarda böyle bir hUkllmstin Ulkemize ve rejime yarar cetlrebilecek bir lormül olduğuna inanmıyorum» demiştlr. Çok sajida «milkerrer se^mer yazımı» bulunduğunu, CGP'ntn Alman Merkez Partisi «FDP (Kür Demokrat Parti). ye benzemesine karşın •eritildigini» b\ı nedenle, • totaliter örgütlerin etklsi» hale gelemeyecegini» öne süren Feyzioğlu konuşmasmda özetle şu görüşlere yer vermiştir: «CGP'nin güçlenmesi CHPyı aşırı soldaki örgut ve akımlariı karşı daha büyülc direnme gücüne kavuşturacak ve AP'yi ketıdi sağındaki örgütlere dogru 'ayıp gitmektpn kurtıuaenk haşh ca çaredir. Bu gerçak her geçeıı giln çok daha iyi uöriilecckiır. Almanya'da SPD ıle sagdaki parti (İCDU Hıristiyan Demokratlar) MC'ye katılmayacağız arasında FDP adlı Merkez Partisi olmasaydı Sosyal Demokrat Parti kendi solundakl Markstst unsurlann daha çok etkisi altında kaIırdı. Otuz yıla yakın Alman demokrasisl her alanda başarılı vfi saglıklı şekildo işleyebtlmiş ve natı Almanya'da her lkl uçtakl totaliter örgütler etkisiz hale gelmiş ise bu snnuç Rpniş ölçtlde Merkez Partisi sayesinde sağlan(Devamı Sa. 11, Sü 7 de) mceiıyor tZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) 5 haziran milletvekill vo kısmi senato seçimlerinde Aliağu ve Tariş'te çalışan MHP'li işçile rin milkerrer oy kullandıkları iıi diaları sürerken, dün Tepecik semtinde CHP îl Başkanı Dr. Ro dat Akman'ın birinci ilço seçim kunılıına itirar, ettigi 3'221 sayılı sandık ile sayı numsırnsı saptanamayan ikinci bir sandık bele ıçı oy dolu 2 sandık bulundu; ilgıliler durumu diyo zahıtalnn tarafından hulunıııu.ştur. Belediyo Zabıta Müdüni Türker Tlırkrli'nin dün ekıplrro snn dıkları toplatırken elc ucçtığını ncıkladığı iki sandi|>..ı kısnıi senalo sp(;imlerindo oyların atılclıRI sandıklar olduğu saptanmışiıv. MUhürlü olriuftu bildirilnn :\;22\ sayılı sanriıftın nçılmadıftı, anrak CHP'H seçmenlerin çogunlukta nldıığu Akasya mahallesinde bulunduğu Dr. Soclat Akman tai'iifından açıklanmıştır. Akman, duıumvm CHP'ye hil dirilnıpsindpn, sonnı partill iki avukntın sandıkların bulunduSu (Devamı Sa. II, Sü. 1 de) Seçenek I ı H P S "J l "y° r Kl'BÜn önü' V 11 I nıüzdc İki scçenck vardır: Ya 5 lıaziran önıesinin şiımU biiübiltUn koyulaşahilecek k»ranlığıııa göıniilit kalmak. ya da jcni hir v'özümün umuduna ve aydınlığına yünelmek. Birlncl scçenek AP Gencl Baskanııun ve yandaşlarmın savundugu formülclür. Bunlar 5 lıazlranda 4 yıl öncesint! uranla rialıa ilcrlcycrck en «üçlü parti durıımutuı koruyan CHI''yi bir yana itıııck ve «mllllyetçi» dediklc.ri tüm siyasal örgiitlcrl yenldcn blr araya getirmek sıırctiylo iki lnuuk yıldır ıınca aeısını çektiğimlz yapay cephe iktidarını sürdihme çabası içindc görüııüyoılar. Bu çaha başarıy» ıılastığı takdirde üllumiz. sayın Kcevil'in öıiRİirılüfi'ü gibi daha da koyu bir karanlığa Kömülecek, hallı Kiılcrck tüm ıınıudunu yitlrccek, uelkl de sıırıınlarımızı dcmokratik yöntomlerle çözümIrnıık olasıliRi büsbiitüıı ortadan kalkacaktır. Uğradıgı yf.ııilgiden nc dcnli «flulenmiş, ııe dcnll sagduyusuııu yitirmiş olmalı kl bu karanlık seçenege bel bağiayan AP Gencl Başkanı içlno düştüğü çclişkiyi bir lürlii görememektc, ya da görmek isteıneınektedir. 1973 seçlmlerlnde CHP şimdlkindın dalıa az oltnakla blrlikto sayıca yine en güçlü parti düzcyiııe ulaştığı zaman, «Millel bizo nıuhalefet göıcvi vcrdl» dlyebllen AP Genel Başkanı bugün ayııı seriııkanlılığı göstereıncmekte, «mllllyetçiler»! toparlayarak kendi fliyie lıu/üuğu yapay cepheyl kurtarmaya yabşınaktadır. Halktan 8 ınilynn oy alan milllyetçlliT bir araya gelmeli imiş. llangi mlUlyctçUer? Turancı milliyıatiler mi, müslüman tnilllyetçiler ml, yoksa Nccmeltin Hoca'tun deyimiyle kcndlsl glbl rcnksiz, kozmopollt, llbcral (!) nıilllyetçiler ml? Ya li mllyon oyla Türkiye'nln cn güçlü partisi ıılmak durumunu dalıa da giiçlcndiıen CHPV Kolcusuyla, nağcısıyla bu partiye ıımut bağlayaıı Atatürkçü, 1 lericl, sosyalist, sosyal denıukrat, ya da iilkcmizdc her rj«;yılcıı uııce caıı Küveııliğlne öziem duyan, dlrlik düzvıüiğln kurulnıasını vc korunmasını istcyen mllyoniarca yurtlaş'.' Unlar «milliyetçl» degil mi? AP Genel Başkanına soraısanız, hayır oıılar nıilliyetçl değildir. Bu ııedenle CHP bir yana Itilnıcli ve Ucrlde gcrcğl düşünülmck iizcre yanıalı boh(a ycnldcn unarılmabdır. () halde norınal zaınanına bir kaç ay kala AP Genel Başkanı ııe dnnıeye seçlınlerl crkene almak gereğini duydu? Bütün kampaııya süresince «Oylarını7.1 bir partide toplayınız, koalisyonlarla memleket Idare edilmlyir» diye bağırıp çağırdıktan Konra, şinıdi daha da yr.pay blçimdu eski yöntcme sarılmanııı anlanıı ncdir? Seçim sonuçlarına göro hıiKÜn daha tutarlı. Ma^duyuya ve demokratik ilkelcrc dalıa yatkın bir iktldar üorınttltt yok mudur? n | m Gcnol Raşkanı dofcru Le Nouvel, Observateur ve The Economist: "MSP'nin bölünmesiyle Ecevit hükümeti kurabilecek,, PARtS, (Cumhuriyet Bürosıı) Haftalık I^e Nouvel Observateur dergisinin dün satışa çıkun son sayısinda «Bülent Ecevit'in köprüsü» bHşlıgı altında Kenize Mourad lmzasıyle TUrkiyedeki se çimlerderı sonraki durumu inceleyen bir yazı yayımlanmıştır. «Aslında Ecevit, usta bir cliplomat gibi, Tiirkiyenin cografî durumundan yararlanmaya çalışacaktır» dıyen yazar, «Bundan önceki yönelicilerin Türkiye'yi Avrupa Ulkelerı tophjluğuna soknıaktaki başarısızlıklarının aksine (Biü Ortadogu, Akdeniz ve Kalkanlara nıensup bir Ulkeyiz.) diyen CHP Genel Başkanunn Tiir kiyenin Ortadoğu ile Batı arasındH bir köprli olması gerekliğıne inandığını» savunmaktadır. görUşlerini iizet leyen Kenize Mourad şöyle demektedlr: (Devamı Sa. 11, SU. 6 da) Siret Konferansında arsa spekülasyonunun müslümanlığa aykırı olduğu açıklandı (Istanbul Habcr Scrvlsi) Istanbul .Sheraton Oteli'nde önceki Rün açılan Uluslararası Ikinci «Slret» Konferansı çalışmalarını dün de sUrdürmüştür. Konferansın dünkü oturumunda TUrkiye Diyunet tşleri Başkanı SUloyman Ateş, «Hazrotı Muhammed'in getirdiği ekonomik düzen» konulu bir bildiri sunmuştıır. Din açıstndan ekonomiyt çeşitli yönleriylc inceleyen Diyt.net îşlcri Başkanı Ate.ş, bu arada arsa spekülasyonu ilzerinde de durmuş ve bunun hem MüslUmHiılıgn ve Müs lümanlıftın Retirdiği ekonomik diizene ters dUştügünU, hem de gUniimUzde pkonomiyi olumsuz yönde etkiledigini, hayat pahalılıgının artmasına neden olduğunu belirtmiştir. Süleyman Ateş, dinsel ekonomik raporunu sunnrken özetle şunları siiylcmiştir: «10 ya da 20 arsa alan kimse, bunları kendi ıhtiyacı için değil, ;irsn lıyatlurı yükseldiginde sat nıak ıgın almaktadır. Bu iş ise arsa fiyatlarının sürekli olarak aılınasına nedcn olmaktadır. Bu spekülasyon, iilkenin ekonomik liHyutını canlandırıp geliştircn tnşınır nıalların alım satımının tersine, ülkeye yarar getiırn ihlıyıi(;ları gideren bir alım satını rlegildir. Arsa ve akarlann belirli kişilerin ellerlnde toplmıniHsı. ülke üretimine yararlı katkıda bulunmamakta ve lıalkın ihtlyaçlarını giderememekledn; sadeue bazı kişilerin doyurulmasına ve pahalılığın artmasına hizmet etmektedir. nu nedenle aracılık işlemlerinin ortadan kaldırılması ve insanların müdahalesi olmaksızın yüz yüze alım satım yapmalannı (Devamı Sa. 11, Sü. 8 de) NEW YORK BM Güvenlik Konoyino, Kıbrıs konusunda sunulacak tasarı metni konusunda TUrk ve Rum diplomatlar arasında anlaşmazlık çıkmıştır. Bu konuda basına biİRİ veren. tasarı metnini hazırlamakta olan Konsey Başkanı William Barton, kenclisınin metinde, Genpl Sekreter Kurt VValdhetm'in Konseye sundugu raporda yer alan ifndelerl kullanmak istedigini. ancak Rum remsilcisi Zenon Rossides'in buna karşı çıklıftını sövlemlstir. Ronsides'in karşı çıkması, Tilrkiye'nin RM Daimi Tfimsilcist lUiyükelçi lltcr TUrkmen'in tepkisine yol açmış ve Ttirkmen, Waldhrim'in ıapr>rıında bulunnn ve «Adada ctivenlik konusunda istikrnr sağlanması yolıında ilorlpmr kaydedildiKinl> belirten ifadentn kul Büyükelçi Carım'ın cenazesi salı günü Türkiye'ye getirilecek RÜMA Türkiyo'nin Vatikan Büyükclgisı Taha Carım'ın öldürülmesiyle ilgili olarak ltalyıın polisinin Enneniler arasındaki uraştırmalaıını sürdürdüğü büdırilmektedir. îtalyan polis yetkililori, Roma'dn Ermenılerın toplu olarak bulıındukları kesimlerde özcl ekiplorle araştırmaların yapıldığını, ayrıca sınır kapılarında ek güvonlik önlemleri alındığını söylemışlerdir. Görgil tanıklarının ifadelerine dayanılarak çi/ilen saldırganın robotfotoğrafları da polisc dafiı tılmıştır. (Devamı Sa. 11, Sii. H da) Kıbrıs Barış Gucune ılışkın karar metni konusunda anlaşmazlık çıktı lanılmasının yerinde olncagını Barton'a duyurmuştur. Türkmen buna ktırşılık, «eçen yılki metinde yer alan «Türk bırlıkierinin adanın Kuzey kesiminden çekilrnesi. deyiminin bu yılki tasarı metninden gıkanlmasuıın yerinde olacağım söylemiştir. Zenon Rossides isn, geçen yılki metnin kelimesi kelimesine aynı olmak şartiyle yenldon Konseye sunulmasııu istemektedir. Barton, GUvenllk Konseylntn 15 Uyesl ile yaptığı ve 40 dakika süren görüşmede, Türk ve Rum diplomatlan arasında başgösteren anlaşmazlık konusunda bilgi vermiştir. Konsey danışma ntteligindeki toplantısına, yarm devam etmek Uzere dagılmıstır. Bu arada yapılan bir açıklamada, Barton'un, Türkmen ve Rossides'in yarın bir araya gelerek sorunu bir kere de kendi aralarmda görüşmelerini sağladığı belirtilmiştir. (Devamı Sa. 11. Sü. 7 de) ÜçTÜMDER üyesinin kayıp olduğu bildirildi; ODTÜ öğrencisi Ertuğrul Karakaya Salihli'de toprağa verildi (Cumhuriyet Haher Merkezl) Tüfkiye Milİi Gençlik Teşkllalı (TMGT) tarafından dUn yapılan açıklamnda, TUm Memurlar BirİRşme ve Dayanışma Dernegi (TÜMDER) Uyesi Uç arkadaşlarının kayıp oldugu ve hayatlanndan endlşe edildigi bildirilmiştir. TMGT'nın açıklamasına ^öre, Ahmet Unsal ve Muhnrrem Deınirel, en son olarak 21.5.1977 tarihinde TÜMDER binasmdan çıkarlarken Röriilmüşler, o gilnden bu yana kfindilerinden bir haber almamamıştır. Gençlerfn ailelerinln yaptıgı arama glrişimlerl(Devamı Sa. 11, Sü. 4 de) Seçimi kaybeden eski Çalışma Bakanı Kazan'a Almanya'daki Türk işçileri iş bulmayı önerdiler KÜI,N (ANKA) Federal Almanya'da çalışan TUrk işçileri, eski Çalışma Bakanı ve MSP Kakarya milletvekili Şevket Kazaıı'a bir telgruf çekerek, scçimleri kaybettiği için, işsiz kalmasın diye, isterse kendisine Federal Almanya'da iş bulabileceklerini bildirmi.şlerdir. î'ederal Almanya'ya yaptığı ziyaret sırasmda Türk Işçilerint erken emeklilik istedikleri için ploştiren ve işçilnre 65 yaşına kadar çalışmalarmı öneren Kayan'a Federal Almanya'daki TUrk îşçileri Emeklilik komitesinın gönderdigi tclgraita Köln'(Devamı Sa. 11. SU. 8 de) İMırl K o m c r a ı i M i u ı/.lıvıııiı ı .II.IMIKI.I lai' tlikkali vcJUMirılıı (Kntoğraf: All ALAKCŞ) Adalet Bakanı mahkemelcre görev bölüştüremeyecek • 14 YA5INDAKİ KIZI IGFALDEN 6 8 YIL HAPİS TEHIİKESİYLE KARJI KAR5IYA KALAN GUAN D0, CEZAEVİNDM IIİKAHTAN SONRA KÜÇLK EJİYLE BAUYINA ÇIKII tZIMtR Kuçük yaştakl bir Türk kızmı iğfal ettigi iddiası ile Kuşadası'nda tu tuklanan Fransız Tatil Köylerinin Dönatım MUdürü Reno Guando, dün kıyılan nikâhından sonra serbest bırakılmıştır. 15 günden berl tutuklu bulunan kulüp Mediterrane' nin Donatım Müdürü, cezaevinden çıkarçıkmaı 14 yaşındaki TUrk eşi Şaziye GöncU'yU koluna takmış, bnlayı için bilinmeyen bir yere Eitmiştir. Tüm Fransa'da ve tatil köylerinde skandal olarak vasıflandırılan dilden dile dolaşan söylentilerle aşkı hir masal haline getirilen Reno Guando'nun aşk hikâyesi, bir ay öncesi başlamıştı. Genç ve yakışıklı Müdür, sczon başı olması nedeniyle dllnyanın dört bir yanındald köyleri dolasmaya, ihtiyaçları tespit etmeye başlamış, bu arada Foça ve Kuşadası'na da uğramıstır. Ada'da tanıştığı Şaziye Gön(Devamı Sa. 11 Sü. 8'dc) ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Anayasa Mahkemesi, birden ı,ok dairelere ayrılan mahkemelerde Adalet Bakanına, işlerin türüne gore davayıı bakacak göIRVIİ mahkenıeyi saptama yetkisini tanıyan yasa maddelerinl iptııl elmiştir. Kapanan Devlet gtivenlik mah kemelerinden sivil mahkemelere ııklarılnn davaların hangi mahkemelerde bakılacağına ilişkin Adalet, Bakanlığı'nın bir genelgesine itiraz eden îstanbul îkincl Agır Ceza Mahkemesi'nin, Adalet Bakanlarına bu yetkiyi tanıyan Ceza Mahkemelerı UsulU Kanunu ve cklurinin Anayasa'ya aykırılık lddialan, Anayasa Mahkemest'nce do yerinde görülerek ilgili maddeler lptal edilmiştir. Anayasa Mahkernesi'nin oy çok luğu İle aldığı iptul kararımn gerekçesinde özetle şöyle denilmektedir: «Adalet. Bakanlığı'nın tş briltlmü hususunda mahkemelere gön (Devamı Sa. 11, Sü 7 dej Hükümeti CHP Kuracaktır Orhan 5 HAZtRAV «eçlmleriyle nrtaya çıkan «onuı; şudur: Kendllerlıır Mllliyct(,i adını veren, cerçekte INC çağda? mililyetçilik aıılayışına ters diişen Faşist güçler parlamentncla azınlığa diigerek kesin bir yenlİKİye ıiKramışlarriır. CHP, % 42'ye çıkan oyu İle 450 üyrli Millrt Mecllftinde salt voğunhiKa kil payı yaklaşmıs. Cumhuriyet Scnatosıınun genel oyla seçllrn 150 üyellğinln salt çngnnluğunu elde etınlşlir. Millet Mecllsl vc Cumhuriyet Senatoüundan olıısan K3S üycden kıırıılu TBMM'nde ccphpciler azınlığa düşmüşlcr, demokratik .intavısa bajjlı llericl cruplar İse aalt çoğunluğu sağlamışlardır. TBMM'nln genrl srçimlrr sonunda kazandığı bıı görünümünde hükümet hangl »lyasal parti vc ya partiler koallsyonu tarafından kurulacaktır? Şili «işkence APAYDIN gemisi» «La Esmeralda» Antalya'ya geldi Faşist Şlll Cuntasının İşkence gemisi olarak nitelendirilen «La Esmoralda» dün Antalyaya gelmiştir. Geminin yarın da Istanbul limamna geleceği blldirilrruş tir. Bu arada DtSK Genel Sckreleri Mehmet Karaca dün verdlgi demeçte, «La Esmeralda»nın Şıli'dekl faşist Pinochet yönetiminin izlerini taşıyan bir gemi olduğunu belirferek. Şili'dc Başkan Allende'nin yasal hal^t karsı ABD empcr(Devamı Sa. 11, Sü. 7 de) Kuşadasında NADÎR NADİ (Devamı Sa. 11, Sü. II rtr) iğfal ettigi Türk kızıyk evlenen Fransız cezaevinden kurtuldu MUSTAFA EKMEKÇi'nin ANKARA NOTLARI kesin Nomiçlardan önce yapılan hes.ip yanlışlıklaıı İle Millıt Meclisinde salt « . • " • ğunluğu clıle cttiği izlenimiııin arkasından, kesin sonıırlarla Zl'i iivede kalınasının yarattığı luışkulu ortamdan yararlanmak istcyen seçimIrrin yenilpiye uğrayan llderi AP Genel Ilajkaıunııı, ceplıenin yenlden hükümet kurablleccğt vnlundaki demago.iik çıkışian aldatmacadan öteye bir değer taşıınamaktadır TI5!MM'de çoğıınluğu sağlaynn, M. Meclisinde Is» güvenoyu almak Içln yeterli giice ulaşan CHP' nin tek basına hükümeti kurmasmdan başka bir çözüm yolıı Rörülmemektedlr. CHPMSP koalisyonıı ise Millrt Meclisinde sayısal açıdan dalıa EÜçlii bir de.steğin saçlanmam yönündcn bu çözümün alteınatifinl oltışturmaktadır. (Devamı Sa. 11, SU. 1 de) TAN ORAL'ın ÇİZGİSİYLE (7. Sayfada)