Katalog

SAYFA t K Î CUMHURİYET 7 Mart 1971 lâ<;, pıda gibi hayat için zaruri bir maddedir. Bu sebcple fivatında mcydana «rrlpn deşfismPİPr diğer tiiketim mallarının fiyatları üzprinde olan değişmplerdpn daha bııyiik bir tepki do£urur. Nitekim bu sahada ınpydana gelcn soıı fivat artısmda da bövlp oldıı. Ru artıştan önceki günlerde Türkiye'rie ilâç fivallarının düsiık olduğuna dair bir idtlia vardı. Bu çürüş, kamu nnına duvuru adı altında ffazptplcr vasjlası ile ilân edıldi. Hıı duvuruda «Türkıye'nın rîogu hudutlarmdan dışarıya ilâç kaçınlmasının... lıci]7İiikÎHn VP kalıfrrlçn fcmvku bir anlgmz ılrnilmpltlı* nlı Ku nr dprpppyp kahukııkî h\r ifadKİiı* nnu Knrutnluhnı dursun. biz T ü r k h f ' d p ilâç fiyatlarmın npıiz <ıldifv,tınH tluir ÎÎÖKÎSP kAtılmıyoru/. /.ii,ı Jııı\li" lıır Miııııt'a varnfailmpk 'V!" flıgpr butint husu^îann da birlikte. mütalâa«ı k a p fdfi'. Tani paramn ah^ KÜeunu, îşçınfn saat (IÎISIHH »Jdıgı üeretk'H mukaj'ese riınpk iâ7imrhr, Kiz pnUik olması bakımınfİAn Imııl.ıniaıı lıirinrisını plc alslım. tvövle lîi; 1 Mâı k ilp Almânjsı'd» bir şışç meyta sııvu alınir. Türkiye'dp de 1 lırâ ılp aynı ?py mîınıkuııriur. O halde, bir ilâç Almanya'da 2 Mark isc, bu Tnrkive'de de i Hra demrktir. Aîv«.i şpkılrip >HIH 2 v 4 X TIı, dive hcMaplanamaz. D^ğiş.ik ilâçUrm T ı h k h p ve \ahan. tı mcmlckctİcrdcki fiyat larinın hempn lıcmrn ppiüıt;î bu dusuntc (arzınm doğruluğunu te 3 id ptipr, Iâ<; fivatl dfîhşmpsınm, tnillî çplırlp ılâç ,saıfı\.ıtı aıasuıdaki orıına Cİkisİnc ftftJıncc Tnrkivc'de şahıs başına ilâç sarfı seiıpdp 12 TL, civarındudtr. Ycni meydana srelcn iîAç liıatı aıtımı spbebi ilc bu eavı şahıs başina yılda 18 TL. arlüşla «» TL. ıılacaktır. Till sckilde şahis basma ilac sarfıv;ıtının milJî çcJirJp oranı. fivat artinnıidan OIIPP % I 1 iken fıyat artımından sonra *« 2 ye yukselecpktir. Ru rıran Balı ülkelei'inde % 1 dir. Runa ffh're hahis komısu nran memleketimizde, iş ülkplere nazaran iki mîslj olacakür. iar<*ftan bu oranın halihamrda vp S;P. ikspk olmıi'snıa csas rtken tnpmlpketimizdfi ilâp tükptimindc ra^danan placcbo ( i ; clur. Bu hustıs knnumuz dışmda uldu İ fiyofları Prof. Kasım Cemal GÜVEN huıaria ınrp]prtmîy?ppktir. Bütün bunlar ilâç fhatiarmın as u&\rAtımAk KfrfUtıği fikrini % ru'.amaktidır. Biz bu konuda fion f!3at artısuna ecrekçc olan iptidai madde fiyatlarınm artması gprcesi >iinımla sınai mah'vct sisipmî nlarak îlprjve sıırıılen hpsaplamalarda ilinî bakımdan mijsbpt karşıJananıa>an ba/ı Bir mustah7ur ılâcın malivptınin hpsapianmaSııHİaki «sa.slar a.şağıda r;nstpıi1mistir (3O.TÎ.1%7 tarihli Bakanlair Knmlu k a r a r i ) : O Ham maddc fivatı + (Ekses doz) ilâç \p \ardimci nıııddP K'in, ^ \mbalâ,] m,ıİ7Pmesî fiyatı 4 (firpsi), f) Dirrkt iştilik tutarı, © lmalât çidcrlpri. Bu he^nplamaiarcU PKnsta bazı hataiar ^ardır. Bunlar njkardakl tasnifle parantez güiterilmiş ve aşağıda izah edilmiştir. fçiıi */% 50, Vit. Rl îçln k u m ve sulu vasatta % 2n, Ca pantotcnat için «' 50 dir. Antibi,« rotiklerdf ıı tctracycliııde bu oran * o 25 olarak kabul edilmiştir. Tani firmalar bu maddeleri % T, ve "'» 50 fazlası ile müstahzara koyabilir vc bu fazla ilâvcnin bedelini alabüirler. Tiprcpktp ise bu imalcinin davanıkh Hâç yapniamjsıuııı rpzıısını lıalkın kpspsindpn ödpmpsi dpmpktir. Bu maddt yararın yanınd £ ı sa^lık için 7ararlı durumlar da ortaya çıkabiiir. ^lcsclâ tetıacyclin'de böyle bir durum \ardır. Bahis konıisu bu eksp« doz hususundaki kistası, Sağlık ve Sosyal Tardım Bakanlığı bir ticarot müessesesi pbi harekct eden bazı yabancı ilâc l'abrikaları mümessillerinin 1887' dP i ransa'da Montpellipr şphrinde >aptıkları toplantıda tesbit ettikleri rakamlardan almıstır. Bu karar özel bir karardır. Resmî göriişü tpmsil edon farmakopeler ise bu hususta *'• 10 dan fazla bir sapmayı kabul etmezlcr. Buna çorp pksps doz " o 10u çecmenıelidir. Eksps doz oranının viikspkliçi ilâcın fiyatmm yükselmesine fcebpp olmaktadır. mekfe vc ilâcın fivatim yükseltmektpdir. Utanın! Doğu daçlarınııı ünlü eskivası Hamulo na«;ıl vakalandı? Unutmus olanlara hatırlatnlım : J a n d a r m a Kumandanıyla, Savcısı^ !a, Valishle vapılan bır uzun «müzakerat» tan sonra, tcsliın olnıava ıkna edildi. flamıdo'ııun jrüvendi^i » a 7 ) akrabası arava çirdi. Daçlarda vıllarca eski\ahk etmis. nice cana kıvnıış, nice vol kesmis olan Hanıido'va kantın adamları d c d i l e r k i : Teslim oîursan ıstpKIorini >erine getireceÇİ7. VP sartlı tc«;liiTi oldu saki . Anadolu'da jandarmanın omıi7unda mavzer vardır. Ama eskivi takibine çıkarken anıac «îilâh kullanmak dcîüdir. Fn azSin havdutları, kacakcılan. kaatilleri, kanuna bovan e*meve davet cderken: tecrühpli kimsplor, psikoîojik kosııllara çok dikkat Pdprlcr. Çünkü hcr carpiKma, can kavbma spbep olur. Can kavhı. hançi vandan olursa ofsıın. acj vp kötüdür. Gerçek Uanun adamı vürp^indp kin tasımavan. ama jçörevini verine gc(irmok ı«ctpven kisidir. Aukara'da Orta Doi^n rpknik ÜniverKJtPiine hücum pmrı vrrilirkçn, vüzlcrcr çonç öğrencinin ruhsn] d u r u m u n a eski^a Ilamido kadar d e î e r verilmis deîildir. Ve eger kasten yapılmadı\sa büvük bir hata isienmi'Jtir: Poli^i. landarmanın himavesinde ünivprsitpve sokmava çalı<!manın ne kanunda vpri vardır, np dp vîrdanda Toplum po!i<;i adlf polîs dcŞüdir. Mahkpmenin arama emri. s.i\w rok nlmıvan bir sııil ckiplp vorine srPtirilchilirrli. Orta Do&u Tpknik Vn]\ crsitcsi. ,jandarmanın vetki alanmdadır. Jandarmavı ilk h.ıtta sürerck polislerle birlikte hareketp tcçmek. öcrencileri ikna ^tmek verine inatlasmak; help Sıvasal Bilsrilrr ve Haccttopc OJrcnci Yurdu olavlarmdan sonra nolisp öfkcvle dolu ögrencileri hir çatısmamn ortalık vcrine sürmektpn baska nedir? fîpncler. 8'azptelerdp çünlprcp, ki7 arkadaslarına tpcavüz pdcn polisin hikfivrlerini okiıtntıslardır. On scki/ virmi vaslarındaki dimaflarda polisp karm hin tik bir npfret duvçusn köklesmistir. Ama siz çelivorstınu? u n d a r m a birliklerinin himavpsindp polise olanak sag;lamak irin pmir veriyorstınuz. Jandarmavı nolis hesahına ölümp sürmck dcmek bu .. Kumandan divebilirdi ki : Polis jandarmadan uzaklassın î Fmir vpriup srctirilirdi. J a n d a r m a . sükunctlp ö'grenci binalarına uirip vorleştikten sonrn adlı makamlar çpür. aranıa e;örp\ini yaparlardı. Hn basit plân hilp uvjrulanamamıstır. Çünkü srencİprimİ7C pskîva Hnmido kadar spvgivle pgilrrn;voni7. O eeııpler ki, tarîhimizdp ilk riefa inandıkları fikır u ç r n na öliimii gÖze alanların ku«;aŞ? olarak veti^mi'îlprdir, Fikirlcrine katılmak veva kar«u olmak bir vana. salt bu erdemleri biIp hppsinî deSfrİpndirmek için vpter dp artnr. Parlamentoda mebus pazarJan kuruhırkcn, ovlar vp insanlar hanknnt karsthSında satın almırken, ideal icin ölmevi çÖ7e alan s^nç öğrpnciler RÖ7,leri vasartıvor. Eger Sfeneliktpki devrimci potansivpli harısçıl yollarda iticı ffüç haline srptirPmivorlTr*;» vaslılar utansınlar ! F?pr gonclprî kanunsuzFuk vollanna îtcn bozuk düzen yürürlüktp isp cocuklar dpçil, hcpimiz utanahm... Vazıktır cocuklarımıza . öğrencilcri kastpn vp inatla javrınıesrn vollara «iiirmpk, ve sonra da üstlerine cüvenlik kııvvetlorini sahlırtmak çihi apaçık hir ovun karsısında bulumıvoruz. Siya«;î iktidarin Ankara Rplcdiye Raskan Vekilı, Orta Do ğu t v ni\ ersitcsmp tabancayla da%anıp çocuklara silâh ccker: parlamprıtodaki cıkarcılar zamlı maas için Anavasa'vı dpği«;tirmpvp kalkarlar: Anadolu'da miirteciler, davalarını savunmak isteven a v u k a t l a n taslarla linç ederlpr; mürteciler öfrPtmPnlere vular takıp srezdirir; ve hcr vanda kaba kuvvetîn vüzlpree cinnveti is!"nırkpn, çcnçlcrî m a h . kum Pderok kendimizi kurtara'MCnmı/ı sanıvoruz. Atatürk'ün millî kurtulus devrimivle kurdıı5u co7bphpÇıiTii7, Türkivp Cumhurivctini. Amerikancıl kompradorların hiiküm sürdüfcü bir Giinpv Amerika runıhurîveti ffihi vönetmcve kalkanların eline kaldık. Gpncccik oocnklarımızı mahkuın ctmeden öncp, hir aya&ı çukurda ihtivardan cÜ7danı sişmis ortava*;lıya kadar cümlcmiz aynaya bakıp, suratımızın sımçcsinde utancın İ7İprini aramalıvız ,. Ve utancm küçücük bir izinı hulursak, sevinmcliyız : Demek ki, suratımızda insanlıktan hâlâ bir escr kalmış,. diyc. İlâcın maliyet fiyatını yükselten bu hususlar dışmda imalâtçı için kabul edilen "o 10 kâr lıududu ise ppk düşüktür. Bu rakam dünvadaki pmsallen ile mukaycse edilempz. Bütün bunlar imalâtçılar için kabul edilen fİ3atlama esaslanna ait çelişkilprdir. Piğer taraftan ilâç fivatını yükselten bir hu.su*; da dppocıı ve eczane işlptmesine ait kâr durumudur. Depocunun kârı 'o 10 dur. Ortalama % 40 artan ilâç fiyatları ile rcsmî depocu • 10 kârın yanında pratikte • 4 da» ' » ' ha fazla kâr temirt etmektedîr. Eczanp işlptmpsine çpiincp; burada kâr haddî O'o 20 dir. Fakat artan fiyatlar ile orantılı olarak eczacınm pratik kârı da artmıştır. Bu husus kötü bir ffcliiime içinde bulunan. çplpnekspl z<irp\ ini kavbetmjş olan ve mpsul müdüru görpvi başmda bulunmayan eczane açımı hızını daha da kamçılayacaktir. Sonuc K I Ekses do: ksps doy : îlaelann vapısına şrirm maddplpr bpklclme psnasında bir kavba »g:rarlar. Bu ka>ıp °» 10 dan fazla olursa ilâç kulJanılmaz. >ani bu ilâç h] hazırlanmamtştır dcmcktir. Bu ka>bı tfiâfi için ilâç imaltilpıi 7amunla ilâcın cksilmesi mümkiin miktarım ilâcın hazırlanışında müstahzara îlâve pdcbilirlpr. Sa^lık \e Sosyal Yardım Bakarv Iığımi7in bu hususta kabul pttiği oran mpsplâ; kuru ve sulu vasatta Vit. A, D2, E, K E anaalîmÎ7ce ilâç fiyatlannın tcsbitindc pkscs doz, ambaiâj maddesi firelcri yüksek tutulmuştur. Bunlar birbirine bağlı olarak vapılan hesaplar ile fiyat üzerinp artlırıcı etki yapmaktadır. Buna mukabil imalâtçı kârı gavrı adil bir şekiide dppocu (araeı) kârı sevivesine indirilmiştir. Artan thatlar dolayısivle depocu ve eczacı kârı deâi"?mptniş ise de pratik kâr, fiyat artısı dolavısiyle fazlalaşmıs, dolayısiyle fiyat viikselmpsine sebpp olmuştur. Bütün bu hususlar çprçekçi yönden ele alınip, gerekli ayarlamalar yapıldıçı takdirde lıalkın butrünkünden daha ucuz ilâc temin cdebilecepi kanısındayız. Bu jsp Sos\al Siçorta dışmdaki hslkın sağlığı ii'in bü^ük önpm tasır. •> u arada bana yöneltilpn bir soruvu da * * kavdetmeden frcçemiveccğim. Donilivor ki; genel olarak hangi sahada kâr haddi kuralı ve tıyjçulaması var da bu sahada bunu anyorsıın? Bunun cevabını UgilİIer vprsin. fl) Kullan'lması zorunlu görülmeyen ve tedavide dırekt etkisı olmayan ilâçlar. Fire lâç fivatmın vükselişine bir diğpr etkpn İ dn dpçi^ik şpkiller altında kabul edilen firelcrdir. Bunlar başlıca îsppnçivari şekiller için % 730 ve müstahzar ambaiâj malzemesi jçin n« 2 10 arasınrta deffişir. Bütün bunlar çarpımlar ve toplamalar ile gittikçe büyü Halkçılık oynayanlarî «Bir d^fa bu br^fKİeleri kc.şfefse halk! îşte o zaman ımkânı ynk başkasma ny vermez! Ama halk onları blllamıyor Eh' Onlar da halktan uzak Halk kim kendi yanınclaysa Onu seçmek zorun cla kahyor Gıdmi7 halkın arasına uyandınnız halkı, sı/t seçsınJcr. Bey/adplfı1 «Sanr}ıkt''«n lıep Demırel çıkıyoı» riıvp kpndı ken fiinızfl siyasai (piüplpr vapacağımza sandıktan kendınız çıkmaya çalısınız!.» Kime söılpmr hu sö7lpr? Olsa olsa C.IT.P. yp dpgil mi? Halkuzak olmak, balkm »pjnc çirpmemok. tam bir «bp^zadp» yasürnıpk, sandıktın bir türlii çıkanıamak, sandıktan alnının çıkmasn.ı bprprpnlpro. .'VlcndfiTSİere, DPmirplİPrp durmaksızın çatmak, saldırmak kimin, hangi partinin özelliği? C.H.P. nin d i tutnuıslnr, kendilcrint* yakı?an sııçlandırma^ı haskaIarin.ı bula^tırmak bevesine girişnii.şlpr. riııs'un «hilçin» bas\a7an hiç dp bılçmee oitnıyan. hattâ fifözii döıulüğü içın sapı sapanı birhîıînp knrıstıran baş,V37i«ında Atatürkçü jazarları knrkutmaıa, çahşıyor. Bilçin VAZZT tasiağl. «Ayak SP^İ» adlı fıkram<lan ppk iiıknms Va/tmdan almış fifibi gosterdit»i parçalar d» bana ait depil, kpndi kafasından cıkma ııydurmalar! Hfem de bp« VR/ puntolarla di/mis bu yakıştırmaları, okuyıiru iyice yutsun dıvc! Avak spsi dııvar duvmaz ödlpri patlayanlar kpndilpridir. Anrak halkm salıidpu uvanmanını, bilinçlpnmpsini istpmi'venler korkar o spstpn . t'e beş p.uli kaulps kardps cıci dcmokrasicilik k nMiıvacaklar. s.nuhkiün çıkma çıkmiima çckismclerivlc npçirpppklcr! Sair, «r$tp ayak sesı Yurudü bir adım» dedi mi haşh^at'ukliir çıelık atmava «Kınmak tahakn^ı tebdit ediyor, Piisınvor» divf.'.. Oysa buluıı ıı/ııntüleri. dolambaçlı sözrııtanm sohıydu. ait vapmh, ust vapıvdı. sıı kullananındı. tonrak ıslpvcninrii ffibi hiç bir »ze, ipniple i);ı\ (»nmıvan kliscloılc halkın o^unu aliimamak. şu iinlıs sandıktan bir kez olsun çıkarnamak!., K.ivnıak labaka^ı derkfn. Tiiık halkı hpr 7iimaıi C.HP. ilpri jTPİrnlpnnı anlarmstır, (îerçektpn dp bu partidpn olmak. hattâ hu partİM \akın olmak <kavımk tabak.ısı» na ginnek savılmıstır. Ara Mra lıallta inmck büyüklüğiinü ^östpnnpk, halkı du^undüğünU bi sozkr sövlrmrk >ptnıpmiştir halkçı olmalanna, halkın M T almalarına! Atatink raımda C.H.P. gercekten halkıı\flı Cunkü Atatiirk halkmı sp\nordu, inanıvordu. Halk da AtaMnın hcr vaptısrını anlamasa bile ona inanıyor. bağlanıyor, izinf'pn cidiyordu. O\sa Unturküıı vakınındaki C.H.P. nin o ünlü karmak l.tb<<k;isı valm/cu cıkan bakımından o dpvrirnlerdpn, o İlkfİPrdpıı Miııa gnııinüyormuij! Bunu Atanm hlünıüuden sonraki Tillarda anlachk. Atatiirk devrimlpıini bugime kadar bozuk para ^ibi harcRvanliir C.H.P. nin kajmak talıakasından baskası mıdır? Atalntkıın volundan dönenlpr, gpricilige. çıkarcıhsa. fırsatçılı^a durmaksızın tâvîz verenler C.H.P. nin yönetimini ellerinde tu(anlar oldu. Başta Millî Sef İnönü bir sapa bir sola zikzaklar t'izp çi/p uhiMi sa^kır.a çovirdi. Bir ilpri. bir scr'ı, bir şöyle, bir böylp!.. RM «hp>7adc>i politikasivle C.H.P. 194(i dan 1K 9 a dek İ S trk bir sppim kazanamadan gfcldi. Rir #<Mfksiz >ük çibi, dpvrimcileıin, nMİınların, bilinçli halkın Sırtında taşmarak!.. Snnıa tutturdıılar vortanm solu» lâkırdisını!.. Kır kaç «bilpin» tU yof göHtprdi bry7adflprp! D.P. ripn, Ilür. P dpn C.H P, \e sıldiirrna hir g'iir.pş dp nrtanuı solıına çitlpn \nlu a\dınlattı. Balîiklavdan balaklara, jpniİRidpıj >pnılgivc" sotürdiılcr partiyi.' Halk CMI.P. iktid.iriıinı pn spvimsiz: siınlprinde bile bu kadar uzakiaşmamışti hu partidpn. Helc IIPIC. kuyudan adam çıkartmak politikası, iktidar partisiylc cl clp vprip ortak çıkar ugıuna Ana%asayı \ıknmk hrvcsi, C.H.P. \e hağlânan son unıutları da kırıp p(ti. Bıiffün C.H.P. tarihir.i» pn BİIÇSÜZ, en va'nız, en terkeçağını ^açamaktadır. tlk scçimde gerçek devrimcilerden. bilinçli halk yı^mlanndaıı. Atatürke gönülden bağh yurttaşlardan kopmanın ceznsını da görecektir. O hılşin. başyazara ştınıı söylempk isteıim: Roşuna bu kızsınlıkİHi', bu gözdagları. ^tı alan l'skiıdarı çpcti, va^a kaldımz. Koskoca partiyi dp kpndinj7İe birlikte yerlere serdiniz, Atatürk dPiTİmÎprine sırt eeviren. hattâ zaman zaman küçümseyen, yeren, hîi7İprinizle, vazılarınızla Atatürkçüler sizi hiç bir zaman bağışlamıyacaktır. Şu sözİPri kendir.iz okuyun, kendiniz düşünün üzerindfc acı acı: «Bir de tehdıtler savuruyorlar. Kime? Devrimcilere, snlpulara, halk(,ı güçlere. Sanki halkın, halk iktidarı için çahşanlann umurundaydı, bu bir avııç kaymak tabakasının tehditleri.» Ne ^Ü7Pl yazmışsınız, okuyun okuyun da yararlanın kendi sözlerinizden! Son sÖ7: Çıkann «Kurueu'iu: Kpmal Atatürk» yazısını pazetenizin tcpcsindcn. Ne il^iniz var Atatürkle? Atatürkçü bilinçlenmcnin ayak sesinden bÖ3'lesine ürkenler, bfiylesine yaygara koparanlar Mkı^tılar mı hpmen bü>ük kurtarıcının gölgesine sığınmanın yolunu arayaoaklar! Yok, yok, takke düştü kel fföründü! Atatürk ne C.H.P. nin, ne dp Ulus gazetesinin ktırucusuriur artık! Atatiirk. Atatürk ilkclerine. dcvfti&Trw*M.'V konomsal ve siyasal iktidarı elde tutan güçlcrin, liberal burjuva dcmokrasisinin oyun kurallanm, kendi cıkar Jarmı sarsmaya başladıkları anda çigncyerck «oyımbazlık» etmelcri, açık demokrasinin kapılarını cffemenliğe ba»lı kitlclerc kapamaları ve devlct ile toplum giiclerini dcıiffclevcn «dcmokrasi tahterevallisi»nden «karşıt ağırlıkîan» devirip atmalan anlamına trelen «faşizm» denince, akla val nız «toplama kampla E Derneklere baskı YAZAN Dr. Rona SEROZAN İSTA>TKUL HUKUK FAKÜLTESÎ ASİSTAM1 aşılamaya ve çarpıtılmış bilmçleri doğrultmaya, bukulmüş boyunları dıkleştırmeye hızmet eden tüm ilerıci baskı grupîarı, egemen güçleri ve temsilcilerini rahatsız edici ağırhklar, batıcı sivrilikler almaya başlamışlardır. Özellikle bazı derneklerin p;iderpk kok salan toplumcu düsünre ve eylpmleri, bir asalak çıkarcılar takımmın değil, fakat «halk» m kavıtsız kosulsuz e^emenliğıni öngriren Anayasa'ıun soyut \e gızıl (potansiyel) 4'üncü'maddpsmın somutlaşma ve güncelles me sıırecım kısaltacak bir hız ve yoğunluk kazanmaktadır. Bu nedenle. faşızmm, işçi sendikalarını bir yol «hızava» getirdikten sonra, ilerici dernekleri örselemeğe yönelmesi, kendi stratejısi açısından tutarlıdır, dogaldı'r. ma özgürlüğünü öngören 29' uncu maddesine ters düşmektedir. i\a";al iktidar, «kamu dü7pni»nden bugün yprle«;ık. «ekonomsal pgemenlik d ü ?pni»ni, «genel ahlâk»tan da buçün geçprli «ba^tırıcı, kısıtlayıcı, Ö7erk bir ki^iliein oluşumunu engelleyici, lâyiklığe karsıt ahlâk»ı anladıgını, ötckı «t"d bir tasanları»ndan ^onra, bır de bu tasârıda tçscü £?tmiş oluj o r . «Ahlâk ve fazıletle mesbu musbet ve dinî bılcilorl yerinde bir ne^lin veti«tirilmesini, ImamHâtip Okullannın çoRaltılmasmı, bu okullara yardımm gpnişletilme^ini ve bu okullarm mezunlarınm ıini\ or^itelerin her ilim dalına hiçbir imtıhana tabi tutulmadan girmesini» amaç edinen *İlim Yavma Cemiveti»ne milvonlai" bulan parasal ayrıcalıktan başka. bır de «hukuksal ayrıcalık> a r m a «an eden bu anlayış çerçevesınde, «îüm Yayma Cemiveti» snyundan «çıkar grupları»nm riısmda kalan «baskı Rruplan», «kamu cîÜ7eni»ni ve «^pnel ahlâk»! altiht edici «savılarak dağıtılacak, «;u«turu!acakfır Ta«lnk, kurulu dıi7Pni koruma uSrunn, bir hukukçuvu «asııtıcı ve ürpertıri şu ja^akları getirmektedir • sı, Anayasa'nm saltık bir duşün laıak sıvasanın kapsamı içıne pırrlı«*ı nnrîa tnptnn vn<:n klnnm'ice Ö7gurlu£unü getırmı? olan 20'nrı madde^ı karüsmda olaraklı RÖriıİpmp7. Bu anava^al CPrçp2i görmp7İiktpn Rolpn iktidar ise, «askerligi ha?irlayicı pgitim ve ögretim faaliyeti» gibi, «siyasal ve ideoloiik ciü^ünce faaliveti»ni de toptan yasaklavıvermekte, «millî savunma tckcli» kurarcnsınn «fikir tckcli» kurmaktadır. Düsüncenin va«a çeroğince avak «muhtpva alanı»nda bövlesine i^sal pdilpn «vasak bölgeler» de b.Tkına uöramavncak bır «düsunce», bundnn bövle, olsa olsa, bir perdp vıldi7inın vuz çizpi» lerini «övmccp» ol.ıbileoektir. Tn«arı y a p ı m r m . Anavasa'nın 10'uncu maddosinin buvruğuna ııvup, toplumun bilinçlpnme, f)7g(ırlpsme ve onurlula^ma sürprinde en çüçlü lokomotif olan «dusüncpleri açıklama özgürlügu»nün bucün 7aten mevcut cncpllprini knldırarak «in^anın maddî vp manevî varlıSmın eeIhmesi için gerekli sartları ha7irla»vacak vcrde, tam tersinç, hbvle bir crlisimi pnsplleveoote yepvpni «Cin sptleri» nrmii"! olmnktadır, ÖVIP ki, toplumun bilinci, bımdan bovle valnız sı va«al pnriiierin tonorları ile ««o« v> film vıldi7İtrırı 1anıt r ma», «İyi ahlâk», «ilim yavı ıa» vc «kumar voluvla dinlpnmo» dornekİP'"inin rlü^üns^l faalivoti ilp n o m n a b n ^ n : böviorp He uuışukluğun karanhğmda hacır altında tutul.ibihin. verİP'ık dÜ7Pnle kolayca bühinlpştirüpbil^in. u c ünspl faalivpti hıldiri vavımlanıanın fs^arı v a p ı m n l a ı m cn Ö7Pİ b ^ titı/lıkle PIP almdı^ı 5 Eoi'ilmfktp v va^i tn^la^ı hır trpkı go">tPrilme = ıni gcrpktırcrr>k «Fakiılte baskını» cibi olavlar kar?îs:nda vankılar varatnbilpcfk uvarıcı ve etkin bir bildirinin. olavların küllori soSu» madan vavımlanma'inı olanaksi7 kılarak ko^ullnr petirmekto» d i r : Yefkili kurulun knrarı bil dirivi uvRiın bulanlarm karnr defterini im7nlarraları, bildirinin dagıhmdan önce s a v c ı h i i sunUİma^ı... Tasan vapımriM, bu kuralın îrerekcP^inde. b'j k a vıtlamalar ilp püdülcn amacı n« çıgn vurarak fink bir Anavn^ava avkinlık itirafınrla bulunm a k t a d ı r : «Bilha^^a son 7amanJarrla Cemi^'ptlpr Kanununa t a bi kurultKİar vpva Ö7el knnunlarına c'nrc te^kil pdilon mo^lpkî kurnlıj<:lar tarnfmdan, o k u n ı l u «un ndi zikrpdilmpk «urptivle hrr hanpfi bir konuda bildiıi, be vanname veva bpri7Pri vayımlar vapılarak halk pfkânna bnn fikirler tplkin edilmck içtenmek trrlir» Bildiri voluvla dü^ünre nrıea vnnılma^ını. «ba7i fikir lerin telkini»ne Fet çekmek armrıvla dÜ7Pnlrmeve kalkı^an bir ta^arı vapımcı^ının, bu a r a da. d'i^unrpipri bildiri voluvH ncıklnma nVcürlüSünü. «kullaml ma'inı oiddî <;ıırpttp jrücl^^tirı^i, amacına ııla^ma^ını onlpviri ve pfkİMni ortidan knidırın» Inmnlnra hn•" 11 tutarak. bu Inaıin Amvaca'nın ll'inci mad1 d^s^nre tabuia^tırilmi ' «Ö7Üne» «Ynrın»a arılan vp vol açan riprneklprp kar^ı Anavasa'nın Hönîi'sp kannlı «smırlarınt •5pr«Ü7n<:1indp bu kadn vptinmpvpn tnsarı v a . «ı. dprnrklprin »Türk kanıınlarmn «örp va<;aklanmı<5 amarlnr nıidon veva faalivPtİPrdp hnlunan . .. . topluluklarla tpmasta» hulunmalarını dn va•înklami"! hnttn vnbancı tıvruk1M konuVinvı l'Onfrrirıca r a n ı r i . oilmek icin. bu ça'îrıin «mahallin PD büvük mülkivp di\or ta«arı cı. «idnre makamları. dernrk tarpTınrlnn rlavet ediien plrme vp tr mahi\efini tesbit etmo S n» ••••••«'»»'•»»••«•••«••••••••••••••1»I31l»|«a0WB^ r^v^v^ :> Egemen ^Uçler. koşullar elvcrdikçp, fophımdaki sınıfsal eppmenhk ılıjkısınin çirkin yüzunü açık spçık semleyecpk bir «?orbalik renmi»ni uya^ılamaktan^a, artık deterdpn da^ıtjlan siıs payının vetersİ7İi»i nedennle «huv. suzlaşan emekçı kıtlelorin ve yandaslarmın snlııklannı «parlamenter faşızm» kadıfp eldivenini ku]Janarak ke^meyi veğ ttıtaraklardır. «Anonım, tarafsız, genel tedbir ya^alarımn egemenliği» mistik peçe^i ardına sinmi'? bir «örtülü b?«;kı rp]imi»ni uygııl^ıJTiak, u^ükhn vpîinf «var^ıç kalemi» kullanmak, ne de olsa, ^ıçplıskinm keskınlestehlıkesını, «ustü açık» bır baskı rejımi kadar çabuk güncel Caktuell kılmayacoktır. alî sermave (fınans kapitaD oht;arsısmın Türkiye'de sımdilık seçtigi vol da (ba71 kaba faşizan uvffulamalar na, rantezp alınacak olursa) bu ikınfi yoldur. 274 Sayılı Sendıkalar Yasasındaki «rötii?» ile, işcı wndikalannı kendi çıkarı yortınsfsinde rievineopk bır ııvduva çevımalî sermaye oligarşisinin oligarşi» sergüzeştindo şımdılık sapianmıs konaklar, tşçi Sendikaları, derneklpr, ÜniversifeJer ve TRT'dir. Ekonomsal ve siyasal iktidar, kendısıne 1 kar ?! çıkan ılPııcı toplumru guçr lerin birıktirdıği bütün bu lııpnç kalelerine «Truva Afı»ndan çıkarak bir «gece yarısı baskmı» yapabilmek için gerekli hazırhklan tamamlamış, böyle bir sef°rin gerektirdığı elverışli ıklımi de alabildı^ine yavmıştır: Yurtta?, sahneye konmuş çatışma ve pallama oyunlanyla tedirKİn edilmiş, sosyoekonomsal bunalımm günahı «aşırı uçlar»ın bovnuna asılmış ve «sessiz çoğımluk», huzur s;etiriri bir otonig özlemi içinde, otontertotaliter bir ydnetimi benimseyecek bır ruhsal kundakla sarılıp sarmalanmıştır. Artık «hücum boi'usu^) çalmabilecektir. Dcvrinıci Savaşm tdrolo.ük Politîk Orgaın KURTULUS Dcvrim ion savaşmayana sosvahst drnmoz • Dcvrimrte smıflarm nıo\ziionmcsi • Dcvrinıci yayın polîtikası ne olnıalıdır? • Faşizm • Turkiye'nin durumıı Bırinci sayı çıktı. Bütun bayilerdrn arayımz. •••••>••••••••«••••••••••••••••••••••••>, Nevrolik korku •LERtCt DfSÜNCEDEN İNEVROTİK K O R K U : F a ^ s u m ı n gundpminrlpki «DPT nekler Yasa^ı Tasarısı»nm gerekçrsı, fasi^toid bir kafanm cyirmler ölou^ünde, pvlpmlprden de kor\o bu o\lpm1eri kırroA no dp holir«in van^ıtmalc tadır «Kanıın boshıklarının FOS vnl bıınvpmİ7İn ihtivaçlarma ıı\gun bır biçimdp rloldurulmaRI» ve «Reni^ hürriyet ortamı» ^ ursjularmın altındn, Anava^a'nin (rhuırıvpt oı1nTnı»nı, kurıılu fflnmıu ve knpkaçeılık du/cnıri a\akta tutma «ilıtıyacı» ile. bu du/ene ««ürsıt» divenlerin <. }i11 T i i\ ot nrtamı»na dönüştürme n/lemmin vattıeını tanıla'''T hılmek için, mutlaka bir «ruh lıekımı» olmak Eterekmez! Dprneklpr Ya=;ası ta^lnSırıın poı ekçp^inde, her adım ba^ınrif», c ^ ; «mı'ipscps ni/am», K;i^ n<;î bırlıgi koruma». «kökn dısarıda mak?atlı fikirler», «anar<?i», *vurt dı^ınrlaki prnffsyrmrl propaçnnda meikp7İnrimn tahriki», «m(:* f^^ir dpnetım ve gÖ7etim» sö/cüklerine rastlıvoruz. Bu snv karıksaiırı •?Ö7cükler, domokrntik hukuk devİPîi vasalarının «çprekçp»lrrinrlp doqil dp. fa^î't devlet va^nlarının «iirkütı I i n d p bnv çn<.terf n katekerlemelerdir. Cumhuriyet 1987 TEŞEKKÜR AYŞE ŞİŞMAN'm { • \ \ » î o N Kiiçük yaşta yakalandıgj menJıus hnstalıktan kurtuJ.nmıyarak vefat eden ki7imız; kardeşinuz; İcadıve tlkokulu 5. sınıf talcbclerJnden | O «Siyasctlp istigal»: Bu vasak. ö/el olarak öfcrenci dprnekleri için, «her ne SPkilde olıırsa olsun» eki i'e pekistirilprek A iıiPİenmeldP, shasal partive üve olma Anayasal hakkını kullanmıs ö^rpncilprin öçrpnri dernpklerindp çörpv almaları yasa^ı ilc saglam ka7i?a baçlannıakta ve «birden fa7İa koile nu ilp uŞrasma yasa^ı» deliksiz öriilmektpdir. dp îdpolojik nitelikte sözlü, y«i7ilı. resimli övyü. «Sivasetle i^tiffnl» vc «idonlojik övcü» ya^akları, üstlcrine Annva^a'mn ı^ıldagı tutulunca. bir anda daKibverecek, eriyiverecok va^aklm dir. Bır va^a, Anfı\asa'nın 21'ıın^U maddesi rlojrultusunda, riornek kıınnn r>7£îurhi5ünıi «kamu dıı?oni vpva Ronel ahlâk» duş'incelcrivlp smırlavabıl^e bile, hir kp/. kurulmıi 1 ? bir derneSin (bildiıi, sercfi. tonlantı o b i ) 'ü.«un^ol faalivptini hiçbir düçı'in<fMİf "îinıılavrıma? Anavn c ; a'' ı ın 20'nci marklesıne gnre, «lioıkes, . ... dıisünre ve kanaatlarını pfi/. ya7i, rosim ile veva bn^ka >nllaıla tek ba^ma veva top'u olarak açıklavabılir ve vavabi» lir » Dernekleri birev ile n'/r\fy tutarak, bireyi sahip b u l u n d u £u tüm serbe^tlikler ilo donatan Ö7Curlükçı'i «tÜ7el ki^'lik» ve «çoüıılcu domokra^i» anlavı<5İirı ÇfMrpvc"î!ndr\ derneklore de tanııımıs olan bu dusüneeleri açıklama Ö7Cvirlı'i$ü. kullanılmn^ı ?uç olu^turan somut bir pvleme itolrme a^ama^ma ula^madık^a, Ivavıtlanama?. îmrli, bir deıno£ın kurulus «amaoı» (knmıı dıi7onini veva penel ahlâkı koruma amacının çerçeve^ini çatlatmama kavrlıvla) ne denli rinr tuMjNıın, bir derne ın fnnli\eti • 1 hir sreniclı =7 faalivetin holiıli hir «nicelik» ten "•nnra, derne»in amarını rlpgi«: 1! tirir hir «nif^Hk» kazannıa'i, ^ do\islo. dprnpsin dıicün^el *anlivetinin «araç» olrrıaktan çıkarak uvpulamndn rtprn^Çin «aman» katına v(ık«elmp<;i ila1 "iîı»!ndn. derne?.in kapatılmn :! fhu a m a n n kamu d\İ7enini va rin eenrl alılAkı koruma düsiinrelorivlp v s ^ v a vn^aklnrırms hir flmaç olu^turma^i kavrlıvla) «öz k olabilir nrna. bir drrne bır ideolojınin ya da çrncl o hastalıiîının Oa^laneıcındnnbori \ kendısını ıhtımamla todavı eden S uoç. Dr. Bıılent Beıkarda'va; • Lâlel) Teç/us Klinıği Bnşhekı : ml Dr. Salih Osmanoglu'na. • Rontccn mutehn^sısı Dr Ke \ maJ Akav'a: Radvolo? Dr Vas i fi Ycner'e: On Dr BnM Ka • dıoglu'na Dr Tulâv Kose \ men'e, Dr Haluk Kö^cmen'e, î kliniktp kaldigı muddctçe gos ; terdikleri itinnlı bnkıtndan do i lavı barhem<!ire Medîha Ge • zen'e. hem$ire Nnrive tkızdon: • lu'na; her an tfülor vtizle hiz 1 tı IOT • > ııı c k ı k * • oimrvrrmiun • Sohcr Orbnv'in «îevgPı rçi. Mohhka Bursalıofilu ve Hılmt Orbav'ın biricik babaları Matal Bursalıoğlıı ve Ülkcr Orba\'ın knvınpodrri, emckli Frafık Subosı Mudur rnu.'ivini HÜSNÜ ORBAY 5 3 1071 çunü fîakkın r.ihmctinc kavıısmu^tur Cona7osi 7.3 1971 Pazar cunıi oölo namazını mulonkıp Tosvıkıve camiindcn kaldırılarak. Mrrkczctondi'dokı aüe mc^a;'lıj*ına dclncdıleccktır Alevlâ ralımct eylovc AtLESf Cumhurlvei 2004 hn^tabakıcı ve personelinf: vefatı dolavısıvla duvducunıuz buvuk acırri!7a ftİ7.7nt zlvaret: tolgıaf: telefonla istirak ve îa7ivet1e bulunan bütiın akraba ve dostlarımıza sıikran ve tc5ekkurlorimi7i ar7Pderiz. Babası. l\tchmct ŞİŞMAN ; * \ \ • ; : \ Cumhurivet 2018 İsim ve din dcoisikli»i îs'anbul 20 Asllye Hukuk fîâkimliğinin 24 2 1971 tarih ve 971/ 371 sa\ıh karan ile Avediva olan ismmi Selda ve Ermeni olan dınım İslâm olaıak dcgı^tirilmıstır SKLDA IVir.ZARCAN ımkânını kazanaıak, millî mcnf.ifi(lcrımİ7e aykın faalıvetleıî önlpme yolıında cerekli tcribırlen alabilpcckiır. «Bu hükumrie de ın^an onuruna, ınsan kı^ılıpinc, ınsanın maddî ve manevî v.ırlıyını pplı^tırme hakk'iıa (Anava=ıa'nın 14'üncü maddesino) ngıt vakılmaktar'ır aslnk, sır.ıladıgı yasaklara a\kırı d?vranı=slnra, Mn«"olmi'nın fa^i^toıd AdaİPt Bakanı Rocco'mın 19/iO'larda salık verdıgi ve hukukumu7a dn a k t a n l m ı ş r*P7a rpçetplerindpki asın do7aiları aratacak hams cP7aları baelamaktadır Ya<!aklanmis amaç VP evlemlerın bır si"' bulutu ardında bırakılısı, CP7a hukuku alanında, bu vasaklnrı Anavaça'va kntmprli blr s v . kınlıfın batagırıa «sanlamaktarlır. fiövlp ki, psnpk «diisünr'e va^akları» olarnl tiüeıınrplpn acıklnma Ö7oiiıiüöünp avkırı dü^müş olan bu va^atclar. avnı p<;npklikuncurlarınrla kp<;inli"i kılnn ve Annvnsn'nın 2'nci ve ??'ünrü i!?cp«:f»np dp Uc kızkarües OYUNCULARI Pinamiilenan Anayasa SA: Tedbirler zincirinin derneklere ili?kin bu halka«ı, dernekler hukukunun klâ«.ık ve asgarî özgürlüklerinin boynunu, tek parti döneminin bugün de vurürlükteki 1938 t a ııhli tolaliter Dernekler Ya«;an* ndan beter Fikmnkta, açıkcası, bu özeürlukleri boguvermektedir. Ta^lnktaki hükumlerin kaba bir dökümü bile, fapizmin katıİR«an dokusunu savdam bir biçimde ortaya çıkarmaya y e tecektir. Ya«;a ta<;la5ıncla, derneklerin biılik, fedcrasyon veva konfedera«yon çntısı altında birleşebilmeleri için, birle^pcek dernek lerin «avnı amaç» ile kurulmuş bulunmaları sart ko^vılmakta» dir. Bu kural, derneklerin birarava gelfrek veni dernek k u r ma Ö7.2ürlügünü, kamu dÜ7eninl va da penel ahlâkı koruma a m a n v l a desil de, birlppmeden doî>abilecek etkin cürün olu$c m a m ı önleme amacıvla kavıtInrlığı için. Anavasa'nın valnız «kamu rKi7Pni vr\ a c^nel ahlâkı korumi» nmarıvla «;ınırlandınlabılecek bır dernek kur Kapanan demokrasi a.şizmin tarihl, kutsal seferberlikteki ilk baskmların ?asma7 bir «tekerrür»le ışçi sendikalarını ve dernekleri hedef aldığmı gostermpktedir. Faşizm sersiizeştine atılan bır iktidar, ilk saldırısını yöneltere»i hedeflerin seçiminde bilinçlidir; bir ba^ma etkisiz bir «parmak» olan bireyin, demokratık Anayasalarda vuvalanmış olan «çogulouluk» (pluralizm) ilkesi» nin kanadı altında oluşmuş «baskı grupları» içerisinde etkin bir «vumruk» oln^turduğunu iyi bilmektedır. Gerçekten de, ezilfn kılleler, işçi sendikaları ve dovrimci dernekler ararılığıyla piderek kısıtlılıktan sıvrılmakta. egemen güçlere karsı aftırlıklannı kopnakta, «yarın»a karşı «bu£nin»ü t u t a n l a n , «diin)>ü çeri setirrnek istevpnlere köstek olmaktadırlar. Ülkemizde de durum farksızdır Demokrasivi dönemspl Cppriyodık) bir «seçim sanfhğmda nabiz yoklama^ı» duruk rejımi olmaktan çıkararak, bu frhstprmplık «sandık^ai» ripmnkra«iive «kpsıntısi7 hnlk ovlnma'îi» dın couulcu evrımcı özsuyunu F D tVAMtTLENEN ANATA rimlcrine inananlarındır, ihanet dpğil!.. OÜ.JIAM ^^t.^ T veııslı bır anlatunla, sınırı bpin^ız suc,lar yarafmakfadır [l<ı arada ta^laŞın c?7a hukümlerınde fvo öfpki «•prlhir fa^arılan»nda), bır vanda «cofiulcu drmokrasiî>den ^07 pdilirkpn. ötc vnncln ••r'nGiıNun pvlomlprını (dernrk^Pİ pvlrmlpr toplu bovkotlar. dırpnniPİpr toplanfilar, c^"3! c n vünivü^lori) «tokil»in evlcmlprındrn riaha ^rrt bıçimfÎP r^7nlinr|irt>ıa hntta «ço2ul»un pvlpmlonnı nzeı olarak ce7alandırmn ribı, fa«;i7me Ö7gü bır çolikı dc TMGT Öğrelim Müdürlügü i 4 ^ Tccrübrlı riğretıcılerimızden her sımf sevıvesinde fon, yabancı dıl ve yüksek okul derslerı, evlerınızde venlır, Hcr gün: 14.00 18.00 arası, Tel: 44 91 64. * ki^ıni ^nr"ahilı?rok f'im dpmokrptik cüçlpri bovund'irnk nlın tpmr>| rî7crürliiklprin unu kp«iri fa^i^t idpoloiiİ7İprin1 VP Anavasa'nın dibine vprlp«;tirilpn dinamit !okurnıınn ncık «jroik sprcılrmpkte. dir Cıinı'imı'i7d^ki ö+Pk1 ta^arıInr «ı'hi D^rn^lsior Ya^a^ı ta^lnf*ı da a^lında b'r »bukuk^nl bpln »knrkıunnn VP «vapıd.ıki dpnr^min hir »" olciı,tk ıhn cpkmpkt^rlır. Cumhuriyet 1990 v I TRES DOKOI Atelyeleri Pr@s Döküm Kalıpları Yapılır. Üelal Şişirme SCahp>Iar« Dâkillîir. Mohmot Yanarda£. Yenıkapı İ?t, Tel: 21 68 44 + Cumhuriyet 1992 İpr «Hııkuk^al «tivrnlik ilkp=i» lan pvlojnlpri açıkca hplirlpm"<i n crpkirfcpn +P<;T~I hor vfinf <* J\llmc^c, hcr tuılu yoruma el