Katalog

Ikincikânun 1936 CUMHTJRÎYET İşgal edilen altı vilâyetin idare işlerini halletmek üzere muhtelit jandarma kuvvetleri ikame edilecek UZAK ŞARK zp .ini b mb mesini Pekin 5 (A.A.) Çahar bölgesinin son zamanlarda Mancuri Generali Li şuhsin tarafından issşal edilen altı vılâyetinin idarî işlerini halletmek üzere Kalgan yakmındaki Şangpei Sien de müzakereler baslamıştır. Bu vilâyetlerin Çin makamatı Mançuri kıtaatınm çekilmesi şartile, muhtelit bir Çin Mançuri jan darmasının himavesini kabul edecekleri bıldirilmektedir. Fakat Nankin hükumeti son dakikada Mancuri kıtaatınm ileri hareketine karşı şiddetle mukavemet edıl Piyalepaşa camisi Mimar Uzakşarkta vaziyet İzmir Belediye Reis mu Sinanın eseri değildir! avininin verdiği izahat TELEFON TELCRAV vc TCLSİZLE emretmiştir. Nankin hükumeti Paotu da'bir Japon telsiz istasyonunun tesisini ve Suiyan ve Paotoya doğru Ja pon uçaklarının uçmasını protesto etmiştir. Şanghay 5 (A.A.) Çankayşek Nankinden buraya gelmiş, Pekin siya sal komisyonunun eski başkanı Uangfo ve inkılâbdan evvel şimal hükumetinin başkanı olan Mareşal Tuanşiya ile gö rüşmüstür. Çankayşek yaralan yavaş yavas iyilesmekte olan Uangçingueyyu ziyaret etmiştir. SON HABERLEB... Genclik teşkilâtı nasıl olacak? Tetkikin verdiği netice Bir Sandıkemininin yaptığı ihtilâs Hırsızlığını örtmek için binaya ateş vermiş! Bolivyaya satılan harb tayyareleri Bir Amerikan fabrikası hakkında takibat yapılıyor Makdonaldm kızı han işletiyor Burada babasmın eski hizmetkârlarını çalıştıracak Vaşington 5 (A.A.) Dış îşleri BaLondra 5 (A.A.) Matmazel îsabel kanlığı, Bolivyaya 4 bombardıman uça Makdonald, Buckingham kontluğunda ğı ki geçen yaz Peroulılar tarafından kâın Anylesburydeki Vieılle Charrue yakalanmıştır satmak tesebbüsünde admdaki hanı satın almıştır. Kendisi, bulunmuş olmakla itham edilen Curtis bu müesseseyi bizzat idare edeceğmi, admdakn uçak şirketi alevhindeki ta orada babası Ramsay Makdonaldın Başkibatmda uğramakta olduğu müşküller bakanken kullanmış olduğu birçok eski le uğraşmaktadır. hizmetçileri kullanacağını söylemiştir. Nevyork mahkemeleri önünde yapılmış olan takibat, Bolıvya konsolosunun beraber çalışmaması yüzünmen dur muştur. Dış Işleri Bakanlığı, bu işin yeni bi taraflık kanununu alâkadar etmekte olduğu ve yalnız Cenubî Amerikaya de ğil, ayni zamanda Avrupaya da şümulü bulunduğu mütaleasındadır. Yapılan tahkikatj Curtis şirketinin bu satışı ken di şubelerinden biri vasıtasile yapmış olduğunu meydana çıkarmıştır. Dış tşleri Bakanlıifına göre Nevyorktaki Bo livya konsolosunun da bu işe parmağı Sofva 5 (A A.) Bakanlar kurulu karışmıştır. nun bir kararı üzerine hareket eden Iç İşleri Bakanlıgı, Bulgar millî lejvonu federasyonile Rodna Zaşçita faşist teş kilâtını lâğvetmiştir. » Bulgar millî federasvonunun 40 bin Adana 5 (A.A.) Bugün Adanalılar 5 kânunusani bayramlarmı her yıl kadar azası vardı ve bunlar hassaten olduğu gibi heyecanlannın bütün tazeli üniversite talebesile lise talebelerinden teşekkül eylemekte idi Rodna Zaşçita ğile kutluladılar. Sabahleyin daha ilk saise 1933 tenberi ehemmivetini kavbedeatlerden başlıyarak bayrak ve yeşillikler rek ikinci safa geçmis bir teşkilâttı. le donatılmış olan sokaklarda görülme Sofya 5 (A.A) Hükumet neşrettiği miş bir halk kalabalığı akmaya başla bir beyanname ile, Bulgaristanda ka mıştı. Saat dokuzda millî savaşa istirak nunen müsaade edilmiş olan bütün Maetmiş olan yaya, atlı bircok köylü başta kedonva teşkilâtlanna, 20 kânunusani olduğu halde binlerce halk Adananın ta den evvel yeni idare heyetleri teşkil eyrihsel büyük bayrağını alarak eller üze lemelerini bildirmiştir. Bu heyetler, İç rinde tasımak suretıle İlbaylığa getirdi. İşleri Bakanlığı tarafından tasdik oluBurada toplanmış olan on bine yakın A nacaklardır. Bu beyannamenin sebebi, kanunî teşekküllerin başınadn bütün danalının coskun gösterileri arasında IIeski Makedonya komitecilerini kaldır baylığm büyük balkonundan aşağı doğru maktır. sarkıtıldı. Bu tören bittikten sonra geçid resminin ve büyük törenın yapılacağı Şarkî Karahisarda spor Cumhuriyet alanına gidıldi. Orada ve faaliyeti Atatürk parkının önündeki caddede kırk Ş. Karahisar 5 (A.A.) Halkevi binden fazla insan toplanmıştı. Tam saat on buçukta süel bandonun çaldığı ve spor kolu üyeleri bes, kilometre mesafede halkm bir ağızdan söylediği lstiklâl Tamzaraya dağ yolundan ve vaya yiirii marşile törene başlandı. Toren şimdiye yüsle bir gezi yapmışlardır. Üyeler bu kadar olanlardan daha çok heyecanlı rada çok güzel bir av eğlencesi tertib ederek iyi bir gün geçirmislerdir. gecmiştir. Niğdenin genc saylavı Cavid Oral aîran, Amerikadaki elçisini tesli bir hitabe ile Adana savaşının bü geri çağırdı yüklüğünü, çekilen ıstırablarının derinliğini ve Çukurovalıların yiğitliğini anlatVaşington 5 (A.A.) Iran hüku tı. Hatib savasta hemşerilerinin uğradığı meti, buradaki elçisi Gaffar Celâli geri birçok acıklı sahneleri anlatırken yüzlerce çağırmıştır. Hatırlarda olduğu üzere, insan göz yaşlarmı tutamadı. Bundan Gaffar Celâl, son günlerde, otomobilini sonra genc şair Kâmran Bozkır Adana hızlı surmek suçile tevkif olunmuş ve bu jçin yazdığı şiirini okudu. Bu sırada bir suretle diplomatik bir hâdisenin kahra çok sinema ve fotograflar alındı. On bir manı olmuştu. de geçid resmi başladı ve bir saat süren Maltada italyanca tedrisat geçidden sonra halk dağıldı. Bulgaristandaki faşist teşkilâtı lâğvedildi Makedonya teşkilâtının reisleri de&iştirilecek Adananın kurtuluş bayramı Saat 3 te büyük günün onuruna UrayLa Valette 5 (A.A.) Malta VaUa büyük bir kutlama töreni yapıldı. Bu akşam Halkevinde bir balo verilecek ve lisi Sir David Campbell bir emirname fener alayı, gece şenlikleri yapılacaktır. neşretmiş ve bu emirname ile şimdiye kadar mekteblerde italyanca okunan bazı Adliye ayniyat işleri Ankara 5 (Telefonla) Adliye Ba derslerin bundan sonra ingilizce okuna kanhğmda müteşekkil bir komisyon cağını bildirmiştir. ayniyat muhasibliği talimatnamesini tedil etmektedir. Eskiden yapılmış ve tatbik edilememiş olan bu talımatname bu suretle yeni bir şekil alacaktır. menedildi Turizm komisyonunun içtimaı Ankara 5 (Telefonla) Bakanlıklar mümessillerinin iştirakile teşekkül et miş olan turizm komisyonu yarın öğleden sonra Türkofiste toplanarak çalışmalarına devam edecektir. Kimler ihracatçı olabilecek? Ankara 5 (Telefonla) Men'i teftiş kanununu tadil etmekte olan proje hazırlanmak üzeredir. Proje yakında Ekonomi Bakanlığı makamma verilecektir. Projede ihracat taciri olabileceklerin evsafım tayin eden hükümler de vardır. İzmir (Özel) Geçenlerde Ankara Sinob (Özel) Gerze Hükumet da genclik teşkilâtı ve spor işleri etra konağınm alt kat merdivenlerinden çı * fında bir toplantı yapılmış ve îzmirden kan bir yangın üç basamak merdiven de Belediye reis muavini Suad çağırılyandıktan sonra kendi halinde sönmüş mıştı. Suadla dönüşünde konuştum verolduğu sabahleyin odacılar tarafından diği malumatın özü şudur: * • görülmüş ve merdiven altında içi gaz doParti, bu işe ehemmiyet vermiş. lu rakı şişeleri de bulunmuş olduğundan ecnebi mütehassıslardan sormuş ve bir iiçebay bu yangın başlangıcınm bir kade Türkiyede bu işlerle uğraşaşlan dinsid olduğunu gözönüne alarak hemen lemek istemiştir. Ortada iki vaziyet maliye kasasının mevcudünü saydırmış vardır: tır. Neticede kasada (250) lira nakidden 1 Mekteblerde ve orduda spor. ve (450) lira da puldan açık olduğu an2 Halk arasında spor. laşıldığından keyfiyet Vilâyete bıldirilBirinci kısım, hükumete aiddir. Bu miştir. itibarla Ankara toplantısında ikinci kıVilâyetten gönderilen Defterdar Hasım üzerinde durulmuştur. Partinin düşünmekte olduğu asıl mid Kars işe el koyarak Sandıkemininin genclik teşkilâtı ise, her ikisine samil zamanı memuriyetine aid bütün işleri ve gayesi Türk gencliğini her bakım incelemiş ve bu tetkiklerin sonunda bazı dan organize etmek, kültürel bir çalış sarf senedlerinde de tahrifat yapıldığı ma sahasmı hazırlamaktır. ve açığın (1000) lira miktarında olduSpor teşkılâtı da, bu teşkilâta bağlı, ğu anlaşılmıştır. fakat ayrı bir branştır. Toplantıda, Meydana çıkarılan ihtilâsmdan dola mevcud spor teşkilâtının bekası ve ısyı sorguya çekilen Sandıkemini Hılmi lâhıle bu teşkılâtın bir tarafa bırakıl hazırlık tahkıkatı bittikten sonra tevkif ması veya ilgası ve buna mukabil yu edilmıştir. karıdan aşağıva salâhiyet tevzi eden yeYapılan bu ihtilâsın ortadan yok edilni bir teşkilât kurulması şeklinde iki Kasımpaşada Piyalepaşa camisinin uzakfan görünüşu mesi için yangının Sandıkemini tarafın » fıkir belirmiştir. İzmir murahhası, ikinOtedenberi bilgenlerimiz ve kültür tadan çıkanlmasına teşebbüs edilmiş olduci fikir taraftandır. Birıncinin teşkilâti rihimiz üzerinde kıymetli araştıımalarile ğu söylenmektedir. esasive, demokrasi ve gencliğin kendi hürmetimizi kazanmış bazı zevat kitabkendine teşkilâtçılığa alışmalan tezleri Mesele şimdi adliyece incelenmekte < • larında ve makalelerinde Kasımpaşada üstünde durmuşlar, aksak cıhetlerin dir, için içyüzü yakında aydmlanacak • ki Piyalepaşa camisini Mimar Sinan esemes'uliyeti, kontrolu ve para imkân tır. larını artırmak suretile ıslahını istemiş ri olarak kaydederler. Alâkadar ecnebi san'atkâ' /e müelliflerdir. Muğla yolunda bir kaza lerin de birçoğu bu kanaattedır. Bu meMukabil fıkir ise, yeni icablar ve devMuğla 5 (A.A.) Milâsın Boğa rim yapmış bir cemiyette doğan yeni yanda Alman arkeolog mimarlarından köyünden bir duvann çökmesi yüzünden ihtiyaclar ve bugünkü genclik yetişti Martini de (mimar Sinanın orijinal bir bir yolcu otomobili devrilmiş, iki yolcu rimi zaruretleri karşısında artık bu teş eseridir) diye relever ettiği bu caminin reağır surette yaralanmıştır. Yaralılar Muğkilâtın hususî teşebbüslere ve ferdî ça simlerini birkaç ay evvel ortaya çıkarmışla Memleket hastanesine getirilmiştir. lışmalara bırakılmıyacağı. nitekim şim tı. Ben bu resimleri Ankarada görmüş Mısırda Ingiliz bayrağı diye kadar hükumetin gösterdiği hi ve Sinanın olduğunda şüpheye düşmüş maye ve müzaherete rağmen mevcud tüm. yırtılmamış teşekküllerin müspet iş yapıp randıman Kahire 5 (A.A.) Bakanlar KuBayram ziyaretlerimi anıtlanmıza tahalamadıklan ve gencliğin teşkilâtçılığa rulu tarafından neşredilen bir tebliğde, alışması değil, aksi neticeler görüldü sis etmeyi kapı kapı dolaşmaktan daha 3112935 tarihinde beynelmilel Şinırji ğü, kulüblerın sahalardan, vasıtalar zevkli bulduğum için çok kenarda kal kongresinin açılışı sırasında yapılan nü dan mahrum bir halde bulunduklan miş olan Piyalepaşa camisine bu bayram mayişlerde tngiliz bayrağının yırtıldığı merkezindedir. günlerinde üstüste iki ziyaret yapmağa haklcındaki Haber kat'î yalana çıkanl Bu fıkri yürütenlere göre, idareciler fırsat buldum. Bu ziyaretlerimdeki gö maktadır. mütehassıs olmalıdırlar ve mütemadi rüşlerime nazaran bu caminin tarihî ve yen çalışmalıdırlar. Resmen vazifedar mimarî devri hakkındaki kanaatlerim uV, tdisanır Roma sefiri Pariste olmıvanlar fahrî bir şekilde bu işi gö mumî kanaate aykırı çıktı. i * oiK4 f (A A.) Fransanm Roma remezler. Lâzım gelen tahsisatı hükuBüyük Elçisi dö Şambrön kısa bir müd» Camide taşların, tuğlaların, kemerle Piyalepaşa camisinde yapıldığı det kalmak üzere Parise gitmiştir. met veva Parti verecekse, bu işi on lann elmde bırakmak manasızdır. Su rin, silmelerin, kubbe ve duvarlann di' devre aid kemerler ad, şahsî olarak taşıdığı mütaleayı ko linden öğrendiğim hakikatler "irlardır: ği için o gündenberi Abdal köprüsü adile Yunanistan mazul memurlan 1 Piyalepaşa camisi Sin«nın de misvona bir raporla bildirmiştir ve etekrar hizmete alıyor anıldığı gibi]. ğildir. sas şudur: Atina 5 (A.A.) Gazetelerin verŞu yukarıki görüşlerimi kısaca söyle 2 Bu cami o kadar eskidir ki hatdikleri haberlere göre, hükumet 1 marl Spor teşkilâtı, ya genclik teşkilâtma, yip geçtıkten sonra bunların gene kısaca ya Halkevlerıne bağlı ve ayrı olmalı ta İkinci Beyazıd devrine bile getiremi oM.abı mucibelerini de izah edeyim: isyanı üzerine azledilen memurların yerdır. Başına, Partice geçirilmiş salâhi B^»*'â caminin esas kuruluş plânı, lerine iadelerini esas itibarile kararlaş yetli bir spor genel direktörü getirmeli Bursadah \ lidmmın başlattığı Uluca tırmıstır. ve bu direktörün emrinde de mes'ul ve mi, ve Edirnede Yıldınm Beyazıd oğulmuhtelif spor şubelerinde mütehassıs larınm yaptırdıkları Eskicami plânı esa bulda Piyalepaşa camisinin tamiratın • bulunan zevat verilmelıdir. sına uygun olduğu gibi kemerleri ve ke dan haberi bile olamıyacağı tabiî değil Her mıntakada da bir spor müdürü midır? mer ayakları Bursadaki Orhan ve Bi bulunmalı ve bu müdür. nüfus kesafe Bir bayram ziyaretinin bana öğrettiği tine göre mıntakasında kulüb açmalı rinci Murad camilerini bütün samimiyebu hakikatleri sayın okurlarıma yazmakdır. Fakat evvelâ atletizm kulübleri atile hatırlatmaktadır. Yapı ve inşaî işleçılmalı ve sporcular burada yetistikten me usulleri de tamamile Bursadaki baş tan ve bu neticeye ermiş olmaktan kültür sonra diğerlerine girebilmelidir. Meselâ langıc devri işleme ve çalışma usullerine tarihimiz bakımından çok memnunum. İzmirde beş mıntaka, beş kulüb, beş atsadık kalmıştır, hem o kadar sadık kal Çünkü: letizm sahası ve her kulübde mıntaka Piyalepaşa camisini Sinana mal mıştır ki îstanbulun fethi tarihi belli müdürünce tayin edilmiş birer müdür, edenler bile işin içinde bir tuhaflık olduolmasaydı bu binayı Bursa eserleri ara birer atletizm ve futbol muallimi busında savabılirdim. Binaenaleyh bu bina ğunu gizliyemiyorlar ve bu bina Sinanın lunmalıdır. Bu muallimler, ya kurstan İkinci Beyazıd devrine bile gelemez. orijinal bir eseridir, Sinan böyle bir bina geçirilmeli, ya mektebden yetıştirilmeÇünkü İkinci Beyazıd zamanmda mi daha yapmamıştır; diyorlardı. Halbuki lidir. Gencler (kız, erkek, iş ve yaş vamar Hayreddinin himmetile mimarimiz Sinanın san'at eserleri kronoloji sırasile ziyetlerine göre) sabahtan akşama ka kuvvetli bir tekâmül çehresi göstermekte gözden geçirilince üstadın ilk eserlerin • dar posta posta çalıştırılmalıdır. dir. Şu halde (bu bina Fatih zamanın den son eserlerine doğru çok mantıkî bir Denizcilik ve güreş kulübleri ihtiyaPiyalepaşa camisinde Sinan dev dan kalma bir binadır) demeğe mecbu tekâmül ve olgunluk yürüyüşü görülür. ca göre artınlmalıdır. İzmirde ilk ola 1587 de, yüzüncü yaşını geçtiği halde rak 2 denizcilik. 1 güreş kulübü açılma rinin ma^sulü olan mihrab çinileri ruz. ölen Sinan Pıyalepasanın tamir tarihi lıdır. Beş kulüb sporcularmdan istiyen yerek mutlak Fatih devri eseridir, diyoHareketiarz veya diğer bir ârıza ile olduğu anlaşılan 1573 senesinde san'atıler burada yetiştirilmelidir. Kulüb mü rum. harab olmuş olacak ki Tersane civarında nın en mütekâmil mertebesini bulmuştu dürlerile mıntaka müdürlerinin iç 3 Sinanın ihtiyarlık zamanlarında sayılabilen bu binayı, o vakitki Türk ki Piyalepaşa camisinin tamir izlerinde timaı idare heyetini ve muallimlerle ya Amiral olmuş olan Piyale Paşa, bu caAmiralı Piyale Paşa tamir ettirmiştir. bu olgunlukla münasebeti olmıyan bir lâpılacak toplantıda fennî heyeti teşkil miyi esaslı bir surette tamir ettirmiştir. Tamir eserleri tamamile Sinan devri kaydi ve beceriksizlık vardır. Bu bece etmeli ve gerek kulüb müdürlerinin, 4 Sinan devrinde ve onun haya san'atına mensubdur. Fakat Sinanın eliriksizlikleri Sinana mal etmek üstada bir gerekse muallimlerin vazivetleri istişatında tamir edilmiş olan bu binaya Si le değildir. Çünkü bu caminin inşa tarihi rî mahiyette kalmalıdır. Bu idareciler (dejenere) lik yamamağa kalkışmak omaaşlı olmalı, ya genel direktör, yahut nanın eli değmemiştir, belki onu çırakla olarak gösterilen 1573 te Sinan, san'at lurdu, şimdi bu pürüz temizlenmiş ve bu mıntaka müdürleri tarafından tayin e rından birisi ve Sinanın haberi olmadan hayatının en mütekâmil ve olgun merte tuhaflık ortadan kalkmış oldu. tamir etmiştir. dilmelidir. besine varmıştı. Sinanın estetik bahsindeDiğer taraftan bir kazancımız daha 5 Yapılış devri daha eski olan bu ki değişmez ve yumuşamaz titizliğinden, Saha yapmak, gerçî hususî idare ve oldu ki îstanbulun en eski binalarından beledivelere aidse de, bugünkü şartlar caminin muhakkak ki eski adı da başka Piyalepaşa camisi tamiratında eser yok birisini bulmuş olduk. Sinanın san'attaki la ne belediyeler, ne de hususî idareler idi. Fakat (Piyalepaşa) adını sonra tur. Mihrabdaki fevkalâde güzel çiniler yüce hüviyetini çerçeveliyebilmek için bunu başaramazlar. Binaenaleyh spo dan ya Amiral koydu, yahud da Piyale ise Sinan devri san'atının işlete işlete fevrun aksi olan tütün, içki ve eğlence yer Paşanın bu kadirbilir hareketine mükâ kalâde bir mertebeye getirdiği Kütahya Piyalepaşa camisine muhtac olmadığı lerinden küçük bir resim alınmalıdır. fat olarak bugünkü adı halk verdi. çini fabrikalarının tabiî verimleri olmak mız gibi bu cami de Sinandan daha ev vellere giden başhbaşına bir kıymet olaBu resim, vatandaşlan sıkmaz, seve se[Bursadaki Nılüfer köprüsünü Abdal la kalır. rak ortaya çıkmıştır. ve verirler. Çelebi namında bir zengin tamir ettirdiBu noktada kitablarda da bu görüşüîstanbulun fethinde Kasımpaşa mevkiime yardımcı kayidler vardır, meselâ: nin ehemmiyeti malumdur. Elbette ki Piyalepaşa camisinin inşa tarihi olarak Fatih Mehmed oraya yalnız cami değil, gösterilen 1573 tarihinde Koca Sinan E kimbilir daha nekadar kıymetli binalar dirnedeki Selimiyeye bağlanmış bir hal yaptırmıştı. Fakat bugün yalnız Piyalede idi, o tarihte padişaha yazdığı mek paşa camisi fetih senelerinin canlı bir beltubda kubbeyi kilidlediğini (yani kub gesi olarak elde kalmış, demektir. Bu beyi ikmal edip merkezdeki kilid taşını itibarla da Piyalepaşa camisi daha çok da koyduğunu) bildiriyor, padişah ta kıymet kazanmış oldu. buna cevaben yeni emirler veriyor, bir Şimdilik bu hakikatin tek başıma kaidahaki Kurban bayramı namazınm ora liyim; fakat sayın okurlarımın bu bahis da kılınıp kılınamıyacağuıı soruyor ve üzerinde uğraştıkça başlangıcda muariz camiyi biran evvel ikmal etmesi için Siçıksalar da sonunda benimle birleşecek nanı fena halde sıkıştınyordu, en niha lerine inancım sağlamdır. Tarih bilgen yet 1574 senesinde Sinan Edirnede Se lerimizce Fatih devrinde Kasımpaşada limiveyi ikmal edebildi. olup biten vak'alar iyice incelenirse mu Sinan, hayatında en çok kıymet ve hakkak bu camiyi bulacaklarına eminim. ehemmiyet vererek yaptığı muazzam eMimar serile Edirnede uğragır dururken IstanSEDAD ÇETİNTAŞ Caminin yapıldığı 1573 yılında koca üstad Edirnede Selimiyenin inşasile meşguldü m muı m