Katalog

IHÎFE tKÎ 19 Mavıs îiâvesi Yunanlılar tzmir'e çıkarken onlan lzmir>den denize dökecek olan kumandan Anadolu'ya Mustafa Kemal Paşa: «Kafes açılmış, önünde geniş bir âlem kanatlannı çırparak uçmağa hazırlanan bir kuş gibi idim,,,» Samsun yolunda geçiyordu «Dedigim fibi, yaıdıgvv talı matnameyi okudu. Sonra beni biTftkarak, müsveddeyl Harbiye «* * N&ztnna göatermek flıere »dadan çıktı. Bilmem ne geçtl, bo kadar az zamanda ne ge v ebilir. fakat Kâzım Paşa'nın aöytedlgine söre, Sadrazam Pa$a tali matnameyi lrazalamıyacaktnış. « Nâzırlık makaraından çıŞakir Pasa oa imza koymaktan karak, Erkinıharblyei t m o çekinmis, ancak, bo rabmetlimiye Reisi Fevıi Paşa'yı aradım. Terinde yoktu» de vicdanî bir stzi» olmak U'ıımdı, ki, « îmza «demem!» •Dairede İkinei Rela Dlyar«özânden fonra: « Mühürübekirli Kâzım Pa»» » e karşımü basanm!» demlf. « Mülastım. Kendisine Nâaır Paşa'hürünü basıyor mu? dedim. nın bana verditl Taaiteden bah « Evet hatta bana mühürünü settim: « Malflmatınıı var mı» « Hayır!» dedi. • î?te verdi ve ba« dedi!» « O halde ben tana haber Teriyornm:» talimatnameye Mustafa Kemal dedikten sonra, « Kapıları Paja lüzum gördükçe dogru kapattınr nusın?> dedım. Kâdan doğruya Sadrazam Paşa ile zım Paşa gülerek yüzüme bakmuhabere eder, kaydını da 1Utı: « Ne oloyorns?» Kâzım Paşa ile açık konusarak bütün ve edellm.» « Çok iyi ama, düçündüklerimi anlattım: Şakir Pasa'ys okuduğum müsm Her ne aebep veya makveddede bu kayıt yoktu. «Bnsatla, benl tsUnbol'dan uzaknnnla beraber Kâzım Pasa böylastırmak İçin bir resilo aramıslar ve bn mrmuriyeti bulle bir madde de lltve ederek muşlar. Hemen kabol ettlm. talimatnarae beyaıa çekildi, Ben xaten sn veya bu raretl* Şakir Paça'nın makam mühü U Mayıa r l ı l r t tkdam « u e t e ı t T « t«k »*t«nlnk reaml bildlri. Anadolo'ya geçmek fırsatı »nrfl basıldt. tki nüsha idi. birfyordmn. Mademkl onlar tfkllf de Istanbul'da ölecekti. Anadota il* is(«lden haberdar ni eebime kovdum. ötekini de ettiler, tırsattan mümkün oldnlu, mağrur ve emperyalist devtu. | o ksdar istifade etmeliyiz'..^ Kâtım Pasa'ya vererek:« Sen Damat ferit Paşa Hükutnetiletler tarafından hiçbir engelle Kâzım Paşa: « Nasıl?» dedi. de bunu dosyanda ıaklarsın!> nin lorumluluğu bu kadarla da karşılaşmadan yutulmaya hazır Cevabımı beklemeksizin ilâve dedim. Litifeli bir gülusle: kalmıyordu. Daha kötüıü, îzbir görünü» içindeydi. Anadoetti: « Ha... Zaten Ordu Mümir'de gerekeni yapabilecek « Paşam, beni torbaya mı «olu'nun şurasında burasında se» fettişlikleri meselesi var. Sen kudrette vali ve kumandan bulerini duyurmaya çalışan «Mtto taraflara Ordu Müfettişi ün kuyorsun?» dedi. « Hayır, halunduracak y«rde, işgalden kıdafaal Hnkak» teşekkülıerini vanı ile gidebilirsin!» « ün yır, «ana şimdi yalnız tesekkür sa bir süre önce Hükumet, Koumursayan yoktu. Anadolu'nun vanın ebemmiyeti yok, dedirn, edivorum. Bir gön bnnn hatırlordu Kumand&nı ve Vall V. Nu güçsüz, mecalsiz görünüşü ve yalnıx timdi Harbiye Nazırı rettin Paşayı harbin sonunda ta larız'....» doğulu bir tevekkülle kaderini ile konn?, benden ne istiyorlar, mir'e giren Türk Orduıunun tespit et, üst tarafını kendirniz bekleyiı hali, bu kaderi tâyin basında Nurettin Paşa olacak yapanz^» Kâzım Paşa, Harbiedecek olanlara rahatlık veriTalih bana öyle mftsait ş»rtve îımir Valiliğini de yapaye Nâzmnı gördü, kendisinden yortfu. Yalnız huzursuzluk kaylar hazırlamış ki, kendimi oncaktı geri çekerek Hürriyet al<îığı direktif »u idi: « Maknagı olmak iıtidadındaki bazı lan n kacagında hisseUi|im ve Itilaf partisine mensup Kam sat Samstm havaiismd* • Rurabölgelere dikkat etmekten bası>m>n ne kadar bahtiyarlık bur îzzefi Valiliie, aciz bir aılara tecavüz eden Türkleri ka yapılacak iş yoktu. ö n e m l i duydnm, tarif edemem. Nez»ker olan Ali Nadir Paaayı Kotedib etmek. sonra Anadolu'da yerlerin küçük müfrezelerle retten çıkarken, heyeeanımdan lordu Kum&ndanhgın» getirbirtakım milli teşekküller beişgali, diger yerlerd* birer ikidudaklarımı ısırdığımı hatırlımişti. Bir memleketin »orumluliriyormuş, onlan da ortadan luğunu tasımak kolay dejıldi. şer irtibat subayı bulundurulyorura. Kafes açılmış, önfinde kaldırmak:.. Mustafa Kemal'i Bunun için iyi niyetli v e vageniş bir âlem, kanatlannı «ırması, herşeyin yolunda gitmebunun için yolluyoruz. Kendisitansever olmak da kifi degildi. parak uçmaita hazırlaaaa blr sine yetiyordu. r.e Sadrazam Paşa ile beraber Ehil olmak gerekiyordu. Memkus gibi idim • Padişah ve Hükumet, Anabir salâhiyetname vereceğiz!» leket idaresicin önemli yerleMustaJa Kemai Paşa'nın Ordolu'ya arkasını çevirmişti. Kâzım Paşa bürosuna dönerek rine tâyln yaparken parti kaydu Müfettişliğine tâyiniyle ilFakat kuvvet almak için debana bunlan izah etti: gusu ile hareket etmek ve ehgili muamelenin tamamîanmağil, unutmak için. Onların devliyetli görevlileri «biıden de€ Çok çiizel» dedim ve k»?ı için hukumetin karan ve leti de, Bizans gibi, tstanbul fildir* dıye is başınd'an uzakpıların ıyi kapah olup olmadıPadişahm iradesi gerekiyordu. surları içine sıkısmıstı. Bunu laşnrmak en azından düşmanla ğına baktım: « Talmzız'.» dePadişah iradesi 30 Nisan 1335 kurtarmaya çalışıyorlardı ve içbirliği yapmak oluyordu. di. < Onlar ne istiyorlaraa a(1919) da alındı. Bu irade söyAnadolu'yu ancak asayiş olayzamisini ilâve ederek bir taliledir: lan ile hatırlıyorlardı. Mondros Damat Ferit Hükumeti, kendl Mütarekenamesinin T. ve 24. matname kaleme alınıı. yalnıı deviet idaresi anlayışı içinde, «tRADEt S E N t î E bir iki noktayı ben not ettiremadctelerinin işlemesini ör.leaynı günlerde bir başka gafleyim!» «Peki'.> derfi Benim eMüUa Yıldırım Grnbu Kate daha düşmüstü: Mustafa mek için asayışin sağlanması hemmiyet verdiçim. salâhiyet mandanı Mirliva Mastafa KeKemal Paşa'yı 9. Ordu Kıtaatı son derece önemli bir hükumet rneselesi idi. Mümkün olduŞu mal Paşa 9. Ordu Kıtaatı MüMiifettişl olarak Anadolu'ya gorevi idi. Hiç değilse bu gorekadar Anadolu'nun her tarafıfettisli|ine tâyin edilmiştir. göncermek. vı unutmuş görünemezlerdi. na emir verebilmeliydi. tsteditsba iradei seniyenin icrasıFakat bir asayıs meselejimn, tira bir madde, Ssmsun'dan Anadolu'nun sesi na Harbive N'âzırı merotiTdar. gerek kendilerine, gerek em1919 yılınm Mayıs ayında Tür peryalist devletlere hazırlamak kıye'yi îstanbul'dan kurtart» olduğu sürprizden haberleri mak, artık hiçbir »uretle mümyoktu. Samsun bölgesinde bir kün değil*. Bizans l?tanbu!'da ramandan beri devam etmekcan vermlşti, Osmanlı Dev'.eti te olan asayişsızliğin kaldınlması için İngiliz Kumandar.hi . ğ^nın tazyikleri sonucunda, hükumet, buraya bir kumandan göndermek mecburiyetinde kalınca, namzetler arasına mülga Yüdırım Orrfuian Grubu Kumandanı Mustafa Kemal Paşa da girdi. Hazırlayant Sabahattin SELEK hapaolmak, nefyolmak, ş düklerimi yapmaktao menedıl mek, hepsi ölmekle müsavı ıdı. Hemen karar verdiro, otomoblle atlıyarak Galata rıhtımına geldim. Baktım ki rıhtırna yananrms olacatını sandıtım va 16 Mayıs 1919 günü çıkan îstanbul gazetelerinin blrinci sayfalannm ba$ tarafında, çoğu tek sütun üzerine bir resmî tebliğ göze çarpıyordu. Daha önemli farzolunan diğer naberlerin yanında küçük bir y«r işgal eden bu resmî tebliğ şöyleydi: •Matbnat Müdttriyetl Cmımiyesinden: Dün sabah aaat 11.00 raddelerinde Nişantaşmda Sadrıâl a m Ferit Paaa Hazretlerine konaklarında Amiral YVeb tarafından verilen notada, Farıs Konferansı karanna atfen tımir kalelerinin Kuvayi Itilâtiye tarafından isgal edüeceği bildirildigl gibl, lngilu Knvayi Bahriyesi Kumandanı Amiral Kaltrop cenablan tarafından Aydın Vilâyetine dün sabah tebliğ olanan notada, Paris Konferansımn mnkarreratına ve mütarekenamenin 1. m>d desine istinsden îzmir istihkâmlannın isgal edileceği ve öğleden lonra verilen ikinei bir notada dahl yine mütarekename ahkâmına mnsteniden lzmir sebrinin Yunan askeri ta rafından isgaline Dflveli Mutelifece karar verilmiş oldttğn büdirilmiştir. Hükumet bn bab da bukuku millet v e devletin muh&fazaıı için abdeıine terettüp eden vezaifi ilaya tesebbüs eyltmiş v e muhafazai vek»r v e »ekinet edilmesi lüınmunun liıanı münasiple ahallye tavsiyesi zımnında Dahiliye Nezareti Celilesi tarafvndan Vilâyatı Osmaniyeye teblicatı lizime il» edilmiştir..» Devletin başınd* Sultaa Vahdettin... Hukumetin bajında D»m«t Ferit... Kambur Izzet Izmlr Valial *• Aii Nadır Paşa Izroir'tf» Kolordu Kumandam. Yunanlılar ellerlni kollarını iallıyarak, hiçbir direnme il« karşılaşm&dan Izmir'e çıkıyorlar. va sıkarütnaları lSzumunu söyle izah «1101111: «Italyanlann Dognda bfltün davranıslan »fipbelidir. Batı Trablus'ta yapılao ttalyan »t(eri de gizlillk lçinde tertiplenmişti. Şimdl de Anadoln'ya 5yle bir sefer yapmalarından »üphelenmekteylm. Günfln blrinde, ttalyanlan Anadoln'vn sap tetmif bİT halde törcbiUriz. Onlan oradan çıkannak güç olur. Rumlar Mdttrülmekte oldufnndan, Tnnanlılara Izmir'i i?çal mu»aadeti verilmelidir. Turkiye'de Işjal kuvvetleri Işini, ltalyanlar Pariı'e dönmt den çöımelivls. Mttmkünse bugün öfleden »onra ltalvanlarla birükte bu ls röni ? ülrcek olursa, onlar, daha ervel dav»nacaklardiT..» 7İ maaı Itıımdır. Ben 8adr»xam Pa»a ile (Damat Ferit Pasa) görüstüm. Siıi m&nasip gördilk. Oray» gidesinls ve meselenln mablyetlnl anlıyasmızji « Memnuniyetle giderim. Ancak ben oray a Türkler, Rumlara salmediyor mu, etmiyor mu, yalnıs bunu aalamak için mi fidecet'™'. memuriyetim bu ran olmak lâzımdır?» « Evet, dedi, konuştuğumtu budur!> « PekSlâ, yalnız müsa»de buyurursanıı, memuTİyctirot bir şekil vermek ISzım!.. Siri nzmiyeyiın, arıiı eder»*ni* Erkâmharbiye Reisinlıle gSrflşerek bunu teapit edelim'.ı « Hay hay'.» dedi. mi yapacakmnT» • bana d o f n vtat, dedteı Evet. Bir aey yspaeafım. B B ma4deler aUa da olmasa da yapacafım?» Kâzım Paşa güldü: «Vazifemizdir, çalışacağız!...» MHer Here«> tnCzskeratına mahsus zabıtname özetı aşağıd a ( j ı r : Sıra namarası 235 Tarihi 16 Şaban 1337 11 Mavıs • 1335 İmza edemem Selânik Umam Amerika Cumhurbaskanı, îngtltere v« Fransa Baîvekillerinden kurulu Üçler Konseyinin bu karannı uygulam»k için derhal hummah bir faaliyet baflamıştı. î?gal kuvveti olarak kulltmlacak olan bir Yunan Tümeni Selanik'te vapurlara bindİrilecekti. Yunanistan'm bütün »ilepleri v e yolcu vapurları Selânik limanında toplanrnak tizere emir almıstı. Venizelot bu kadar vapurun Selanik'te toplanmasının lebebini gUU tutmak istiyor T « P«ris'ten verdiği talimatta, «... Bn hanrlığtn Selanik'te bulunan Rn» mubacirlerinin Utanbni ve Karadeniı'e nakilleri, yahnt tehlike altında bnlnnan Karadeniı Romlannın kurtanlrnast için Karadenlz'e asker yollanılrn&sı maksadiyle yapılmakta oldntn hakkmda fayialar çıkanlmasına Onera veTİlmesinl, aksi takdirde, en ufak btr dikkalsizlifln a(hr neticeler doftıracağım» bildiriyordu. Yunan vapurlannın Sel&nikte toplanması lji 10 Mayts'ta tamamlanmıjtı. Izmir'in v e Batı Anadolu'dan bir parçanın Yunanlılara verlleceği, Avrupa basını kanaliyle ve diplomatik yoHarla çok önceden öğrenilmiştl. Yunanistan günîerdir hazırhk içir.de bulunuyordu. Hukumetin bunîardan habersiz olmasırıa irnkân yoktu. tzmir'in işgali «nâgebzuhur» de&ıldl. «tşgali hiçbir hâdise istidlâl ettiremeıdi» sözleri de düpeduz yalandı. Hiç değîlse Amiral Web'in, kendiçine 14 Mayıs günü verdiği ncv «Mustata Kemal Paşanın tâyinl hakkında Meclisi Vükcla karar özeti» 9. Ordu Kıtaatı Müfettişliglne tâyin edildığine dair Harbıye Nezaretince Mustafa Kemal Pasa'ya yapılan ya?.ıiı tebügat 6 Mayıs 1335 (1919) tarihli olup «öylefîir: pnr. uzaklardadır. Sandallsrla vapura gittik. Kaptana yola pık mak için emir vtrdimse .de, Kızknlesi açıklarında muayeney e tâbi tutulduk. Birkaç ecnehî lâbit ve askeri bizi voklıyv Bir genç general Hükumet resmî tebliğ yayınlıyor. Milletin ve devletin hukukunu korumak için halk» vekannı ve sükunetini rnuhaiaza etraesini tavsiye ediyor. Hükumet tebliğmin yayınladığı gün genç bir general BabıâUye gelerek tâyin edüdıği yenı gorevine gitmek üzere hareket edeceğinı söylüyor ve ve da edıyor. Bu General Mustaia Kemal Paşa'dır. Umulmayacak bir tesadüf, Yunan Orriusu îzmir'e çıkarken. bu orduyu îzmir'de denize dökecek olan kumandam da aynı zamar.da Anadolu'ya gönderiyordu. Mustafa Kema! Paşa'nın Babıâlide buldugu nâzırlarla göruşmesi kısa sürüyor ve aralannda aşağıdalü konuşma geçiyor'. ıMustafa Kemal Paşa: Pekâlâ ne. ya.pmayı düştlnüyorsunuz? Onlar: Protesto edeeegiz. Mustafa Kemal Paşa: Evet, doğru. Bu da lâzım dır. Ancak, bn protestonun Yunanlıları Iımir'den geri çek meve yetecegini »anıyor mnsnnnz?.. Oniar: r Lâkin başks ne yapabillriıT Mustafa Kemal Psşa: Daha kat'i tedbirlere bafvnrulabilir. Celâdet çbsteriniı. Or.lardan birı, Dahiltye Nâurı Mehmet Ali Bey: ö y l e hareketlere kalkışırlak bize neler yaparlar, bilirmisiniz? Mustafa Kemal Paşa 9. Ordu Kıtaatı Müfettişi olarak, o gün akşam üzeri Bancrnma Vapuru ile Samsun'a hareket ederken, hükumet, Itllâf Devletleri mümessillerine aynı gece bir muhtıra veriyor ve istlfa ediyor. Hukumetin düşündüğü protesto bundan ibaret. 19 Mayıs günü Atatürk, Sam»un'da ve Damat Ferit Paşa tekrar hukumetin başında. Padlşah Yetıl Hükumett kurmaya yine Ferit Paşayı memur ediyor. / ? O günün »artlarına göre bir Generalin böyl» önemli bir göreve tiyininin Genelkurmay, Mılll Savunraa Bakanlığı. Basbakanhk, Hükumet, Padişsh ve nihayet tsgal Kuvvetleri Ku mandanlığı barajlarından geçmesi gerekmekteydi. Mustafa Kemal Paşa'nın namzetler aras\ndan bu görev için «eçilmeılnde, büyük ölçüde tesadüflerin ve kısmen vatan»ever a»ker jörevlilerin tesiri olmuatur. • » * \ | * t 1 : * ı , i tHarblre Nesaretlnin, Mustata Kemal Paşaya 9. Ordu KıUstı Müfettişliğine tâyin edildlginl bildiren yazısı» (son cümle lüzumsuz grörülerck çizilmiştir.) Muttafa Kemal Paşa, bu teblijatı ahr almaz hazırlığa girişm i | v« blr an önce hareket etmek ijtemiştir. Fakat, gereklı muameleler o kadar ağır işliyordu ki, Mustafa Kemal Paşa bunları ancak 10 günde tamamlatabilmiştir caklardı. Muayene uzayıp gitti. Gelip t;idildiğine göre, araba bnnlarla şehirdekiier arasında bir mahabere mi vardı? Maksat beni tevkil etmekse, bütün bn seylere lüznra voktu, sıkılıyordum. Bir kararsızlık da olabilir. diye düşündiım. Bundan istifade edebilmek için kaptana hareket hazırlıklarını çabuklastırmasını sövledim. Yirmi yedi yıllık ihtiyar kap tan demir aldırmaça başladı. Ben kaptan yerinde idim. Za> bit ve askerler dışarı çıktılar. Hareket ettik. Karadeniz Bogazından çıkarken, kaptana tehlikeli ibtimalleri anlattım. Cevap verdi: « Ne aksı, cfedi. bu denizi pek İyi tanırnam, puslamız da biraz bozuk...» Mümkün olângn kadar kıvıları takîbetmesini tavsiye ettim. Çünkii hunelan sonra benim tek istedigım, Anadolu'nun bir kara parçasına avak basmaktan ibaretti. Sahili takib ede ede evvelâ Si nopa geldik' Kasabaya çıktım. Oradakilerle şörüserek, Samsun'a koiaylıkla zidilebilecek vol olup olmadı£ım sorustardnm.Maateessüf yokmust Çok zorluk çekecek ve çünlprce yollarda kalacaktık. Bilmem neden, Samsun'a bir an evvel ayak basmak için 0 kadar acele ediyordum Ui, zaman kaybetmektense tehlike.ye föfüs e;erme^i tfrcih ettim. Tekrar Bandırma vapuruna bindik. Aynı tertipte seyabat ederek, nihayet Samsun limanına vardık ! ..» (1) ti)li* Nısaıı'ın son rUnlerl i?H30 arası)nden birinde olacak. • r~ • f 1 Hazırhklar tamam Ve bir tâyin Mustafa Kemal Paşa, Ordu Müfettisligın» tayinini »öyle anla«r: cBir gün Harbiy» Nâzın rahmetli Şakir Pasa, beai taakamına dâvet etti (1). Bürotunun karıııına oturdum. Bir tck k«lime ıöylemeksizln bana dotyayı uzattı: • Banu oknr mn snnnı?» dedi. Dotyayı bastan nihayete kadar fözcren geçirdim. Hülisası şu idi: «Samıun ve havalisinde birçok Rum köy leri Türkler tarafından her gün tecavüze uğramaktadır. Osmanh Hükumeti bu vahşl tecavüzlerin önüne geçememektedir. Bu havalinln emnlyet v e huıurunu temin etmek Insaniyet namına borcumuzdur..» Raporlar îstanbul Hükumetine verilirken bir d« protesto ilSv» edilmişü: <B« tecavütleri menetmek lanmdır. E | e r att aciı iseniz, vazifeyl Mz üstümtite alacafız!..» Dosyâyı okuduktan sonra Harbiy» Nâîirmın yüzüne baktım: « Emriniı Paşam», dedim. • Bn böyle mi dir, zannedersiniı?» • Zannetmiyorum, fakat bir şeyler olmak ihtimali vardır..» Bu. nun üzerine asıl bahse geçti: « tste. dedi. höyle mldlr. de| i l midir. evvelâ barm meydana y'karmak için «ralara blr aatuı gidip Mtklkl«rd« bnl»o •y «Vaziyet vâhîm» Sadnâzam Damat Ferit Paça 21 Mayıs'ta basına bir beyanatta bulunuyor. «V»ılyet son derece vahimdir. Bnnu artık saklamaya lüzum yok» cüm leleri ile başhyan bu beyanatm da Darnat Ferit Paşa «... Nâgebzuhur olan bu işgali hiçbir hâdise istidlâl ettiremeıdi. » diyerek gafletini ve aczirü örtmeye gahşıyordu. Halbukı Paris'te Üç Büyükler (Llyod George, Clemenceau ve VVilson). îzmir'e iki üç tümen asker çıkarması için Venizelos'a mu»ade edilmesine karar vermişlerdı. Üçler Konseyinin bir "•' ".nianhsmda Llyod «Muttafa Kemnl Pa^anın 9. Ordn Kıtaatı MüfettlşUğine tâyin edlldlğln« dair tradei Senlye ( P a d l ? a h lrade«l) n l n fotokoplsi.ı başbyarak bOtün Şark viliyetlerinde bnlunan kuvvetlerin kamandanı olmaklıfım ve bn kuvvetlerin bnlnndafu vllâyetler valilerine dogrudan dofrov» emir verebilmekligimdi. Bir başka madde, bn rcıntaka İle herhangi bir temasta bnlnnan askeri ve idarl makam lara iş'arlarda bnlnnabilmekligimdi. Kâzım Pasa'ya dedim \i: «Onların anularını bir araya topla, fakat sonuna kadar ha iki maddevı ilâve et!» Kazım P»*a yüıuma bakU: « Blr ««jr t» Recep » Ntean Sene 8ene 1337 1335 Mehmet Vahidnddin Harbiye Nâsın Sadnaıam . Şakir Damat Ferit» T&yln muamelesinln bir «aihası, iradei seniye almdıktarı ve Mustsf» Kemal Pasa îstanbul'dan ayrıldıktan «onra tamamlanm'.s'iT N'itekim Muttafa Kemal Pa?a'n:n tâviniyle 11gili hükurr.fr karsın 17 Mayıe urıhlıdır. Mecliaı Vukell (V« D o k ı u u n c u Ordu Kıtaatı Müfettlşllglne verllecek t a l i m a t suretidir b a ş l ı i i n ı t a ş ı y a n bu vesika tarihsindlr. Yalnız a l tında kurşun k a l e m l e yazılıni!} b u l u n a n «Şifreye t a h v i l edildi. Refet» kaydı " 5 1335 (1919) tarihinl taîimaktadır. Tayinlerle ilgili P a d i ş a h Iradesl S0/Nisan/1335 (1919) t a rihli o l d u ğ u n a v e t a l i m a t irade ç ı k m a d a n hazırlandığina söre t a ü m a t ı n hazırlandığı tarih 30 N i s a n d a n blr veya iki üç Rİin öncesl o l m a k gcreklr. Mustafa K e m a l Paşaya vprilmek üzere k a l e m e a l ı n a n bu talitnatın. d i s e r ilgiHlrre de yaîılabilmesi İçin ikinci satır çizgi içine a l ı n m ı 5 ve metnin rtiğer yerlerlnd» d « b u ı u «ör« b a « dtiMltmelec r « Muıtafa Kemal Paşa'nın hazırhkları tamamlanmıştır. Son ziyaretlerini de yapar ve kendistni Samsun'a götürecek olan vapura birunek üzere Şişli'deki evinden çtkar. Şimdi, îstanbuldan aynhşı Mustafa Kemal Paşa'dan dinleyelim: «Artık Şişli'dekl evl bırakmak nzereyiz. Bandırma vapvrn Galata nhtınunda hazır, blldigimiz bu! Karargabımıcdan olanlar muayyen saatte nhtımda toplanraış olacaklardı. Otomobü kapımın önünde idi. Evdeki vedaları bitirmiştim. Tam o sırada gelerek beni büroma çötüren bir doatnm aldığı bir babere söre benim ya hareketime müsaadc edilmiyeceiini, yahut vapnrnn Karadeniz'de batırılacagını söyledl. Yıldırımla vnmlmnsa dön düm. Dah» sonra vaktiyle oznn müddet yanımda çalısan blr erkanıharp de gelerek, raaiyetinde çalıştığı bir Damat'tan aynı şeyleri ogTendiğini bildirdi. Bir an yalnız kaldım ve dü ;findüm. Bu dakikada düşman lann elinde idim, Bana her istediklerini yapamazlar raıydı?.. Beynimden bir simşek geçti: Tutabillrler. sürebilirler, fakat öldfirmek!.. Bnnun için bent Karadeniz'in coşkurı dalgaları arasında v^kvılamak lâzımdır. Bn ihıimal mantıki idi. Ancak artık benım için yakalanmık,