Catalog

YIINIIS NADİ ÖDtlLLERİ 1990 1991 Ş İ İ R SEÇİCİ K İ T A BI llız K U R U L : FazıllliismiDağlıırca, Re/ik Durbaş.Okayl!öm'nsin,Doğw\ lıııı, Alpav Kahacah./.eyyııt Sclimoğlu. sevinciçokgöıdülcrcllcrine, yoldulardııdaklarındangülümscyişi. Bir tek bakışkaldı yü/ünde, yüreğinde ise bir tek duygu. Yalnız hınçla bakabiliyorsunartık. \ Yunus Nacli Öılülleri'ni Şiir Kitcıbı Dulı'mla "tnsan Yiizüıüin Tarih'mden Bir Cümlc" iKİIı kitcıhı ilc kazıman Özer 1935 İslanbul doğumlu. İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü 'nden ınezım oldu. Kitapçılık ve yayıncdık yaptı. Arkadafları ilc hirlikte a dergisi, Yeni a Dergisi ve Şiir Sıinalı dergisini yayımladı. Cumhuriyet gazetesi ve Karacan Yaymları'nda çaliftı. Varlık dergisinin genel yönetmenliğini yaplı. Bııgüne dek 22 kitahı yayımlandı. I976'da Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü'nü, 1989'da Ömer Faruk Toprak Şiir Ödülii 'nü kazandı. NEYLE BAŞLAR İNSAN YÜZÜ Meraklıysan insan yü/ünün tarihine önceşunıısoreyyolcu: Neyle başlar insan y üzü, uçlarıgüneşalevindesavrulan saçıyla mı birçocuğun, sarkık avurtlarıyla mı, kıvnlmaya hazırdudaklarıyla mı, gücenik bakışıyla mı yoksa? Birdeşunusor: Gücendircnne insan yüzünü? GURBETÇİ DEDİĞİN Küçüğübüyüğiiolmazgurbctin sen kentegidersin, bacın tarlaya ikinizin de giim güm vurur sırfında a/ık torbası ikiyavrukuşkanatçırparşakağında günboyuiki büklümdurmaktan ikinizindebelkemiğindeiiçboğıımsancı nereye varırsa yol sen orda incrsin nerde savrulursa harman oraya çağııırlarbacını yakını ırağı olmazgurbetin Üçe beşe bakmaz gıııbetei dediğin istcrgaz lâmbasında uçuşsun kelebekler gibi ister elektrik ışığında konup kalksın kentin ü/crinc ikinizdekatık edersini/ekmeğini/in yanınaakşamı kararan harlleri birsılaözleminin kazılırikini/iıı deeeylânderisi yiireğine nereye serperse riizgâr sen orda boy verirsin nerde emekgeıekse bacın ırgattırorda umııda kilit vurmazgıırbctvi dediğin Kemal Özer: 'Yaşamı kucaklamak İstedim' Şiir dünyası içine nasıl girdiniz, diye soruyoruz Kemal özer'e... Genç bir insanın kendini tanıma ve anlatmayollarındanbiri olarak şiir yazmayabaşlamıştım. Yaşamı, çevremi yansıtarak kendimi var kılmak istiyordum. Bu dünyadaolduğumu hem kendime, hem başkalarına göstermek, kanıtlamak Doğallıkla bunu bir sanat duzeyı tutturmaktan çok, bir pratik, bir uygulama çabası olarak almak gerekir o günler için Sonraları, şiir yazmakla ozan olmak arasında bire bir ilişki olmadığını düşünür oldum. Ozan olmak, insanın kendi sınırlarını aşmasıyla başlıyor. Yani hem kendisi, hem başkaları olmakla. Şiir dünyasına, 195560 arasındaki şiirlerimin dergilerde ve kitaplarda yayımlanmasıyla girdim denebilir. Ama asıl, ozan olmanın (kısaca belırttiğim) bilincini edindikten sonra.demeliyim Yaşamı bütün alanları ve olanaklarıyla kucaklayan bir şiirden yana olduğunuzu söylemiştiniz. Bu şiirin Içerdiği görüntüler neler? Estetik olarak bakılırsa, şiirin nasıl yazılması gerektiğine aranan yanıtlar var. Duygusal olarak bakılırsa, öfkeler, çağrılar, uzak /yakın çağrışımlarla psikoloji "Yaşadığımız günler"in psikolojisi... Şiirin başka sanat dallarıyla ilişkisini nasıl değerlendiriyorsunuz? insan Yüzünün Tarihinden Bir Cümle kitabınızdaki fotoğraf şiir ilişkisini nasıl yorumluyorsunuz? ^ Şiirin bu tür ilişkilerle bir anlatım aracı olarak zenginleştiğini düşünüyorum. Kitabımdaki fotoğraf şiir ilişkisi, ıki sanatın birbiriyle çakışması açısından, hem söze hem görüntüye başka boy utlar getirıyor Daha once söylediğimi yinelersem, bu ilışki, şiirin görselliğini arttırırken, görüntülerin içeriğini de sözcüklerin çağrışımıyla zenginleştirdi. Şiirin okunurluğunafotoğrafınseyredilirliğinikattı. Fotoğraflarla oluşan heceleri şiirle okudunuz. Bu cümlelerde şekillenen insan yüzleri idi. Fotoğrafın cümlesiyle şiirin cümlesi arasındaki ortak noktalar neler? İKİTOHUM Tutunmasalar birbirlorine bo/kırdaikitohum, alabilirtoprağınelindenfırtına, yağmursürüklcyipgötürebilironları. Donabilirkaraltındu kı^boyunca iki tohıım, vurmasa birinden ötekine ycraltıgüncşi kardeşliğin. ^ Ozanın kendisiyle sınırlı kalmaması, toplumsal işbölümüne yönelmesiyle olanaklı. Toplumsal dolaşı ma değer vermesiy le. Nerubir ozan yaşamı"na ulaşmasıyla. Şiirimi, bu bakımdan, kendi yaşamımla sınırlı tutmadım. Bütün alanları ve olanaklarıyla yaşamı kucaklamak istedim Yaşananlara tanıklık olarak da, sorunsal olarak da. Yaşanan'ı yalnız kendi toplumumuzla da sınırlı tutmak istemedim Bu şiirin ıçerdiği görüntülere bakılırsa, 1970'tengünümüzeuzananbirzamandilimiiçinde "yaşadığımız günler" var. Siyasal anlamda 12 Mart sonrası, 12 Eylül sonrası bugünlere damgasını vuruyor. 14 da'nın dedıği, "bütün yaşamlardan oluşmuş •i En buyük ortaklık, sanatçıların yaklaşımında Bu yaklaşımın gerçekçi olduğunu söylemeliyim. isa Çelik, bakılan nesneyi gerçekçi bir gözle görüyor Bir insanın yüzünü de, o yüze yansıyan ilişkileri de görüyor yanı Tek tek heceler gibi, bu hecelerden elde edilen cümle de böyle isa Çelik'in fotoğraflarında beni çeken, bu yaklaşım oldu. Gerçekçi bir ozan olarak ben de fotoğraflara bakarken, hem İsa Çelik'in yaklaşımını görüyorum, hem bu yaklaşımla yansıttığı ilişkileri Onun görüntülerle söylediğini, ben başka bir dille, şiirle üretiyorum.4 HINÇ Doğduğun gündenbcri yoksullukdönüpdurduçcvrondı:. Doğduğun giindcn beri clelcvcrdi hastalıklaöksüzlük. Doğduğun giinden bcri küçümscycnlcr, itip kakanlar, onur kırıcılar C U M H U R İ Y E T D E R G İ 3 0 H A Z İ R A N 1991SAYI 2 7 7