Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CVMNUfeim 15 lmsere fltljman deRlllm ben; >»n<Mml dlnlediğ m, geriye dttnUp baknğını zaman butün vaşamımda hıç kimseye Ama kimseye rîütman dpğlllm diye herkesle dost, barışık da dpgılım Aksme, tutkular, savgıler, dostluklarla dolu olduğu ölçüde, sayısız kavgalar. çekişmeler, kııgınlıklaıla dolu geçmış vasamım. Beftenmedijiim, sevmedıgım ınsanların «>a^nı, beğendiklerımin, sevdiklerımin çok Ustünde. Nedır ki sadece beğenmediğım, «vmediğim, karM oldUKum vprdıgım ınsanlar onlar Hıç 4iri düşmanım değll Onlar bana düşman olsalar bile, ben onlara düsman değıhm YaşadiKimi7 dcmemde bir ya7iya boyle başlamamn ne türlü yanlış anlaşılmalara yol açacağını bılmiyor değılım Kıml dar canlı, roşkun rophımrııların, ne demek yanı, faşızme duşman değıl mısin, kapıtalızme düsman değil misln, dıje başlayıp, kendilerının karşı olduğu, beğenmodıgı canlı cansız ne varsa sıraladıklarını, lstedıklen karşılığı verme/sem beni en azından uvurgezerlıkle suçlamaya kalktıklarmı duyar gibiylm. Öfkeyle, «Yağma yok!. Onlar blzl kurşunlnsınlar, boğazlaMnlar. sovsunlar, nç bırakeınlar, bı? halâ, onlan düsman hılmpyelim, gUnu gelınre hpsap sormayalım, dyle ml?» dıya karşı çıkıyorlar bana. Hayır Bu değll benim dedtğtm Elbet haklı bir yam var bu bfkelerının Ama haksız, olçüsüz bır yanı da var Geçmiştekl haksızlıkların, yasa dışı davranışların hesaplaşmasına bu turlıl gıdildi ml, bütün suçlu görülenler dUşman bellendl ml, sonu gelmez, uzar glder bu haksızlıklar zinciri Glderek lıaklılarla haksızların yer değiştirmesıne donuştüğü hıle olur Geçmışm hesabı düşmane* duygularla değil yasal yollardan sorulablllr ancak. çağimızm Oncülert deftl. KiUphklarda kalıyor en ileri dUştinrpler TUmüyle sancılı bır donem yaşıyor dunyamır KUtleler sloganlarla ayaklandırılıyor, alabildiğüıe kbrüklenıvor hpnüz bllinçlenmemij yıgınlar arasında düşmanlık duygulan Çunku kolay yol bu Polıtıkacılar, çıkar Urupları, go?ü kapalı olarak karalıyorlar kenriilfrıne karşı olanları Kalabalıkları el altında tutmak içın toplu hedefler »eçıyorlar Bu yoldan uluslar ^ııçlanıvor, karşı polıtıkacılar suçl»nıyor, ya7arlaı, sııadan vatandaşlar «uçlanıfor. Herkesm adma düşünduftunü one ^urenler, birpvın bağımsi7 olarak duşünmesını kısıtlamaya knlkıyorlar Boylehkle, adpta eski Yunan traItedvAsındaki gıbı dostluklarla düşmanlıklarda bn yargılar kdkleşıyor yenıden. ' nnfliT srâfnaiı herhalde Gerçekte en llerl atıhmlarıyle pn ılkel donpmlpfı halâ karışır durur dünyamızın YpryüzUnde vaşayanların kaçta kaçıdır insanlığın zengın kultuı kalıtını ozumleyerek günümüze ulaşan? Büyük çoğunluklar barbarca dııygularm geçerli olduğu çağlarda kalmıştır halâ. Eskı uvgaılılların kalmtılanvle, gunümüzde, o/rllıkle Rprı kalmış bölgelerin Ukel kbylerıni karsılaştırtnak kolaylıkla doğrular bu gerçeğı O köylerın halâ bvından ıkı uç bın yıl oncesınin kultür düzeyıne vaıamadığını görürüz. Boy le oluncrt çaftının bilmcine varmış bır insnn, ne diye düşman olmalı kendisindrn geıı kalanlara? Her 1leri düşunce bır umut taşır. Gelecekte başkalarınm da o doğruya erebılecpgl umudu Yanı, buftün karşısındakı insanı, gUn gplerek yanında yer almış goıerektır onde olan. Stelnbeck'ın Bıtmpyen Kavga'sında, eski bir partill «Uğrunda savaştsgın ınsanlar spnden nefret edecekler» der Jım'p Jım, «Bılıyonım» dıye karşılılc vprır, yınp de partive gııer Dogru dllşUnduklerıne inananlar, dılşundüklerının doğruluguna olan lnançları olçusunde hoşgrtrülerınl genlj tutarlar. Şıddet, çoklukla haksızların §awu> ma sıl&hıdır. însanlığın başka bir talihsızlığl de her doğan çocugun, k»lılım voluyla pek az $ey taşımaııdır geçmı?in külturünden. Uvgar bır ana babadan dunyaya gelen çocuk dogduğu gun alınır, ılkel bir toplulukta yptiştırilirse, anasmın babasının dpfeıl, o ılkel toplulugun goıgusunü benımspyerek büyuyecektir Çagdaş bir toplumda çocuk. ınsanlık taııhırnn geçmış evrelerini hızla gerıds bırakarak, insanlığın kültUr kalı'ı m çeşıtlı yollardan hızla ozumleyerek olgunlaşır Bu gcr^ek, gerl kalmış toplumlarda hafifletlcl bir neden olarak, bagıilanmasım k«v laylaştırır bazı suçluların. Düçman gozüyle bakılmasını önler bu gibılere. Hem, ne demek duşman* Kapsammı tıracak olursak, inıanı küçük düşurecelc türlü çevler bulunur bu kavramın hamurunda Bır çesıt hileli mal gıbıdır Kın vardır gara7 vardır dusmanhklardn tçındpn pa^arlıklı olmak, lkl yüzlulük vardır, a^ağılık duygusu vardır, siddet vardır, kanunsuzluk vardır Çagımı/ın sevgıyı, hoşgörüyU önde tutan ınnanlııc anlayıjma göre geçmişin sözlilklerinde kalması gereken bir kelime değll midir duşman? îlk çağlarda kestn çızgılerle ayrılmıştır lyllerle kötuler, dostluklarla dtlşmanhklar. Insanın yazgısı önceden belırlıdır Cezalandınlacak olan cezalandırılacaktır Bunun ıçındır ki eski Yurıan tragedyasında insan, yazgısını değıçtırmek için Tanrılarla savaşır durur. Durmadan yenillr bu umutsuz savayta. Kıral Oidıpua lanetıni kentten kente sırtınd» taşır. Zalim Kreon'la kardeşinl mezarına kavuşturmaya çalışan Antıgone lonuna kadar birbirlenne düyman kalırlar. Eski Yunan Tragedyasının bu acımaıı* «nUyışım llk sarsan İsa oldu belkl de. Sağ yanağınıza vurana solunuzu çevlrln diyordu. Aradan geçen lkl bin yıl, llk bakışta îıa'ya hak vermeyl güçleştirlr fibl görunür kimilerine Inıanlık, îsa'nm öğüdüne uyaraJc düşmanlık duyguiunu buabUtün söküp atamadı ytireklerden. Şu da yar kl dUşmanlıklarla hiç bir olumlu çbzüm yoluna ulaşılamıyacağım kanıtladı bu ıtlr* içlnde. lnsanı IUÇIU kılan nadenlerl lnıanm dışında aramaya başladı. Toplumsal koşullann değlşme•ıyle insanm yazgısının değışeblleceğinl anladı. Çağdaş dram, çağda» roman, eikl Yunan tragedyajımda olduğu glbl, Tanrıların gaıabı karşısında yalnız bırakma» lnaanı. Duşman tut> maz. Toplumun, yanlı» ya da ekslk eğitimln kurbanı olarak görllr. Nedlr ki uygulamada dünyayı yönetenltr GUnün birınde Blrleşık Amprika'ya gltmeye kalkiyorsunıi7 gıtme dıyp dıkılenlpr çıkıyor karşınua. A\ik atma, Vietnam katıllprinın ülkesıne. Sovyet Rusya'y* gıdecek olursRnız, ba»kaları gıtme dlve kopürüyorlar Boyle böyle, Arap'tan jana olan t^raıl ı, t^raıl'den yana olan Arap ülkelerını Şah ın düşmanları Iran'ı, Franko'yu sevmeyenler tspanya'yı yasaklıyorlar başkalarına. Kvet. kotü hükümetler, çürüven rejimler vardır dünyada Ama o Ulkelerde dostlarımızla, karşı çıktıgımu Insanlar karışık yaşarlar. Birleşlk Amerika, küçük politlkacılardan önce Whıtman, London, Faulkner gibl büyUk yazarlarm ulkesidir bir edebıyatçınm gttzunde Rusya öyle, Iran oyledır. Malraux'un Umut'unda, köylü bir çocuk, az Bnce kurşuna dizilen Uç faşistın kanına parmağını batırarak, duvara FAŞIZME ÖLÜM dıye yazar. Cumhurlyetçl Manuel, ürüntuyle lzler bu olayı. Bir duvardakl yazıya, bir de yerde kalmış ceıetlere bakar, yeni Ispanya'yı hem bunlardan hem faşistlerden korumalı, diye düşünür, lkifl de birbirlnden beterl En doğru, en insancıl doktrlnler, uyrulamaya geçlldlğlnde, katı reilmlere, şıddet» dönüsUyor»a. »loganlarla yayılan bu tUrlü dlişmanlılc duyjul»" yüzünden dönüşüyor. lnsanlığın kültür kalıtını gereği gibi özumlememlş. aevgıden, hoşgörüden, acıma duygusundan yoksun olanlar, bellediklerl duzeyde kalan görüşlerle gerçekten lleriol olamıyorlar. Hala geçmişte yasamakta direnenler, lnaanlığın tarihsel gelişimlnl gormpk Utemeyenler daha da güçleştiriyor insanlar aıaaındakl anlaşmayı. Böylellkle ln»anlığın acılan •ürüp gldiyor. GUnümüzde hala duşman olabileceğimi* tek »ey varsa, o da, yasal haklaruu çığneyerek lntanı lnsana kırdıran düşUnee olabilir ancak.. mı K OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Düş'ten Düşe üüşe Kalka alçın Küçük'iın 7 M«vı« gıınlü Cumhuriret Ffconem! sa\rasıml«kl jazısında, lktisadi Kalkınma Vakfı Başkam Sana\l <)daxı eski BaM'anı Hrtııüıııl So\snlın llginç •Aılerini okudıını. AKT konıınuııd» demiş kl Savın Soyaal: « HılınçsızdiK Ben şahfcim ıçın fx)ylı\yorum Ben bunun fusununa tadına kandım Ben Atatuık çooıiftuvum. Baö. benım hednfırn dedim, orava baktım Ortak Pazar ile entenre ohıyoruz, ne nıutlu dedim Ama sanayıde bu kadar tecrübem yoktu. Ddnya ekonomisının mesafelerinl kalkınmışların çıkarcılıkiarını bu kadar bilıvordum. Ştmdl g«rüyrnım ve dıyorum kı, bu trümrük bırlığıyle yani 12 30 yılda, GATT'ın izin verebildlğl llmitlerde, gerı kalmış blr UİR«nin kalkınmıslarla beraber, gumrUklerimlz beraber, aıtır gümıiıkle alışverış, bunun Türkçesi sanayle vedadır » lalçın Kıiçük de divor kl: « Sosyalistler başından beri Ortak Pazar'a karşı Çlktılar Sermaye orRtıtleri Ortak Pazar'ı savundu Sosyalistler aanayileşmeyi düşünerek, «konomik gerekçelerle karsı çıktı Sermaye orgütleri, açıkça soylememekle btrlikte, slyaaal ve sınıfsal nedenlerle Ortak Fazar'ı savundu. Şimdi ekonomık gerekçeler nerkese batıyor. Değişme, ve Soyıal'ın d*yımivle «bilinçlenme» bu yvizden » On yıl onceMnln Tiirklyeslnl diİBfincllm. Blr yazar, Ortak P«7»r a karşı rıktı mı bovnuna vafta aüilıvordır Komiinlnt!.. Slmdi yalnız Kılııgrul Sovsal riet.ll, ssna>iclleriıı çogıı, \nktivle komünİKt ıttıliklerl j.t^aılarılan daha Imlı ve keskin Ortak l'arar a karsı durmakta Ne varık kl arada vltirllen ıııun vıllardır. Kim veıılden kazandırabillr bu değerli zamanı Tiırklvp've' Hlç kim.'p. Gerçekte Frtuftrul Sovval'ın sftzleıi lalnı/ «billııclenrno ricfM, bir çrslt ««7 eleştırl» de »avılablllr. 8olcıılar hunca Içtenllkle «ozeleştlrl» yapaımyorlar. l strlik Sovsal. bir isad.ıım eibl konuimınnr; duş kirıklığının yarattığı blr romantlzm var suyleyişlnde . Ancak buçun en ı<'tklll klşiU'rivle i^aıUnıları ve «anaririler kesimi gerçeklere tam ulaşmış layılahilirler mi? Düş kırıklığı gozlrrl açmış mıdtr? Sanmırorıi7. Tiırkive, düş'ten düş'e sıçrama>a haıır blr ulkrdir. A/ gelişmişlıghı hastabğı mıdır duş kurnıak? Yokaa ıılusça rüva görmeye yatkınlıjhmi7 mi \»r'r Blr zamanlar Turan rü<aları gordıık hala jorenlerimic var ya . Sonra Amerlkan rüvasına daldık . Ardından Ortak Pazar'ın dııslerine kapıldık .Şlmdi tslam Konferannının uçan halıuna büimlş; Hnnın ReşU'ln hatine> lerlne doğru uçııyorux. Blrkaç gıınden beri yHnetlcilerin dediklerine, gazetelerln yorumlanna, açık oturumlara, de. nıeı.lrre, «iiylevlere baktıkça; çoğu zaman hrpimizin »tfyla» dlği bir drvlsl yınelemekt«n kendiml alamıyorıım: Biz atlam oünayız. Ovle^ine kaptırınışız kl kendimi/l, aman Allah Heplmin Arapça oğrenmeıiyız; Ulam ulkelrrlvle iç ıre kucakkucaga >açıamaliM/, fHİanbtırıı Halifelik devrindeld tibl Inlnmın başkenti vapmalıyu. Hem zengin dlndaşlanmızdan petroldo larları alıp, hem ııcus akar vakıt »aclatnalı, hem de hu ülkelprde İş ^apıp hepslne tumen tünien mal natmaliyız. Aç tavıık kendlnl arpa amhannda sanır, lçinde jaşadığımız rkonomik bunalımdan nefral daralan bl/.lcr de, kıırtıılu^umıızu Osmıınl'lar Rİbl Arap'tn aranıava ha/ıri7. Hazırız ne KOZ! t^panya'daki şatolnn çoktan vıktık; ^ıcak çollerdr kıım uzerıne düitrn «ara\ların trmpllcrlnl alıvorur, Hrsap, kitap, plln, olçU dlve hlrşev knlmamış: blrlm hafi7İar ellerinl kulaklanna atmıs. l'acı fışfı^lara gazel okuyorlar; oyıa hscı fılfışların föılerl velfecir okııyor. Rsklden bııvııklrr saf ellrrinin Isaret parmagıyla duvara btr ivarrt >»parnk corııklara derlerdl ki Bak fiırav.ı vnrı^orıiırı; bu gUllsle sonunda kafanı ylne duvara çarpacaksın; aonra sövlemedin deme! . AET (Ortak Pazar) tle Tuıklye arasındaki anlaşma 1 H * 9 8> ir, imralandı 13 >ıl «ınnra (13 rakamı uğursuzdur) kafayı duvara çarptık. Bakin yine *uraya vazıyonun* Biz bu kafavla gidersek tslam iillcelerlnden umduğmıızu bulamayız. Sayın Soysal'ın deylmlyle «Batı'nın limununa» kanıp kazıği yedik; Blmdi de Doğu'nun hal&vetine kendimlzi kaptırıp çtillerde •erap gonivoruz. Blzlm g07iımUz. hep dışa dbnük mii kalaeak? Bir ulıiRiın kalkinmamnda ve yttcrlme^lmlr kendl benllfrine \t 6x kamağuıa (uvenmrnln geçerli oldugunu ne zaman anlıyacağiz? DÜŞMAN Necati CUMALI Y Kanunlan uygulamakla vukUmlU yargıoın durumunu dü^Unelim Yargıç da ınsandır Elbet kendıne gore doğru yanlış gorüşlen, kamları, kendıne ozgü bir inanç dunyası vardır. Her gun karaılar vermpk durumunda olan yargıç, ısıne, kışılığınl kanştırdı mı adalet değildlr uyguladığı. Yargıladığı kımse ne kadar yaban, ne kadar bilısız, ya da ne kadar kendıslne ters enlayışların görüşlerin adamı olursa olsun, yargıç kendı olgurUuğunu, kültUr dü7,cyinl koruyacak, yargıladıftı klmse lle kendlnl Olçmeden, karşılaştırmadan, nesnellıkle karar verecektır. Dogrusu da budur. Yanlış dtlşunüyor dıye, çlrkın ışler karıştırmıs ya da karift.ırıyor diye, kanun dınlemiyor dıye, duşman bellememız doğru mu bır insanı? Yaptıklaıına karsı olmak düşman olniayı gerektırır ml bır lnsana? îlkel bir duygu olmaz mı bu tUrlü düşmanlık? Toplum aorunlnrını çözmektekı en büyük güçluğil, yeryüzünde yaşayanların, insanlığın llezi uygarlılc çlzglsine hep blrllkte ulasamamala "Biz Bize,, Benzemesek! OKTAY AKBAL Evet Hayır Eski Yazı, Eski Kültür Sorunu ski yııınya. Arap vazısma dttnüş özlemi, ssğcılarımızın sık mk ışledlkleri konulardan biridır. Bu yanya dönüş için gerekçe dıye İleri sürülenler şunlardır. E ıra mra telefonlar. Atarmn bir Jftton, heklernln dttdttk seslni Birlsl seslenir. o bozuk. ötekine geçernin, beklersın. Se» yok. Dcrken bafka bir yere. Başını çevirip bakar•ın. herkes almış ahlzeyi bekllyor Konuşan vok Belki hir kopede her nasdaa bir yurttaş bagınp durmaLta O da sesint duyurabilmek çabanında! Heıken hirblrln* bakar durur. Ne bu iş, yinc çalısmaz bu telefonlar diye! Klmlnln aceleal vardır, kimi bir haber verecektlr vakmına, ktani bultışma aaatlnl kararlaştıracaktır. Her lnsaıun kcndl derdl! . Ah bir lşleae »u ahizplerl S 1) Arap yazısı, dınimizın kitabl Kur'amn yazısıdır Kur an Arapça oldugıı için, bu dile en uygun yazı olan Arap yazısını kuılanmakta zaruret vardır Dılimi7de, bUyük çapia Arapça asıllı kelıme bulunduğıına gore, bu kellmelerı ya7mak için Arap yazıstna geıek vardır 2) Arapça dınimizın dilı oldugundan, dınımm ıyi bğrenmfk ıçın Arapçayı ve dolayısıyle Arap yazısını oğrenmek, bır zarurettir Kur'an aynı zamanda bır bilim kıtabıdır. Batının butun bılımsel buluşlarının Kur'anda yeri vardır 3) Eskı kültürumuzden kopmamak ıçın Arap yazısını bılmemız şarttır Şımdı, konuyu, yukardaki sıraya gore ınccleyelım 1) Daha sbzlerimizin başında hemen şunu bellrtelim ki, Arap yazısı, Arap dilıni dahl tam yazmaya yeterli degıldır. Zira, Arap yazısı, sesli hoıflere bnem vermeyen bır yazıdır Oysa, bır dilın doğru yazılıp, doğru okunmasında aeslı harflor baş rolü oynar. «Mkdr» kumesının Mukadder, «r\ylî,ab» kumesinln Beytusşe bab, «Cmhvryt» kümesinın Cumhuııyet, «Mtfryk» kümciinın Müteterrık, «Mhkk» kumesının Muhakkak okunacağını, bırısinden bğrenmedıkçe, bılmenlze olanak yoktuı Arap yazısını oğrentbılmek ıçın, bır hOLanın rahlesl onünde yülarca dız çbkme geregı vardır. Hattâ bu bile yeterli degıldır. Zıra, Arap yazısının geçerli olduğu dönemlerde, bütün oğretımlerinl Arap ya7isı ile yazılıııış kıtaplarla japmı* aydınlardan kaç tanesının doğru yazıp okudugunu, o dönemlere yetışmışler bılir İNSAN BİR YABANCI DİLI VE YAZIYI, 0 DILJN BılıMSEL. KÜLTbREL. YAZINSAl. TEKNOLOJıK YAPITLARDAN YARARLANMAK ıÇıN ÖGRENıR. ARAPÇAYI VE ESKı YAZIYI ÖGRENMEKLE NE KAZANACAGIZ. ARAP ALEMıNIN KÜLTÜR DÜZEYI iLERı DEGıL K!... yazüı olanlar Kur'ana uygulanıalar yalulmalarj jer«kir zira, Kur'an varken, bır de onlaıa gerek yoktur, Kur'ana aykırı ıseler, Allahın kelamına avkırılık kıifur. dür, yıne yakılmaları gerekır » bilim 20 yuzyıl ınsanına Kur'an'dakl bılım değll, çağdaş bılım, karntlı bılım, uygulamalı bılım, akılcı bilım gereklidir İnsan bır vabancı dilı ve yazıyı o dılin bilinwel, kültürel yazınsal, «edebl», teknolojık va pıtlarından yararlanmak için öğrenir Arapçavı ve Arap va/ısını oğrenmekle ne kazanaoaği7? Arap uvgarllğı olelı PII H 12 yuzZ yıl oldu BugUnkU Arap âlemlnin kültUr düzeyı ise şuphesız bızden gerl. Sağcılarınuz bunu hâlâ anlamamış olmakla ne büyük bır gaflct ve dalâlet ıçinde yUzdüklerının farkında değüler 3) Arap ya7isına donUş gerekçesi olarak kala kala, e^kı kUHUrümuzden kopmama endişesi kalıyor Fakat, bunun içın Arap ya715i ve onunla blrlikte Osmanlıca oğrenmek, fazlaca bir gayretkeşlık gibi geliyor bana önce şu noktada anlasalım: Nedir eskt külturumuz, mıllî kultürümUz denen şey? Divan Edebıvatı eserleri mi? Tarihsel bel(je,er mı? Uluilararası bılime katkıda bulunmuşuz da onlara aıt eserler mı' Bunlaıdan, bu gUn hSl* değeri olanlar, bugunkü vazıya v* dıle çevrilmektedır. Sonra, bu günktl mılyonlarca ortaokul, \\f ve Universıte bgrencisi ıçinde eski edeblyata, tarlhe mer.ıklı kaç öğrenci bulabilırsiniz? Bunun kü çilk bir rakam olacağını tahmm ederslnız Bu gıbller, eskı yazı da, Arapça da, Osmanhca da oğrenebilirler ögrenmektedırler de. Bır avuç ınsan için milyonlarca gend Arapta ve Aıap ya7isı öğrenmeye zorlamak, saçmalıklann en buyüğüdür ve esasen uygulanamas bir saçmalıktır Kanımca, AtatUrk devnmleri lçinde en yllcesl yazı devrimidır. Zira, bu günkü yazımız, yalnıs kendi dilimızi değll, Frnnsızca, Ingilızce gibi Batı dıllerıni ve Arapçayı dahi en doğru şekild* yazabilir Ben bunun denemesini yaptım DilbiHmcl bir kaç Fransız arkadasa, her Fransızın bildiği bir şiiri, Transızca bılmeyen blr Turk ışçısıne Fransuca aslından okuttum Dılbılımcılerin hıçbıri, okunanm ne oldugunu anlamadılar Bu seler, aynı şıiri, Türk ımlâsı ile yazarak okuttum Dılbılımrıler, okunanın, IA Fontaine'ın Ağustos Böcpgı ile Karınca şiiri olduijunu, ağızlan bır karış açık kalarak, farkettt ler Batı'da da alfabP, bırdeld deneye göre nlaha muhtaçtır. Vehbi BELGiU larrtan hanglsi lle yazılacağını .Mj varın hesap edın Arap yazısının Arapçayı bile ya7maya tam yeterli olmaması nedeniyledlr ki bir çok kelimeleri en yetkilıler bUe, yanlış telaffuı ederler ŞağcUanroızın. bizlerl yenıden bu azdba sokmak istemelerınin nedenı nedır9 2) Dın ve bılım oğrenmek için Arap yazısını oferenmemızin zorunluluğu Uzerınde de epey mUrekkep harranmaktadır Arap yazısını, sırf Kur'an okumak İçin bğrenmek anlamsız bır şeydir Zıra, Arap vazısını bllen, yine blr hocadan Arapça da oğrenmpzse, Kur'anı okuyamaz, oku sa anlayamaz Okuyup oğrendiğl nı bır an için düşUnelim Ne çıkarak bundan? Amaç, Tann'nm emırlerini oğrenmekse, bunun için Kur'anı aslından okuyup anlamaya gerek yok Aksınl söylemek, Türkiyede kımsenin müslümanlığı bılmedığinl ileri sürmek demektlr An», nrf dln fttıenımı yapanlara bır diyerepinıız yok Onlar Arapça da Arap >azısı da bgrenebilırler Günümüz insanı, ksa ömrünUn buylik kıs nıını dın ogrenımine ayıramaz Ztra, çaj;d*5 lnsaıun ıhUyaçları lçinde, dln lhtiy^cı, bu g^n ^ltın cı yedınci sırayı tutmaktadır Kur anın bır bilım kitabı oldu ğunu sovlemek de gUnümüzun bilim gerçeklerine aykırıdır. Hazreti Muhammedın «Bilim için ge rekirse Çine gidın» sdrU fizik kimya, bıyolojl, matematik için »Öylenmemlştir. Amaç, din bıllm leridlr Zıra, Islftm dıni ile ılgilı her şey bilim adıyle anılır Arapçada llmi kelam, ilmı fıkıh, ılml tefsir gibi Bu anlayışa göre bilim Kur'an ile eşittir. lskenderıyye kütüphanesindekl kitaplarm yakılması için emlr veren Hazretl ömerin şu sözleri, o zaman Içın bllimden ne kastedildlğını açıkça gostermesı bakımın dan enteresandır. «O kitaplarda öyle komılar i»r ki içinde >a^xdıgımi7. Içlıı, rtaha riofrufu Içlnden çıkamadığımız İçin, gozumuze görünmüyor, daha dı>trıısu, Rorme7, anlamaz, «lııvma/, olu>oruz oııları Dogal bunlar, deyıp ^eçlyoruz. Evinl araraın, «mcsftuV* Uarnti. vcrır durmadaıı, ovsa de^tldir. Senl ararlar, karşıdan «es eelmez. Ya da. aes gelır« aruln seıln nltınez. u&'u. çpvlrlcstn, tıun sıTırlan çevirirsln, daklkalar geçer, yanit yoktur Bu, krndl evlmlzdeki, Işyerlmizdeki «eruvenlerimlz Ya bir lokakta, bir alanda cerekmişse telefon etmenlz, o ayn bir acıklı oykü . Hatırlayan var nudır, bilmem Keenan Wynn adlı bir gillduru oyuncuau vardı. Bir fllm sahnednde teleton etmek Içln ahizeyl alır, numarayı çevlrir. New York'ta, karşı kaldırımdakl çamaşırcıya soracak, «benlm uömlekler yıkandı mı'» diye. Traflk yogun, geçiş zor, hatta yok, ta aşagılara vürümek gerek, en lyUl otelin holunden telefonla sormak Açar, çpvirlr numarayı. Alo diye bir ses. Neresı, hastahane. Defcll. Alo, neresl, Iokanta. Alo neresl, YVashingtcm Yok bilmrm nrre Başlar *inlrlenmeye. Derken Japonya çıkmaz mı karşısına! Ne yapı» çamasırcı dükkânını bulamaz, başlar hıraından tplrfonu çatır çatır yemeye .. Işte blzlm de elimlzde tuttuğumuz alıcıyı kaldırıp duvara vuracağunız geliyor . Şa Galatanaray'dald telefon elıne yrri Balıkpazarındakl koca salon Hlç yolunuz, ya da lşiniz düştu mu? Kaç Iotonunuz glttl, aorarım. Oradan telefon edebllmek başans.ını kaç kea gÖRterdinİ7? Kendinize bir aorun, şa«>ıp kalataksmu. Boyle şeyler unutulup geçlllyor, *nem vermefliKİmızden de£U, jasam olaylan blrblrl ardına geldlglnden, tepemUe daha ağır yukler blndlrdiRinden Glrmlşlz postanpje telefon edemcmlşiz. lcızmışız, sonra çıkıp bir ec7Jtneden. ya da pastahaneden bir kat fazlasını odeyip aradıgımız verl bulahllınivz Blzım geçicl kızRinlıklarımız bunlar Bu yuzden de hlç bir *cy «lumluya dogru degbmiyor, kırayonu, »onra unutuyoru/, kızgınlıfcımm Buıdurmıiyoruz, bir sonuç alnwk vok, kotulüklerln, yanhşlıklann ardına duşınek, duzeltiuneslne çalışmak yok! Blr değil, beş değil, her KİdişImde avnı kızgınlığa kaptırdım kendlml. Blrl bozuk, beşl bozuk, lşleveni bulmak blr aorun, bol zamanın varsa dola? dur ordan oraya! Hangisl SP» ıerlyorsa, orda kuyruğa »ir! Derken gitsin Joton, bır tane dah» al!.. Klmse scs çıkarmazsa, kimse nedir bu işler, avıp degü mı. hem de burası PTr'nln yeri, butun bu telefonlar niye elden geçirilmez?» diye sormazaa, bu bozuk diızen surer glder elbet.. Geçen gun de glttım oraya. Sankl telefon «tmcın olası lml» 1 glbi' Tek konuşan yok, ama bekleyın pek çok Sesslz, durıcun. lçten dfkeli .. Hir kaç telefon ahizesini denedlkten sonra .loton natan gdrevllye yaklastım, «Nedlr bu, hepsi ml bozuk? Klnne bakmaz, ilgilenmez ml?» dedlm Alı^kın. bıkkın blr bakışla bafrinı salladı gorevli. Ne demek istoı. ne anlatır, bilmem. îster telefon et, lster etme. blze nc glbllerdrn' . PTT, Galatasaray gibi kentin en işlek yerine bir telefon etme yerl açmış, yırırü otuz ahızevl sıralamış yanyana. Ama IçlPrınden hangisl işler, hangisinden konuşulur, hangisi paranızı kapmaz, bllmpk zor. Slzin içler acısı lıalinlzi oradakl PTT gorevlllerl görmezler, gdrseler de llgilenmezler bile... Ylne çıktım öfkeyle, gıttim bir kunduracıdan telefon ettlm. Beyoğlu caddeslnln kalabalığına karışınca öfkem Keçmlştl. Hangi işimtz duzgun gidıyor ki, PTT'nin teleronları tıkır tıkır Işlesin dedim. Hoşgormeye alı^kın blr tstaııhullu olarak «hos ver»dim. Nice ntce acıklı olav, sorun, çlrkin iş dururken tut telefoniar nlvc Işlomiyor de, ayıp ayıp dedim kendime... Eve gellp telefonda karşımdaki «ses gelmiyor» diye çıkışınca, ona «esiml duyıırmak İçin gırtlağımı vırtarcasına bafprmak zorunda kalınca kuçuk sorunlarla da ilgllenmek gereklr dive dujjundum Kuc,uk sorıınlar blrleşıp dağlar glbl dikiliyor onumlıze. Kent Içınde telefon etmek bunlardan bir tekl... Aldırışsızlığımızın. umursamazlıfeınıızın, bana ne'cillğlmlzin, daha nelerlml/ln, nelerlmlzln dofeal sonucu... Biz blze benzerlz, demlşiz, biraı da haklarını arayan, soran uygar lnsanlara benıesek... ,(».", İ.T.Ü. MiihendislikMimarlık Fakültesi Dekanlığından Fakültemizin aşağıda islmlerl yazılı kursülerinde karsv lannda belırtılen sayıda smavla Asıstan alınacaktır. AÇIK AStSTA\LIK KADROLARI: Adet! İnşaat Briiumu' Mekanık Yapı Statiği n Yapı Malzemesi KUrsüsU 1 Mlınarlık BÖIOnui. Yapı Bllgisi KurausU İçin: a) Fıziksel çevra kontrolü 1 b) Isıtrna Havalandırma ve Sağlık Donatımı 1 Maldna Bölttma: Isı Teknlği KürstlsU 1 Makına Klemanları ve Konstrükslyon KürsüiU 1 Akışkanlar Mekanığl ve Su Maklnaları KUrsusU 1 Klektnk Bolumti: Elektrık Makinaları va Otomatilt Kontrol KUrsüsU 3 Telekominıkasyon Kürsüsü 3 Kimya Bölümir. Kimya Mühendlslıği Esaslan KürsüsU 3 Maden Bölümü için: 3 1 Suresi lçinde başvuran ve gerekM şartlan haia olan adayların Yabancı Dtl sınavı 3 hazlran 197A günü saat 14 00'de Dekanlık Toplantı Salonunda yapılacaktır. 2 Isteklllerin en geç 31 mayıs 1978 günü saat 18 W» kadar Dekanlığa başvurmaları gerekmektedlr. S Asıstan olabilmek İçin gerekli genel şartlarla ilgtll kürsülerin özel şartlan DekanlıktA Uan edilmiştir. 4 Isıtma Havalandırma ve Sağlık Donatımı dislpll» nlne, Makına Fakültesl Isı Dalından mezun olanlar terclh •dilecektlı. (Basın: 15870/4069) (Basın 15870) 4111 r ANADOLU OTOYOLU Gebzeîzmit III. Kesimi KM. (45 + 20059 + 782.31) Arası Toprak işleri ve Sanat Yapıları inşaatına Girmek isteyen Firmaların Önseçimi ile ilgill VLÂN Bayındırlık Bakanlığı Karayolları Genel MUdürlUğü 1 Bolge MudUrlüğu (Haydarpaşa Izmlt Ekspresyolunun bır kısmını teşkıl eden GebzeHereke arasmda bulunan Otoyol kesıminde KM (45+200 59 + 782 M) mevkıınde III Kesım Otovol Toprak İşleri ve banat Yapıları inşaatır nı) 70 )4 sayılı Yasa hukümlerıne gbre teklif alma suretiyle japtıracaktır Isteklı firmaların aşağıda yazılı ana ınşaat maklnelerinl bu ışe tahsıs edecek durumda olmalan şarttır En az iki adet Ekskavatör (2 2 1/2 yd3 lük) En az Ikı Trakskavator (2 2 1/2 yd3 luk) En a? Üç adet Dozer (270 HP gucünde, bıçaklı v« rıpperli, hıdrollk kontrollu) veya eşdeğerı En az dbrt adet ağır kamyon En az 1800 cfm eşdeğerınde kompresor En az dört adet v,agon • drill veya eşdeğerl En az bır adet dozer (180 HP gucünde) veya e$değerl En az ıki adet greyder (110 HP gucunde) En az bır adet vibrasvonlu sılındır Oll Ton statik ağırlık ve 18 22 Ton dınamlk kuvvette) En az bır adet lastık tekerlek.ll sılrndır. tsteklllerin aşağıda vazılı olan belgeleri hazırlayarak yapacakUıı müıacaata eklemeleri gerekmektedır 1 Fırmanın bu Işe tahsıs edeceği ana inşaat maKine va teçhizat lıstesl, bunlarm en son yıla ait Noterden tasdikH demirbaş ve amortlsman kayıtları ile 1975 yılı İçin bu makınelere sahıp olduklarını belırtır faturaların noterden tasdıklı asıllan (Proforma fatura kabul edilmez ) Ayrıca, ana inşaut nıakıne parkının deıiKelı ve rantbal çalışmasını temin pderek va ı$ programını gerçekleştirmeye yararlı dığer makıne \e teçhizat lıstesl 2 Fırmanın bu ışt yapabılecek tecrUbe ve kapasiteye sahip oldugunu gosteren belgeler 3 F,n az r>no Mılyonluk A grubu müteahhıtlik karnesl 4 Mali durum bıldirısı 5 Daırede Mevcut leknık personel bıldlrısl Fırmanın halen taahhudünde olan bıtirilmemiş durum tkl butün işleri, 1970 1975 yılları arasında yapılıp bitirılmış b önemde benzcr taahhütleri hakkında bıldırı. Işın ahnması halınde ıs hakkında tasarı cetvellerıni duzenlemelerı, Teklif vermek İsteyen firmalar 30 Hazlran 1976 Çarşamb» gılnu mahalli saat lle 17 30 dan daha g«ç olmamak üztre (Karayolları 1 Bölge MUdürlüğü Küçukjalı • ISTANBUL) adresıne muracaat etmelıdırler Yalnız tecrube, kapasite \e mahali lmkftnları bakımından veteılı bulunan fırmalardan teklıf ıstenerektir Hereke Gebze arası Toprak lslerl ve Sanat Yapıları ın şaatına aıt plan. profıl ve pıoieler ile teklıf nima taltma'i Karayolları 1 Bolge MUdurlUftU Havdarpnsa tzmit Ekspres vol Yapım Ba^mUhendisligmın Gebze ve Izmit Santlyelerine muracaat edıjerck ıncelrnebılır (Basm. 16226) ) 4U4 Bajka guçlukler Arap yazısı ile lurkçe yaznıanın, yukarda belırttığimiz güçlük vanında, başka güçlukleu de vardır Bılındiğl üzere, her dü, seslrr den olusur, \P O spsler, ancak kpndılerını sımgeleyen ışdretlpr yardımı lle dogru okunabılır. Ornegın, bızım dılımızde bır tpk «s» harfı olmasına karşılık Arapçada «se, sın, sad» dıye üç haıf vardır Süreyya, Sâkıp, Servet, slilus «se» ile, sevmek, soğüş, süpurge, sahil «sin» ile, salamura, Salıh, salıvermek, Samsun, saldırmak (sad) ile yazılır Şımdı, sıklrl, santım, sıfır kelimelerını Arapçadakı hangı «s» ile vazarsıni7? Biz soylevelım. Sıklet «se» ile, santım «sın» ile, sıfır «sad» ile yazılır Başka ornek verelım Aıap ya zısında (zel, ze, zı) olmak üzeıe Uç (z) vardır. Zambak (ze) lle, 7irve (zel) ile, zulum (zı) ile ya/Mhr Bır Türk içın ne farkı vardır bu (z) lerın? Arap yazısında uç «d», ılç «t», Uç «a» vardır Verdığim orneklere gbre hangl kelımenın bun I LA N Istanbul Asliye 4. Ticaret Mahkemesi Başkanlığından: 975/493 Meryem GUlsever veklll tarafından, Flruz Memduhı ve GulteKin Ujyıın aleyhleıine 65 000 TL lık emre muharrer tenedln karşılıksız oldugunun tesbıtı \e davalılira verilBn 10 000 TL nın gerı verilmesi hakkında açılan davada; Davalılardan GUltekın Uygun'un Ist Beylerboyı, Eeki Çınar Sokak, Katıner Apt d<ı ıkamet etmekte ıken bu yeri terk ettığı anlaşılrm* ve yapılan Zabıta tahkıkatı ile de yerü adresi tesbıt edılemediğlnden dpva dılekçesi ve davetiyenin ılanen tebllglne karar verilmıctır Duruşma İçin taytn olunan 3 61976 gıınü saat 11 30'da mahkemede hazır bulunması vpya bır vekil goiK.ermesi aksı halde hakkında gıyap kararı ıttihaz ve leblıg ohınarağı dav» dılpkçesi ve davetiyenin teblığı yerine geçmek Uzere ılân olunur Sonuç Yazı meselesı tautun ulkelerde neden bu denlı bir beli olmuş tur? Yanıtı çok kolay verilebılır bu sorunun. Yazı, Li ilkçağlardanberı hep dıncılerın ve onlarla süreklı ışbırllği halınde bulunan soylu asalaklann, saıay çevrelerinin, gericılerin pençesmde kalmıştır Bunlar, halkı kftpekten de aşağı sajdıkları ıçın halk için değil, sadece kendileri ıçın bır <fan sıstemı \aratmışlar ve bu yolla da, halkla aralarına bir kalkun kojmu^lardır. Dıl ve yazı, boş kafalı salon asalaklarının malı değll. bütun bır ulusun malıdır. Yazı amaç dfğıl, araçt'r Bu nedenle de en kısa 7amanda, pn saglam şekilda oğrenllebilmelidir. Bir hafUda riğrenilemeyen bir yazı, yazı değildir Sonuç olarak derız ki, safecılanmızla bir kısım üsmanlıcı (mazıcı) solouların ışlerini RUÇIBrını bırakıp, hâlft varı ile, dllle, dinie ugraşmaları ve Hazreti Mu hammet dönemınde dahi uygula namamıs olan bir dın uygula^ masını vapma Ö2lemleri, kendll»rinın aıtık Türk milletlne •>»'•«. necek sozlerl kalmadığınm en parlak delıhdlr Arap yazısına artık dbnUlemeveceğinl dbnühe de sonuç alınamavacağını bır kez daha bılmelerı gerekir: Hem kendılerinın rahat etmesl, hem de lıalkı rahat bıraknular l"ln. >»»••»••••»•»•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• ELEMANLAR ARANIVOR DESAŞ KtMYA VE GIDA SANAYIİ A. Ş.'run muhtelıf vazlfe almak uzere elemanlar aı anmaktadır. sevk ve idare kademelennde Proje MUhendisı olarak gbrevlendırilecek işletmede tecrübell, çok ıyi lııgılızce btlen azaml 35 yaşında askcrlik hizmetini tamamlamış eleman Azamî 30 yaşında, çok iyl îngıllzce bilmek ve askerlik hizmetini yapmış olmak. Fabrlka emnivetlnden sorumlu olacak azaml 45 vaşında tecrubelı yangın uzmanı llgılenenlerin en gpç 31 51976 Pazartesi gUnUrıe kadar yenı çpkılmıs bıı totofrafı hn\i kısa ozgeçmişlerlni belirten bir mektup lle PK 3J2 Şışlı, Istanbul adresıne DESAŞ» rumuzu lle müracaatları rlca olunur, (BUtün mUracaatlar gızll tutulacaktır). (Basın. 3975) 4115 ÎLÂN Simav Merkez Belediye Başkanlığından: Heledıye Encümenlnin 6/5/1978 tarih 4J9 Sayılı Kararı gereğince Oto Gaıajının Çevre duvarları hazırlanan iteşif ve şsrtnamey» göre 2490 sayılı kanunun il cı Maddesl uyarınca kapalı zarf usulül» vapılan eksıltmesınde taliplisine yaptırılacaktır lhalesi Jl/5/1978 pazartesi RünU saat \b uu'de Belfldly» KncUmen) huzurunda vapılacaktır. 1 Çevre duvarları ınşnatı Knn malzemeli keşll bedell 384572,37 Lira olup geçlcı rpmmatı I O iU Llradır. V S. U 2 Bu ışe aıt !>artname mesaı saatlerı ıçersind» nergün Peledıye Ken İşleri MlldUrUieünrte gorüleblllr J Tekllf mektuplarının ıhıieden bir saat bncesl veulmesı şart olup Postada vakl gecikmeler nazara alınmaz ilan olunur. 6/6/1976 (Basm. 16192) MAKiNA MÜHENDiSi KiMYA MÜHENDiSi FABRiKA EMNiYET AMiRi • •»»••••••••••' >••< >••••••••••<»»»•»»••>»»•»»#»••»••»»»»•••• Mnron 8M