Katalog

İKİ CUMHURtYET 26 Şubat1961 Hapishane hatıralart RATIP BuRflM llllEllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllIIIIIIIIUIIIlllllllllllllllEnn | Hukukî Bahisler İ "Beybabanın marifeti,, Gelgelelim patrona!.. Daha önce söyledik ya, bu atölyenin başında bir memur vardıjr. Sa.ni usta!.. Hapishaneciler ona 1. Sami derler... Bir iş için Ankaraya gitmiş, ilk gün yoktu. . Ertesı gun çıka gelince zat. şerif buruldu. . Her zanaat öyle herkese kolay kolay öğretılmez... Ya ben buradaki işleri (!) bir öğrenirsem?!... Olmaz böyle şey!.. Ama Sami ustanın olmaz dediği şey bizim yaptığımız nümune idi.. Orasından, burasından çekj^tirmiye, didiklemiye, yıpratmıya başladı... Eee... Beybabaysa Beybaba: anladık. her horoz kendi çöplüğünde öler... Bu çöplük (!) de Sa.iıi ustanın çöplüğü!. . Netice iş o kadarla kaldı. . Ne yaptı. ne etti. müdürü de yola getirdi; yaptirmadı bizim marifeti Sami usta! Ama ben bir kere atölyeye ayak atmış oldum. Hele marangozhane yüzüme pek gül müştü. Elim keser, destere tutar. . Ben de az marifetlilerden değilimdir. hani!... Mustafa ustanın marançoz atölyesi Marangoz atölyesi oldukça iş çıkartır. Burası iki kısımdır. diye' bilirim. Birinci kısımda tek başi' na Mustafa usta çalışır. . Mustafa usta Kasımpaşada, Havuzlarda modelci imiş; titiz mi titiz. Tezgâhını bir görmeli: pırıl pırıl. . Takımlardan ikisini. üçünü bir arada tezgâhın üstünde görmeğe îmkân. ihtimal yoktur. Hangi âleti kullanacaksa. duvara asılı dolaptan alır. kullanır, o âletle ya pacağı iş bitti mi, bir bezle siler. yerli yerine, itina ile yerleştirir. bir başkasını alır. . Her cumartesi tezgâhını yağlar, cilâlar, k.yısında. köşesinde bir toz zerresi bırakmaz. . Saçlarını taranmamış, ellerini kirli. üstünü, başını perişan görmeğe imkân yoktur. llllİllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllflllllMllllllllllllllllllllllllllİllll HEM RAŞİT RİZA dan çalışırım. Bu yüzden de hemen daima, çahş.na yerimde değil, takım taklavatı topladığım gıbi yemek masasının bir köşesınde çizıktirmeyi itiyat haline geTemsilciler mecnın muhtelıf parYazan : tirmişimdir. Anlatmak istediğim lisi seçim komisyo* tilere muvazene Mustafa usta ile taban tabana zıt nunun, seçım kabir surette semp; bir iş tutumumuz olduğu halde nunu tasarısını bitısı olması lâzım kapışmadık. . Ne münasebet. neye tirmek üzere oldugelmektedir ki, buçatışacaktınız; onun işiyle senın ğu, kısa bir müdna da h e r / ne ilıçiğin var? diyeceksiniz. dedet sonra da seçiallere gıdileceğ yabancı devlet uyrukluğu gib man için imkân mevcut olmama ğil mı?. . Itıraf edeyi'jı ki dostuhaberleri, günlük olayların başın memnııiyetler ortadan kaldırılmak tadır. ma oldukça köstek oldum. Elim da gelmekt=dir Bu itlbarla fertle tadır. Nispi temsil sistemi. partileri Her türlü müessese ve serbest keser. destere tutar demiştim ya. rin, insan olmak haysiyetiyle en Tek dereceli seçim çoğunluk sis parlâmento içerisinde kuvvet m ahnmakta atölyenin bir kenarında, sobaya meslek sahiplerinden mukaddes haklarından bulunan temi. nispi temsil sistemi gibi iki vazenesi halinde bulundurulma atılmak üzere aynlmış tahtalar olan levha resmi. yeni esaslara seçmek ve seçüebilmek mevzuu büyük alanı ihtiva etmektedır. Ç demektir. Bunun için de seçilece arasından ele geçirdiğim bir gür baSlanmıştır. hakkında bu yazımızdan itibaren ğunluk sistemi, reylerln fazUlığ milletvekilleri savıaının, topladı gen parçasmı şöyle bir şavullaBelediye cncümenini.ı aldığı bu okurlar.mıza bilgı vermeyi, bir esasına istinat etmekte, hangi şa lan oy tutarı nispetinde partile vınca. bundan bir kotra modeli karar sayesinde levha resminin cemiyet vazifesi olarak telâkki et hıs, hangi parti. o seçim çevres arasında dağıtılması icabetmekt yapmayı aklıma koydum. Ya ta tahsilindeki adaletsizlik de orta mekteyiz. ıçerisindeki seçmen reylerinin en dir. Başka bir yazım.zda bu rr.e kım, taklavat?. Ister istemez Mus d?n kalkmıs bulunmaktadır. Seçim sistemleri. nıspi seçım sis fazlasını »lıra. onları kazanmı zua esaslı bir surette tekrar avde tafa ustanınkilere el atmak lâTicarethanelerin gayrısafi edecek isek de, burada çok küçü zım. . Gerçi kenarda perişan bir ü/erinden metrakare basına iratlan, temi, DHondt ve Briand usulleri addeyle.Tiektedir. senede nispi seçimde partıler. seçim e m Üç milletvekili çıkaracak yüz, bir misal ile sistemi canlandırma tezgâh daha vardı, ondan faydabir d°fa, O.Î misli hesabiyle tahsil niyeti gibi önemli mevzuları ihti yirmi bin seçmeni bulunan bir yerinde bir hareket olacaktır: M lanıyordum : amma, ikide bir Musolıınan yüzde 10 levha resmi şu va edecek olan bu yazılar: mün çim bölgesi ve o seçim bölgesinde salimizin kolay anlaşılabilmesi tafa usta şu keskiyi müsaade eesaslar dairesinde ahnacaktır. hasıran hukukçu olanlar için ya de üç partinin seçime katıldığı ta çin yuvarlak ve çok küçük rakan der misin? Mustafa usta hangi Gayrisafi iratları 1 haziran 1942 zılmıyacak. hukuk ile uzaktan ve savvur edildiği takdirde, en fazla larla vermeyi faydalı bulmakti toknvağı kullanayım? Mustafa usta biraz zımpara kâğıdı verir mi den önce takdir edilmis bulunan yakından ilgisi bulunmıyan bütün reyi nefsinde cem etmiş olan par yız.. Yüz kişilik çok küçük bir cı sin?. Mustafa usta destere, Mus mükellefler iratlarının on mislini, okurlarımızm alâkasını çekecek ve ti seçimi kazanmış olacaktır. Bil miyetin on kişilik bir meclis te tafa usta çekiç, Mustafa usta. Mus iratları 1 haziran 1942 28.2.1947 ta mevzuları izah edebilecek bir şe farz yüzyirmi bin seçmen reyinin kil edeceğini ve bunun için de içerisinde üç partini tafa usta... Barometreyi daima kol rihleri arasırda takdir oluaan mü kilde kaleme almağa çalışılacak ellibinini bir parti, kırk binini di cemiyet mislini, tır. ğer bir parti, otuz binini de 3. cü mevcut oldugunu tasavvur edeıanjasını bildim ve terslenmeden kellefler iratlarının dört birincisini Seçim sistemleri tetkik edilir partinin almıs olduğu düşünüldü lim. Bu üç partiden işi bitirdim. . Tabiî bu iş günler iratları 1.3 1947 11.Ş.1953 tarihleri ellibin rey elli. ikincisinin otuz, üçüncüsünü ce ve günlerce sürdü. Ortaya çı arasında takdir edilen mükell°fler ken üzerinde durulması lâzım ge ğü takdirde seçimi; kan kotranın yelkenlerini, arma iratlarının iki mislini ödeyecekler, len ilk cihet. tek dereceli ve iki kazanmış olan parti alacak, seç ise yirmi rey almış oldukları far sını donattım. Boyası, cilâsı... iratları 12.5.1953 tarihi.ıden sonra dereceli seçim usulüdür. İki de menlerin diğer iki partiye ver.niş zedildigi takdirde. çoğunluk sisteSükse görülecek şeydi... • Beyba takdir edilei mükellef'erden ise receli seçim sistemi, bugün için oldukları yetmişinin oy tamamen mine göre seçimi elli reyi nefsinbanın marifeti» dillere destan ol misli şeklinde tahsilât yapılmıya artık üzerinde durulması dahi zait havaya gitmiş olacaktır. Partiler de tovlamış olan parti kazanmış o olan bir sistem olarak telâkki e için bu. böyle olduğu gibi. şahıs lacaktır. Yani bu çok küçük ce caktır. du... dilmek icabpder. Mahaza, bilhassa lar için de vaziyet aynıdır. Ver miyetin on kişilik meclisi bir nu Öte yandan levha resmi. metregelişmemiş milletleri ihtiva eden miş olduğumuz misaldeki ellibin maralı partinin namzetleri tara Dörtbaşı mamur kotra ksre başına senede 100 liıada.ı az, Eczacı dostumdan temin ettiğim 5.000 liradan çok bıılunmaması icap bazı memleketlerde bu sistem hâ reyi bir rey fazlasile aşan bağımsız fından işgal edilecektir. lâ câri olduiu için. mekanizması bir adav. ellibin rey almış buluplâstik ilâç şişesi kapakları karoa etm°ktedir. Aynı küçük cemiyet için seç hakkında Kisaea izahat vermek ve nan parti adaylarından en az rey ra lumbozları oldu. Ayakkabı amahzurlarını işaret etmek verin alanın kaybı pahasına, seçimi ka min niıpi temsil usulüne göre ic tölyesinden ele geçirdiğim kapde bir hareket olacaktır. zanmıs olacaktır. Demek oluyor ra o.Iundugu takdirde ise, her u q sollar zincir loçaları, eczane artıki çoğunluk sisteminde esas rol parti toplamış oldukları rey ni. ğı ampul Kutularının alüminyomİki dereceli sistem, seç.Taek hakpetine göre mecliste temsil oluna oynıyan husus. her şahsın veya larından koç boynuzlan falan... kın. haiz bulunan bütün fertleher partinin almış olduğu rey a caklardır. Birinci parti elli rev Müteharrik armalı dörtbaşı marin, secmen olarak evvel emirde almış olduğuna göre beş, ikinc; dedinin fazlalığı meselesidir. mur bir kotra çıktı ortaya... Başikinci soçmenleri seçmesi, seçilen parti otuz rey almış bulunduğun Mustafa ustanın elinden şişirme, gardiyanlık merdivenlerinin yanın Gerek çoğunluk sisteoıinin ve nazaran üç. üçüncü parti ise yirmi ikinci secmenlerin de asıl milletderme çatma iş çıkmasma ihtimal daki havuzda da suya saldık. . Dotemsil sisteminin reye düşen iki milletvekili ile vekillerini intihap etmesi usulün gerekse nispî verilemez. Aceleye gelcnez. bu baDüsük iktidar devrinde, dini kunma keyfine, orsasına öyle bir den ibarettır Su tariften de anla leh ve aleyhinde bir çok sözler temsil edileceklerdir. kımdan Mısırçarşısında Imralı cesiyasete âlet etmek suretiyle neşgidişi vardı kü... şılacagı üzere iki dereceli seçim, söylenmi», bir çok eserler yazıl zaçvi satış mağazasına, TavukpaNi»pi temsil sisteminin de leh ren siyasi propaganda yapmaktan Bunun peşinden bir sigara ku sa.ıık, «Hür Adam» gazetesi sahibi âdeta bir vasılik slsteminden baş m:s ve bu münakaşalar bugün da ve aleyhinde söylenilen mütalâazarı işi, yemek odası takımlan, tusu. . Yine gürgen bir kalas ar Sinan Onur, dün yapılan duruş ka bir şey deSiMir. B u : büyük kit hi devam etmekte bulunmuştur. lar, bugün dahi ilim âleminin mügardroplar, sandalyeler. masalar Çoğunluk sistemi için ileri sürü' faydalandım. yekpare, ması sonunda 3 yıl, aynı suçtan leyi teskil e d e n secmenlerin, kenyetiştiren esas atölye ile uzaktan tığından nakaşa mevzuu olmaktan kurtuladilerini temsil edfcek milletvekil len lehteki mutalâaların başlıcayakından bir ilgist yoktur. Hatır oyoıa, fevkalâde zarif bir şey ol sanık olarak yargılananan aynı lerini sçmekten ariz bulundukla sı. bu sistemin son derecede sade mamıştır. Bu sisteme karşı tevcih lı müşterilere sipariş üzerine iş du. . Hem antikacı, hem de bü gazetenin mesullerinde.ı Mustafa edilen itirazların en mühimmi, sisrını, takdir haklarını kullanmak olmâsı, oyların sayılmasının kolay yapar. . Yakın arkadası falan yok yük bir mobilye atölyesinin sahi Nafiz ise 1 yıl 6 ay ağır hapse temin bünyesi itibariyle partileehliyetinde olmadıklarını ifade et bulunması, seçim neticelerinin batur. Öyle. sl takke. ver külâh bi olan dostum Jak tam 100 lira mahkum olmuşlardır. İki sa:ıığın rin çoğalması ve yine sistem icamek ve milleti temsil edecekleri sit bir şekilde azamî bir sür'atle rastçelenle dostluk kuracak tip fiyat biçti... Bunun peşinden bir bu mahkumiyetleri son çıkarılan seçmek hakkını. âdeta hakiki seç elde ediknesi keyfiyetidir. Halbu bı olarak bütün partilerin az veya lerden değüdir. Olağanüstü bir gazetelik... Af Kanunu sümulüne girdiğinden, menin vasisi mahiyetinde olan i ki nispî temsil sisteminde bu ko çok sayıda milletvekili çıkarma..aysiyet anlayışı vardır. Zaten bu Vaktin nasıl geçtiğin: bilmiyo haklarında veıilen hapis kararı kinci seçmenlere terketmek de aylık mevcut değildir. Neticenin lan sebebiyle parlâmentoda istik yüzden hapishaneye düşmüçtür. rum. Gündüılerim htfp atölyede düşmüstür. rarlı bir çajışma tarzının sağlanaalınması bir takım hesap amelimektir. Suçu cinayet; vak'a tstanbulda ol geçiyor gibiydi. . Adeta sıhhatimi mamasıdır. Filhakika yedi sekiz yelerine bağlı bulunmakta ve bu dukça duyulmuştur. Beyoğlu. Is yeniden kazanmışt;m. Geceler de partinin az veya çok miktarda mi Bilindiei eibi. Sinan O.iıır v Memleketimizde ilk seçim. Ikin hesap ameli velerinin. göstermiş tiklâl caddesinde. Saray muhalle uzundu. bol bol okumaya. yazma Mustafa Nafiz aleyhine açılan bu cı Abdulhamit zamanında, 1877 taletvekilini oıeclise soktuğu farzooldukları vasıflar itibariyle netibicisinde eski metresini tabanca va vakit buluyordum. . Bu arada dâvaya daha önce. 2. Ağır Ceza rihinde yapılmıs ise de, bu seçimlunduğu ve bu partılerin çoğunluk celeri kı.«a müddette alınamamakkurşuniyle öldüren marangoz us mütedavil sermayeyi de koru.na Mahkemesince bakılmış ve bera de ne birinci, ne de ikinci seçmepartisine karşı. dığer partilerle tadır. tası bizim Mustafa ustanın tâ ken nın atölyelerde barınmam için lü etle neticelenmişti. Ancak Temyiz nin reylerine müracaat olunmamuhtelif kombinezonlara girmek disidir. . Sadece yaradılış mesele zumlu oldugunu Bundan başka çoğunluk sistemi, suretiyle. cephe aldığı düşünüldü düşündüm. bir Kahkemesinin bozma kararı üze aııştır. O tarihte memleketin nüsi. . Alıngan. titiz. asabi bir mi masa. bir büyük ssksılık siparişi rine tekrpr sanıklsrın duruşması fus kayıtlarınin muntazam bir şe partiler arasındaki seçime müsait ğü takdirde. bu itiraza hak verzaç: böyle bir insanın tek hatası verdim. . Bunların resimlerini çiz yap:Imıs ve bu defa da mahkumi kilde tutulmamış olduğu mucip bulunduğu gibi, psrtiler haricin memek elden gelmemektedir. Ni kendini tanımamış, tanıyamamış mek. sebebı ile, esasen ömrü çok az o deki şahıslarin da seçilmesine mü tekim sistemin cârî olduğu Avru şablonlarını hazırlamak. yetle «onuçlarmıstır. olması ve cebine bir de tabanta Mustafa usta bu işleri çatarken sık sık lan ve 1908 senesine kadar bir da sait bir sistemdır. Çoğunluk sis pa parlâmentolarındaki koymuş olması. . Para yüziinden arkadaşını ha ağızlara alınmıyan bu meclis, eminde halka kendisini sevdirmiş vukua gelen hükümet buhranları ona çıraklık etmek beni tamamiyvilâyetlerde mevcut olan idare olan şahısların seçilmesi mümkün bu itirazı teyit edecek mahiyettele avutan bir meşgale olmuştu... ağır yaraladı Mustafa ile dostluğumuz. müdümeclişleri âzalarına intihap ettiril olduğu halde nispi temsil usulün dir, Ancak hakikî demokratik ha(Arkası var) Ka.«ımpa=a Ka.ıkardeş sokakta ründen dümen neferine kadar hermiştir. Hattâ o kadar ki, her vi de. herhangi bir partiye intisap yatın ve hakiki murakabenin, fioturan Hüsevin Albayrak adlı bir lâyetten kaç mebus çıkacağı ve bu etmemiş bulunan bir şahsın seçi kirlerin yekdiğeri ile çarpısmasınkesin tahmini hilâfına uzun ve âeenc. para mesel=sindea münakasa mebusların kaçının müslüman, ka iebilmesi hemen hemen mümkün dan çıkacagı hususu da, ayrıca nzasır geçti. O benim şahsiyetiettifii kardesi 19 yasında Salih çının hristiyan olacağı hususu da olama.naktadır. Çünkü nispi tem dügünülmek iktiza eder. me, ben onun hislerine hürmette Elîm Bir Vefat asla ku«ur etmedik. Albavrak tarafından bıcakla kar hi hükümetce tayin edilmis bu sil sistemi, mekanizmasının husunından v.iralanmıştır. Ağır yaralı lunmaktadır. Bu sisteme karşı yöneltilen iti «Beybabanın mırifeti» Meşrutiyeti müte ii hüviyeti itibariyle, ancak parOnafın eüi bulunan Hüsevin İlkyardım Has akip 1908 senesinde mebus intiha iler arasında yapılacak seçim için razlardan birisi de, nispi temsil Beni uzaktan tanıyanlar. hele sisteminde, ancak partilerin bahis çok defa kılı kırk yararak çizditahanesinp kaldırılrrm olup. yaka bına dair muvakkat kanun kabul atbik oiunabilmektedir. E. Top. Albay mevzuu olması, kıymetli ve memğim resimli romanlarıma bakıp n lan sanık nezaret altına alınmış edılerek, iki dereceli seçim sistemi MES'UT ONAT Kezalik çoğunluk sistemi ile ya eketce sevilmiş olan şahısların se da karakteroı hususunda teshis tır kabul olunmuş ve ellibin kişi icin 1326 pılan seçimler neticesinde parlâ çilebilmek için mutlaka bir partikoymak hatasına düşenler, nasıl bir milletvekili esası benimsenvofat etmİFtir, Cenazfîi 26.2 1961 mentoda, istikrarlı hükümetlerın ye girmek mecburiyetinde bulunİki kaatil 13 yıl 4 aya çalıştığımı bir görseler, yanıldıkpazar günü ögle namazını mümiştir. Bu kanuna göre seçmek kurulabilmesı sağlanmakta, böy maları keyfiyetidir. Bu da doğrularını çok çabuk anlarlar. . Oldukmahkum oldular thakıp Slşli Camiinden kaldırıhakkını haiz bulunan her beşyüz lelikle sık sık vukubulan hüküsistemin hüviyeti, ça savruk. dağınık bir insanımdır. larsk Zincirlikuyu meıarlığınÜsküdar Ba°larbaşı semtindeki seçmen, bir ikinci derece seçmen met buhranlarının onüne geçmek dur. Çünkü Yazı masamın üzeri çıfıt çarşısı daki i«tir6hatgfthına trvdl edibir inşaatta, Niyazi Başak adında seçecek, asıl seçmenler tarafından suretiyle hükümetlerin iş görebil mutlak surette parti listelerini nalecektir. zara almakta, şahıslarla oıeşgul gibidir. Yazarken değilse de. çiki bir sahiı bıcakla öldürmekten seçilmiş bulunan ikinci derecede mesi hususu te.inin edilmektedir. Tulga. Bingöl. Hatunoğlu ve olmamakta, milletvekilleri sayısizerken etrafımda yakınlarımın sanık, 19 yasında Yaşar Şeker ile ki seçmenler de milletvekillerini Çoğunluk 6isteminde, seçmenin nı partilerin kazanmış Yücesoy ailelpri oldukları bulunmasını tercih ederim. Bir ta 20 yasında Süleyman Demir adlı intihap edeceklerdir. Bu usul mem hakiki reyinin tezahür etmedıği oy nispetinde, partilere taksim etraftan konuşur, görüşür, öte yanleketimizde, 6/6/1946 tarihinde yüiki genç, rlün yapılan duruşmaları olundaki itiraz, bu sistem aley mektedir. snnunda idama mahkum edilmiş rürlüğe giren 4918 sayılı kanunun hine yöneltilen sebeplerden birisikabulüne kadar. muhtelif tarihlerNispi temsil usulünde düşünülelerdir. Ancak. sanıkların hâdise dir. Filhakika yukarıda vermiş oli^lendigi t;<rihte. yaşları.ım 18 den deki muhtelif defimkükleri ile de duğumuz mısalde de görüleceği cek diğer bir nokta daha vardır bakımın kıiçük olması ve suçlarının İkinci vam edegelmiş, 4918 numaral: ka veçhile, yüzyirmi bin seçmenlik O da sistemin hüviyeti dan partileri esas tutmuş olması Af Kanıını: sümulüne sirmesi mü nunla tek dereceli <eçim uçulü bir çevrede ellibin oyu nefsinde itibatiyle partilerin programlaıını naseb">tiyle. haklarında verilen kabul olunmuştur. toplayan parti. bütün namzetleri amamen açıklamış. »yrılık noktan /.,:.u;Ierıne ilk once yerleştireceklerı konu, irlam kararı, 13 vıl 4 3v hapse indiile seçimi kazanmakta. çevrenin larını tamamiyle belirtmiş buluntki dereceli sistemin. ne derecekov ve köylünun kalkınması olmak j.erekir> rilmistir. seçmen kitlesi maları noktasıdır. Zira bu siste de demokrasi prensiplerine aykı yetmişbin kişilik Bu dergiye yazdığı yazıda Ismet İnönü böyle söylüyor. 4. A.Sır Ceza Mahkemesinde va rı olduğu, kendiliğinden anlaşıl nin reyleri hiç bir hüküm ifade min en bariz vasfı şahıslan değil IMECE, köy meselelerine ışık tutacaktır. pılan dünkü durusmada. idamdan makta olduğu için üzerinde fazlaca et.Tieden boşa gitmektedir. Bundan programlara oy vermek noktasın Eütün ileri Türk aydınlannın deıgisidir îmece. kurtulduklarını anlıya.ı iki sanık, durmak istemiyoruz. Yukarıda da başka çoğunluk sistemi. parti dik da kendisini göstermektedir. Hat 1 mart 1961 tarihinde çıkacak ilıt şayısında şu imzalarm ilginç f ı kadar ki. bu sistemi kabul sa'onu terkederlerken. sevinç eoz söylemiş olduğumuz veçhile. bu tatoryasına yol açmaktadır. 1950 y.ızılarını bulacaksınız. tarzda yapılmıs olan seçim. asıl ve 1954 senelerindeki kahir ekse etmiş bulunan memleketlerden vaslarını tutarr.amıslardır seçmenlere, ikinci derecedeki seç riyetin mecliste na=ıl bir dikta bazılannda tsmet tnönü Hasan AliTüc el • Sabahattin Eyiibogla • Mahmilletvekili adedi menleri vasi tayin etmi= olmaktan kurmus olduğu hususu göz önün partilere dağıtılmaktadır. Dagıtı mut Makal Şerif Tekben • Süleyman Edip Balkır Azrs Erbaşka bir vaziyet arzedememekte de tutulacak olursa. bu sisteme lan adetlere göre mıiletvekili ohat Doç. Dr. Ibrahira Tasa Ferit Oğuz Bayır. Hüsevin BasaŞUBAT 2 6 RAMAZA> 10 dir. İki dereceli seçimin çoğunluk karşı vöneltilen itirazların en müran Dr. Engin Tonjuç Dnrsun Akçam Isa öztürk Talip lacak kimseleri. partinin yüksek esasına dayandığını sövlemeye da himminin bu cihet olduğu, kendi k»demeleri tayin etmektedir. Apaydın • M. Başaran • Fakir Baykort Taşar Kemal ve AII E liŞinden tezahür etmiş olacaktır. hi hacet yoktur. l l v i ' n i n karikatürü. Çoğunluk sisteminde de iki veNispî tem=il şistenıinin lehinde Tek dereceli seçim, seçmek hakGELECEK SATIDA VAZILARI ÇIKACAK VAZARLAR : kını haiz olan bütün vatandaşla ya üç partinin muvazeneli bir su öylenecek en esaslı mütalâa, büN'adir Nadi • Cevat Dorsunoğlu Ceyhun Atuf Kansu. â rette meclise girmeleri ihtimali •ük seçmen kitlesinın kanaatini V. ] 6.4M2.27I15.31 17.55 19.25 5.02 nın, reylerini kullanmak suretiyİmeceyi, Osmanı»v sokak No. 5 Bostancı adresmden istiyebi < l le milletvekillerini seçmesi usulü vardır Fakat bu. her zaman için olduğu gıbi demiyelim. fakat ollirsiniz. Posta kutusu 802 İstanbul. (ı ]12.46 fi.32 9.ri5 12 C 1.31 11.04 dür. Seçebilmek hakk;nı, bizde temin edilebilecek bir esas teşkil duğu gibiye çok yakın bir şekilde O şimdiye ksdar, yaş. mahkumiyet. et.nemektedir Bunun için seçme mecliste tecelli ettirmesi keyfiyetidir. Fakat bir iki satır yukarıda da işaret ettiğimiz gibi. seçmen citlesi programlar.n değil de, kenS CUMHUKİYET'ın edebi tefnkası: 54 ta mektep öğretmenleri idi. Azmi, karanlık ve dargın di güvendiği şahısların veyahut Ben, dışarda otnrmuftum. Ha Baııp gitmeliydik; yapbu şahıslardan müzaheret gören kikaten sefildik Içlerinde mamalıydık bu maskaralığı kimşelerin etrafında toplanarak o«Müdür Bey» dedikleri biri dedi ve kavboldu yunu kullandığı takdirde. nispî Hefaletimije bakın, divor temsil sisteminden beklenilen fayBaktım herkette aynı hiizün du, biz, iste böyle alilleri ov da yerine. zarar görülebilmesi hiç var. Bir çingene alayı gibi vüznatırız... de uzak bir ihtinal değildir. süıleştiiimizi ıandı|ımız balde Adeta, çarip bir bozgun olhepimlıde bir izzeti nefiı varSeçim sisteminin umumî hatlamuştu. Gazali, Doktor, Hoca dı (Lokman) a kıııyorduk rını şu şekilde belirttikten sonra, (Kunduracı) yı oynuyorlardı. «Keske bu taraftan fecmeyeyşahsi bir mütalâa olarak şurasını ö n sıralardaki fakir insanlar. dik!» dlvordok. işaret etmek istiyoruz. Seçim sisçocuklar eglenmlş görünüyortemlerinin kabulünde milletlerin Ne yapılacatını artık sormak lardı; fakat arkadakiler alay hüviyet ve karakterlerinln büyük âdetini bile kaybetmiştik, zilvapıstırmıslar. dıyordu. Teni Tiyatronun en küçük rantlaka bir şey buluyor... Ontesirleri mevcuttur. Daha henüz ediyorlardı. Bir ara alay o kaletimizi hissfdivorduk. Billm gördüğü insanlar, şimdi başlaAskerin bir büyük manevra da âdeta bir avcı sezişi ve hasdün denilecek kadar \akın bir zadar mütecaviı bir şekil »ldı ilin kafilesi önümüze dotrn gerımızdır. Hakkı, bize bir nimet dönüşü idi. Sokaklar ve »thir. sasiveti var Bize manda çok partill hayatı kabul ki... tşte bu esnada kapıda kolirken mahfelde birdenbire bir tir Hiç bir şey yapamazsak o, büyük bir bayram manzarası Sizler endişe buvurmayın.. etmiş olan Türk mılletinin bünşu$malar oldu. Tiyatro, bep bando başladı. Tığ gibi seslrr hokkahazlık vapıyor. Açtığı seşösteriyordu. Her tarafta bir Çocuklar, elbette bir seyler yaŞ yesinin. hangi seçım sistemini bebirden avağ» kalkıvordu. arasında bizim zurnamız ve fil tepsiye düşenden hepinıize canlılık ve kalabalık vardı. Opacaklar Hattâ isterseniz se~ nımsediği hususuntı tecrübeler ve kanburun ekşi sesi bir anda hisse vardır Ve bundan utanLokman. birdenbire, heyecantomobiller gelip gidiyor, karşı yir bile etmeyin! divor 5 bj tecrübelerde ı ahnacak derssöndü Hakkı ve Lala. ne kamıyoruz... Ailede kinıin nesi la aramıza düstü: daki mahfeİin büyük bahçesin I lerle. zaman tâyin edecektir. Her yerde mutlaka bir baradar sefil ve ayak altında idivarsa o koyar ortava Biribiride bir askerî bando çalıyor, kaka, bir kahve, hattâ daha sa A n t n , dedi, bir kalabalık mize hic bir nizamın baelayaler. Hepimizin göğsümüze bir natları açık pencerelerden haribi ufak sahneler bile bulunugeliyor. Zlyafetten çıkan Paşamıvacajı kadar bağlıvız. Gittişey tıkanrrNştı. Halk, mızıkayat dolup taşıyordu. Her tarafyor. Hakkı. hokkahazlık; kanlar Aileler de var Vali veğimiz verin rengini kolayca aya koşuyor; yoldan geçenler, ta manevranın münakaşaları bur, maskaralık; hoca, tuluat saire Bildiğiniz gibi değil.. lıyoruz. maskara resimlere bakıp güliiyapılıyordu t'stelik bir de komedisi oynuvor Fakat «itti Azmi: vorlardı. hükümet binasının tenıeli atı /timiz vere «öre bazan (Yeni Lokman da bulunmaz bir Niishası 25 Kuruş Hoş geliyorlar. safs gelilacaktı. Merasime meboslar da Tiyatro) nun zavallı reptrtuva bastır. Hoca yorlar! dedi. Basan ve Vayan vet edilmisti. Çadırlar kurul rına bile yükseldieimiz oluvor Cumhuriyei Matbaacıhk re Taz sonu uzuvor; vahut bize Zavallı Lala. surre alayıyla Ne olacak" ne vapacağız? muştu. Gece zivafet verilecek Gazetecillk TUrlc Annntm $lrtırt) öyle çeliyor. "îöcekler gibi uyuBaşağası dive Hicaze. MekkeSöz. ona düsmediji halde. ti: hazırlıklar vapılıyordu. Clğ8lo|lu Halkcvi Snkafa No S94) sup kalıvornz. Sonra kış alâye de gitti ha! dedi. Devam, dedi, ne yapılıyor Bunun başka sekilde bir örSahlb) metleri görünüvor, havalar soBiz. küçük kazalardan yine Baktım, nedense hepsi ona » • sa o yapılacak Zivafet dönii nejini bir hüyiik jarnizon $eh iuyor. Bir handa. bir ocak bayoreun arşın gelivorduk. Bira? NÂZİME NADt şü biraz alay etmeğe geliyor cıyor; Remziye, gülüvor. Farinde eördiim. Sefil ve e»ki bir şında. çalı çırnı. vahut tezek da para toplamıstık. Bir çazi lar. Ederler ve giderler kat biraz sonra. Lala geldiği Yan tslprini tU\en Idaıp Pdpn vilâvet merk <> z''di. Rir vanı atesinin kar'isınrla ottıruvoruz. noııun tiyatrosuna harap bir MPBUI Müdüt zaman, onun çülerek L»layı Hoca, ay • fikre istirak eden eskilikten ciirilvün cökerken Hafı» N ıri «Ovuncuva hurahalde düsmüstük. Otelde başka öptüzünc dikkat ettim (Lokman )a: katranları veni dökülmü$ bir VECDÎ KIZILDEMİR larda i« vnrdır.» demişti. Dolabir ver hulıınmadığı icin bizp yol ile avrılan bir vanında fv Mahfele karşı bizim de fe Yahu. Lokman. ben ama Gazıtnniıe gönderllen evrak Te şan eörebe'er «ibi hepimiz maçatı arası verilmişti Bir kıs İrri. mahfeileri. hir kac diik vazılar neşredilsln edllm«tn lao<" nerler vanmıştı. Biraz da bize tör gibi bir herifim! dedi. ya rifetlerimizi gösterivoruz. Famımız bahcedeki çardakta va kânı ile veni bir sehir vükseli edilmez tlAnlaröan mp«ullyei müşteri çeldi. Seyircilerin arini ben, göbek de atıvorUm am? kat en hüyük marifetler kantacaktık. Bura«ı kalabalık ve kabu) mdttmn yordu sına neferler de karışmiştı. kendimi eğlendiriyorum. Faka' burla ( H ' k k ı ) da (Iokman)ın canlı bir verdi Sevinmenİ7 büyük zatlann karsısında ha bir isareti ÜTerine derlıal faalâzımdı. Burada biraz nara ton Gazali; ezelî neş'esi ve fistoHoca. ü i r dükkânm öniinde vır!.. liyete «fi'orlar. Hoc?ı Abonp ve İlân lşlprl için. zarfın hir knrttıostala haUtıktan son lavabilirdik F^kat sehrin ar lu çömlegivie. komik kantolaü?tUnc «Abnnp» veya «İlân Servisiı: Zav^"''arın sırtından «eraka sokaklarıpf'î Hakkı k?n rını ovnadı. Va\as vavas arkaLokman. daima uvsal ve ma ^«yiının krrarmı lâzımdır çiniyoruz! divor. bur VP Lala iîe heraher dola daki sıralara sızıntılar oluvor Allah. Allah suradan iti kul görmefe alıştıfı Hoca için Lokman dıiiTis hir kumansan ilân, caddeve rıktıîı zaman du. Bunlar. vüksek sosyeteye bareıı hir virane ile bir mamur bana; rian jilıi p»rafı koklayor vf sehir resmini «anki biribirine hirden icim burUuldu. giremiven memurlar; genç orOAZfcTfc BASIN BU (Arkası var) Levha resmiııiıı yeni osasları Seçim sistemleri r Baha Arıkan O na sanatkaı olarak bağla ııısım daha ben mektep sıralaatkar rında iken başlar. üost olarak bağlanısım ise tarih iti bariyle nis; nispeten yenidir. Ama şlmdi kalemi elime aldığım zaman bu ikinci bağ lanışın birincisinden çok... çok rski olduğu vehmine kapılıyo rum. Son yıllarda beli hafifçe bükülmüştü. Küçük, kısa adımlarla yere batıf hafif basarak vürüyo rdu. Halinde sırçalarla dolu bir tlükkânda dolaşıvormuş hissini veren bir adamın dikkati vardı. Ama bu sessiz, sabırlı, nazik. çe lebi adamın içi belki de yirmi yaştnın ateşini, enerjisiııi. hırçı nlığını bir an olsun kaybetmemişti. Düşüncelerine. inaıiısların a, prensiplerine aykın bir hareket, bir dtişünce. bir söz karsısında göğsünde sanki bir kapak açıhyor v e yüreğindeki lâv küt lesi hızla dışarı fı.şkırıyorduO sâkin hali de, bu hırçın ve kaya gibi sert davranışı da bana «Uzel geliyordu. En çok sevdifi »ey tiyatro idi. Sevgtsinde diine hayran, bu?üne karsı biraz şüpheci idi am a aman Yarabbi bu sevgi ne içten, ne derindi. Tiyatromuzun mazisine ait her şeye hayrandı. Öyle hissediyordum ki o mazide yaşamış olan dev jönprömiyeye le navrandı Halbuki yaşlandığı zaman büyük sanatkâr olmak tasıfUrından hiç bir şey kavbet memişti. Bilâki.v huna daha bir çok meziyetler ilâve edilmisti a m a Rasit hâlâ diinü aramakta idi. ölümünden bir ay kadar e v v e l ziyaretine gitmistim. Ayrılıp kapıdan çıkarken eşi kulağıma eğilerek fısıldamıstı: Size vasiyeti var, Cevada söylevin ben ölünce uzun boylu seyler yazmasın. ama ihtiyarlık resmimi de basmasın. divor. Bilhassa hane halkına karşı metin çörünmek mecburiyetinı ınutmuş. ağlamaya baslamıstım. lley koca jonprömiye hey Yatağa düstüsü ilk zamanlar ölümü aklına getirmiyordu. lıvatrodan artık tamamen çekilmişti. Avağa kalkınca ne ile ge çinecekti? Jübile hasıiâtiyle satın aldıgı apartıman katını kira va vermek. ve şehrin ucnz savfive yerlerinden birine çekilmek on a eöre ilk bas vunılacak tedbirdi. Sonra da elbet başka şey ter düşünecekti. Ama zaman ge çip de artık avağa kalkamıyaca îinı anlayınca ölümü de tevekkül ile karşılamış. hiç telâca ka oılmamıştı. O halinde bile etrafivle şakalaşmava çalışıvordu. Bir kriz geçirmişti. Bu esna da eşi ve baldızı bağırıp hay Kirınağa baslamıslar, bu feryatlara ilk kosanlar apartımandakı «enç kızlar olmuştu. Bana hâdiseyi anlatırken RÜlerek: O birbirinc"^n güzel kuları etrafımda törmesevdim ben zor kendime gelirdim! diyordu. ö l ü m saatini bile bilmis, fakat yine de korkmamıştı. En son zlyaretçisi vefalı talebesi, yakın dostu Mehmet Karaca olmuştu. Hâli kötü İdi. Mehmede duyulur duyulmaz bir sesle. Artık son yaklaştı! demişti. Mehmet telâsla: Yok canım. vok canım, dur bakalım, daba senelerce diye bir seyler sövlemeye davranmıs, fakat o sağ elinin iki parmafını hareket ettirerek sözünü kesmisti Havır. yalnız bir iki saat... Nitekim bir fkı saat sonra da öldü. öylesine sâkin ve te lâşsızdı ki sanırsınız ölmüyor, bir kahraman rolünde o nesille rin hafızasında ver eden ölüm sahnelerinden birini oynuyordu. Tiyatro dısında en büvük arzusu iddiastz. alelâde bir vatandas olarak, sade bir hayat vaşamaktı. Nitekim hastalıjına takaddüm eden senelerde bu d urumda idi. Çok tanıdığı. fakat az dostu vardı. Dostlarına vefası. tahammülü. müsamahası son suzdu. İç temizliğine havran olu nacak. incplifine imrenilecek bir idamdı. Tam bir tstanbul efendisi. bir çelebi. nesll hemen he men tükenmis hir mükemmel insandı. Bir tarihte matbaada arkada slarla birlikte çalıştıgım odada ki masayı gençlere bırakmış. bir mıistakil odaya geçmiştim. İki •iin sonra beni ziyarete gelmiş ti. Elinde bi.r paket vardı. İçin leıı hâlâ kullanmakta oldnğum bir sigara tablası çıkmıstı. Gülerek Yeni makamın serefine! demişti. Dostluğunda bövlesine dikkatli ve ince idi, Büyük sanatkâr. kabilivetlerin ve hizmetlerin ile Türk ti vatro tarihinin en has sahlfelerinden birini süsliveceksin. Ar kandan çocukların. torunlann vetiştiler. Türk tivatrosonun per deleri her jece vine acılacak. Yeni nesiller tarih sahifelcrinı karıstırarak senl yine bulacakla r. Ama biz dostların ne vapaca 4ız? ölümflnle birer parca onları da öldürdüğün dostların? On lar seni nerede bulacaklar büyük dost? Cevat Fehmi BAŞKT'l Sinan Onur mahkum oldu Ord. Prof. Dr. Sulhi Dönmezer Prof. Dr. Sahir Erman NAZARİ ve TATBİKİ GEZA HUKUKU Umumî Kısım Cilt : H/2 Cezalar sistemini tamamlayan mitesseseler Cezaların tayini Tehlike hali Cezai münasebetin son a ermesi Milletlerarası Ceza Hukuku Devletlerarası Ceza Hukuku 624 sahife Fiatı 44,30 lira İ S M A İ L A K G Ü N Matbaacıhk veKitapçılık Müesseseleri Merkez; Cağaloğlu Servilimescıt Sok.24 İstanbulTel. 22 09 68 . j HAK KİTABEVİ (B«bı4lt) Ankara Cad 4 lst«n. o S t l Ş yerleri \ M A K K İ T A B E V İ Yanık»»raylar Sok 18 Istanbul n E E Sayın Doktor ve Eczacılara İ öcc.lik ilakonlarda Her cc. de 5000 Ü.l. (50 mgr.) sai HEPARÎN SODYUM RESAT \URİ GÜHTEKİN Piyasaya bol miktarda verilmiştir. CUMHURIYET FRBI iKRSI M/S 8 Mart 1961 30 Mart 1961 Tarihleri arasında HAMBURG. BREMEN. ROTTERDAM. HULL ve ANVERS limanlarından Türkiye için ticaret eşyası yükliyecektir. Koctus Denİ7cîîik Isîetmesi Galata. Bankalar caddesi Bozkut General Kan Kat 5 Telefon: 44 26 63 • 49 56 70 Telgraf: KOÇTUĞ İstanbul J 4 i t<>j ll 3llf ' >' I >llfIIIlll>IIII(<lillillIIll«llllliriJIlIfflf||IIJfll|ll|f|fI||||f|f|ll|tt|i|l|il||i|||iı|||[f|tlll|llirilllJIIIlIIIIlllllIlftII||IIIBI!llITffIflfflllllll|Iflll|||flllIlt||Iff|||||Ifl|tIIIIIIIIflltIltllllIV^^~ E | |f E:T UYMAY1 lAAHHü'J