Katalog

İngiliz yazarı H. G. Wells'in 1934 yılında Jozeî Maıın yaptığı görüşmenin tam metni L'Express'te yayınlandı WELLS Benı kabul ettığınız ıçtn sıze mınnettanm bay Stalm Kısa bır sure once ABDye gıtrmştım orada Başkan Roosevelt ıle uzun bır goruşme yaptım ve onu yonlendıren duşunc»*lenn ne ler oldugunu keşfettneye çalıştım Sonra da dunyayı değıştırmek ıçın ne yaptıgımzı sormak ıçın sızı gormeje geldım STALIN Pelc bır şey yapmıyoruz WE1XS Ben bazen sokaktakı bır adam gıbı dolaşıp çevremde neler olup bıttığını gormeye çalısırım STALÎN Suın gıbı kışıler «sokaktakı adam» değıldır Kuskusuz şu ya da bu onemlı kışının değeıım ancak tarıh gosterebıhr ama ne olursa olsun sız dunjayı «sokaktakı adam»ın gozlenyla goren bır kısı dfgılsınız Tartışmalara konu olmuş bir konuşma. «ZAMAN MAKıNESı». «GORÜNMEYEN ADAM», «DUNYAUR SAVAJi», AYOA ILK INSAHIAR», «KISA DUNYA T A R I H L G I B I K I Î A P L A R J ıLE BUTUN OUNYADA TANINAN UNLÜ INGılıZ YAZARI H G WE115 (18661946) 23 TEMMUZ 1934 TARıKıNOE STAlıN ILE GORUŞ MEK 1Ç1N SOVYETLERE GElDıGıNDE 68 YA^INDAYOI DAHA OHCE, 1922 YIUNOA ılK KEZ SOVYETLERE GELDıĞ.NDE WEILS, tENıNDEN ÇOK ETKıLENMıS,Tı WELLS STALıNlE YAPÎIGI KONUS.MADA. ONU, ROOSEVELT IARAFINDAN YURUTULEN REFORMıST YONTEMLERLE ABD'MıN SOSYALıZME GEÇMEKTE OLDUGU KONUSUNDA ıKNA ETMEYE ÇALIŞMIŞ. ANCAK BAŞARAMAMISJIR STALıN, PROLETARYA OiKTATORLUGUHUK KURULUŞU VE DEVRıM KONULARtNDAKı DU^ÜHCEVVELLS'E KARS.I SAVUNMUŞTU WELLS'ıN STALıN tLE BU KONUJMAS!, 0 DONEMDE WELLS. BERTRAND RUSSEL, GEORGE BER HARD SHAW GıBı AVRUPALI AYDIHLAR ARASINOA GENıS, TARTI^MALARA YOL AÇMIŞTI MARX'IN GETıRDıGı DUS.UNCE YAPISI tZE RıNDE LENıN TARAFINDAN KURULAN • PROLETARYA OiKTAÎORLUGU. TEORıSıNıN ıLK KEZ UYGULANMA OLANAG1 BULUNDUGU SOVYETLER BıRLıGıNDE LENtN'DEN SOHRA 3 0 YIL YONETıMDE KALAM STALıN'ıN SOL EGıLıMlı BıR AYDIN OLAN H G WELLS ıLE YAPTIGI KONUS.MA, OZELLıKLE BATI AVRUPA KOMUNıST PARTıLERı ıÇıNDE PROLEÎARYA DıKÎATORLUGU KAVRAMININ YENıDEN TARTSjLMAK TA OLDÜGU GÜNUMÜZDE ılGıNÇ BıR BELGE OLARAK YENıOEN ONEH KAZANDI WELLS STALıN GORUS.MES1N1N «LEXPRESS. DERGıîıNDE YER ALAK TAM METN1N1 SUNUYORUZ WE1XS Sozünu ettıgıraı buyük geml bana kalırsa insanlıktır. Yoksa bır sınıf değıl STALIN Bay Wells, sız, herkesm ıyı oldugu ılkesınden nareket edıyorsunuz Ben sızın kadar ıyımser değılım Bana kalırsa dunyamızda bırçok kotu ın&an da vardır. Burjuvazının ıjı ruyetıne manmıyorum Devrim ve pratik k WELLS Bay Stalm, sız de bllıyorsunuz, W, devrim pratıkte görunduğunden daha fazla bırşeydır Kıtieler tek başlar>na ayaklanamazlar Tum devrımlenn bır azınlığın esen oldugunu kabul etmıyor musunuz? ST\LİN Devnmı yurutmek içm devnmcı bır azınlık gerekhdır. Ama bu devıjmcı azınlık, ne denlı yetenekiı ve enerjık olursa olsun, kıtlelenn pasıf bıle olsa, desteğme sahıp bulunmadığı sure, basansızlığa mahkumdur. ABD ve Sovyetler WELLS Alçakgonulluluk oyunu oynamak niyetınde defıhm Sbvlemek ıstedıgım, dunyayı bır partınm sıyaset adarrn >a da onemlı bır devlet adamı gıbı degü boyle gormeye çalıştım Şımdı kapıtalıstler sızden, sosyahzrmn ozunu ka^ramav^ oğrenmek zorundalar Bana oyle gelıvor kı ABD'de dennlemesıne trr ye nıden orçutlenme, planlı yanı sosyahst bır ekonomımn yaratılması başlamış durumdamr Sız ve Roosevelt ıkı farklı noktadan 50la çıkıyorsunuz Ama Moskova üe Washın?ton arasında bır cuşunce akrabalığı yok mudur? Washıngton'da da burada da arnı olgu çok dıkkatımı çektı Yonetım avgıtının yaygınlaştınlması aevlet jonetımıne ılışkın bırçok organın yaratılması, tam yetkılı bır kamu hızrnetı orgutlenmesı ST\LİN* ABDnın hedefı Sovyetler Bırlığınden farklıdır Amerıkahlann hedefı bır ekonomık guçlukler eıtonomık bunahm temelı uzennde ortaya çıkmıştır Amenkalılar, ekonomık tabanı değıştırmeksızın, ozel kapttalıst gırışımcılıge dayanarak bunahmı atlatmak ıstıyorlar Bu kargasahğı, varolan ekonom'k sıstem tarafmdan yaratılan zararları ellennden geldıgınce azaltmak ıstıyorlar Bızde ıse. bıldığmız gıbı, yıktığımız eski ekonomık temelın jerıne, tamamen îarklı yçru bır ekonormk temel yaratılmıştır. Pasif destek WELLS Bu pasıf destek j a n bılınçli de olabılir m l ' S1ALİN Olabıhr Ama her durumda rmlyonlarca kışinm destegl olmadan en yetenekiı azmlık bıle bırşey yapamaz \*ELLS Batı'dakı komunıst propagandaya yakınım Bana kalırsa, şıddet yontemlerını oneren bu propagandanın gunumıizün Soşullannda artık modası geçmıştır Reumın şıddet \oluyla degıştınlmesını ongoren bu propaganda, tek kışının dıktası altında jonetılea ulkelerde geçerlı olabılır Ama gunumuzun Avmpasmda bu tur ulkeler artık yok STALIN Hayır bır sosjal sınıfın, başka bır sosyal sınıE tarafmdan devrılmesı, uzun ve çetm bır devnmcı ışlemdır Bu, kend> lığınden oluşan bır gelışım değıl, bır mücadeledır. Ölümüne bir mucadele Kapıtalızm gerçl çurumuştur Ama onu çürüyen ve kendl kendıne duşen bır bıtki ya da meyveye benzetemeyız Hayır, üretim anarşisi Bu sozunü ettğıniz Amerikahlar cmaçlarına kısmen ulaşsalar bıle, yanı uğradıkları zararlan azalthklannda da kapıtahst sıstemın behrleyıcı ozellığı olan üretım anarşısım kokunden vok etmeyecekleraır Kendılerını zorunlu olarak uretımde anarşıye goturecek olan ekonomık dtızenı korumaktadırlar Boylece en ıyı durumda bıle ne toplumu değıştırmek, ne de anarşıvı \e bunalımian yaratan toplumsal duzenı değıştırmek değıl de, bu duzenın bazı olumsuz yonlenm ve bazı asınhklarım sınıriamak soz konusudur Bu Amerıkalılar belkı de oznel olarak toplumu değıştırdıklerım düsunuyorlardır, ama nesnel olarak toplumun mevcut temellennı korumaktalar Bu nedenle de onların toplu. nıu mç bır bıçımde değışmış olmayacaktır Ekonomılen de daha planlı olmavacaktır Planlı ekonomı nedır 9 Behrleyıcı çızgılerı nelerdır"' Planlı ekonomı ıssızlıgı kaldırmaya çahşır Kapıtalıst duzen korunarak bunun başanldığını, ışsızlığın en alt duzeye ındırıldığını varsayahm Ama hıç bır kapıtalıst ışsızlığrn, ıs paasan uzennde baskı yapacak ve daha ucuz ışgucu bulunmasıra sağlayacalc yedek ışsızler. ordusunun tamamen yok edılmesıne ızın vermeyecektır. • «PLÂHLI EKONOMı, ıJSıZLıGı YOKETMEYı AMAÇLAR. KAPıTALıST DUZEN KORUNARAK; BUNUN BAS.ARILDIGINI. ıJSıZLıGtN EN ALT DÜZEYE ıNDıRıLDıGıNt VARSAYALIM AMA HıÇ BıR KAP1ÎAL1ST ıJSıZLıGıN. 1$ PAZARI ÜZERtNDE BASKI YAPACAK VE DAHA UCUZ ı$Gt!CÜ BULUNMASINI SAGLAYACAK YEDEK 1S.S1ZLER OROUSUNUN TÜMÜYLE YOK ED1LMES1NE 1Z1N VERMEYECEKTıR» «Yeni düzen» WELLS Roosevelt'm «yenl düren» <"New Deal) çağnlan dev bır ılgıyle karşüandı ve kanımca burüar sosjalıst sloganlardır Bana oyle gelıyor kı, Uu dünya arasmdakı zıthgın altını çızmek yerıne bugunkü. durumda, butun yapıcı guçler arasında ortalc bır dıl bulmaya çalışmak gerekır STALÎN Roosvelt'ın buyuk kışısel nıtehklenni kesınhkle azımsamak ıstemıyorum Gırışımcılığı yığıtlığı kararlüığı Roosevelt, hıç kuşkusuz çagdas kapıtalıst dunyadakı butun kaptanların en guçlusudur Bu nedenle bır kez daha behrtmek ısterım kı, Başkan Roosevelt'm kışısel nıtelıklen, yeteneğı ve yıgıtlığınden kuş ku duymuyorum, ama kapıtalızm koşullarında planlı ekonomının varolamayacağı ınancmdayım Ayrıca eğer dunım elvenslı değılse sızın sozünü ettığınız amaca en yetenekiı onder büe ulaşamaz Kuşkusuz, teorıde, kapıtalızm koşulları ıçmde anglosakson yaklaşımla sosyalızm dedığıruz hedefe adun adım yaklaşma ola sılığı dışarda bırakılmamıştır Ama bu «sosvalızm» ne anlam ifade edecektır'' En ıyı durumda kapıtalıst karın en azgın temsılcılerıne bazı kısıtlamalar getınlecek, ulusal ekonomıde du«enleyıcı ıktıdar bıraz daha guçlendırılecektır Butun bunlar ıyıdır Ama Roosevelt ya da ç&ğdaş burjuva dünyasırun başka bır kaptanı kapıtahsmın temelleruı« karşı daha cıddî bır glrı»unde bulunmak ısterse tam bır ba$ansızlığa uğrayacaktır. WEIXS «Reformlar ulında küçuk devrimler de(ü nudlr?» özel mülkiyet Çünku ne bankalar, ne sanayi ne buyük şırketler ne de dev servetler kendısıne aıttır' Butun bunlar ozel mulkıyettedır. Demıryolları \e tıcaret gemılerı bzel mulkıyettedır Aynca kallfıye ış ordusu tia Roosevelt'e defıl öıel kışılere aıttır, çurjku onlar ıçın çalışırlar Burjuva dunyasında devletm ışlevlerını de unutmamak gerekır Devlet ulkenın savunmasının orgutlevıcısı, «düzennın koruvucusu, \ergılenn toplayıcısıdır. Fkonomı oz anlamıyla kapıtAlıst devletı az ılgılendırır, çünku elmde değıldır. Buna karşılık de\let kapıtalıst ekonomının ehndedır Bu nedenle de Roosevelt'ın, bütun enerjısı ve yetpneğıne rağmen kenaıne amaç olarak aldıgı, sozunu ettıgıruz hedefe ulaşabılecegmden kuşkuluyum Bırkaç kuşak sonra buna belkı yaklaşılacaktır, ama kışısel olarak bunun olasüığuıın pek ax oldu. guna manıyorum. "Kitlelerin desteği olmadan en yetenekU azınlıklar bile devrim yapamazlar,, Ö^e yandan ıse yoksullar somurulenleT sınıfı vardır, bunlar ne fabnkalara, ne de bankalara sahıptırler ışlerını kapıtahstlere satarak yaşarnak zorundadırlar ve en temel ıhtıyaçlannı karşılama olanatından yoksundurlar Boylesme karşıt ozlemler ve çıkarlar nasıl uzlaşUrılabıhr' Bıldıgım kadanyla Roosevelt bu karşıt çıkarlan uzlaştırma yolunu bulmayı başaramadı Bu zaten olanaksızdır deneyler de gosten>or Ustehk sız ABD'dekı durumu benden ıvı tanıyorsu nuz, çunku ben oraya gıtmedım ve Amenkan ış havatını yazüı metmlerden ızlıyonım Ancak sosjalızm ıçın mucadele konusun da bıraz deneyım var ve bu deney bana şunu gostenyor Eğet Roosevelt gerçekten kapıtahstlenn zaranna proleter sımfın çı karlannı tatmın etmeyı denerse kapıtalıstler onun yenne başks suıı geçırırler Başkanlar gelır geçer ama bız kahnz, der kapıta lıstler Eğer başkan bızım çıkarlanmızı kcrumazsa başkasmı buluruz, derler Başkan, bu kapıtalıstler smtfının karşısına neyle çıkacaktur' devnm, sosyal bır rejımın yerıni dığer bır rejıme terketmesl her zaman mucadele i)e olmuştur Bu, olumune bır mücadeledır Komunıstler tarıhsel tecrubelere dayanırlar Bu tecrübeler de gostermıştır kı, zamanım dolduran sınıflar tarıh sahnesını hıç bır zaman kendı nzaları ıle terketmezler 17 yuzyıl Ingılteresmı duşunun. Eskı rejımın artık çağını doldurdugunu herkes bılıyordu Ama buna rağmen bu rejım ancak Cromwell'ın zoruyla sahneden çekılmıştır WELLS Cronwell, Anayasaya dajanaroli ve Anayasal duzen adın» darbe yaptt Çarlık rejimi STALİN Ama Anayasa adına şıddete başvurdu, kralm kafasıru kesti, parlementoyu dağıttı ve mıletvekıllenni tutukladı B\zun tanhımız de aynı değıl mıdır' Uzun suredır Çarlık rejımının artık zamarunı doldurdugu, çürümıiş oldugu apaçık belli degıl mıydı' Buna rağmen Çarlan ıktıdardan uzaklaştırmak ıçm • «AMERıKALILAR, EKONOMıK TABANI DEĞ1ŞT1RMEKS1Z1N, OZEL KAP1TAL1ST GıRıŞıMCıLıĞE DAYANARAK BUNALIMI AILATMAK 1ST1YORLAR. AMAÇLARINA KISMEN ULAJ5ALAR BıLE, KAPıULıST S1STEM1M BElıllLEYıCt OZEUıĞi O U H ÜRflıM SıNı KÖKÜNDEN YOKEDEMEYECEKLERDıR» sürüyle msan hayatını vermek zorunda kaldı. Tarıhte şımdi ye değın hıç bir sınıf yerını diğer bır smıltan isteyerek terket memıştır Insanlık tarıhmde boyle bır olay yoktur Işte bundaı otüru, komunıstler dıkkath ve guçlu olmak zorundadırlar Bana kalırsa komunıstlerin «Sınıf savaşı» propagandas sosyahzmın buyuk gereksınme duvdufu çevrelen urkutecel onlan sosyalızmden uzaklaştıracakü. «Sov>etler Birllgi nde ıtade oıgurlueu ozeleştiri üe sağlanır Aydın çevreler STALIN Demm aydın çevrelerden soz ettmız. Bunu soylerke hangı ajdm çevrelerı duşunuyordunuz' Aj'dm çevreler zamanı doldurmuş smıflarm yanında j e r almaktan geri kalmamıştı Bu oluşumu 17 yuıyılda îngıltere'de 18 yuzyü sonunda Frans. da ve Ekım devnmi sırasında Rusya'da gorebtlinz Eski rejır lenn yanında Du rei'mlerı sa\unan aydın çevreler vardt I bakımdan aydmlar arasında da bir aynm yapmalıyız. Ben tv Iki ayrı kutubuz Aslmda bız de kapıtalıstlerden bir çok şey oğrenivoruz Ama dunyayı defıştırecek, yenıden mşa edecek msanlann kendıtıt sadece kâra adamış çevrelerden çıkmasına da olanak yoktur. Bızler \e onlar ıkı ayrı kutubuz Ba; Ford dan soz ettmız Yetenekiı bır k.şı oldugunu kabul eaerım Ama Bay Ford'un ışcılenne karşı tutumunu da unutamam Ford un kaç ışçıyı sokağa attığını nasıl unutabıUnz? KaT pıtalıst, kara bağlıdi \e bu baghlıgı hıç bırşey bozamaz Rapıtalızm ne uretımm planlajicıları ne de teknık adamlar taraîından yıkılacaktır Kapıtali2an ancak ışçı smıîı taraîmdan yıkılabıhr. Politikanm ekonomik yorumu WELLS Ben belkı de sızden daha f^zla, sıyasetın ekoncmık bır jorumuna ınaruyorum Çağdaş bulgular ve bılım sayesınde toplumu daha ı>ı orgutlenmeye, daha ıyı ışlevışe dolavısıyla da sosyalızme doğru ıten buyük guçler harekete geçmıştır Bıreysel davraruşların orgutlenmesı ve düzenlenmesı, toplumsal teonlerden bagımsız olarak mekanık bır gereklılık halıne gelmıştır Bankalar uzennde toplumsal denetım kurmakla başlanabılır, sonra naklıyat, agır sanayi, sonra genel olarak sanajı ve tıcaret uzerınde de aynı denetım kurulabılır. Bu da ozellıkle bır sosyah • «TEORıDE KAP1TAL1ZM KOJUllARI ıÇtNDE ANGLO SAKSON Y/ LA5IMLA SOSYAlıZM DED1G1M1Z HEDEFE ADIM ADIM Y LA$MA OLASILIĞI DIJARIDA BIRAKILMAMI^TIR. AMA «SOSYALıZM. EN IYI DURUMDA KAP1TAL1ST KARIN F.N GIN TEMS1LC1LER1NE BAZI KISITLAMALAR GET1R1LMES1, L SAL EKONOMıDE DUZENLEY1C1 1KT1DARIN BıRAZ DAHA ( LENMESı B1Ç1M1NDE GERÇEKLEJEBıLıR. Yoksullar ve zenginler WELLS Insanlıgı bu kadar basıt bır şekılde yoksullar \t zengın1er şeklmde sınıllandırroanızı kabul etmıyorum Kuşkusuz sadece kâr etm°yı duşunen bır grup msan \ardır Ama batıda karı nıhaı hedef olarak almajTin, yatırım yapmak ısteyen bır dızı muteşebbıs oldugunu kabul etmıyor musunuz'' Kendını ışme \ermış, karı duşunmeyen bır çok jeteneklı teknık adam vardır batıda Kanıma gore, batıda sıstemden hoşnut olmayan, gelecektekı, sosyahst toplumda onemlı oır 10I oynajabüecek bırçok ye'^neklı ınsan vardır Işte bu ınsanlar her ne kadar kapıtalıst sıstemden hoşnut degüseler de, sızın sınıl sava^ı kampanjamzdan urkebüırler. Kanlı bır devrim olasılığı onlan korkutabıhr. aydınlan aynı grupta toplayamam Çunku herhangt bır re defıl, tşçi sınıfınm yararına olan rejunı savunujorum. Komunistler ve şiddet Son olarak şunu soylejeyim kı eger komunıstlerin şıddı hoşlandıklarım sanıyorsanız yamlıj orsunuz Eger egeme nıflar ıktıdan ışçı smıfına terketmevı kabul etsevdıler, k( nıstler şıddet yontemlennden seve seve vazgeçerlerdı. An rıh, bıze bunun aksını gostenyor ELLS \rriA Ingılterp tarıhmde ıktıdarm bır sınıftan dıg kendıhğınden geçmesının ornegı vardır 1830 la 1870 yslları sında ıktıdar arıstokrasıden. burjuvazıye kendılıgıraen geçnr ST\LİN Ama sız farketmeden devıım yerıne refortn yaptu HENRY FORD H G . ^VeUsin topluma yararb kapıtalıst omeğı . Orta tabakalar ROOSEVELT Staline gore cesur, kararlı ve çm«ımcl bır lıder STALIN Insanlann joksul ve zengın dne basıte mdınlmış bır şekılde sınıflandırılmasına karşı çıkıjorsunuz Kuşkusuz bu sınıflann arasmda bulunan orta tabakalar \ardır Sızın de belırttıgınız gıbı teknık adamlar aydınlar vaıdır Ve emmm kı bunJarm arasında çok namuslu ve durust olanları bulunmaktadır Ama gtne bu çevrede çok kotu ve nanıussuz olanların da bulundugunu unutmamalı Ama bu tartışma bızı temel sorundan ayırmamalı Temel sorun da şudur Insanlık yoksul \e zengm, mulk sahıbı \e niulksuz!°r olarak ıkıje ayrılmıştır Bu aymmı unuttuğumuz an, temel sorundan ajıılmış oluruz Bu ıkı smıf arasında buluran grubu mWâr etmnorum Bu grun mucadelede ıkı sınıftan bırıne katüır ya da itımı zaman taraisız bır turuma gırer. Küçük bir devrim, büyük bir reform WELLS Pekı ama, kuçuk bır devnmle buvuk bır reform ars çok onemlı fark var mı» Reformlar aslında kuçuk devı değıl mıdır' ST\LI\ Devrim, ıktıdann bır sınıftan dıgerme gecmesıdı bakımdan devnmle reformu karıştırmak yanlış olur MELL» Gunumuzde sozlen ve davranışlan tum dunyada 1 ızlenen ıkı lıder \ardir,. Bın Roosevelt dığerı de sızsınız nıze henuz dun geldım Bu bakımdan yaptıklarımzı değe rebılecek durumda değılım Ama çevremde mutlu \e • = yuzler gordum Ulkenızde çok onemh şeylenn yapıldıg lıyorum. 1920'ye kıjrasla fark çok buyuk. STALIN Eger bız Bolşevıkler daha olgun olabılseydık, daha ışler yapardık. • ^K&PıT&LıSTLER BıR ıJE YARAMAZLAR DEMiYORUM ONL&R ARASINDi SON DERECEDE YETENEKL1 VE BıLGılı BULUNDU&UNU ıNKÂR EÎMıYORUM AMA HIZCA KARA YOKTUR» ıNSANLAR OUNYAYI DEG'JOIANAK • «BURJUVA DUNYASINDA DEVLETıN ı$LEVLERıNı DE UNUTMAMAK GEREKıR. DEVLET ULKE SAVUNMASININ ORGUTLEY1C1S1, «DUZENıN KORUYUCUSU, VERG1LER1N TOPLAYICISIDIR EKONOMı OZ ANUMIYLA KAPITALISÎ TıRECEK, YENıDEN ıN$A EDECEK ıHSANURIN, KENDıNı YALADAMI5 ÇEVRELERDEN ÇIKMASINA DEVLET, AZ 1LG1LEND1R1R; ÇUNKÜ ELıNDE DEĞtLDıR. BUNA KARJILIK DEVLET KAP1ÎAL1ST EKONOM1N1N ELıNDEDtR > îki temel sınıf Ama tekrar edıjorum Toplumda ıki temel sınıf ve bu sınıflar aıa&'nda temel bıı mucadete \ardır Bu noktayı unurursak gerçekleıden uzaklaşırız Mucaaele de\am edıyor ve edecek Son sozu ıse ışçı soyleyecektır WELLS Bu arada çok degiçik kapıtalıstlenn bulunduğuna dıkkatınızı çekmek ısterım Bazı kapıtalıstler sızın de belırttığınız gıbı sadece kar etmeyı duşunurler Bazıları ıse toplum ıçın fedakârhk etme>e hazırdır Orneğin Rockefeller Bana kalırsa kendısı çok parlak bır organızatordur Petrol satışlarmı ornek bçımde duzenlemış \e planlamıştır. zasjon s\uecı olacaktır Sosjalızm ıle bıreycıhk sıyahlabevaz eıbı karşıt kutuplar degıllerdır Aralarında pekalâ da ara aşamalar vaıdır STALIN Bıre\le toplulugun çıkarlan arasında ustesınden gehnemejecek bır kaışıthk yoktur \e olamaz Kollektıvızm ve sosyahzm bırej'sel çıkarla'la toplumun çıkarlarını karşı karşıva getırmez anilarında uyum sağlar Sosjalızm bırejsel çıkarlardan uzaklaşamaz Yalnız sosjalıst toplum bu bırevsel çıkarlara en eksıksız tatmını sunabılır UsteliK bırejın çıkarlarının korunmasının saglam gü\enceMnı jaln»z sosjalıst toplum temsıl etmek tedır Bu anlamaa «bıreycılık»le sos>alızm arasında bır karşıthk joktur Ama sınıfıar arasmdakı karşıtlık mulk sahıplerı kapıtaUstler smıfıyla emekçı sınıf proleter smıf arasındakı karşıtlıgı bır kenara b'rakabılır mıyız1 " U : ^ | Q K İ cınıfı Dunyayı değiştirmek için Tnsan beyni Henry Ford egoist ml? Ford'u alalım Kabul ederım, egoist ve kendıni dusünen bır adamdır Ama, rasjonel bır uretımı gerçekleştırmek ıçm . mkâr edebılır mısınız9 Bu sızın de amacınız Gemisi olmayan kaptan Öte yandan, dunjajT değıştırmek ıçın iktıdar Sahıbı olmak WELLS Insan beynının de yenıden gelıştırılmesl ıçm bır be gerektığını de hıç bır zaman unutmamalıdır Bay \\ells, bana plan varatılması hıç de kotu olmazdı mukemme! bır t kalırsa sız ıktıdar sorununa gereken onemı \errmyorsunuz Dunsaı duzenın kurulabılmesı ıçın boyie oır eKsıklık de var \anın en ıyı nıyetlı ınsanı bıle olsanız, ehnızde ıktıdar joksa, ne STALIN Sovyet Yazarlar Bırlığı Kongresıne katılmayı du yapabıhrsınız'' Yapabıleceğınız tek şej ıktıdara geçen yenı sınıfa yor musunuz 7 jardım etmektır Ama bunlar dunyajı tek başlarına degıştıreWELLb Ne >azık kı çok ışım var ve Sovyetler Bırlığı 'nde mezler. Bunun ıçın, kalabalık, buyuk bır sosval smıf gereklıbır hafta kalabıleceğım Sızınle gorüşmek ıçın geldım v < dır Bu smıf ta, kap.talıst sınrfm yerıne geçecek olan ışçı sını mamızdan çok memnun kaldım. Ama Sovyet yazarları Iıdır Dunyanın değıştırılmesı, çok çetın ve çok ıstıraplı bır ışrüşup, Pen Klüp'e katılma olanaklannı Konuşmak ısı lemdır. Boylesıne buvuk bır hedet ıçm buvuk bır sınıf gerekPen Klup bir uluslararası yazarlar orgutudur Bu orgüi lıdir Buyuk bır denız yolculuguna, buyuk gemının gereklı oldurını, muhalefet dahil butün fıkirlerın dzgürce tfade edı gu gıbı.. kma saygı gostertlmesı kot.usunda yoğunlaştırmıstır burada boylesıne genış bir ozgurluğün sağlamp sağlanr nı bılmıyorum STALtN Bız Bolşevikler buna «dzeleştırı» denz Bu, Sovy lı&ı'nde çok yaygmdır. . . . uı.. <:»„ »«ır«;a size memnuniyetle