Katalog

Bugün: ~^ 2 n d sahîfemîzde: Siyasî îcmal îtal ya Almanya ve Japonya. 3 üncü sahifemizde: Hâdiseler karşısında Ahmed Ağaoğlu. 5 Inci sahifemizde: Müsabakamız. 7 nci sahifemizde: Kadm ve moda. 8 inci sahifemizde: Terbiye bahisleri Selim Sırrı, Tarih araştırmalan Ahmed Refik. * .» , .1oe I S3Y|' 4İ0D umhuri ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgrai ve mektub adresl: Cumhurlyet, îstanbul . Posta kntiısu: İstanbul, No 24« Hayat Ânsiklopedisi u n V U* r6rŞ6IHu6 3 IKHICIKSIIUn inci cüzü çıktı Telefon: Başmuh&rrlr ve evl: 22366 Tahrlr heyeü: 24298. tdare Te matbaa bsmlle Matbaacüık ve Neşriyat Şlrketl 24299 24290 Millî bir harekete İhtiyacımız var: Hastalıklara Karşı seferberlik! Ankara: 7 sonkânun erem hastalığına tutulmuş genc bir kız için, genc bir erkek için kaç defalar şefaat ve delâletimîze müracaat edılmiştir: Ya Heybeli sanatoryomuna biran önce aldmlmalanna veya oraya girmişlerse bir iki ay daha fazla kalmalanna yardım etmekliğimiz için. Müracaatin bu jekillerinde insanın rikkat ve merhametini uyandıracak taraflar yok değildir, çoktur. Fakat şayed bu müracaatlerden herhangi biri önünde dayanamıyarak tavassut ve delâlet tecrübe«ine kalkışırsanız manzaranın daha fecii ile işte o zaman karşılaşmış olursunuz, Size biricik »anatoryomumuzdaki sayılı yerlerin yetmemesinden dolayı sıra bekliyen birçok hasta bulunduğumı haber verirler. tlkönce müracaat ederek sıraya kaydolunmuşların önüne geçmeğe ve geçirmeğe vicdanınız nasıl kail olur? Birincilcrine yanmışbnız, ikincilerine daha çok acırsınız. Ve bunlar bir sanatoryom bulunduğumı öğrenerek müracaat edebilmiş olanlardır. Bütün memlekette bu hastalıktan dolayı herhangi bir çare ile müteselli olamıyan bedbahtlann sayısını düjündüğünüz zamanta gözleriniz karanr. Ve bilirsiniz ki verem kendisile cenklejilecek biricik hastalık değildir. Bütün memleket içinde milletin genel sağhğma musallat olmuş daha bir çok hastalıklar vardır. Bunlann içinde hayatiyeti kemirenlerinden ilk beliremelerinde şu ve bu tedavi ile hero«n önlerine geçilebilecek nisbetle daha hafif sayılabileceklerine kadar bir niceleri vardır ki bakımsızlık yüzünden onlann da tahrib edici bir mahiyet alabildiklerini pek kolay takdir ede• < UUIUH DU UavnkU I T İngiliz Fransız anlaşmasmm neticeleri Fransızlar Akdenizde 92 Bugün parça harb gemisi topladılar İngiltere, Fransanm bu hareketi üzerine İtalyaya karşı Akdenize gönderdiği kuvvetlerden bir lasmmı geri çekmeğe karar verdi Londra 8 (özel) Amîrallık dalresi Nelson ve Rodney hatn harb gemilerile Furious tayare gemisinin, Cairo kruva zörünün ve yirmi birinci torpito muhribi filosunun sonkânun ortalanna doğnı ilk bahar manevralannı yapmak üzere hareket edeceklerini bildirmektedir. Hood, Ramillies ismindeki hattı harb gemilerile Orion ve Neptune kruvazörleri de Akdenizden anavatan sulanna avdet edecek lerdir. Salâhiyertar îngiliz mehafılinde C« belitanktaki harb gemilerinin anavatana dönmelerinin İngiltere ile Fransa arasında yapılan konuşmalann ilk neticesi ol duğu bildirilmektedir. Suikasd muhakemesi Ankarada başlıyor mahkeme salonuna saat 13 ten itibaren alınacaklardır. Duruşmaya tam saat 14 te başlanacaktır. Ali Saib Ursavaşm avukatı Hâmid Ince dün de evrakı tetkike devam etmiş ve müekkilile de uzunuzadıya görüşmüştür. Haklarında son tahkikat açılacak olanlar Urf a saylavı Ali Saible beraber sekiz kişidir Ankara 8 (Telefonla) Haklannda son tahkikatın açılmasına karar verilen Urfa saylavı Ali Saib Ursavaşla Yahya, Üzeyr, Arif, Şemsettin, Idris, Ramazan ve lsmail yann (bugün) Ağırceza mahkemesine çıkacaklardır. Dinleyiciler Efgan Dışbakanının dünkü ziyaretleri Serdar Feyz Muhammed Han dün enstitüleri, Halkevini gezdi ve şerefine ild ziyafet verildi Frantamn Akdenizde topladtğt harb gemileri Londra 8 (özel) Fransanm muhtelif sınıflara mensub 92 parça harb gemisi Akdenizde toplanmıştır. Park me hafilinde bu gemilerin Akdenizde bir tehlike vukuunda İngiliz donanmasına yardım için toplandıklan söylenmektedir. Bunun îngiliz ve Fransız deniz mütehassıslan arasında Londrada cereyan eden konuşmalann neticesi olduğu temin edil Londra 8 (özel) Akdenizde toplanan Fransız harb gemileri hakkında alınan mütemmim malumata göre iki filodan biri Korsikada, diğeri de Kazablan gada kalacaktır. Londra mehafilinde Fransız donan masının bu yer değiştirmesinin Akdeniz deki İngiliz donanmasına yardım etmek hususunda Laval tarafından yapılan mükerrer vaidlerle alâkadar olduğu temin edilmektedir. Frcam* donanmtuiha mensub bir kutm harb gemîlerinl Âkdenizdt tam yolla giderlerken gösteren bir retim îtalyanlar Almanya ve Japonya ile birleşmek istiyorlar fransız gazeteleri «Öfke ile yapılacak böyle bir hareket Italya hesabına zararlıdm diyorlar Paris 8 Ordre gazetesi diyor ki: «Italyan basını, Italya, Almanya ve Japonya arasında bir ittihad vucude getirmek lüzumu tabiisini ispat etmek kaygusundadır. Eğer muztar bir mevkie düşürülecek olurlarsa, şimdi kendilerini iz'ac etmekte olanlan ileride iz'ac edecek bir takım kombinezonlara atılacaklannı ima etmek belki Italyanlara hoş görünen birseydir. Lâkin öfke ile yapılacalî bu jest biraz zararlıdır. Almanya cihetinden, Italya Anşlus meselesini ve Brenner hududundaki tehlikeyi hatırdan çıkarmamalı, Japonya cihetinden ise son aylara kadar müteaddid defalar tezahür eden birçok can sıkıcı hareketleri hesaba katmalıdır.» . l/u>uu milletçe memleket b'Içüsünde büyük ve geniş bir mücadele açmak zorunda olduğumuzu ergeç hepimiz kabul ve teslim edeceğiz. Bu bir davadır ki biz onun adım adım tahakkukunun teminini takib etmeği kendimize bir vazife biliyoruz. Aklı eren ve hakikati kavnyan her Türkün bunu kendisine tıpkı bizim gibi ve en aşağı bizim kadar vazife bilmesi lâzım geleceğine şüphe yoktur. Bütün Türkiyenin biricik verem sanatoryomu olamaz. Hasta olup ta hekim yüzü görmiyecek bir tek Türk kalmıyacaktır kanaatini hepimiz kendimize düstur yapmalıyız. Hastdlıklann yapabildiği tahriblerin önüne geçmekle memlekete yapılacak en büyük iyiliğin gerçekleştirilmiş olacağını hepimiz olanca ehemmiyetile anlamış olmalıyız. Yalnız çocuk ölümlerinin önüne geçilmekle Türkiye nüfusunun yirmi beş yıllık bir nesilde hemen hemen bir misli artacağını iddia edenler vardır. Bir misli artmayıp ta yanm misli bile artacak olsa bu hususta lâzım olanı yapmamaktan doğan ziyanlanmızın çok büyük olduğunu kavranz. Sıhhat ve îçtimaî Muavenet Bakanlığımızm milletin sağlığı için elinden geleni yapmakta olduğunu bilmiyor ve görmüyor değiliz. Ancak Bakanlık elindeki vasıtalara göre iş başanyor ve bunlardan en ileri randımanı almağa çalışarak yürüyor. Böylelikle görülebilen iş görülmesi lâzım gelene nisbetle azdır. Bu Vekâleti vesait itibarile fazla teçhiz ve takviye etmeğe mecburuz. Normal bütçenin verdiği kudretle sağlık işlerimiz şimdıki ağır yürüyüşlerinden elbette kurtulamaz. Milletin sağlığı işinde bu zarurî ağır yürüyüşe tahammül etmemekliğimiz lâzımdır. Ancak normal bütçe içinde bu derde çare bulmak kolay ve hatta mümkün değildir. Biz milletçe yapılacak bir fedakârlıkla sağlık hesabına fevkalâde bir bütçe tesis olunmasını pek lüzumlu görüyoruz. 4 5 milyon liralık bir yekun tutmasını düsündüğümüz bu fevkalâde bütçe büyük bir sağlık programmın gerçekleştirilmesine tahsis olunacak ve senesi içinde sarfolunamıyan kısmı öbür seneye devredılecektir. Bu bütçe Sağlık Bakanlığının alelâde bütçesi haricinde iyı doktorlar yetismesinden, memleketin her tarafında dispanserler ve hastaneler açılmasından gezici hekimler teşkılâtına kadar milletin sağlığını alâkadar eden işlerin tanzim ve ikmaline sarfolunacaktır. Bu ideale göre memleketin en ücra köyü yılda hiç olmazsa iki kere gezici hekimler heyetinin ziyaretini görecek, doğumdan ölüme kadar milletin bütun ferdlerinin hayatile artık yakmdan ve büvük ehemmivetle a Mahterem mitttrtrimız, Bafbdkan tsmet lnona ile Efgem elçisi Sultan Ahmed Han arasında Ankara 8 ( A . A . ) " Efgan Dış, îjleri Bakanı Serdar Feyz Muhammed Han bugün Sıhhat Enstitülerini, Etnoğrafya Müzesini ve Halkevini ziyaret etmiştir. Ankara 8 (A.A.) Kâbil Büyük Elçimiz Mahmud Şevket bugün saat 13,30 ta Efgan Dış ışleri Bakanı Feyz Muhammed Han şerefine Marmara köşkünde bir öğle yemeği vermiştir. Bu ak şam da şereflerine Efgan Büyük EIçi «1 liğinde bir yemek ziyafeti verilecek ve ye*| meği bir kabul resmi takib edecektir. > Serdar Feyz Muhammed Han yann lf| Bankası, Cumhuriyet Merkez Bankasuj Sümer Bank ve Ziraat, Emlâk Eyt Bankalannı ve Yüniş müessesesini g*ze| cekler, öğle ve akşam yemeklerini d e | Ankarapalasta hususî surette yiyecek* lerdir. (Arkast 10 tmcu aahifede) Habeşler yağmurlardan Yıllardır önlenemiyen istifade ederek şimal ve Bir kere de İktısad Encü feci bir vaziyet cenupta taarruza geçtiler meninde görüşülecek Veremden en çok kurban veren ve verem Gazete sahifelerini tahdid eden kanun Şimalde Ras Kassa ve Ras Seyyumun beraberce Aksuma yürüdükleri, cenubda Ras Destanın üç koldan ilerlemeğe başladığı bildiriliyor Habeşistandan dün akşama kadar gelen haberler, bilhassa şimal cep hesinde yağan şiddetli yağmurlardan bahsediyor. Bu suretle Habeşistamn tabiî müttefıklerinden biri olan yağmur Habeslerin yardımma yetişmiş demektir. Habeş ilinde yağan yağmur lar iki mevsime ayrılır. Kânunusani nihayetinden mayısa kadar binnisbe hafif yağmurlar, mayıstan eylule kadar da tufan gibi yağmurlar yağar. Anlaşılan Habesistanm iklim ve havası da Italyanlara harb ilân etmiş olacak ki bu sene kânunusani bidayetinde şiddetli yağmurlar başladı. Bu yağmurlann, Italyanlara en büyük zaran, onlann alelâcele yapbklan yollan sellerin alıp götürmesi olacak tır. Bu takdırde Tigredeki Italyan ordusunun iasesi güçle$ecektir. Ayni zamanda, İtalvan ordusu Başkumandanının hazırlamakta olduğu büyük taarruz da geri kalacaktır. Esasen Makalleyi aldığı günden yani 8 ıkinciteşrindenberi olduğu yere mıhlanıp kalmış olan İtalyan ordusunun H a bes dağlanndaki hayatı pek te hoş olmasa gerektir. Çünkü Habeş topraklan herhalde Rivivera sahilleri gibi güllük gü listanlık değildir. İtalyan ordusu, Habeşistana hücum edeli 100 gün kadar oluyor. Bu 100 günde şimalde Tıgrenin küçük bir parçası nı, cenubda da Ogaden cölunde se\külceyşî bakımdan hiçbir kıymeti olmıyan Habeş Imparatcti İtalyan tayyarel*.bir mıktar araziyi ele geçirdıler. Her za Anin bcmbardıman ettikleri arazide Ankara 8 (Telefonla) Matbuat kanununun dokuzuncu maddesinın K fıkrasına bir fıkra daha eklıyen kanun lâyihası bugünkü Meclis ruznamesinde idi. Bazı gazetelerin kendisinden mün derecat ve satışça faik olanlara karşı kâğıd rekabetine girişmek itiyadı, gazete lerde sarfedilecek haftalık kâğıd tutannın îcra Vekilleri Heyetince kararlaştınlması lüzumunu ortaya koymuş ve lâyiha hazırlanmıştı. Dahiliye Encümeni müzakere ettiği bu lâyihayı «Türk parasmın lüzumsuz yere harice çıkanlmamasını temin için hükumetin elinde kâfi derecede salâhiyet bulunmasına ve münderecatı kıymetli olmıyan bir gazeteye sahifesi ne kadar bol olursa olsun halkn daimî su rette rağbet göstermiyeceği aşikârâ olma nııtııtııntififiiııııııiiMiııııııııııııııııııtıiMiiıııiHiııııııtııııııııııııııııııiıtııııınııııii!iııtıiiıııınııiııinmıiiııiıııntıiııiıı?ıtınııtıııııifiıımiınıiınııı mücadelesinde en geri kalan memleketlerdeniz. Hasta çok, bakan yok! (Arkan 9 tmcu aahifede) Kâğıd ve cam gümrügu yüksek hadde çıkarılıyor Ankara 8 (Telefonla) Kâğıd ve tatbikatıle camlar 1499 sayılı gümrük tarife kanunununa göre yüksek resimlere tâbi tutulmuştu. Sonradan bu harcıâlem ihtiyaclann memleket içinden temin edilemediği gözönüne alınmış ve millî fabrikalar açılıncıya kadar kanunda yazıh resmin yalnız üçte ıkisinin alınmasına karar verilmişti. Bu karar tarifeier kanu nunun 324, 328 ve 502 tarife numaralanna konulan ihtarlarla tesbit edılmiş ve tarife bu suretle ındırilmiştı. Şımdı beş Nadir sanatoryomlarımtzdan Burgaz tanataryomu ve doktor Tevfik Sağlam Türk Tüberkülöz cemiyeti aylık toplantısını dün akşam saat 18 de Tıb Yurdunda yapmışür. Doktor General Tevfık Sağlamm başkanlığında yapılan bu ıçtimada memleketimızde tüberkülözün ılerileyışi ve başak memleketlerdeki vereme karşı alman tedbirlerin fennî kısımlan tetkik ve münakaşa edılmiştir. Bu toplantı vesılesile bir muahhiri mız memleketımızde, bilhassa îstanbulda verem hastalığmın nasıl bir seyir takib ettığı, yapılan mücadelenın tesırlerı etrafında doktor General Tevfik Sağlamla goruşmuştur. General Tevfik Sağlam dıyor ki:. c Veremın artıp artmadığını size kat'î olarak soylıyenrmeceğım. Çünku buna aıd ehmızde bir ıstatıstık yok ve mucadelelerımız adede ıstmad etmıyor. Yalnız şunu soylıyeyım kı tuberkuİ07 mucadelemiz gayet, ama gayet çok zayıftır. Buna siz, ihtiyaca nisbetle hiçtir de diyebilirsiniz. Veremliler için yeri miz ve yatağımız zıkre değmiyecek kadar azdır. Yatak arıyan ve yatağa ihtiyacı olan hastalarımız çok, fakat yata ğımız maalesef yok...» Bizde veremle mücadele teşkilâtı ne derecede geniştir? c Hiçbir esaslı mücadele teşkilâtı mız yoktur. Muhtelif mücadele teşki lâtlanndan başka bir şey ortaya konu lamamıştır. Kızılay kurumu veremle mucadeleyı nizamnamesme koymuştu, fakat faalıyete geçılemedı. Tüberkülöz mucadelesi en güç mü cadelelerden bırıdır. Bırcık şeraite tâbıdır. Bilhassa bu hastalı t " i mucadelesmde muvaffakıyet dereceı fakır halk (Arkast 9 uncu aahifede) Türkiye İspanya ticafet mukavelesi Imzalanan mukavelenin metni onuncu sahıfemızdedır. YUNUS NAD1 (Arkatı 3 üncü sahifede) (Arkaaı 10 uncu tahifede) ' patlamamts bombaların önünde CArkaaı 9 tmcu aahifede)