Katalog

CUMHURÎYET 9 Temmuz 1974 Aynı konuya bu üçüncü eğilişim. Önce toplamdaki pay oranını belirlemek için Türk şiirindeki kadm sanatçılann önem derecelerini aramışım. Cumhuriyet'in 9 nisan 1971'ınde, çeşit ŞÖR; BU YETENEKLE DOĞMAYI, ÖMÜR BOli antolojilerde yer bulunan şaire YU ADANMAYI, ŞAÎR ONURUYLA YAŞAMAYI, lerin adlannı ve niteliklerini anmış, «mazmunlar sisteminin kaANLIK ESİNLER VE KÜÇÜK DUYARLIKLARLA dm güzelliğıni tammlamak içm YETTNMEYİP SANATIN İSTEDİĞÎ BÜTÜN ÇİLEülküleştirdığı kavramlarla dolan dıvan şiirinde, yalnızca iki kaLERE DAYANMAYI GEREKTİRİR. ŞİİR DÜNYAdının emegı var» demişim: 15. SINDA KADIN KALEMLERİN BÜYÜK BAŞARIyy.'da Mihri Hatun, 18. yy.'da Fıtnat Hanım.. Buna 19. yy.'ın LARIN SAHİBÎ OLAMAYIŞI, SANIRIM GÜNLÜK Leylâ Hanımını da katabilirsıniz. Bu azlığın açık nedeni: «Şeriat NANKÖR İŞLERÎN ÎÇÎNDE AZ AZ DAĞILMALACantores Minores Madrigal Korosu, TJluslararası 2. Istanbul Feshukukunun darlığındaki Osmanlı RINDAN ÎLERÎ GELMEKTEDİR. tivalintfe Ronesans şarkılannın ölümsüz orneklerini suudu. toplum yapısmda şüphesiz harem haklanndan başka etkinliği olamazdı kadınlann..» 19. yy.'da lışmaya glrdiğim zaman Gülten nedeni şu. Nerdeyse elll yıldır izi kalmış Nıgâr Binti Osman'la Akm'ın şiir genişliğini bularak imzası dergi sayfalaruıda görülen îhsan Raıf Hamm'ı anıp II. Meş mutluluk duymuştum; 39 erkeğin sayın Ahmet Muhıp Dıranas'ın rutiyet sonrasında çoğalan yazar. yanına bir kadın kendi hakkıy şıirlerini toplayacak kitabm haFOLKLOR ları siralamışım: «Fatma Aliye la girmiş oluyordu. Halide Nus zırlık çalışmalarından birine kave Güzide Sabrı'den başlayan bır ret'ten, Şüküfe Nihal'den baş tıldım güzel bir raslantıyla. Sa• Soryet Halk Danslan ve Kogelenek değişmezliğiyle kadın layan listede Sennur Sezer, Tür natına ve dostluğuna büyük önem Tosa. romancılanmızın çoğunluğu, ko kân İldeniz, Mübeccel Izmirli, veren Ümit Yaşar Oğuzcan, Said Açıkhava Tiyatrosu saat 21.30 lay aşk hikâyelerıni duyarllkla Cavidan Tümerkan, Muazzez Maden ve ben. DıranaVın mutlu TÎYATRO yazmak, edebıyat öncesi okurlu Menemencioglu, Nurten Çelebi luğuna katılmakla haz duyuyorğun beğenisıne seslenmek yolu oğlu, Feriha Aktan,... adlı da var duk. Birimiz düzelti yanhşlarını, • Şehlr TiyatroUn nu tutmuşlardır.» Engin KARADENtZ dı. Ama sanırım son yüzyıl şiiri birimiz sayfa düzenini, birimiz «ÖmüT Satan Hüsam Çelebi» Dinin, hukukun, geleneğin ana mizi yalnızca kırk kişilik bir lis harf ve punto hatalarını izlıyor Rumelihisan saat 2130 bütün ömrünüa niteliği gibi şiirimız, edebiyatı teyle sunma görevini sonımlu duk. Hemen KUKLA mıa da erkekti bizim. Bu yüz lukla yüklenseler, kendilerini şiir ürünlerini derleyip toplar«SCRAMELLA», Polonyalı Giovannl Pierluigi da Palesden kadmlara her hakki sağlayan kendileri de alamazlardı. Doğru ken bile Dıranas, yeni dergilerde • Constanza Romen Kukla Ti topluluğun, dinletide sunduğu trina, dindışı yazılan dışında gordüğü güzel örneklerden söz Cumhuriyet sonrasında da duru luk burda. yatrosn ilk verimdi. Josquin des Pres'kilise için yarattıklan İle sayaçıyor, hepsini ayrı ayrı değermun birden değişmediğini, büVeniis sineması Baat 17.00 in yaratıcısı oluşu nedfeniyle o gınlaşmıştı. Birden çok sesi lendiriyordu söz arasında. Biryük kadın yazarlara rastlıyamada otekiler gibi ilgi derledi. birleştirerek (kontrapunkta) ya> KONSER den ayrı bir hatırlayışla canlanBu konuya yeniden dönüşümün dığımizı, okuyan kadınlan göJosquin des Pres, seçtiği ture zı karmaşasından giderek kurrevlerin en güç ve karmaşıklan [ • tgor Oistrah «• Ist. Devlet koşut gelişen, değışken yazı ditulmuş, daha bir arık, daha bir nm beklediğini, evlerimizin en ' Senfoni Ork. li ile seçkinleşen bir besteciydi. yalın ve salt yazılara yönelmişağır işçılerınin, en karşılıksız Bir yanda «sofu», öte yanda sıti. Palestrina'dan dlnledikleriKonak Sinemısı saat 21.30 emekçilerinın kadınlanmız olcacık, yumuşacık olduğunca gümiz, deneyimci olmaktan uzak, CAZ duğunu.. Söyleyen satırlan hatırleç yüzlü çok yanlı ürünlerl, geleneklere aşın tutsak, durlatıp geçiyorum. Yazımı bir madrigal türü yapıtlan ile kia• Woody Herman toptatağn gun ve biraz da «soğuk» verimumutla bitirmişim: «Ne yalnız stk sanat müziği tarihinde yelerinden örneklerdi. Aslmda, Kadıköy Budak Sineması saat bir ince, taze kadın, ne de saf, rini çoktan edinmlşti! «missa»ları ile yücelen bu Ro18 ve 21.30. leylî, hamşire veyahut yâr olnesans bestecisinin seslendirimak istiyen; kaduısı özelliklerlen örnekleri, Gregor melodile de yetınmeyıp çağdaş toplum leri ile bezenmiştl. Gregor koiçindekı insanlık sorumluluklakulu, orantlh yazılan bir kez nnı yüklenmeye hazırlanan kade Aya îrini'de dile geldi. dınlarımızın asıl edebiyatçılığı Uluslararası Protestan Kilisesinin o dönem bundan sonra başlayacak..» Tedinci içinde (1458 1560) hizmetinVarna deld blr başka bestecisi, CleBale ment Jannequin'in yazdıklan yuısmasına ve Ludwig Senfl'in «Das Bleut «Kadın Kalemler» adlı Îkinci Canao zu Speyer» adını tasıyan ürü yazımda (Cumhuriyet, 13 Şubat Kobaoeı nü de dinletinin İlk bblümün 1973) acemi romancüık çauşma\t de seslendirilenler arasmdaydı. lanndan usta hikâyeciliklere geOzkao Cantores Minores Wratislavien çen kadın yazarlarımızın adlarıyArslan ses'in diyecekleri, önceleyin, la ortak özellıklerini toplamış, katılacaklar «motet» biçimi ile saygınlaşan şu yargıya varmışım: «Şiir antoFotoğrafta Orlando di Lasso'nun erkin iş lojileri düzenlerken seçilebilecek iki çiliğini yansıtan, madrigal ya kadın imza bulamıyan dikkatler, unatç zısının enginllklerinde ölümsüz aynı işi hikâye alanında yapmaya biı leşen ürünleri ile son buldu. kalkışınca büyük bir toplamla oyunda îkinci bölümde, îtalyan mad karşılaşacaktır. Üstelik onlann förülüyorUr. rigalinin baş yaratıcılanndan eserleri, bugünkü hikâyemizi yeLuca Marenzio'nun ve opera nileyen yöntem ve anlatım başa sanatının öncülerinden sayılan nlarıyla konular derinliği, kişiler Bu gece Rumelihisarında sergüenecek olan «Omür Satan Hüsam Oranzio Vecci'nin, Asprillo Pa zengınlıği, durunüar değişikliği Çelebi»den bir goruntü... celli'nin, Cladio MontevenM'nin bakımmdan apayrı özellikler taşı yazılan seslendirildi. maktadır. Kadın kalemlerin egemenlik kurduğu tür, şimdı hikâCantores Minores Madrigal ULUSLARARASI 7 inci Varna Fezal ESMEN Korosunun sunduklan. Aya yedir.. Ve ancak Ömür boyu ada Bale Yanşmasına Istanbul Devnıldığı zaman zaferlerine erişilen let Operasmdan Canan Kobaner îrini'nin tas basamaklannda şiirde oyalanıyorlar, ne düşünül ve özkan Arslan katılıyor. sekmeden, vokal uyumu ve O günlerde ovnanmakta olan mesi de yazılması da büyük yatonlaması ile belki de insan Canan Kobaner Alman Li se John Cranko'nun «Quatre Mage» ISTANBUL Belediyesi Şehir • ŞÎRtN DEVRÎM DE OYÜNDA sesinin en gelişmiş müzik geşam açılarmı gerektiren romana si ve Istanbul Belediye Konser adlı balesinin solisti hastalanınTiyatrosu 2. Istanbul Festivali 1966 YILINDA Muhsin Ertuğçabucak atılıyorlar..» reci olduğunu tanıtlıyordu! vatuan Bale Bölümü mezunu ca 3 günde bu rolü çahşarak sah nedeni ile sergileyeceği «Omür rul'un Şehir Tiyatrolarmdan dur. 1959 da kurulan Şehir Ope neye çıktı ve ertesi gün basınTek tük başan örnekleri veren Satan Hüsam Çelebi» adlı oyunu uzaklaştırılmasından sonra Amebirkaç yazarın yetenek ve çalıs rası ve daha sonra 1969 da ku dan büyük övgü aldı. «Süd Desunmaya bu gece başlayacaktır. rıkaya giden, 1967 1972 yıllan rulan îstanbul Devlet Operasmm ut<?he Zeitung» şöyle yazıyordu. ma özenini cinslerinin tümüne Adnan Giz'in yazdıgı, Çetin îpekarasmda yönetici, oyuncu ve «Türkiyeden genç bir san'atçı çok Gazetemizin dünkü sayısında yayamayız elbet. Çünkü romanda Opera balelerinde dansetti. kaya'nın sahneye koyduğu oyun. eğıtmen olarak çalışan Ştrin «Şımarık Kız» haberi ile ilgili özkan Arslan 1969 da Anka büyük bir perspektive ile geldi. ve ?iirv4fe»anoaJc.»}t>k'y<>6un bir Rumelıhisar için yeniden düzenDevrim «ömür Satan Hüsam Çe yazıda baş oyuncunun Meriç Sü emek bırikimiyle ulaşılan düzey ra Devlet Operasında dansetti. En beğenilen ozeUiği: Hareketlelenmiş ve yazar ile yapilan çalebi» de oynamak üzere 2. Istan. men olduğu yazılmıştır. Oysa ler. yasamınm bütün küçük iş 1971 de Ingilterede Ceccnetti îns rı çok plâstik, teknik dolu ve lışmalar sonunda kalabalık sahbul Festivali'ne katılmıştır. Ti bu görevi Jâle özsoy yapmıştır. lerinden, angaryalarmdan kurtul titütion'dan ilk orta Yüksek tam erkek tipi olan bu yüksek neleri, müziği ve danslanyla yaz yatroseverler Şirin Devrimi yıl Devlet Balesinin hazırladıgı proğKlâsik diplamasını aldı. 1 mart yetenekli dansçıya başanlar dilemayı gerektıriyor. Doğrusu son oyunlannın bir başka gösterisi la r sonra bu gece «Ziba» rolün ramlardaki yanlıştan doğan bu 1971 de Almanyada Bavyera Dev riz. yuzyıl şiirimizi sayıca sınırlı bir mteliğine bürünmüstür. de izleyeceJderdır. İki yıldır Türldyedo bulunan hatayı düzeltiriz antolojide temsil edecek bir ça let Operası ile kontrat imzaladı. F estivalı z. Istanbul Şiirde kadınm eksikliği Edebiyat Sohbetlerı Bembeyaz sıcak köpüklerinl bu l&şığın Uzak denizlerin mavisıne taşır kadm Yesil gözlü balıklar ruzer sa> manda Bir ruzgârh gemidir kadınm mutfagı Elinde dümen ocak başı sıcagı Hep başkalan karısır kartrnm okyanusuna tnsanca kıpırtıları vasantı dalgasının Aydınlık dünya yundukça ışır bulaşıkta Kırmızı barcLiklar prıl yüreklerce Yemek kokusuna yosun yeşflleri sarıur îsteklerinden başka şeyler düçünür kadın Düşündüklerinden başka şeyler yapar hep Bir hayalden bir gerçeğe dolar boşalır okyanus Mutfak mavi gölgelerle taşar Sıcakcık fasulye pilav kokar Bir rüzgârlı muUağı gemidir kadınm BIJGÜNKİJ PROGRAM Cantores Minores Madrigal Korosu ile Aya İrini'de Ronesans Rauf MUTLÜAY Şiir Yaşamı dı, fırladı yertnden. Hisar dergi sini buldu, «dinleyin» diyerek ilginç bir şiir okudu bize kendi edasıyla. Yazannı tanımadığı, adını eskiden duymadığı Incl özkan imzalı «Kadının Mutfağı» Paylaşalım DU okurluğu: Hikâye Başarıları "ömür Satan Hüsam Çelebi,, bu gece Rumelihisarı'nda VARNA BALE YARIŞMASI özkan geçen yıl îstanbul Devlet Operasında A. Rodrigues'in kokeografisi Ue U.C. Erkin'in Köçekçe ve Catulli Carmina adlı birer perdelik balelerinde basrolü oynadı. özkan Arslan, Varna Bale yanşmasında Canan Kobaner ile «Coppelia» 3 üncü perde, Pas de deux; «Kuğu Gölü» 3 üncü perde Pas de deux dansedecektiT. Danslan Oya Gürelli hazırladı. Aynca bir Bulgar Bale san'atçısı ile, Özkan kendi koreografisi «La Mere» Debussy ve Don Quixote ve Corsair'i dansedecektir. Bu danslar Sonja Arslan tarafından hazırlanmıstır. Düzeltme Pazıl Hüsnü Dağlarca bir gün bana «Bir şair kan gibidir, her yere yetişmeli; neye gereksemo duyuluyorsa oraya.. gu arabanın altına yatıp motorunun şürıni yazabilirim» demişti. înanırım, inandırdı çünkü. Ama bir mutfakta bulaşık yıkamanm şiirini yazabileceğini söylemek onun da aklına gelmemişti, benim de. îşte bir kadın şiiri diyorum size; hem güzel ve özgün, hem de kadınlann neden büyük şair olamıyacaklannın açık bir karuU. Küçücük bır mutfağın dünyaya kapatılmış sınırlılığında yalnız kendi evintn, kendi eşinin, kendi çocuklarının rnutluluğuna dönük tekil bir duş ve gerçek anlaşımı. Bulaşığın sıcak köpüklerınden uzak denizlerin mavisıne geçebilmek için özel bir yaratılış olmalı: «Istediklerinden başka şeyler düşünüp, düşündüklerinden başka şeyler yaparak.» Yahya Kemal B<îyatü, Itri şiırinın son dizelerinde sanatın ölümsüzlüğünü tes teselli gibi görmüştü: «Belki hâlâ o besteler çalınir / Gemiler geçmeyen bir ummanda». Belki.. ama herhalde ocak başı sıcagının dümenıyle bır rüzgârlı gemiye benzeyen kadının mutfağı, gemıler geçmeyen ummanlara ulaşamaz. Olduğu yerde döner belki; daraltılıp derinleştinlmiş okyanusuna hep başkalan kariştığı için. Büyük şiirın kanatları büyük güçlükleri yenerek büyük özgürlükler üstünde açıldığı için. Sözü gene Dıranas'ın dizelerıne bırakayım: «Ben büyük rüzgarlan severim, büyük olsun / Askım da, hasretim de. hepsi, her sey ve mahzun / İnsan bir yanınc^ Karem ndsali yanmalı / Uykudan bile mahşer gününde uyanmah.» Varlık dergisinin 1 Ocak 1948 tarihll sayısında yayımlanan bu şiirin adı «Büyük Olsun»du. Kadının mutfağı büyük olabilir ml gerçekten, ne dersiniz? Büyük Olsun Günün kitapları O Layik inançla kilisenin, yeni akımla tutucu öğretinin yüzyıllar süren amansız çatışması. Çıktı. 680 sayfa, 30. TL. EMZİ KİTABEVI ISTANBUL GERCEK ve Emile Zola ÇAGOAS YAYINLARI sağırdere Û tşte dördüncü kitabımız OKTAY AKBAL Özgürlük Anayasa Sorunlan YAZAN Sinop Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı AHMET GÜLER ödemeli isteme adresi: PK. 7 SÎNOP Öğretmen ve öğrencilere, bayilere ",'o 25 indirimli gönderilir. felsefenin temel ilkeleri GEORGES POLITZER Büyük boy,416 sayfa/40 lira. Kitapçılardan arayinız. 3. BASKISI ÇIKTI ECEVfT O1AYİ bir başbakonn doğuşu knyhan soğlamer 1 ÖLİMSUZ OVI\ tsteme odıesiVCAGDAS YÂYINURI Cutoloâlu Halkevi Sokak No. 3941 12 Mart OfkeliGeneraller ve Işkence 258 SAYFA : 15 LİRA CENEL DAGITIM TEKLV VAYIıNEVl CAGALOGLU, ÎSTANBUl RK.716 İstanbul Beige Yaymıan Ankara Caddesi, Ankara Han No: 301 Cağaloğlu, îstanbul Tel: 27 29 43 Türkiye Muhasebe Uzmanları Derneği Yayınları: Orta Vadeli Krediler 70. TL. Türkiye'de Muhasebe Uzmanlığj Mesleği 25. > Bilanço ve KârZarar 30/ > Sanayı tşletmelerinde Işletme Sermayesi ve Analizi ., S5w• ödemell îsteme Adresi: P.K. 508 Karaköy • ÎSTANBUL Telefon: 48 42 27 SUNAR ERDAL ÖZ DOKTOR TARIK Z. KIRBAKAN Dert, Saç ve Zuhrevl Hastalıkiar Mfitehaasm Istiklâl Cad. Parmakkapı No: 86 • Tel: «4 10 73 YARALIS1N Bu roman, direnen adamın destanıdu *a*ar Kemal. Salt baskıyı, salt işkenceyi deeıî onuru, insan onurunu anlatıyor Erdal öz. Pakb Bavburl # İSTİKLÂL GÖKLERDEDÎR, OİYEN ATA'NIN SÖZÜNÜ UNUTMA 'r • TÜRK HAVA KUVVETIERINI GÜÇLENDİRME VAKFI