Katalog

BEKIENEN KİTAP MEHABAT KÜRT CUMHURIYETI ÇIKTI. Bugun çevirmeni: MEHMETEMiN BOZARSLAN ÖNCÜ KiTABEVi'nde Okuyucularına imıalayacaktır. 52. yıl, î3yı: 18523 umhuriyet Kunıcusu: ITUMJS NADt 24 Jubal 1976 Salı VENİ BÜYÜK DA6ITIM YAYIMEVİ SUNAl. MAHMUT MAKAL •*:' i KAKANUCl ZOftlATANUt , (Öğretmenler) Bu yaptifa öğretmenlerin mücadelelerini tüm boyutlariyle ve öğretmen kıyım Ustesinin tümtinü bulacaksınız. îsteme Adresi: YENt BÜYÜK 0AGIT1M KOL ŞTt. Telefon: 27 10 20 Asirelendi Cad. Murat Han No: 7 Sirkecl Istanbul Hükümet, Lockheed'in Türkiyedeki faaliyetlerine ilişkin belge ve bilgileri Amerika'dan getirtiyor Başbakan Demirel, dünkü Bakanlar Kurulu toplantısından sonra konuya ilişkin talimatın VVashington Büyükelçiliğimize gönderildiğinî açıkladı. Bakanlar Kurulu aynca Beyrut Büyükelçiliği Başkâtibî Oktay Çirit'in öldürülmesiyle ilgili gelişmeleri ve alına cak tedbirleri de gözden geçirdi. Rüşvet alanların adları ABD'den istendi ANKARA, (ANKA) Başbalcan Süleyman Demirel, dünkü Bakanlar Kurulu toplantısından «onra gazetecilerin sorulannı cevaplandınrken Washington Büyükelçiliğimiz kanalıyla, senatör Churcht&n rüşvet belgelerinin istendiğini açıKlamıştır. Demirel, bir gazetecinin «Rüşvet olaylanna kanşan islmler »çıklanacak, mı?» sorusuna şu cevabı vernüştir: «Bugflnkü ıtazetelerde, ilsill devletler isterse isimleri açıklarız, diye bir başlık var. Yalnız haberin içinde, henüz bu bilgiler elimizde yoktur. Bu bilgileri elde ettikçe Isimlerl açıklarız seklinde bir şey vardır. Biz bu sabah elcimize talimat verdik, Senatör Church'a müracaat ederek ellnde ne eibi bilgi varsa bile vermesini istedik.» kurulu blldirisinde ise Lockheed rüşvetleri konusunda şöyle denilmektedir: «Lockheed firmasınm yolsuzluk larını soruşturan ABD Senato Komitesinde mevcut bütün bilgi ve belgelerin ve firmanm Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgili tutanakların tamarnınm, Washington BUyükelçiliğimiz vasıtasıyla derhâl gönderümesi evvelce istenmis idi. Bu defa, ABD Senato Alt Komitesi Başkam Church'un (Lockheed iirnjasının yolsuzlukları üe ilgili soruşturma açmış bulunan bütün ülkelere, rüşvet aldığı tesbit edilen yetkililerin adlarınm verileceğine) dair basında yayın lanan haber uzerine, Türk Hükümetinin bu konuda mevcut bilgileri resınen talep ettigi Büyükelçimize talimat olarak verilmiş ve Türk Hükümeti adına bütün te(Uevmou Sa.tf,s>u. tt da) Öğrenîme süresiz ara veren Istanbut Üniversitesi 1 Mart'ta açılıyor, Izmir'de 4 bin öğrenci boykota girdi Istanbul Üniversitesi Yönetim Kurulu, 12 ocakta, olaylar yüzünden öğretimin süresiz ola rak tatil edildiği üniversitenin 1 martta açılmasını kararlaştırmış tır. Ege Üniversitesinde ise, 4000 öğrencinin, anfi ve sınıflara dek girmiş. polis ve jandarma oku lu terkedene dek dersleri boy fcot etmeye karar verdikleri açık (Devanu Sa. », Sü. 2 de) Dışişleri Bakanı Çağlayangil, Kissinger'le üsler konusunu görüşmek için 24 martta ABD'ye gidecek (Cumhuriyet Haber Merkezi) Dışişleri Bakanı Ihsan Sabri Çağlayangil'in ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile görüşmek üzere 2425 mart günleri arasmda Washington'a gideceği acıklanmıştır. Daha önce 1113 şubat tarihleri arasında yapılması öngörülen gezi sonradan ertelenmişti. Görüsmelerde özellikle Türkiye'deki Amerikan üs(Devamı «s*. ». s»u. 4 de) Tüm Üniversite mezunlarmm mecburi hizmet yapmasmı öngören bir yasa • hazırlanıyor ANKARA, (Cumhurivet Bürosu) Kamu hizmetinde çalışacak bütün üniversite mezunlarınm «rotasyona» tabi tutulması için hükümetçe bir kanun tasansı hazırlandığı, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Kemal Demir tarafından acıklanmıştır. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Kemal Demir, dün gece bütçesi üzerindeki eleştirileri cevaplarken; bekim dağılımındaki den gesizliğe çare bulunması Içln çalışmalar yapıldığını bildirmiş, bu arada «Hekimler ve uzmanlar için mecburî hizmet en çıkar yoldur. Yararlı bir araçtır. Ancak hükümet bunu sadece hekim ler için dUşünmemektedir. Üçüncü beş yılık planın üniversite mezunlan için getirdiği mecburi hizmet ilkesine dayanarak bütün üniversite eğitimi görmüş olanlann yurt kalkınmasında kullamlmasını zaruri kılan bir yasa tasansı hazırlamaktadır» deroisür. Dr. Demir, üçüncü 5 yühk pl»na göre hazırhklan yapılan y u a tasarısının tüm üniversite egitimi görmüş kamu görevlilerinin •rotasyona» tabi ttıtulacağını, ysni herkesin belirli süreler Içinde «mahrumiyet boluelerinde (Devamı Sa 9, Sü.ttda) LOCKHEED DAĞITTIĞI RÜŞVETLERİ UÇAK FİYATLARINA EKLEMİŞ PHONEtX (Arizona) Loekhecd Uçak Şirketinin mall işleri hakkında düzenli bir rapor tuttu feunu iddia eden eski Lockheed memurlanndan Ernest Hauser, »irketin ysbaneı Ulkelefdekl TXn let adamlan ile 1$ adamiafina dağıttığı rüşvetlerin, vergi mükel leflerinın cebinden çıktıgını ileri sürmüştür. «Arizona Republic» gazetesine verdiği demeçte, Lockheed'in kanunsuz oldugu iddia edilen Iaaliyetleri hakkında açıklamalarda bulunan Hauser, şirketin, dağıttığı ruşvetleri daha sonra, uçaklann fiyatlannı yükselterek geri aldığını söylemistir. Hauser'e göre, Lockheed, rüşvet dağıurken geleceğini de daıraa garanti altır.a almış, özeliikle sözleşmelerde «sabit birim fiyatı» üzerinden pazarlığa hiç bir vakit girmemistir. Hauser, şirketin yabancı ülkelerle imzaladıgı sö2İeşmelerde, fiyat unsurunun en önemli faktör olduğunu, imza tarihi ile teslim tarihi arasında geçen süre içinde enîlâsyon dolayısıyla meydana gelen fiyat artışlannın nihaî faturaya daima eklendiğini anlatmıştır. (Devamı Sa. S. Sü. 1 de) Ecevit: Gerçekmilliyetçiliğin kesin ölçeğidoğal kaynaklara devletin sahip çıkmasıdır,, ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Türkiye Jeoloji Kurumu Bilimsel ve Teknik Kurultayında yaptığı konuşmada, doğal zengin liklerimizin gereği gibi değerlendirilmediğine deginmiş, «Türkiye durumundaki bir ülkede gerçek milliyetçiliğin somut ve kesin bîr ölçeği vardır: Ülkenin doğal kaynaklanna devletçe sahip çıkmalc, kaynaklan millet yararına, bağımsızlığımızı güçlendirecek yönde değerlendirmek. Bunların tersini yapanlar, milliyetçi değildirler, milliyetçi olamaz» demiştir. Ecevit, ülkenin doğal kaynaklannın değerlendirilmemesi nedeniyle büyük bedeller ödenerek enerji üretimi için petrol ithal edildiğine dikkati çekerek özetle şöyle devam etmiştir: «1913 yılında. Istanbul'daki Amerikan Büyükelçiai Mo^gen^ hau, Amerikan Dışişleri Bakanlığına gönderdiği bir raporda şunlan yazıyordu: «Büyük devletlerin Türkiye'de, mali durumunu ve yönetimini düzeltebilmesi için manevî ve maddi yardım sözü vermelerinden amaç, Türkiye'nin son derecede degerli yeraltı kaynaklannı ipotek altına almak ve bu kaynaklar uzerinde uluslararasl kontrol kurmaktır.» Büyükelçl bu raporu, hükümetine, bir uyan olarak gönderiyor, Amerika'nın da bu yönde devreye girmesi gerektiğini anlatmaga çalışıyordu. Türkiye ne kadar dış yarduna muhtaç duruma gelirse, yirminci yüzyılın başından beri yürürlükte olan bu plan, Türkiye'nin doğal kaynaklarım ipotek altına ve uluslararası kontrol altına a!ma plânı, o kada canlanır ve hulanır, nitekim şimdi de canlanıp hızlanmaktadır. Çünkü Türkiye, yurt dışındaki işçilerinin on yudu* sağladığı döviz rezervlerini kalkınma yolunda gereğince değerlendirmemiştir. Son bir yılda da harcayıp tüketmiştir. O yüzden, kosullannın ağırlığına bakmaksızın, dış yardım arar, kendi ardında koşar duruma gelmiştir. (Devamı Sa. t. S8. ı de) 44 Rüşvet aldığı iddia edilen Iran eski Deniz Kuvvetleri Komutanı yargılanıyor TAHRAN îran Denia Kuvvetleri ile iş yapan firmalardan rüşvet aldığı iddia edilen eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Amiral Bemzi Abbas ve 14 arkadaşırun yargılanmasına Taaran'da başlanrmstır. 8 ocakta görevinden uzaklastınlan Remzi Abbas'ın rütbesi de albaylığa indirilmistir. Remzi Abbas ile birlikte mahkeme önüne çıkanlanlardan biri de, eski Deniz Kuvvetleri Komutan Yardımcıst Amiral Hasan Rifai'dir. Bu amiralin rütbesi de indirilmistir. Hükümetin resml açıklamasına göre yargılananlar arasında 12 subay ve iki sivil bulunmaktadır. Ancak bunlardan Albay Hiraç Şâf, hapishanedeyken intihar etmiştir. Mahkeme gizli olarak cereyan «ttiği için için samklann kimlerden ne kadar rüşvet aldığı öğrenilememiştir. Savcı, sanıklar hakkında beş yıla kadar hücre cezası talep etmiştir. (aa) Akli dengesi bozuk diye sınırdışı edildiği Kanada'nm Beyrut elçiliğini basan Lübnanlı, 50 kişiyi bir süre rehin tuttu BEYRLT Aklî dengesi bozuk olduğu gerekçesiyle sırar dışı edildiği Kanada'da kalan çocuklarının gönderilme sini isteyen bir Lübnanlı, dün yedi akrabası ile birlikte, Beyrut'taki Kanada Elçiliğini basmış ve elliye yakın elçilik mensubunu rehin almıştır. Muhammet Kaymur ve 7 akrabası, İçişleri Bakanı ile görüştükten ve tüm istekleri kabul edildikten sonra, aralarında Büyükelçi Leopold Anyot ile Maslahatgüzar Alan Sulivan'ın da bulunduğu rehineleri salıvermişlerdir. Haymur ve akrabalan, teslim olduktan sonra, güvenlik kuvvetleri tarafından bilinmeyen bir yere götürülmüşlerdir. Elçüik binası, 35 kişiük bir Fi listin gerilla birliğinin destek lediği güvenlik kuvvetleri tarafından sanlmış ve binadaki si(Devanu Sa. 9, Sü. 2 deî Siyasi Polis, TİKKO örgütüne bağlı oldukları iddiasıyla 3 kişiyi yakaladı «Türkiye îşçi Köylü Kurtulu» Ordusu (TtKKO) örcütüne bağlı olduklan iddia olunan dört kişi daha Kadıköy, Acıbadem Kuruçeşme durağı 111 1/C nurnaralı apartunan dairesinde yakalanmıştır. Siyasi polis taraîından yapılan açıklamaya göre, Istanbul'da çeşitli eylemlerde bulunan TİKKO örgütü mensuplarından Mehmet Sümer, Burhan Gülseven, Hasan Tosun. Güvenlik Mahkemesi'ne gönderilmiş ve tutuklanmışlardır. Siyasî Polisin, Kadıköy yöresinde yaptıgı operasyon sırasında yakaladığı ve sevkettiği DGM nce tutuklanan sanıklann, bundan bir süre önce Istanbul Üni(Devamı Sa. 9. Sü. 4 de) ASiLTÜRK, VALiLiKLERE GÖNDERDiĞi GENELGEDE, FUHUŞLA DAHA ETKiN BiR SAVAŞIM iSTEDi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Içişleri Bakanı Oğuzhan Asiltürk, dün valiliklere bir genelge göndererek, fuhuşun önlenebilmesi için zabıta denetimlerinin daha etkin hale getirilmesini istemiştir. Bakan Asütürk'ün ge nelgesi şöyledir: •Son günlerde. randevuevlerinin ve diğer gizli fuhuş yuvaları nın aleni icrai sanat eder bir duruma geldiği, bazı kız ve ka(Uevamı »a. ». S&. « de) GÖZLEM UĞUR MUMCU Alan kîtn? Veren kım?, (Fotoğraf: Ibrahim KÖSEOÖLU) Cumhuriyet'in anketine cevaplarınızı 28 şubat 1976 tarihine kadar gönderebilirsiniz • CEVAPLARINI HENÜZ GÖNDEREMEMtŞ OLAN OKUYUCÜLARIMIZ, DOL DURACAKLARI ANKET FİŞLERÎNÎ, EN GEÇ 28 ŞUBAT 1976 CTJMABTESİ GÜNÜ. ÖNCEDEN ÎLÂN ETTÎĞtMİZ ADRESLERÎMİZE ULAŞABİLECEK ŞEKİLDE GÖNDEREBÎ LECEKLERDİR. Söğütlüçeşme camiinin altındaki 84 dükkan ve mağaza yandı Kadıköy Söğütlüçeşme Camisinin altında bulunan Vakıflar İdaresine ait 84 dükkândan bir ikisi hariç tümü yanmış, cami de çökme tehlikesi gösterdiğinden ibadete kapatılmıştır. İlk tespitlere göre, yangmda 10 milyon lirayı aşan zarar meydana gelmiştir. Dün saat 09 sıralarında Recep Üçerler'e ait mobilya dükkânından başlayan yangın rüzgarın da etkisiyle kısa sürede gelişmiş ve tüm dükkânlara yayılmıştır. 84 dükkânlık sitenin çoğunun mobilya ve yağlı boya ile uğraşması alevlerin büyümesine neden olmuştur. Yangınm. bu sitede 12 dükkânı bulunan Üçerler firmasında Muzaffer admda bir işçinin tiner ile temizlik yapıığı sırada, varilin ateş almasıyla başladığı bildirilmiştir. (Devanu Sa. 9, Sü. 1 de) 39 aylık maaş farklarının ödenmesi için hazırlanan tasarı komisyonda kabul edildi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Memurların 39 aylık maaş farklannm ödenmesi için 1 milyar 750 milyon liralık ek ödenek tasansı, TBMM Bütçe ve Plan Komisyonunda kabul edilmiştir. Tasarı, 1975 yılı bütçesine 1 milyar 750 milyon liralık olagan üstü ödenek verilmesini, bu konudaki işlemlerin 1976 mali yılı İçinde bitirilmesini öngörmektedir. Tasan. bütçe ile ilgili olduğii için ilk önce Cumhuriyet Sena tosuna gönderilecek. önünıiizdeki sninlerde Senatoda ele alına Petrol İş bu sabahtan başia/arak TPAO'ya ait tüm işyerlerinde greve gidiyor Petrolîş Sendikası Genel Mer kezi, sendikanın Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına bağlı tüm işyerlerinde bu sabahtan başlayarak greve gidileceğini bil dirmiştir. Petrolİş Sendikasmdan yapı lan açıklamaya göre, Batman Ra finerisi, Dörtyol boru hattı, bü tün sondaj kamplan ve Ankar^'daki Genel Müdürlük başta olmak üzere tüm işyerlerinde ay nı anda başlayacak olan greve 4500 işçi katılacaktır. Açıklamada, aynca, yedi aydan uzun süredir devam etmekte olan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde, ücret farklannın ortadan kaldınlması, iş güvenli ğinin sağlanması konulannda anlaşmaya varılamaması yüzünden başlatılan grev karşısında, söz konusu işyerlerinde çalışanlar için lokavt karan alındıgı bc lirtilmistir. (a.a.) R 4. DemirÇelik Fabrikası Sıvas'a kurulursa Malatya milletvekilleri parlamentoyu terk edecek ANKARA Malatya CHP Senatörü Hamdi Özer. 4. Demir Çe lik Fabrikası Sıvas'ta kurulursa. «Malatya halkınm hiçbir seçime katümayacaRinı» öne sürmüş ve «Bizler de Parlamentoyu terketmek zorunda kalacağız» demiştir. Hamdi özer. dün Cumhurbaşkanına hitaben yayımladığı açık mektupta. Başbakan ve Sanayi Bakanının 4. Demir Celik Fabrikasının Sıvas'ta kurulacağını açıkladıklarını, bunun çeşitli sakmcalar doğuracağuıı iddia etmiş. özetle şunları söylemistir: «Devletimize milyarlara malolacak ve milyarlar üretecek olan bir fabrika, iktidar partilerine ov üretecek bir araç haline sokul maktadır. MTA'dan ve birçok maden uz manlarından bügi ve rapor alarak bir yıl önce iİRiIi Bakana verdim. Hasan Çelebi'den çıkan demir cevheri ile bu fabrika 60 yıl beslenebilecektir. Böyle bir tesisin 25 yıl mahallinde beslenmesi gerekirkor., Sıvas'taki demirle ancak 5 yıl beslenebilecek ve Hasan Çelebi'den Sıvas'a demir taşınacaktır. Bu taşıma masrafı, fabrikanın ülkeye saglayacağı yararı en az °o 60 vok edecektir. Buna bir hükümetin tıakkı var mıdır? İskenderun • Trabzon limanları arasındaki 65 numaralı dev(Devanu Sa. 9, Sü. 8 de) CEVAPLARINIZI BEKliYORUZ ttşvet dedikodulan gün geçtihçe yaygınlaşıyor. Lockheeıi firmasuıdan sonra JVorthrop tirmasının da Türkiye'den bazı yetkililere rüşvet dağıttığı ortaya atüdL Üçbeş ay önce de, Douğlas Finnasının Türkiye'de, 166.040 dolar dafıttıği yazılıp çizümiştl. Önümüzdeid rönlerde başkalan da açıklanırsa, hiç saşınnayaum. Olur böyle vaJtalar. Rüş\et. kapitalizmin vszgeçilmes voUarmdan biridir. MilyoDİarca lira paranın döndüğü islerde, rüşvet verUmesi dejil, verilmemesi çarip kaçar. Alan raa, veren razı, size bize ne? Hem bu işleri biraz kanştınrsanız, altuıdsn «çapanoğlu* çıkar. Millî bütünlük tehllkeye eirer, rejtmio temeline dinamit konur, «hür teşebbüs» incinir, küser, darılır. Ne bakkuuz var rejimJ çökertmeyeV. Kaç milyon rüşvet dağıtılmışT Onüç milyon. Oııüç milyon dediğiniz de para nu?. Eloğlu, mobilya satışıtıdan, kaşla göz arasında yirml milyoo alıyor. Onüç milyonnn sözü mü olur?. Kim bilir, •mebus pazarlannda* taban fiyat kaç müyondan başlıyor? Değer mi bunun için soruşturma açmaya'.'. Soruşturma deyince aklıma geldl. Aduıet Bakanı Müftüoğlu, mobiiya yoisuzluğu İçin etnlı veıraiş, Ankara Savcılıği da bir soruşturma açmıştı. Biıleı de çajanldık. A 1tan Övmen de, ben de, Savcı vardımcısı Ahmet Tercümanoğlu'na elimizdeki belgeleri verdik. O çün, lııiEÜn, Savcıyardımcısından ses çıkroadı. llukuk Fakültelerinde bizc yanlış öğretmeralşlerse, savcılib bir soruşturma açtıktan sonra ya kamu davasının açılmasına karar verlr, >i da dava açmayı çerekll görmez, kovuşturmaya ver olmadığına karar verir. Savcı yardımcısı ne dava açtı, ne de kovuşturmaya yer oünadıfına karar verdi. Evet. eelelitn yine rüşvete... Bu uluslararası strketleı dünvamiîin buırünkü sahipleridfr. Rüşvet vertrler darbe c!Ü7^nl.lirler. devlet başkanı öldörtürler, raşUt çetelerle 18lıirlici yaparlar. Şili'de Sosyallst üevlet Başkanı Allende, ITT adlı Amerikan şirketl tararmdan CİA İle ortaklaşa planlanan blr faşist darbe ile yok edilfii. Şimdi SUi'de. Pinochet başkanlığuıda faşist generaller çete<rt devlet vönetmekttcjir. (Devamı Sa 9, Sü. 7 de)