Catalog

LE MONDE diplomatique Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. 6 ARALIK 2021 SAYI: 23 MISIR, HOLLANDE’DA OLDUĞU GİBİ MACRON DÖNEMİNDE DE FRANSIZ SİLAHLARINI SATIN ALAN BİRİNCİ ÜLKE Diktatörlük için Fransız silahları anlaşılacağı gibi farklı boyutlarda. bilecek bir işlemden vazgeçiyor. Moskova’ya de bazı aksilikler yaşadığından tam zamanın- SÉBASTIEN FONTENELLE * Fransa, yarım yüzyıldır, başka devletlere de- iki savaş gemisini son anda teslim etmeyi red- da denk gelmişti. O dönem, Fransız ordularının mokrasi görgü dersleri vermediği zamanlar- dettiğinde olduğu gibi. Bu ani erdem patlaması teçhizatı hakkında görüş bildiren iki senatörün da, gezegenin en baskıcı ve en sert rejimler- Fransa’nın sinizminin ikiye katlanmasının sa- de belirttiği gibi, adını Dassault grubunun ye- den bazılarına silah satıyor. 1970’lerde ırkçı dece başlangıcı idi aslında. ni savaş uçağından alan Rafale programı endi- Güney Afrika, generallerin Arjantin’i, General 2011 yılında Nicolas Sarkozy’nin cumhurbaş- şe kaynağı idi, zira oldukça pahalı olduğu or- D ostane baskıların da teşviki ile erdem- Franko’nun İspanyası ve albaylar Yunanistan’ı kanlığı görevinin son günlerinde, Vladimir Pu- taya çıkmıştı. “2011 fiyatlarına güncellenen” li ilkeler, cazip Fransız silah satışlarını daha ön- ile ticaret yapıyordu -ki bu da tam liste değil. tin Rusyası kendi donanması için Sivastopol ve program, devlete ve dolayısıyla bu harcamalar- ce de altüst etmişti. Tıpkı 2014’te Rusya’nın Elli yıl sonra, Fransa’nın tercihi Suudi Arabis- Vladivostok isimli iki adet BPC komuta gemi- dan bihaber olan vergi mükelleflerine 43.5 mil- Ukrayna çatışmasındaki eylemleri nedeniyle tan ve Mareşal Abdülfettah Sisi’nin Mısır’ı. si satın aldı. İşlemin tutarı 1.2 milyar Avro’ydu. yar Avro’ya mal oldu. Moskova’ya yaptırım uygulamak üzere Paris’in Dürüstlük, düşünceli dostların dostane baskı- Saint-Nazaire tersanesinde inşa edilen Mistral iki helikopter gemisini satmayı reddettiğinde ol- sı altında, ani bir namus nöbetine yakalandığı- sınıfı helikopter gemilerinin 2014 ve 2015 yılla- duğu gibi. Ahlak ilkeleri ise Fransa’nın Mareşal nı kabul etmeyi gerektirir. Fransa, yeniden keş- rında teslim edilmesi gerekiyordu. Sisi’nin Mısır ile ticaret yapma hevesinden de fedilen bu harika ilkeler adına çok para getire- Fransa için bu sözleşme, silah sanayisin- Devamı 5. sayfada Minsk’ten Calais’e... BENOIT BRÉVILLE Vladimir Putin o ka- veya NATO’ya müdahale dar karmaşık bir oyun kur- çağrısında bulunmadı. du ki, France Inter radyo- Kuşkusuz Minsk, göç- su en gözde program ya- menleri 2020’den beri ken- pımcısına konuyu aydın- disine bir dizi yaptırım uy- latması için (1) art arda iki gulayan Brüksel ile hesap- program yaptırdı. Thomas laşmak için kullandı. Ve Legrand’a inanmak ge- Avrupa Birliği’nin güçlük- rekirse, Minsk ve Varşo- lerinden çok da hoşnutsuz va arasında yaşanan kriz, olmayan Rusya onlara mü- Rusya Devlet Başkanı’nın dahale etmiyor, kendisi- işi! Aslında bu, “Dikta- ne insan hakları dersi ver- tör Aleksandr Lukaşenko meye hazır AB’nin önemli (...) tarafından Şam’ın suç üyelerinden Polonya, göç- ortaklığı ve Moskova’nın menleri dondurucu bir so- açık himayesi ile gerçek- ğukta tazyikli su ile geri leştirilen bir operasyon- püskürtüyor... du” - bazıları ise komplo- France Inter’in hayal et- cular listesine Ankara’yı tiği büyük komployla ala- da ekliyor. Dört suç ortağı- kasız Belarus krizi, her nın, “Avrupa Birliği için- şeyden önce daha temel bir de hararetli bir tartışmayı yasayla açıklanabilir: Göç körüklemek” ve “genellik- söz konusu olduğunda, le Moskova’nın müttefiki Avrupa Birliği şantaj ve PEKİN’İN KÜRESEL PİYASALARA ENTEGRASYONU İVME KAZANIYOR olan, kıtanın milliyetçi ve pazarlık yapmaya devam yabancı düşmanı partileri- ediyor. “Kalkınma yardı- ni desteklemek” için Tür- mını”, yasadışı göçmenle- kiye ve Polonya sınırı ara- rin sınır dışı edilmesini ko- sında 4 bin mültecinin ta- laylaştıran “geri kabul” an- şınmasını organize ettiği laşmalarının imzalanma- iddia ediliyor. sı şartına bağlıyor. İstek- Çin’in ABD’ye Aynı zamanda, Putin’in siz devletleri vize vermeyi Suriye’deki iç savaşı “bu durdurmakla tehdit ediyor. insan ticaretini denetle- Türkiye’ye mek” ve “Fransız aşırı sa- Ortadoğu’dan gelen 4 mil- ğındaki arkadaşlarına ve- yon mülteciyi elinde tut- karşı finans kozu rimli bir zemin” oluştu- ması, Fas’a Ceuta’yı ve racak bir göç dalgası ya- Melilla’yı koruması, ratmak için düzenlediğini Libya’ya Akdeniz’e geçiş- yiz. (...) Ekonomik küreselleşme çağında, dı- Sachs, BlackRock, J.P. Morgan Chase, Ci- keşfediyoruz. Kamu rad- leri engellemesi ve Nijer’e PHILIP S. GOLUB * şa açıklık ve entegrasyon önlenemez bir ta- tibank, Morgan Stanley, American Express, yosunun dedektifi sözlerini Sahra yolunu kapatması rihsel yönelimdir. Duvarların dikilmesi veya PayPal, Mastercard, S&P Global ve Fitch “Çember kapandı” diyerek için (2) para ödüyor. ‘ayrışma’ ekonomik yasalara ve piyasa ilke- Ratings gibi şirketlere verdiği lisanslardan noktalıyor. Fransız hükümet söz- lerine aykırıdır.” (1) söz ediyor. cüsü 10 Kasım’da yap- A BD’nin, Çin’in ekonomik olarak li- Bu liberal ekonomi övgüsü resmi söy- Durumdan memnuniyetini dile getiren bir AB’nin şantaj ve tığı açıklamada, “Bela- beralleşmesinin “siyasi dışa açıklığa” da lemin nakaratına dönüşmüş durum- China Daily makalesinde (18 Mart 2021) ise pazarlığı... rus rejiminin yaptığına ba- yol açacağına dair umudu, ülkenin 2001’de da. ABD’nin ulusötesi tedarik zincirleri- “Wall Street en iyi yaptığı şeyi yapmaya eği- sit tabirle insan kaçakçı- Avrupa Birliği’ne (AB) Dünya Ticaret Örgütü’ne girişini kolaylaş- ni yeniden yapılandırmaya ve Çin Halk limli olacaktır: Kâr aramak” diye not düşü- lığı deniyor” dedi. Birkaç komşu bir ülkenin göç- tırdı. Aradan geçen yirmi yılda işler tersine Cumhuriyeti’nin (ÇHC) hassas teknolojilere lüyor. The Economist de bu görüşü paylaşı- gün sonra İçişleri Baka- menlerin geçişini organi- döndü: Beyaz Saray’ın korumacı eğilimle- erişimini sınırlamaya yönelik korumacı ça- yor (5 Eylül 2020): “Çin yabancı sermaye- nı Gérald Darmanin, Cala- ze etmesi yeni bir hadise rine karşı koymak için çokuluslu Amerikan balarıyla karşı karşıya kalan parti-devlet ser- nin beklemediği (ya da bu kadar erken bek- is kampına mülteci çadır- değil. Geçen mayıs ayın- şirketlerine sırtını dayayan Pekin artık dere- best ticaret ve küresel finans şampiyonu ola- lemediği) fırsatlar yaratıyor. larını bıçaklayarak dağıtan da Fas, Batı Sahra’dan ba- gülasyondan yararlanıyor. rak konumlanıyor. Birçok gözlemci, ABD ile Çin arasındaki polisi gönderdi. ğımsızlık talep eden Po- Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, geçen ni- Ulusötesi grupların sınırlı vatanseverlik ve ayrışmaya odaklanıyor. Ancak dünya piya- lisario Cephesi lideri- san ayında Davos’taki Dünya Ekonomik sınırsız iştahından yararlanarak, ulusal ser- salarında her gün dolaşan trilyonlarca dola- nin bir İspanyol hastane- Forumu’nun (WEF) Çin’deki muadili olan maye piyasalarının belirli bölümlerine eri- rı yönetenler için daha çok bir birleşme söz Çeviri: Diane Dilek Cat si tarafından karşılanması- Boao Forumu’ndaki açılış konuşmasında ye- şim engellerini kaldırıp kendi yan kuruluşla- konusu”. Financial Times’daki bir makale- ni bir uluslararası düzen çağrısında bulun- nın intikamını almak için rını yüzde 100 hisseli veya büyük ortak ola- de ise (4 Şubat 2021) “Para kazanmak söz du. Amerika Birleşik Devletleri’ne atıfta bu- 8 bin kişinin İspanyol yer- rak özel piyasalarda (varlık yönetimi, öde- konusu olunca ABD ile Çin arasındaki stra- lunarak “soğuk savaş” ve “hegemonya”yı meler, tahvil ihracı, sigorta, derecelendirme tejik rekabetle ilgili temel gerçek birbirleri- leşim bölgeleri olan Ceu- (düşüncesini) reddettiğini belirttikten sonra vs.) işletmeleri için büyük Amerikan grupla- ni çeken şeylerin iten şeylerden fazla oluşu- ta ve Melilla’ya kaçmasına çağrısını şu sözlerle dile getiriyordu: rına lisanslar veriyor. dur” yazıyor. izin verdi. Hiç kimse, Av- (1) “Political Editorial”, Fran- “Dışa açık küresel bir ekonomi inşa etmek rupa Komisyonu Başkanı ce Inter, 12 ve 17 Kasım 2021. amacıyla ticaret ve yatırımın liberalleşmesi- Kâr aramak... (2) Referans makale: Rémi ve Polonya Başbakanı’nın ni ve kolaylaştırılmasını teşvik etmeli, böl- “Çin açılırken ABD kapanıyor” diyen Carayol, “Agadez tuzağında- Belarus krizi sırasın- genin ekonomik entegrasyonunu derinleş- ki göçmenler”, Le Monde diplo- Global Times (14 Haziran 2020), Çin Mer- da yaptığı gibi bir “hib- tirmeli ve tedarik zincirlerini güçlendirmeli- matique, Haziran 2019. kez Bankası’nın 2019 ve 2020’de Goldman Devamı 2. sayfada rid saldırı”dan bahsetmedi