Katalog

DUMHURÎYET 29 Nisan 1975 BEŞ IRGÜTLÜ KÖYÜNÜN TOPRAKSIZ 17 AİLESİ ISTANBUL'A GÖÇTÜ Suruç llçesinin bir köyü olan Ürgütlü'de topraksız köylülere önce nasihat eden Ağa, işin ciddiyetini anlayınca adamlarını üzerlerine yollamış Müslim Yeşü Urfa'da ağalar reforma yazılanları silâhla korkutup kaçırıyor Talçın PEKŞEN ılim Yesîl, baheedski kuya a üzerine oturmuş anlat:cKöyden kaçtım Basçavuşa i için. Söyledim ben kacıReform lâfı çıktığından bn vaı diye. Başçavuş beni cıpe na ağanın oğlu cipin üstüne bısk köye getirdi. Hanun iki n ögretmene vermiş. onlaım. Eve gittim. Hiçbir şey ımış. Bir çuval un, o da serilmiş. yenmez. Kap., T kınlmıs. Sonra Başçavuş beni cipe koydu. Köyden ı. Artık dîJrjnem ÜrgütiüJümkünü yok yaşatmazlar U Ü köyü TTrf&'nın Suruç U ıe baglı 35 haneli bir köy;eçen perşembe gtinune ka1 ailenin topraksız olan 17 5 prak reforrauna yazılmışOndan sonra da rahat. huı kalmamış. O yörede 23 olan aganm oğlu haber salreforma» yazılanlara «köyde asınlar» gayri diye. Ama mı büyük, hükümet mi?» [iirenen bazı akılsızlar dmnişler bu sözleri o persernınü. Aganm adamlan sılahgirmişler köye. «Gidersi^tmersini?» silâhlar patlae aganın adamlanndan Yah urt ölmüş. «Simdi Yahya öldü ya artık adamdan lar..» ğı yukan 100 kişilik 17 aite ı köyden Kaçmışlar dönmesine. . Eskiden Istanbul'da ıışlıgı oiaa Hüslim Yeşil , 3 çocuğu, 3 kayınbiraderi r baldızı ile Istanbul'un yotutmus yeniden. Şinıdi adkimsenin bilnıesini isteİi tek odalı bir yerde ifreti ışam kurmu? kendine. «Ka:ader deyince adara sayılma lyor. Bin 9, biri 12 yaşında. z desen 14. Benim çocuklaliri 3, öbürü 1,5 yasında, i benim elime bakar.» Bu • kişinin baktığı el ise bir gece bekçıl.ği « « gündÜ7 • tacılıkla 1000 lırayı ya topluya toplamıyor. Müpliır. Yeşil B:»$çavuşla köye gittiğinde esyalarını almak için görmüş ki, 17 ailenin evlerinde taş üstünde taş kalmamış. Kaçan lann mallarına ianöarmalar mu hafız olmuş ama. yine de evlerin yıkılması önlenenıemiş. nlp, öyle dolaşırmıs köy köy. Topraklan olmayıp da yancı çaUşanlara nasihat verirmiş bu gezilert sırasında. «Urfa'da reform yasak. Aklınız varsa buradan gidin. Ben babarnm topraklarım size yedirmem» diye. Ama muhalifler dinlemsmisler «hükümet mi büyük. ağa mı?» diye. Son ra toprak reformu başlayınca olanlar olmus. Ürgütlü köyünün 17 ailesinin üzerine iki köyün halkı birden gelmiş. Mirhan ve Köseveli köyünden silâhlarla. «Sizi yasatmayacaiız» riemişlcr. «Korku bu» diyor Müslim Yeşü, «Ne mal gördü gözümüz, ne müik. Vallahi ovden bir igne çıkaramamıştm..» Müslim Yeşü'in kayınbiraderi Salih Yeşıi, 12 yaşında. Ailenin çobanlıgmı yapıyormuş. Olayı soyle anlatıyor: «28 davar vardı gordm gıbi bakıyordum. Adamları gorünoe feleğimi şaşırdım ağa. 28 davarım vardı, hepsini orada bıraktım kaçtım». Karısı Emine Yeşıl ise «Bir tabak bıle alamadık evden» diyor. «Çoluk çocuk n»y ve ailesl Ürgütlti'den kaçtılar ama. İstanbulda yaşamlanru yine korku içinde sürdürüyorlar. (Fotofraf: thrahim Köseoğln) Kamu İktisadi Teşebbüslerinin her yönüyle yeniden düzenlenmesi önerildi Maliye Bakanhğınca hanrlanan raporda «Etkinlik ve verimlilik prensibine» uyulmadığı da belirtiliyor. 1P for.ksiyonlan !< bağdaşma> ANKARA fANKAı Maliye Bakanlığnca iıazırlanan ve ka :ııaktad:r. Ayrıca kornJ iktisadî teşebbüslerinm tümünü bır bümu iktisadi teşebbüslerinin soîün olarak ele alıp gö/eten. bıın runlannı cle alan raporda. bu lann gene! bütçe ve hazıne ıie kuruluçların esas sorunlaruiin bağlantılannı sağlayan ve kal kârlıhk, etkinlik ve verimliîiic kınma planlarmm hedef ve ılsağlanması olduğu belirtümekte kelerı açısmdan bunlan yön ve «geçen on ıuhk dönem içinlendiren bır üst kuraluş bulun de yapılan çeşitlı araştırmalar, mamaktadır. bir çok kuruluşun etkinlik ve verimlilik prensibine yeteri ka9 Kamu iktisadi teşebbüsoar önem vermediğıni orîaya fco lerinde pazarlama, malıyet. muyacak bulgularla doludur» delıasebe, tedarik, stok, kontrn! nilmektedir. ve araştırma konularına yeterlı Raporda. kamu iktisadi kuru ölçüde yer verilrr.emektedir. B'i reşebbüsler. yaîınm ve ışleîma luşlannm karşı karşıya bulun. görevleri ile orantılı bir serrnaduğu sorunlar soyle özetlenmisyeye sahip olmadıklarından, bü tir: \lik borçlanmalara gitmekte V8 0 Kamu fklisadi teşebbüsleaşırı faız yükü altında bulun rinin örgütsel yapıları, genellü maktadırlar. • Kamu iktisadi teşebbüslennde uzun, orta ve kısa dönemli programlamaya gereken önem verilmemektedır. 0 Yönetimin hızlı ve isabe*!i kararlar alabümesi için etk:n bir haberleşme ve rapor sistemı gelistirilmemiştir. lon terliklerle çeldik buraya Yiyecek. giyecek her şey gittı» Şınıdi Suruç i'çesımn Ürgütlü köyünden kaçıp, îstanbula yerlesmis Yeşil ailesi sudan çıkmış balık gibi. .Vma Maslini Yeş:l kararh «Artık köyün tamamını verseler dönmem Ürgütiü'ye» diyor ve ekliy r: «Afs hikümeîten baskın çıktı.» DPişsızl.k konusunda hükümeti uvardı Dünya Bankasmdan Türkiye için açılankredilerin kullanılma hızı giderek artıyor ANKARA (ANKA) Türkiye' nin Dünya Bankası ikrazlarım kullanma egiliminin hızlandıgı ve normal aylık kullanım oranının arttıgı gönilmektedir. Türkiye'nin Dünya Bankası ikra* larının normal ayht: kullanımı 56 milyon dolar iken son aylarda bu miktar giderek artmış ve şubat 1975'de R4 milyor. do. lara ulajmısnr. Dünya Bar.kası ikrazlarınm en fazla kullanıldıgı yerler arasında, EreğH Derr.ir Çelik Fabrikaları, TCD D?miryolları Işletmeleri ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası dikkati çekmektedir. Şubat ayı için Turizm ve Tanıtma Bakande, Ereğli Demir Çelik İşletme lığınca kullamlacak Antalya bölleri 4,6 milyon dolar, TCDD 1.2 gesi turizm kalkınma projesi: milyon dolar ve TSKB 1.1 raü ikraz miktan henüz tayin edilyon dolar ıkraz kullanmıştır. memiştir. kasım ayı basında bir Öte yandan, Dünya Bankası aeğeriendirme heyeti Türkıye'ye kaynaklarına göre Türkiye'ye ve gelecektir. Tarım. Köyişleri, Orman Barilmesi düşünülen ikraziann dukanlıkları ile Ziraat Bankasmm rumları şöyledir: Ziraat Bankasınca kullanıla kullanacağı Çankırı Çorum kırcak orta ve uzıjn vadel: tarım sal geüşme projesi: Bu ikrazm kredisi verilecek ikraz raiktatı 75 milyon dolar olması kararhenüz tayın edilmemistir. Bu laştırılmıştır. Değerlendinne rakonuda bir değerler.dirme heye ponı inrelenmiş durumdadır. ti nisan sonunda Türkiye'ye ge DSİ veya TEK'in kullanalecektir. eağı Karakaya projesi: Bu projenin ikraz miktan da henüz tayin edilmemistir. Projenın ana unsur.'an ve Fırat euları konusunda Türk hük'imetinin bar.kanın şartlarım kabul etmesi be«lenmektedir. Koordinasyon yok ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) DP Genel Başkan Yardımcısı Vedaf Önsal dün verdiği demeçte «Hükümet işsizlik konusunu unutmuşa benziyor» demiş ve köklü tedbirler alınmasını istemiştir. Önsal özetle şöyle demıştir: «Bugun karşı karşıya bulundugıjmuz en ciddi mesele işsizliktir. İşsizler ordusu her geçen gün biraz daha büj'ümektedir. Yurt içinde istihdam imkanları genişletilememekte. yurt dışma işçi gönderilme yolları ise kapanmış bulunmaktadır. Halen yurt dışında çalışan işçüerimii de Vakın bir gelecekfe, yurda dönmek mecburiyetinde *" ltatecaklardırr Sosyal. ekonomik ve siyasi istikrann sağlanması ve devamı için bu çok önemli meseleye ciddiyetle egilinmelidir. Sosyal adaleti • sağlayacağını vaat eden ve bu ko1 nuda tedbirlerden bahseden ^ıü ; kümet, en büyük adaletsizliğin i işsizlik oldugunu unutmuş görün: mektedir. Anarşik hadiselerin gi j derek yogunlastıgı bu günlerde, işsizliğin karşısma ciddi tedbirlerle çıkılması mecburiyeti vardır. Aksi halde olayların, yön degiştirerek büjilmesine engel olunamaz. Hükümeti uyarıyoruz. Propaganda mahiyetmi aşrnayan bazı tedbirleri. büyük başan imiş gibi gösteren davranışlardan vazgeçilmelidir. Ekonomik ve sosyal istikrarın sağlanabilme»i için köklü tedbir gereklidir.» ! me heyeti Türkiye'ye giderek konuyu görüşecektir. Istanbul şehirsel kalkınma projesi: tkrazın verileceği kuruluş ve ikraz miktan henüz tayin edilmemistir. Proie hazırlanması gecikmiş durumdadır. TEK'in kılianacağı cnerıi TCDD'nin kullanacağı deiletim hatlan proıesi: 48 milyon miryollannın modernleştirilmedolat olan ikrazın deferlendir si projesi: İkraa miktan henüz rae raporj incelenmiş durom tayin edilmemistir. Proje hazırdadır. lanma saıhasındadır. İGSAŞ'm kullanacağı ek ik Istanbul şehir ulasımı ™ rr.etro projesi: îkrazı kullanacak raz: İE milyon dolarlık ve ikraz kuruluş ve ikraz miktan henüz için müzakereler tamamlanmak tayin «ülmemıstir. Degerlenoir tfceredir. • Kamu iktisadi teşebbüslerinin kendi içlerinde ve birbirlerl arasında etkin bir koordinasyon kurulmamıştır. • İşletmeciliğin bir parçası olan yenileme ve tevzi gibi işlerle kamu kesiminin bir ajanı olarak girişilen yeni yarınmlann gerektirdiği personel, örgüt, teçhizat, makina parkı gibi giderlere ilişkin hesaplarla öteki kamu görev. lerine ilişkin hesaplar «mal ve lıizmet üretimine ilişkin işletme hesaplanyla» kanştırılmaktadır. Kuruluşlarda stok sorunlan belirli bir amaca yönelik olmaktan uzaktır. Araştırmaya önem verilmiyor • Kuruluşlarda görülen düşük kapasite ile çalışma durumuna, • hammadde tedaHkindekilâksama lar, araştırma ve geliştirmejâ ge reken önemin verilmemesi gibi nedenlerle düşüiduğü görülmektedir. Bu da kuruluşlann etkm, kârlı ve verimli çalışmalannda rol oynamaktadır. • Kamu iktisadi teşebbüsleri kendi bünyesel denetimlerini kuruluş denetim elemanları ve ortaklık şeklindeki kuruluşlarda de netçüer vasıtasıyla vürütmektedirler. Ancak. yüksek denetleme kurulu raporlannda belirtildıği üzere, bu tür denetimler kanunî zorunluğun yerine getirilmesinden öteye geçememektedir. • Kamu iktisadi teşebbüslerinde, toplu sözleşme konusunun gerektirdiği bilgilerin ve özellıkle prodüktivite hesaplannın zamanında ve yeterli ölçüde hazırlanmaması, bu teşebbüslerin top lu sözleşme sisteminin kurallarına uygun bir tutuma girememelertne neden teşkil etmiştir. • Kamu iktisadî teşebbüslerinin çeşitli kademelerindeki görevlerin iyi bir şekilde saptanma mış ve çalışanlann performansla nnı izlemek için yeterl) bır metodun geliştirilmemiş olması nedenleriyle kuruluşlarda genellikle üretim faaliyetlertnin gerektir diğinden çok sayıda işgücü kullanılmakta, işgücü gerektiğüıce yetiştirilmemekte, teknik kadroda tecrübe birikimine olanak verme yecek kadar sık değişiklikler olmaktadır. • Yöneticilerin ise yabancı olmalan, taıruluşlann sorunlanm daha da arttıran etkenler olmakta ve personelin kuruluşun kârlı ya da zararh oluşundan herhangi bir çıkar beklememesi, ücretinin piyasadaki ücretten düşük olması verimliliği etkilemektedir. IVlerkez Bankasi kaynaklarından özel kesime bir haftada 1,2 miiyar lira kredi verildi ANKARA (ANKA) Merkez Bankası taralındar. hazırlanan haftalık «Bilânço Durumu>>na Röre. son bir haita içinde özel kesime, Merkez Bankası kaynaklarından ı5nemli ölçüde kredi açılmasına rağmen, gerek hazineye açılan avansın vj gerekse dövız rezervlerimizdeki önemli a 7almaiarm etkiler; sonucu emısyon hacminde daralma olmuştur. Geçtiğimiz haita içinde parakredi alanmda ortaya çıkan gelismeler şöyledir: Hazine kefaletine haiz bonolan a 20 milyon lira artması ve hazineye açılan kısa vadell avan sın 1.569 milyon lira azalması sonucu kamu kesiminin Merkez Bankası kaynaklanndan kullandığı kaynak 1 milyar 549 milyon lıra daralmış bulunmaktadır. Özel kesime açılan kredıler iss, bankalarca îbraz edilen rees kont senetlerinin bir haita ıçinde 588 milyon '.ira artması ve çok pahalı bir kredi kullanma şekli olan tahvil üzerinde avans miktarmın özel bankalar yolu ile 669 milyon lıra olarak kulianılması sonucu. 1 milyar 257 milyon Ura artmıştır. Özel kesimin Merkez Bankası kajnaklarından bir hafta içinde kullandıtı büyük orandaki kredi dikkati çekici bir gelişme olmaktadır. • Son bir haftada taran Vesimine açılan kredilerin durumu 5 şekildedir: Tanm Satış U Kooperatifleri Birlikleri senetleri de 47 milvon lira azalmı?t:r. Diğer ziraî senetler 47 ve diSrrr bankalarca acılsn tanm kredileri 4 milyon lira artmıştır. Mevduat munzam karsılıklanndan zirai finansman için kullanılan miktsr ise 117 milyon Kra artmıştır. T A KV iM Î9 N'İSAN 1975 SALI üneş Öfle îkindi 00 13.11 17.02 kşatn Yatsı îmsak 1.03 21.46 4.09 NOBEL'DE DiRENiŞ SONA ERDi... leri için, işçilerin direnişine son verildigini ve çadırların kaldınldığını bildirmişlerdir. Atom • îş Sendikası Genel Başkanı Cumali Yılmaz, işverenin sendika üyesi hamile bir kadımn ışine son vermesiyle 8 nisan tarihinde başlayan direnişin, daha sonra tüm sendikalı işçilerin işine son verilmesi üzerine düne kadar sürdürüldüğünü belirttniştir. Fotoğraf; direnişin yasaklanmasmdan önce ölüm orucu tutan bir kadın işçiyi gösteriyor. (Fotoğraf: s. a) Nobel ilâç fabrikasında çalışan Atom • îş Sendikası'na bağlı işçilerin duenişi sona ermiş ve kurulan ölüm orucu çadırları. dün îstanbul Sıkıyör.etim Komutankğı'nın erari üzerine polisçe kaldınlmıştır. Bu arada sökülen 2 çadırda ölüm orucu tutan 4 kadından 2rsi ise, olaydan sonra hastaneye kaldınlarak tedavi altına almmışlardır. Polis yetkilileri Istanbul Sıkıyönetim Komutanlığımn bildirisine rağmen kanunsuz direnise deram ettikleri ve çadır kurarak ölüm orucuna giriştik OKUYUCU Dunya tarihinin, insanları topluca öldürme olaylariyle doiu ol duğu, kuşkusuz sizce bilindiği gi bi (Amerıkalılar dahil) ulus yapısını kazanmış olan toplumların tümünce de bilinmektedir. MEKTUPLARI nositlerinl Amerıkalılar yaratmışlardır. Vietnam'daki, Şüi ve Kamboçya'daki ve başka yer lerdeki jenositlerin suçlusu da bugünün Birleşik Amerika Devletidir. Bu devlet yöneticilerinin ellerindeki masum kanlannı silmeden, yüzlerindeki jenosit karalarım temizlemedsn Türklere bu hakareti reva görmelerinin nedenleri açıktır. Geçmişte nasıl Osmanlı tmparatorluğunu parçalamışlarsa, bugün Türk devletini parçalamak hedef i, siyasalannın kuytuluğunda yatmaktadır. Bu amaçlanna ulaşmanm yolu, doğuda Ermeni ve Kürt toplumlanna Türk yurdundan topraklar vererek kendilerine bağımlı yeni devletler kunuak, Kıbnsı Yunanlüara bağışlayarak Türk yurdunun savunma ve nefes alma yoUarını tıkayıp dize getirmekten geçmektedir. Geçmişe şöyle bir bakışla, Amerika Birleşik Devletlerinin Türklere hiç bir zaman dost olmadığmı, yöneticilerınin sahte gülücüklerinin ya aldatmaca oluşturmaya ya da zaranmızı çıkar sağlamaya dönüfc oldugunu görmemek olanaksızdır. Bugüne değin Türkiye'ye yardım di ye verilenlerin, üstü örtülü yollarla kat kat fazlasıyla geri alınmış olması da, bunu kanıtlayıcı niteliktedir. Bu nedenlerle, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Uyelerinin, Yüce Katınıza sunduklan misilleme önerisi haklıdır. İnsanlan, ülusunu, yurdunu ve devletini seven her Türk'ün katılmaktan onurlanacağı bir öneridir. Toplumlar arasındaki sicak sürtüşmelerden çıkan yangınlann küllerini kanştıra karıstıra kmlcımlarını kasten yayıp yeni yeni yangınlar oluşturmak, silâh tüccarlannın, ölü soyucuların arka yollardan çıkar sağlamak aracıd;r. Bunun önüne geçmek için SUÇU ve SUÇLUYU hem Türk hem de dünya kamuoyuna tanıtmak zorunlu ve ulusal bir görevdir. Maden Oairesi Emekli Başkanı Maılen Y. Mühendisl Kadri YERSEL Adakale Sok. 58 3 Yenişehir • Ankara güzel dunya Büyük MilJet MecJisi Başkanlığına açık mektup karşılıklı jenosit suçlularmdan olan Osmanlı Imparatorluğu, ta rih sahnesinden silinmiştir. Sorumlu politikacılan da hsm Türk toplumundan hem de TARİH'ten paylarına düşen cezalan almışlardır. Fakat, öteki suç ortakBu olayların sebep olduğtı acı lan olan Devletler, insanlığm baş lar, bugüne değirı. doğrudan U ka bir yüzkarası olan «Empergifi bulunmayan hiç bir Devlet yalist Düzen Yaratıcısı» niteliğiytarafmdan. sönmez bir kin ve le varlıklannı sürdürmektedirler. nefret kaynağı haline getirilip Sorumlu yöneticileri ise. lâyık toplumların ebedi düşmanlığma oldukları lanetlemelerden şimdi neden yapılmamış ve siyasal bir lik kurtulmuîlardır. sraç olarak kullamlmamıştır. Fa Bugünün Birleşik Amerika Dev kat. Birlejik Amerika Devleti, kendilerinden geçmişinde bulunan ve hiç bir leti yöneticileri, Jenosit toplumda görülmedik şiddet, yay öncekilerin işledikleri gınlık ve süreklilikte olan yuz suçlarının günahını, onlara mal karası «JENOSİT» olaylarmı da, ederek bu ayıbı örtüp unutrurinsanhğa yaptığı şerefıi katkıları maya çalışacaklarına. bir bakıda unutup bir kıyıya Herek bu ma insanlığm da müşterek suçtı olajlardan bir tekini her yıl an oîan bu tür olayların tekrarlanraaması için acı anılan küllememayı kararlaştırmıştır. ye ve taribe gömmeye yöneleAnıiacak olan bu toplu öldür ceklerine bir anma günü yaratıp me olayı. kendisinin de içinde toplumlar arası kin ve nefreti bü bulunduğu Devletler grubunun, '•üterek sürdürmeyi yeğlemijlerOsmanlı împaratorluğunu par dir. çalamak amaciyle. Ermeai topöyleyse biz de şunları kenlumunu Türk toplumuna karşı dilerine ve kamuoyumuza dutahrik ve teşvik ederek saldırt yuralun: masiyle başlamıştır. Tarihln en acımasız, yaygın, Bu yüzden meydana gelen bilinçli ve yağmaya yönelik je Pasifteki gelişmeler • Emisyon hacmi son bir haf ta içinde 703 milyon lira azalmıştır. Aktıf nesaplardaki gelîşmeler emisyor.'j azaltıcı yönde etkilenirken, nastf hesaptaki gelişmeler azaltıcı yönde etkilemiçtir. Son bir hafta içinde emisyon azalmasında en büyvk etken, döriz rezerflerinde Hazineye açılan avcnslardaki büyük düşüşler olm'isrur. Öte yandan. bir hafta ıçindp Czel kesime ?.çılan önemli miktardaki kredi emisyon rmemfndekl daralmîiya raSmen. spekülâtif bekleyişlerin hâla devam ettigi ve beş yıl sonra banka krediİFrinin mevdua lan yeniden aştı^ı bu dönemfie. eldeki stoklan siJclendirici etkisi nedeniyle. piyasa fiyat dengesinı etkileyerek arttmcı yönde gelişmelere vol açabilecektir. Çağdaş yayınlon: Cağaloğlu Halkevi sok, no: 3941 Istanbul KAYIP Siran Nüfus tdaresinden aimış olduğum nüfus cüzdanımı rayi ettün. Hükümsüzdür. BajTtm oğlu 1937 Doj. Hasan DELİ Cumh rhet 2611