Catalog

30 AÖUSTOS 1998. SAYI 649 13 lerin hiçbiri yapılmıyor şimdi. Yapılsa da yanlışyapılıyor. Meselalakerdayıpalamuttanyapıyorlaramadoğrudeğil.Esaslakerda balıgı toriktir. Amerikansalatasıdiyebildiğimiz şey Rııs salatasıdır ve ıçine patatese uyabilecek her türlü şeyin katılması gerekir. llkbulan Ruslardıraıııa lstanbul'dailk Rumlarkcşfetmiştir. Pilaki dermason fasulyesinden yapılır. ü koca koca fasulyelerden yapılmaz. Midyepilakisivardıamaonudayapmıyorlar şimdi." Neşe Taverna geceye hazırlanırken kızartmakokuları caddeyeyayılıyor. Müfteriler giyimli kuşamlı Gelcnlerin hepsi çok şık. Erkeklerin hepsi takım elbiseli, krvatlı. Kızlann çoğu mini etekli. Garson, Mîna Urgan'ın anılarındaki gibi olmasadayergösteriyor. "Gerçek garson, aneak Rum garsonudur bana sorarsanız. Hele yaşlı Rum garsonlarınınbaşkabirzarifliği vardı.Sizimasayaöyle bir buyur ederler ki, dakikasında birprensessanırdınızkendinizi." Oelen grup, gayet memnun hemen içeceklerini istiyorlar. Masanın favori içeceği aslan sütü.Herkesmezelerdenazıcıktabaklanna al ıyor, salatalar paylaşı I ıyor. Yalancı dolmaları önce bir incelemeye alıyorlar, sonra devamıgeliyor. Fskidcn rakı yanında yenilen özel mezclcr vaımış. "Çirozrakının yanında mutlakabulunurdu. Şimdilerde uskumru olduğu için kolyostan yapıyoıiar. Yapması çokbasittirve çok lezzctlidir. Ama kimse bilmediği için veya bu taraflarda artık tavcrnalara Anadolu müşterisi geldiğı için bu tür şcyleri yapmıyorlar. Fava,tarama,ançüez,garata...bunlarhcp rakı mezesidir. Garata benden de eski." Garata yapmayı ancak 75 yaşındaki annesi biliyormusAspasiya'nın. Önemli bir rakı mezesi depiyaz. "Piyaz çok önemli bir yemektir. Biz Rumlar, düğünümüzden tutun da cenazemizc kadar piyaz yaparız. Piyazsız sofra olmaz. Şimdilerde köftecilere düştü maalesef." "Midyesalmayıduymuşmuydunuz?"diye soruyor. "Bunıı hemen hemen hiçbirTürk bilmez. Bizbirtekmidyedolmayıbiliyoruz. Bubaşkabirşey. Ufacık ufacık midyelerden yapılır. Bu midyelerin incileri, taşları temizlenir. Temİ7İcndikten sonra onlara iç hazırlanır. Zeytinyağ, soğan kavuruyorsun ama çok soğan. Mesela elli tane midye yapacaksanız aşağı yukan 3 kilo soğan. Bütün özelliği soğan. O güzelleştiriyoryemeği." Neşe Taverna'dakiler eğlence için sabırsızlanıyor. Masadakiherkesçokneşeli... "Kızlaroynayacak mısını/?" "Şu anda oynama modunda dcğilim." "Müzik başlasın bak herkes nasıl oynuyor." Herkes çok hızlı içiyor. Rakı şişeleri çabuk çabuk boşahyor. 21.3()'da piyanist sahnedekiyerinialıyor. ÖnceTürkçeşarkılarlaeğleniliyor. AspasiyaÇavi'ningençliğindeRummeyhanelerinde sadece Rumea şarkılar söy lenirmiş. Zaten Müslüman kadınların şarkı söylemeleri, dans etmeleri de yasakmış. Ama Rumlar, Ermenilerve Yahudilersahneyeçıkabilirmiş. "lstanbul'un eski Müslümanlan da aynı Rumlar gibi eğlenirlerdi. Içki içmeyenler gitmezdi. O zamanlarda da vardı bu. Ama içki içenler, eğlenmesini bilirdi. Eğlenmeye gelen Türkler de şarkı isteyince yarıın lisanlarıyla Rumlar, Türkçe şarkılarsöylüyorlardı." Salondaki ışıkların sönmesiyle duvardakı devasa resim hemen dikkat çekiyor. Ama müşterilcrdcn resimle pek dc ilgilcnen yok. Kimscnin dikkatini çckmeyen devasa res> Nese Taverna 'Uu c^Uncnlcr her telden çahyor. Şarkılara eslik edenler de var, hiç susmadan konusanlar da... Herkes sevgilisine daha bir sıkı sarılıyor. getirdi,lahmacungirdi.Tavernâyagelenlemin tavernadaki her şey gibi bir de hikâyesi Şarkılarısevgilileriningözlerininiçinebarin yüzde yetmişi, sekscni dışandan gelen invar. karak söylüyorlar. sanlar artık. Eski RummeyhanelerindcdetiResminhikâyesini YorgoKalfoğluanlatıpik mezeler yapılmıyor. Çünkü yenmiyor. Hâlâ cspri yapanlar var. Insanlar zaman yor. Müşteri değişti. Biz annemizden.babamızzaman şarkılaraeşlik etse de kendi araların"Danimarka'da güzel sanatlarda çalışan dan gördük. Çocuk damak tadını aileden ala dakonuşmayı ihmal etmiyorlar. biröğretmen vardı. Bütün Anadolu'yu gezcakkiyesin." Eskiden müşterilerin kcndi aralarındaki mişti.Buradangeçerkenbizimleyemekyekonuşmalarınapek azrastlanırmış. BirdiYarısı dolu salonda piyanist programına mek istcdı. Annem, babam o zaman hayatsiplini varmış eski meyhane eğlencelcrinin. BarışManço'nunDağlarDağlar'ıylabaşlıtaydı. Daha sonra birbirimizi çok scvdik.MiTavernanın kapısından içeri girince her şey yor. Kadehlerkalkıyor. Ellerhavada, herkes safir ettik, iki ay bizımle oturdu. O dabizi haunutulur, insanlar sadece müziği dinler, dans müziğinhavasınagirmeyebaşladıamapist tırlamamız için bu resmi yaptı." hâlâ boş. Şarkıların araları na zaman zaman edenleriizlerlermiş. Uzun masadan biri komiye sesleniyor. tezahüratlardakarışıyor. "Eğlenmek için gidiyorduk ama şimdi eğ"Şefim!" lenmekiçingidilmiyor. Belki iki müzik din"En büyük Cim bom bom!" "Komiye şcfdedikyaöldesenölür artık!" lemek için, yemek yemek için ya da sohbet Karşı masadan tezahürata ccvap geliyor. Salongittikçekalabalıklaşıyor. Dörtkişietmek için gidiliyor. Masada oturanlar ne ça"En büyük Fener başka büyük yok"!" lik bir masa daha doldu. Yaşfı ama şipşirin iki lanı dinliyor, ne söyleyeni dinliyor." Ara sıcaklar gelmeye başladı. Kabak kıkadın, iki erkek. Belli ki eski tstanbul'dan zartması yanında yoğurt. Aspasiya için arkadaşlarıyla evinde yaptıkalmışlar. Önce eski şarkılarsöylendi. Şimdi günün ğıeğlencelerdehâlâbukuralgeçerli. "Buparayaçok iyi değil mi?" şarkılarındasıra.Müşterilereşlikediyorlar. "Eğlenmeye başladığımızda her şeyiunuKarşısında oturan adam masayı müşkiilSen kalbimin mehtabısın, güneşisin.... turuz. lçkimizi içer, sirtakimizi yaparız." pesentçe süzüyor. MînaUrganRumlarınbuözelliklerini "Evet. Gayet iyi." doğuştangetirdikleriniyazıyoranılarınPiyanist canlımüziğebaşlıyor. da: "Rumlar kcndilerinde çok bol olan yaBahçcdc de birkaç masa dolu. Daha saşama sevincini, sanki boca cdiyorlardı lskin bir gece geçirmek isteyenler bahçede tanbul'un üstüne. Biz Türklerinen büyük oturuyor. Müziğin sesi dtşarıya uçuk uçuk kusuru doğuştan hiizünlü olmamızdır sızıyor. Bahçede ufak bir kızhayatından bence, onlar ise doğuştan neşel idir." çok memnun; fıskıyeden akan su birikintisinin çevresinde oynuyor. Önce suyun Müşteri hareketleniyor içinde marulları doğruyor. Daha sonra Piste ilk çıkan belki de salondaki en masalarından aldığı limonu sıkıyor. Salayaşlı müşteri. Kumaş pantolonlu, beyaz tasından da bir kaşık yağ katıyor, salatası gömlekli, pantolon askılı, gömlcğiy le ayhazır. nı renkte saçlarıyla pistin ortasında kenSalonda hâlâ boş masalar var. dinden çok daha genç birkadınla vals yap"Eskiden ekonomik sorunları yoktu maya başlıyor. Bütün bakışlar onların milletin"diyorKalfoğlu. üzerinde toplanıyor. Kimse onlara katıl"Biz sırf restorandan geçiniyorduk. mıyornedense... Müzik olmadığı halde salon dolup taşıEskiden beri Neşe Taverna'ya gelirmiş. yordu. Herkes haftada birgün ailesiyle dıBu kadar dinç kalmasının sırrını dansetşan çıkabiliyordu. Fazla restoran yoktu mesinebağlıyor. şimdiki gibi. Herkes lahmacun, kebapyi"Ben ölürken bile dans ederek ölücem. yor. Gelip bir Osmanlımutfağından meVasiyetname yazıcam, benim cenazemde zeler yiyip, bir kadeh rakısını içecek insanlar dans.etsinler." adamlarkalmadı.Keyifyapacakadamlar Müzik sona eriyor. Herkes alkışlıyor. kalmadı. Herkes fastfoodlarda 15dakikaÇiftsalonuselamlayıpbeğenilmişolmakdayemekyiyor." tan memnun oturuyor. Piyanist de çifti Aspasiya, Rum mezelerinin artık neden tebrik etmedcn duramıyor. yapılmadığını anlatırken Yorgo'yu doğ"Harika bir'çifl." Şimdi de sıraonları izruluyor. "Anadol u göç etti bu tarafa. Ç iğ köfte Aspasiya Çavi degişen damak tadından yakınıyor. leyenlerde.. ••