Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURÎYET 23 Ocak 1975 B ir ülkedeki akımlart, genei olaTak ikive ayırabıliriz; Iienc: akım koruyucu (Tutucu) akım. Türkiye'rie bunlarm dilimlerir.de noksanları vardır Ama, bunlar genel şematik yerleriyle. Turkıve'de d > vardır < Şlmrlilik, denehilır ise. soyle bir ayıntn ile bunları snterehilirz İlencı a»ımı, ortr.nın FOlu, so:>al demokrat, riemokratik sol gel:ş:m ci?gısinir. <ahıplı5i «ıfatıylp şımdi'.ik loorik olarak temsı! eden bir parti var. bu CHP'dir Bu partinın de ashnda, ve uygularnacılığında. henüz bir sol olmarlığını söyleyenler vardır. Fakat geldiAi ve ança'e olduğu demokratik sol teorisi ve aşaması ile. bu parti ilericiliğ: deyimleyen uvşulamava henüz vakit bulamamıstır. Uygulama planlamasını da vaoamamıştır. Bu aşamada. kutup yıltfızı gibi parlayan bir yerde sabitlik de gB'terememlstir. Fakat, romantik bir popülizm olan halkçılıkla. «ermaye ve büyük bıırıuva'aştırma akımı karsısında, emek Ü7erinde bütünleşmeye riava ı •lt kategorilerin savunuculuğu savı ile, ilerde savılmak gerekir. a Eski DP'Jilerin Yeri, Ağırlığı Prof. Bahri SAVCI gelismeye yabancılaşmışlardır. ÖzeUikle ortalanna geldiğimiz 1970lere göre. eskimişlerdir. Gerçi eski Demokratlar. kaynakları bakımından, toprak kapitalistleşmesine dayanırlar. Yani onlar fcaynaklarıru, toprağı belli ellerde biriktirerek sağlanan tanm merkezleşmesi yoluyle ekonomik büyümeyi sağlamak prensibinden alırlar. Bu nedenledir ki, partileri. her türlü toprak drformuna karşı olmanın sampiyonu olan politikalar liderliğinde doğmuştur. Ayrıca ve bunu tarnamlamak iizere de. tanm üriinlerini işleme ve ara mallan üretme yolunda bir sermaye birikimine ve bu yolla sanayileşmeye ulaşma ilkesi de Demokrat Partinin ikinci doğum kaynağıdır. Bunu bir sözcük ile büyük burjuvalaşmacılıgın bir yeni tlirü ve aşaması savarsak. eski Demokratlann yeri, AP olmak gerekir. Fakat bu eski liderler. şimdiki AP ile de vabancılaşmışlardır. Hem onun liderligiyle hem de AP'nln arama yoluna girdigini sezinlediğimiz «Emek ile banş arama» ilkesine yabancı kalmışlardır. Bu son kavram. onlar icin. vepyeni bir kavramdır. 1960 deneylerinden gelen bir formasyon yokh.f'j dolayısıyla. bu kavram. eski Demokratlar için pek de yabancı bir kavramdır Onun için. AP. sezinledigimizi söyledigimiz bu kavramdan caymazsa. eski Demokratlann onunla bansmalan. uyusmalan olanaksız kalır. Onun için eski Demokratlann AP içinde geZaten demokrasiye uygunluk kazanmağa savaşan her ülkede. koruyucu (tutucu) akım, zorunlu olarak. bir metropole; bir de taşraya dayalı ikili bir göriınüm verir. Metropol tutuculugu, 1789 burjuva ilkelerine dayalı gözükür. Bunu, çağda; büyük buıjuvacılığa doğru yaymak ister. Hşmeleri çok zordur. AP içlnde başan kazanmalan için. AP'yi üderhği ile birlikte hazmet meleri gerekir. Dilşün acısından da AP'yı 1950* lere götürmelidirler. Bu ikl tşlemin ikisi de pek zordur. Demirel gider ama, onun yerine eski Demokratlann etMn bir takım halinde eelme!prl uzak bir nlasıhktır. Daha sosyal devlet edebıvatını hazmetmemis, ve 7aman içinde eskimis bir ordn eibi STİfünii vitirm:? olan bu takım. emek?ermaye bansmasınm dar kapılanndan geçmede. AP'nin icindeki öteki ootansiyel ve mevcut üderliklerden daha şanssızdırlar. Ülke. büyük buriuvalasma voluyla büyüme akımı karsısında, halk kitlelerinin yaşam. sömürülmeme, güven, iktidarı etkileme, iktidara yönelme beklevislerinin voi>unluk kazandıgı bir evreyi yaşamaktadır. Olke, halk kitlelertatn bu fstekleri karsısında AP'yi bile vetersiz bulup, ufalamaktadır. Sosyal dinamiğin dururnu btı flcen, ve AP'yi bile yetersiz bulmakta iken, 1961 formasyontmdan yoksun bir liderliSin ne AP içinde, ne AP dışında bir a&ırlıgı olabilir. Halk,, diye diye G Meîropol Tutuculuâu Bunun karsısında bir koruyuculuk, bir tutueuluk akımı da vardır. Bu akım. geleneksel değerleri (kuruTiIan. ilişkileri) ekonomik vaptyı, fce'.li ellerde merkezleştirir Onlan bu ellerrie kut'jp'.asiınr Bövlece. temelinde korur. muhafaza eder, yerinde tutar Onu. ancak, zamanla, yine ancak, büyük burjuvalaşma değerlen. kurum'.arın lliskîleri. ö>ellikle sermave birikimleri ve pirisim serbe*tlik1eri merceğinde geliştirir. tşte ülkemizde bu genel anlammda bir koruyjculuk (muhafazacıllk) rfa vardır Elbette vardır. «Olmamast. olamaz» bir biçlmde vardır, gidprek egemen niarak vardır Bunun temsilcisi de. bir tek değildir. Bu tem<ilciUk bir yelpaze içindedir. Metropollerdeki bireysel büyük sermaye giri.«imciliğini temel alsn AP, bunun baş temsilcisidir. Ansdolu'daVi orta karar sermaye girisimciliğini büyümeye itme: v» bunu da geleneklerle kuvvetîendirici olan MSP de. bunun ikinci tcmsilcisidir. Özetlersek.. Türkiye'deki dunım artık, toprak feodallesmesinden, toprak kapitalizmlne (tecise dayalılıgın %arattıgı bir sağa elverişli değildir. Or.un icin 1961 Anayasasmın arattığı degerleri oanlandırmaga. yani kapitalist ekonomlnln sentıaye birikimciliği sürecini btitün tekelciliei ve egemen görkemi ile kurmaSa elverişli defildlr. AP bile, kendini bu elverissizlige kaptırmamak lstivor. tstevecektir. Onun içindir ki 19Bmardan berl eelen sosyoekonomik ve kiiltürel Ö5elerden yoksun olan eski Demokratlann ne AP içinde, ne de baska bir verde bir agırlıklan söz konusudur, diyonız. Eski DemokTatlar îttihat ve TerakM «Kuvayi Milliye» özelin bayraktarlıgı toprak ve sermavenin asın birikimciligi çizgisinden gelen bir taribsel kışinin Uert yaşlılft evresindeki «üyumsuzluk tecellileri»nin aracı olmaktan Bteye bir RÜÇ tasımazlar. Demlrenn aklı varsa bunu bilir ve rjartisini emeksermaye banşmı arama yolunda hıtarak, bu eski kadroya yaranam sahmetlerinden kendini kurtanr. Taşra Tutuculugu Bunun kar«ısında taşrayı savunan tutuculuk ise: Zorunlu olarak, daha alçak gönüllü tabakalara ve 1789'un yamnda ve hattâ üstünde olarak da, gelenckçiliğe (metaf.zikçiliğe) dayanır Bunlardan, zaman zaraan kopmalar olur: Zaman zaman da. metropol ile taşradan birisini tercih eden yeni kuvvetlerin. bunlara katılması olur. Bunlar, zaman zaman. milis faşizmi ile ekonomi faşizmini de bir briyle müttefik kılarak oylum fhacim" kazanırlar da. Eski Millet Partisi, CKMP. yeni DP. MHP gibi 1789'a sadık metropolcü tutucu'.uk ile, taşrayn bağlı gelenekçi muhafazacılık ara smda gidip gelen. eidip gelecek olan bölünmelerdir. SimdL, bunlsrm arasında eski Demokratlann ye ri ne olur. ağırlıklan ne olur? Bir kez, eski Demokratlar, metropol üzerine dayalı. 1789 ilkelerı üzerındeki büyük burjnv? '.ın 1960'lar gelişmesinden uzak kalmıslardır. Onlaı, bu gelismeye düşmandırlar bile. Ama herhalde, bu Bakanlar Kurulıı ve bir şair OKTAY AKBAL Evct Hayır EV HÎZMETLEKÎNDE ÇALIŞANLAR u yazımızın konusu çalışan SOSYAL GÜVENLÎKLERİ YILLARDIR kişı; bireysel bencilli§in top ASKIDA BULUNAN ÎNSANLARIMIZIN, lum sevgısinden üstün tutulduğu, insan unurunun eşya ÖRNEĞİN EV HÎZMETLERÎNDE ÇALIöegerivle satıldığı, lnsanın ınŞANLARIN YtJZLERİNE BAKMAKTAN •ianı tükettıği ilkel çağların. kolelik dönemlerinın emekçisi deUTANMARHZ GEREKİR. ğildir Bu yazımlz. sosyal güvenlik rieyiminin, değil modern Anaya salarda, düşlerde bile görülmediği çağlarda kırbaç altında egemen sınıflann vitırdigl tutSSK. Gn. Md Müşavın sakları, kolelerı, saray uşaklannı, her renkten. her ülkeden sü İş ve lşyeri konusunda süsın» kayguları acısından değerru sürü insanları da konu vapreklilık yoktur, lendırnıevp sjayret edeoeğız. mami^tır Sendikalan veja oasKı unYine bu yazımızın, yakın geç Hiztnetçi kimdir? suru niteiiğındelu becerıklı kılamışten acı hatırası kalan; dep«Ev ruzmetlerınde çalışanlar» \uzlan da bulunmadığından ötürem bölgelerinin anasız babasız, sosyal güvenlik yasalannda özel rü, şimdilık sesleri de çıkmadısaçları tıraş edilerek evlâtlık e fıkralarla kapsam dışı bırakıldık dılmış minicik kız çocuklariyle, İarı halde; ne 931, ne 1475, ne de ğına göre. «Hanımelendilerle» «Beyefendilerı» bu yükümlülükler getirildikleri evlere bir ömür 506 sayılı yasada veya gerekçeleboyu, üç kuşakta hlzmete ko rinde, bu emekçilerin, kimler ol le yormak iyi sonuçlar!.. getirmez. sulan ahretlikler, bacılar, besle dugu açıklıkla belirtilmiştir. Bu ve buna benzer uyutmacalı meler, kalfalar. halayıklar. yaTariT konusunda ılk akla gelen, masallar yıllar boyu, tanm ve naşmalar. tutmalarla da ilgisi ücretle çalışanlara tıkır tıkır orman ışçilen. teknik okul öğyoktur vergı ödettiren «Gelir Veıgısi rencilen, genelev kadınları, haBu yazımızla sadece, halen Kanunu» oldugu ıçın, bır kez pisanelerin atölyelerinde çalıştıvürürlükte olan İş ve Sosval üzerinde durmak yararlı olacak rılan mahkumlar, çocuk denecek Sigorta Yasalarında «Ev hizmet , .Ur. ü42^J?e 193 sayılı CeJ*r Verya<takı çırakiSr *s. ı$ln öe siSflelerinde çalısan» devimi ıçersin gısi Kanununun «Ücretlerde mü negelmiştir. Sosyal güvenlikleri dekı. tüm sosval güvenlik hak, teferrik istısnajar» bjjlürnünün yıllardır askıda bulunan bu inlarınm kapsamı rfısında bırakı 23. maddesinın 6'ncı fıkrasıncia. sanlanmızuı gözlerine hangi yüzlan hizmetçileri ele almı? bu batanız hizmetçiler nasıl tarif le bakıp, beşerî şefkat ve merha lunmaktayı? edilmiştir: «Hizmetçiler; özel fert met duygusallığımızı nasü belli ler tarafuıdan evlerde, bahçeler edeceğiz?.. Yasalar de, apartmanlarda ve ticaret maSonuç halli olmayan sair yerlerde orta Yüce Atatürk'ümüzün. ilerici hizmetçıhği, uşaklık, sütnınelik, Dünün ıld, üç ka:h villâsı, yabahçıvanher davranışında oldugu gıbı, dadılık. mürebbıyelik lısı, bugün, on, onbeş katlı, yüzçalısma hayatımızda da, hıç lık, kapıcıhk gıbı özel hizmetlerlerce daıreli yapılara dönüşmekkımseyı «okağa dökmeden, bur de çalıştınlanlardır.» nunu bile kanatmadan. Türk O halde, sosyal güvenlik prıra tedır Sekizinci kat sokağa doçalışanına taa 8 6.1936 tarihınde lerinin tahsilı, yarclımlarm ulaştı r.ük pencere camlarını temızlearmağan ettiğı 3008 savılı «îs Ka nlması, sosyal veya meslekî teh yen, çeşit çeşit elektrik ev araçnunınnun hıç bir maddeüinde likelerin zararlanndan bu kişile İarinı kullanmaya çabalayan orta hizmetçısinin. anasınm zapte«ev hızmetlerinde çalısanlanın n korumak konusunda yeni bır bu yasa kapsamı dışında bıra külfete girmemels, kısacası kır demedigı küçük beylenn kakalı kıldığına dair kesin bir hüküra kabartmamak veya mesele çıkar bezlermi arıtmaya ve onlan hoşmevcut olmadığı halde. 28.7. mamak için, Yorgun Bürokrat, nut etmeye çırpınan sütninelemürebbiyelerın, 1967 tarihinde kabul erfilmiş o tez elden, egemen sımflar acısın ruı, dadılann. lan 931 sayılı ve 25.8.1971 tari dan, bu gruptakı çalışanların, doga ile günün geç saatlenne hinde kabul edilmiş olan 1475 sosyal güvenlik çemberlerinin dı degin boguşan bahçıvanların, iş sayılı «tş Kanunlarunın istisna şına çıkanlması yolunda bir öte kazalan. hastalıkları, maluliyet' tüm çalısma yeteneklerinı maddelerınde, «Ev hizmetlerin leme gerekçesi hazırlayıvermiş len. yıtirdiklerı yaşlıhk. sakatlık, fide» çaliftınlanlann bu yasa nı tir. metlerınden yararlandırılmayaOrneğın. ev hizmetlermde çalı lüm sonrası durumlan daha ne kadar askıda bekletileceknr cakları. ibaresini görmek insanı şanlar: nedensiz bir hayret içinde bıYıllarca önceden sosval gü Organize edilmemıs gruplarrakmaktadır venceye kavuşturulmuş sanayı dır, bunlardan prim tahsili, yarısçisinin, memunın. bagımsız çadımlann ulaştmlmssı, üoretlerin Öte yandan. 1.7.1946 tarihinde tesbiti, tescil vs. gibi hususlann hşanın çalısma koşullarivle, vuyürurlüğe gırmiş ilk Sosyal Sı sağlanması çok srüçtür, olanaksızkanda belırtilenler arasında gorta Yasamız olan 4775 sayılı dır. önemlı ayncalıklar bulunmadıSı «ts Kazalariyle Meslek Hastalık Ev hanımlan (yani ısveren halde. bug^ine kadar sosval gıiiarı, Hastalık ve Analık Kanu leri) bu kabil yuküm)ülük;eri (vi ven!ık nimetlerini vutkunarak. nu» ile 1.4.1950 tarihinde yürür zite kâgıdı, bordro. bildirgeler büyük bır özenç 'ımrenmeı ıçınlüge girmis 5417 sayılı «thtiyar vs. gibi (ormülerlerı düzenleyerek de i? ! pyenlenn güceriklığim, h;ç lık Sigortası Kanunu»nda. 3'K»8 süresinde vermek gibi> yerine ge bır görüş veya Kerekce unuttusavılı Ya?a kapsamı benımsene tirmekte hazırlıklı degillerdir. be ramaz. rek, «Ev hizmetlerlnde çalışanceremezler, Kmlay Parkı'nda Nışantaşı'nlar«a tlişkın bir ıstisna yer alda. bohçssı koltuğunda, çarr.aşı Gehr vergısınden bile istısmamı; oldugu halde, vıllarca ra. bulasığa. temizliğe çağırılna edildikîerine göre, sigorta sonra, 1.3.1965 tarihinde vürür prımlenne katkıda bulunmaları o. mak ıçin sabahın kör fcarar.lılüge Birmış bulunan SU8 sayılı lanak dışındadır. gında titreşenler; gecekondula«Sosyal Siçortslar Kanunu>nun sigortalı savılmayan kimseleri göiteren 3'üncü marfdesinin (D) fıkrasına, bu durumda olanların ÖzeUikle eklenmesintn mantıklı nedenlerl üzerinde düsünmemek eiden (felrnlvor. B ütçe Komisyonunda iktidan MC.'ciler ele geçırcü. Başkan, sözeü, sekreter hepsi onlardan. Sağcı partiler ortaklıgı ilk başanyı komisyon seçimlerır.de kazandı. Elli kişilik komisyonda çoğunlugu aldı sağcılar. Ama sekiz on kişiyle toplaruyormuş komisyon. Üç beş dakikada kabul ediveriyormuş koca koca örgütlerin bütçelerini. Tartışmadan, incelemeden!. . Sıra TRT'ye gelince iş değişmiş. TV'nin eski spikerlerinden bir Çelebi vardı ya. hanı Kon'enian Senatörlügüne getirilen kişi . 14 ekim gecesi içi kan aglayarak okumuştu CHP' nın başarı haberlerini. Uzun süre AP'nin üstün çıktı^ı izlenimini vermek ıçin büyük çaba harcadıktan sonra melul mahran teslim olmuşnı gercp*e! TRT Genel Miid;ir!(i»üne Cem geünce, AP sempatizanı Celebi de damsmanhSa aktarıldı. Bir d? baktık senatör oluvermK. spiker Çeiebı olriıı sıze senatör Çelebi! İşi gücü TRT'yle uğrasmak. sankı bu Riirev için »elmiş Senatoya. Bütçe Komisyonunda da Başbakan Ynrdımcısı Baykara'yı sîkıştırmış. tsrnail Cem'in ışten almmasını istemiş saftcıiar. TV programlan asın sola kayıyorm'is. soicu şairler, yazarlar çıkanlıyormus ekrana. onlann yazıîan sıirleri oyunları okunuyor. oynanıyormuş. Hele bunîardan biri i'Ben Türkiyeli jair» demiş. B Selâhattin TURLA îşte Başbakan Yardımcısı Baykara'nın bu konudakı sözleri: «Sayın Çelebi bazı TV programlanm şahit tutarak TRT'nin bölücü ve ayıncı bir tutum içine girdigını belirttiler. Verilen misalîpr arasında bir tanesi tanınmış, bır *aır:mizın TV progrjHrnmn ba?mda ve sonunda «Ben Türkiyeli saır» dfve lcendi »dım etkfettigi programdır ve benim de dıkkatımı çekmıstır. Bunu Bakanlar Ktırtiltında görüfrtifc ve Sayın Başbakan bh> zat bu konuda TRT'den bil?i almamı almmasını istediler. ancak bu bilgi henüz gelmiş deiilti:r.» Beğendiniz mi, bravo dediniz mi? Îşte. Millıyetçi Cephe'nin desteklediği, tuttuğu bir hükümet böyle olur... Tanınmış bir şaırimiz TV ekranında «Ben Türkiyeli bir şaınm» diyor, bu da büyük suç oluyor. Niye Türkiye'li demiş? Ne deseydi peki? Yunanistan'lı, Fransa'lı, İngiltere'li, Amerikalı mı? Türkıye'nin bir şairi «Türkiyeüyim» diyecek. Şaşacak, kızacak ne var bunda? Asıl şasılacak, hatta kızılacak tutum, davranış. Bay Çelebi'mn bu konujnı önemlı sayarak Başbakan Yardımcısından sormasıdır. Daha da ilginci Baykara'nın «Benim de dikkatımi çektı» demesidir. Daha daht acısı aydın bir kışı olan Irmak'ın bu konuyu Bakanlar Kurulunda tartışması. TP.T'cien biîgı ısfemesidir! Neyin bilgisı ısteniyor? Orası da acayip. Herkes gördü, duydu, Attila İJ'nan «Ben Türkiyeli şaır Attila îlhan» dıye kendini tanıttı. Daha önce «Türkiye'm» diye bir güzelleme bir övgü şnri yazmış bir şair .. • Türkiye Tiirkiye dağlarını duman almış üzümler memleketi fjtünler memleketi Türkiye Tiirkiye çok gulmüş çok ağlamış sabırlı bağrı yanık insanlar memleketi. diye baçlayan, •Türkiye Türkiye ay'lı yıldız'lı Tiirkiye sen Mehmet'sin omuzların Anadolu yayiası Aladajilar Toro«lar dev gibi gövden sen şehid oğlu çchid babası sana seiâm olsun dünyadan hürriyetten» diye oiten o güzel. o gerçek miiliyetçi şiiri yazan şair... Hem de daha lise sıralarında yazmış bu şiiri... Şimdi bu Attila tlhan kendini «Türkiyeli şair. diye tanıtırsa suç mu islemıs olacak? Turkiye'yı. Türk insanını yazmak. anlatmak suç! Türkiyeliyim demek o da başka bir suç?. Miiliyetçi Cephe'nin baskısıyle. güzdağlarıyle saçduyu sahi bi sanılan kişiler bile ne yapacaklarını şaşırıyorlar. Bakanlar Kurulunda görüşülen konuya bakın siz: Başbakanımızı. yardımcısım. ötcki Bakanîarı önemli bir yuıt sorunu gibi ilgilendiren soruna bakın:.. Tanınmış bir şair «Ben Türkiyeli şairim» demiş TVde... Nerdeyse vaîan hainliğiyle eş tutacaklar Türkiyeli olmayı, Türk:yeliyım demeyi!.. Son sözü Attila llhan'a bırakayım. Bakın ne yazmış yıllar yıllar önce, sanki bugünu gdrmüşçesine, yaşamısçasına... Nasıl seslenmiş Musiafa Kemal'e. Türkıye'nin kurucusuna. Türkiye'nin genç ve devriiıici bir şairi nasıl dökmüş derdini: •Ellerinden öperim Mustafa Kemal Senin dalın yaprağın biz senin fidanların Biz bunları yapmadık Sen elbette biliısin bihrsın Mustafa Kemal EUiz aysksi7 bir yeşil yılan Ysptıklarını yıkıyorlar Mustafa Kemal Hani bir vakitler Kubüay'ı kestiler Çün buvurdun kesenleri astılar Sen uyudun asüanlar dirildi Mustafam Mustafa Kemal'im.. nnda, kundaktaki bebeyi 56 yaşmdakı ablasına emanet edenlerdir, çalısma guçleri tükendlğinde kapı önüne. sıkılmış lirnorj gibı bırakılıo. Ucreti kesilerek. bir daha ebediyen aranmayanlardır. hastalıklannda ıyileşınceye kadar yol verilenler veya kullanma tarihi geçmiş ev arth ğı ilâçlarla. dualar. el etek Opmeler bekleyerek tepeden ba> kışlarla sözümona tedavı edilenlerdir. her türlü bollufun. mutluluğun sıcağından çıkıp akşamİarı onurlu utangaçlıkianna sannarak yoksullııgun kshredici sc5u*una dönenlerdtr Sosval şrüvenlık h;ıkkı yıllarca önce. göstermelik hır h«k olmaktan çıkmıs. Anavasaların. gelişrniş ekonomilerın uvaar iilkelerin, akıllı patronlsnn ılerıyi gören vöneticılerın baş tacı ettigi güler vüzlü insan sayısını çogaltmaya yönelik güncel Itonular arasına girmiş bulunmaktadır. Gelişrr.ış ekonomılere navranlıkla bakıp, sayfalar dolusu. nutuklar dolusu güzellemeler dö1>enmek,.kara yazgılı yurttaşlRrımızin çilesini ise cahilliklerine,. tembelliklerine. bilincsizliklenne bağlamak erdemiilik deglldir. Marifet. Anayasamizın 48. madde sindeki «Herkes sosyal güvenlik hakkına sahıptir» hükmü içinde, HERKES deyimini, dogrulukla, cesaretle. samimiyetle, eşitlikle degerlendirebilecek ve ÖzeUikle güçsüzleri güçlüler yamnda veya karşısmda korumayı görev sayabılecek yüceliktekı demokratik anlayışa sahıp olmakUr. azetelerden bir haber: «Yurt icindeki crzanelerin bellrli süre Hâc satmamalan halinde meydana gelebilecek ilâç sıkıntısını önlemek için, halka. ilâç satmak üzere Sağlık ve Sosyal Yardım Baknnlığı bünyesinde hazirlıklar baslamıştır. Bakanler Knrnlnnun bu konuda hazirladığı kararnameye göre eczanelerin boykotu halinde Bakanlık hastanelerde «halka> ilâç satacaktır. Sağlık ve Sosyal Yardım Rakanlığının Izin verildiği şekilde 51 railyon liralık ilâcı bemen satın alabilmesi için Bütçe çerçevesinde ilgili tedbirler alınmıştır.. Yukandaki gazete haberindeki «haik> sözcükierini biz tırnak içine aldık Dünyada ve ülkemizde halkı aldatmak amacıyla en çok kullanılan söz halhtır. Örnekler verelün buna değgin... • Devlet Denizyollan Şehir Hatlarında çalışan emekçilerin diyelim ki ücretleri yetmedi. Deniz ernekçileri greve giderler üeretlermin artınlması için... Şehir hatlan çalısamaz. îskelelere yığılır yolcular.. Ertesi günü radyolarda dinler, gazetelerde okursunuz: Denizyollanndaki grev nedeniyle «haJk» işine gidemedi. • Aynı olayı demiryollarında düşünelün. Demiryollan emekçilerinin geçim sıkıntısı nedeniyle belleri bükülüyor. Bu kesimdeki sendikalar patronla anlaşamadılar. Son çare grev.. Grev başiıyor. Trenler istasyonlarda bekliyor. Yolcular gariara doluşmuş... Gazetelerde başlıklar. radyolarda açıklamalar: Demiryollarmdaki grev halkı. sıkıntıya soktu. • Yag fabrikalarındakl işciler sıkıntıda... Enflasyon yüzde 301a. <01a geüsiyor, ücret'.er yüzde KHa. 15^e artıyor.. Fiyatl»r doludiıgin Ama yağ içverenleri emekçilerin dileklerine omuz silkip: Gerekirse. diyorlar, fabrikalan kapatınz... Grev başhyor. Grevle bir!i!oe piyasada ya@ sıkıntısı da çoğalıyor. Gazeteler ve radyolar ağız birliği etmi; gibi olayı özetliyorlar: Yağ fabrikalanndald grevler nedeniyle «halk» yağsii kaldı. • Tekstü kesimindeki emekçiler de geçim derdine düşmüşler Piyasada her şey ateş pahası... Enflasyon. fiyatların yükselifinden yararlanan sınıflara hizmet ediyor ama. emekçi yığınlarına yeni yükler vuruyor. Toplu sözlesmelerde sendika sBzcüleri, gerçekleri dile getirerek yüzde 30 zam istiyorlar. Sermayeci diretiyor: Yüzde 15'ten yukan vermem Uzlasnıazlık saptanıyor, grevler zincirleme yürürlOğe giriyor. Gazetelerde başhklan Tekstil işçilerinin grevleri nedeniyle «halk» bu yıl daha pahahya giyinecek™ Kimdir bu halk? Bir ülkenin isçisi. emekçisi, küçük fireticisi değil midir halk? Yoksa bunlar dışında ülkeye Merih gezegeninden inmis bir halk mı var? Kuskusuz toplumu yöneten sermaye egemenleri. halk: yığınlarının bilinçsizliğinden yararlanarak. halkı btrbirine düçürmek taktiğini uyguluyorlar. Şimdi bu uygulamamn acısını eczacılanmu? çekmektedir. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıth ülkevi sömüren yabancı ilâç kumpanyalarına karçı t«dbirler düîüneceğine, büyük ilâç tröstlerinin yanuıda yer alarak eczanelere vükleniyor. Sonra da diyor ki: Hnlfc nkjntı çekmesin diye bu tedbirleri alıyoru2. flâc sonmıı eczanelerde baslamıyor: eczanelerde çözülmeyecektir. Büyük sermaye yamnda yer alıp, küçük eczaneleri ezmek de halkı düşünmek değildir. Ne var ki büyük sermaye çevrelerinin yamnda yer alıp, emekçilerin üîtüne panzerleri yollayan iktidarlann halkçılığı da i;te bu kadar olur • Ş EI K K U R PROF. DR. , " üküîı*süren'rB.hatsızlıgım sırasında, yakın Ugisinl eslrgemeyen degerli hoca MERİH ODMAN'a »onsuı tesekkürleriml sunanm. (Cumhuriyet 559) Meliha tNAL ACI BİR KAYIP "Okuyucu Mektupları Salra'nın Söğütlüçeşme Mahallesi ilgi bekliyor Safraköy Beiedlyeslne bağlı 8 mahalleden, bln olan Söğüt. lüçeşme mahalleslntn, soksk ve cad'delerl baklmsızlık nedenıyle çamur deryası haline gelmlştir. tlkokula gıden çocuklar, evlerine tanınmayacak şekilde üst başlan çamurlu dönmektedir. 9 aralık 1973 mahallı seçımlerinde, Beledıye Başkanlıgı teçimlertnde, en büyük oy desteğinl Srigütlüçeşme sakinlerinden toplayan Safraköy Belediye Başkanı Tavip Sengül'ün, Son *amanlardakı ilgislz tutumu, sakinler arasında hayret uyandırmıstır. ^^ ^P Eksenyetle, ışçl allelerintn oturduğu mahallede. çocuklarının çamurlu elbiselerin! temizlemek ıçın hemen hemen hergün çamaşır vıkamak zorunda kalan Işçl anneler. sulann akmamasından yakınmaktadırlar Günlük tu ihtiyaçlannı. gelişlgüzel açılmi'î bahçe kuvularından temin etmekte ve saglıga »ararlı bu suları kullanmak zorunda kal dıklannı sövlemektedirler. Sokak ve caddelere 1.5 yıl önce dösenen moloz taslann, Însaat topraklan altında kalması Ue. aokak ve caddeler adeta çamur dervasi haline Relmıştir Motorlu vasıtalann giremedig) caddelerden yavslar dahı binbir eüçlükle vürü vebilmekte. çocuklar ise üst baslarının çamura bulanmasını önlevememektedlrler. Mahalle muhtan Mehmet Çetınkava. sakınlerin dilek ve Sikâvetlerinl defalarca. beledl veve l!eM:2i halde. bugün pt. vann gel, cevabınrfan baska btr olanak «aâlayamamıstır. Beledtveden sorunlanmıza eğiınıesıni bekltvoruz. Semt sakinler; Merhum Mahmut Ergemen ve merhume Aliye Ergemen'in damadı. merhume Zeliha Bekârlı ve Zekeriya özden'in kardeşi, Nejat, Nebahat, Güliz ve Ahmet Ergemen'in enişteleri, merhum Abdurrahman Bekârlı, Recep Bekârh, Afet Helvacıgil, Nermin Topayatv, Muallâ özenç ile Hızal, Eletem, Çalın, Mısırhoğlu, Erkenci, Çmar ve Sağmal ailelerinin dayıları, Toros Vural'ın sevgili babası. Mine Vural'ın kaympeden, Altuğ Vural'ın dedesi, Havrıye Vural'ın çok kıymetlı e=i Sunıerbank Alım Satım Müessesesi Aksaray mağazesı veznedarilğmdan emekli, müşfik insan. BEKÎR VUR.\LI TÜRKİYE HALK BANKASI A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN: ani olarak kavbetmentn acısı içindeyiz. Cenazesi 23 ocak perşembe gunü lkindl namazını müteakip Fatih Camünden ebedi istirahatgâhma tevdi edilecektir. AtLESl (Cumhuriyet: 568) T.H.Y. otobüsleri çok bakımsız Çağımızın bütüD ulkelerindeki uçak şirketlen; yolculannı meranun edebilmek ıçın birbirleri ll« y«rı« halindedır Ma»le»ef bizim T.H.Y ilgililert, yolcularm havs alanlarına nakilleri için oivasadan kira ile temin ettikleri otobüslenn temız lik durumlan ile hıç ılgüenmemektedir Bazı otobüsler eski model bskımsız. bazılan da pts lik içindedir Ekserıya ttolruk aı kalanndaki sigara küllüklen ü ka bass izmaritle dolu. kapaklan sçık. ıçerlen olstir Bâzen de otobuj muavinlert arka 51i sıradt ohıran volcıılann vanma eelip kucsSıao oturur şekilde sıkısmnkto ve oî* kıvafetJen ile rahatsiî etmektedit 10.12.1974 «unO saai 17,30'da Ankara'dan Istanbul'ı geleo 143 sefer «svıh uçağa binmek ıçın. Ankara terminal binasından ki ralsnmtî 2RAV 850 olâkal) oto Hüse bindim Kolhıklardakt bas dayamak içtn beva7 rtrtnlenn ha linl Börecektıniz. oıslikten b#vazlıSı gitmis ve erı bır renk a) mısti Yolculann ba«ın» tavnn dan vsermıt sulan akıvot ve ıçe risi Dislik içinde idi Aynı sefere giden Z. otohO» l«î BU « 6 plS ka» vine aynj durumda olup. ta vandan sular akıvor ve eamlnn kınk )dl Bajkentte yolculara t«hsi« edüen bu otobüslerin durumlannrran utandım. tlgililerin bundan böyle kiralanacak otobüslerir durumlan İle ilgilenmelerini ve yolculara biraı kıymet vermelerini ric» ederim. Ziya 4 0 GAM E D A ELEMAN ARIYOR BtRO MIUCRC: Ankara Buromuru müstakilen yftnetecek mtellğe ssh'p ülrr.ak, Asgarl lıse me^unu j.mak, Paiarlama ile llgılı ışlerde tecrübell olmaü, A«kerüğlnı yapmış olmak, Azami 3fl yaşında olmaK MUHAStBK MEMl'KLARl: Asgari ıkı yll ı? tecrubesine «ahlp olmals., Askerlıgınl yaprhı« ulınak (Erkekler ıçın) Azami 30 ya«ında olmak BAYA.N MIHABKKV1 >1tMLKL: Asgari ortaoKul mezunu ulmak. 10 parmak daktl.o yazahllmek Konu ıie ılsilı ıs tecrubesine sahıp olmak, M C R A C A A X : Acaaa, 20 vey« 8ü yllı askın bir süre çalısma ve sosyal güvenlik vaşamımıza düzen veren bu vasalarda. ev hizmetlerinde çalısan kisilerin üvey evlât lslemi görmesi müstakil bir fıkra ile belirtilmediği Için uygulama da pek ttnemli sakincalan görül müştür de. sonradan çıkarılan degi«iklik vasalannda. bu ayrıca!ı§m açık «teçik ismı konulmak mı lstenmlştir. Oysa bu yasa lar. her degiştirildiginde kapsamını biraz daha genişletmesi ve giderek tTlusal «îinırlarımız ıçınrfeki bütün çalısanlanmızı kapsar hale gettrUmesi hedeftmiz defil mı idi? Anavasamızm 48. ve S3 maddelen bunu emretmemi? ml İdi? Devlet Plânlanmızın Beser Yıllık üç böltimünde de türarla bu llkeler a maçlanmamıs mı idi?... Yıllarca «onraki öu kapsam daraltmaları hangl rihnlyetin. na«ıl bir ilencilıjin! hangi çagdas sosval eüvenlik anlayısının yapıtı olagelmlstir... Doyurucu gerekçelertlen voksun bulunan. aceleve gelml? vav Ralanmızda. ÖzeUikle bu konuda, gerekçelerden yararlanmak olanağı da Oulıınmadıgına eöre sorunu. yine bizim eski öteleme, külleme ustası, meshur yorgun bürokratımızin «me«ele çıkarma blrader» felsefesl, vahut bilBiç egemtnlerimlzin «aman «u Sosyal Sigorta veya U Yasalan burunlarım buraya da sokma Teknik Eleman Alınacaktır 1 Bankamız însaat ve Emlâk Müd'arlügünde görevlendirilmek üzere mülftkatla: 2 Yüksek Mımar, Yüksek Mühendis Mimar veya Mimar. 2 Yüksek tnşaat Mühendisl veya Inşaat Münendlsl, 2 Yüksek Elektrtk Mühendist veva Elektrik MUrıendlsı. 2 Yüksek Maıcına Münenaısı veya Mattına Muneooısl, 2 Elektnk Teknıken, 2 Makına Teknlken. alınacaktır. 2 îstekltlenn: a) 657 sayıl Devlet Memurlan Kantımınun 48 maddeslnde vazılı eenel ve rtzeı şartlan taşımalan. b) Askerlık nızmetını vapmıs olmalan c) V> vasmdan büvük olmamalan d) En az 4 vıl mesleglvle tlgılı olarak fillen çalısmıs bulunması fbu sürenın nenzert (nınımlarda eeçmesı ferrin «fpbebtdır > îdari nenalar ve Ronut bınalan tnsaatmda teo riibelı olmalan tnşaat Mühendislennin betonarme ve statık nesap Konusunda çalısmıs bulunmalan. eerekmektpdtr Göreve »abul edüeoeKlere 5/8/1974 gun ve 7/8672 Sayılı Bakanlar Kurulu Karan İle Delirlenen mıktarda van ödeme vcrilebileeektlr. 3 îstekiiierin kısa hSl tercümeleri n* blrlikte 27 1975 tarihine kadar Ankara'da Genel MüdlirlUK sonel Miidürlütüne baş vurmalan ve 2B ocak J 7> Hf saat 9(MVda mülâ«ata katılmak Uzere tnsaa' ve lâk Müdürlügünde bulunmalan gerekmektedır. ocak Pereüntl Em STAXDARD CEDVEL (Elektrikli modeli de vardır) REAAINGTON* 1 * 4 9 t 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 <• 4 4 Kîtap bekliyoruz Kendi koşullarımi/la Köyümüzde okuma odası kurduk PaKat kıtaulanmi7 azdır Kövümüz okurriH oiasma kıtap göndermelr <stpgtnde bulunan Okurlanni7 veya Kuruiuşlar Olursa ço< «ıevtnece{1z. Savm gazeteni7 okurlanna bu dilpşimizın d'ivumlmasmı ve istevenlerin aşağıdaki adre sımize ttitaD çöndermelerim r\cn pripr rp^pkkür ve saygılanmır sunanz. Bl RSA KEI.ES Belenören Kövii Okuma Udasi Kunırulan 4 C babadan oğula , I1KMIVAC HalâskârEaıi Caıl. S4/4 Harhiye Tel.: 47 87M l/.mlr Cad. 33/57, Venijelıir, Ankarn Tel.: 1*43 4» 4 4 i> Püro MüdürlUğü ıçin: I'tanbul/CAÖALOĞLU Bıçkı Yurtfu Sokak Dr Şevk' Bey Han, Kat: 2. Ankara Rüzjâılı boKait Uç»ı t« Hanı No: 23 Dtğerlerı tçin: IS'IAVBUL adreslmue şahsen, Müracaatlar gizll tutulacaktır. (L Cumhuriyet 558 Basın: lır238/550) 1 Cumhuriyet 557