Catalog

Cumhuriyet Ankara 309/4 Haziran 2010 Ankara Üniversitesi başkentlileri yenilenen DevrimTarihi Müzesi’ne davet ediyor NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi (DTCF) içerisinde yer alan “Devrim Tarihi Müzesi”ni yenileyerek, yeniden ziyarete açtı. Açılışı enstitünün kuruluş yıldönümünde yapılan müzede, Asteğmen Kubilay’ın kasketi, üniformalar ve Erzincan depreminde köylülerle kucaklaşan Türkiye’nin İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye ait tablo bulunuyor. Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan, enstitünün amacını “Cumhuriyetin yapılanma sürecinde Atatürkçü düşünceyi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Yüce Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ilke ve devrimlerini bilimsel yollardan araştırmak, yaymak ve tanıtmak” olarak belirtirken, Kurtuluş Savaşı’nın ruhunu yansıtan Devrim Tarihi Müzesi’ne başkentlileri davet ediyor. Bu gezi mekânını Ankara’ya kazandıran Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan sorularımızı yanıtladı: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü olarak yürüttüğünüz çalışmalarınızı anlatır mısınız? I Enstitümüz 1942’de, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’ne bağlı olarak kuruldu. Şu an Türkiye’deki İnkılap Tarihi Enstitüleri arasında bizim farklarımız olduğunu düşünüyorum. Öncelikle belirtmek isterim ki, 1980’de kurulan tek enstitüyüz ve bu yıl yenilediğimiz müzemizle beraber 42. yılımızı da kutlamış olduk. Kuruluş amacımız, “Cumhuriyetin yapılanma sürecinde Atatürkçü düşünceyi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Yüce Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün ilke ve devrimlerini bilimsel yollardan araştırmak, yaymak ve tanıtmak.” Ayrıca bilindiği gibi biz, adında “Türk” kelimesi bulunan tek İnkilap Tarihi Enstitüsü’yüz. Amaçlarımızdan bir diğeri de sadece yüksek lisans ve doktora yaptırarak, akademisyen yetiştirmek değil; arşiv, kütüphane ve müzemizle araştırmacılara hizmet veren, sempozyum ve konferans etkinlikleriyle toplumu bilgilendiren bir düşünce kuruluşu gibi çalışmak. Sadece tarih okuyanlara değil, diğer alanlarla ilgilenenlere de faydalı olmak... Devrim Tarihi Müzesi’nde gerçekleştirilen yenileme çalışmaları hakkında bilgi verir misiniz? I Enstitümüzün içinde DTCF’de bulunan müzemiz daha önce de ziyarete açıktı fakat bir müze görüntüsü çizmiyordu. Üniversitedeki yer sıkıntısının sonucu olarak eserler kütüphanenin içinde, kitapların arasında sergileniyordu. Enstitümüz DTCF dışına Gümüşdere Yerleşkesi’ne taşındıktan sonra yeterli alanı müzeye sağlamış olduk. Müzemizin DTCF gibi eski ve köklü bir binada olması çok önemli ve sergilenen eserlerin taşıdığı anlamla örtüşüyor. Bu yüzden küçük bir müze olmasına karşın yer değişikliği yap ‘KurtuluşSavaşı’nınruhuDevrim TarihiMüzesi’ndeyaşıyor A Müzenin açılışına İnönü’nün kızı Özden Toker de katıldı mayı düşünmedik. Yenileme çalışmaları sonrasında müzenin ziyaretçi sayısında bir değişiklik oldu mu? I Tam olarak ziyaretçi artışlarını izleyemedik. Ancak ilköğretim okullarıyla bazı projeler yürütmeyi düşünüyoruz. İl Milli Eğitim Müdürlüğü’yle bağlantı kurarak devrim tarihiyle ilgili bazı derslerin müzemizde yapılmasını önereceğiz. Böylece çocuklar uygulamalı olarak tarih dersini işlemiş olacak. Kent dışından Ankara’ya gelen öğrencilerin müzeler yerine alışveriş merkezlerine götürüldüğünü görüyoruz. Bunu ilgili birimlerle görüşerek engellemek istiyoruz. Öğrenciler dışında da müzemiz tüm ziyaretçilere açık ve ücretsiz. Müzemiz her ne kadar Anıtkabir ya da Çanakkale’deki kadar kapsamlı olmasa da Sıhhiye gibi tarihi bir yerde bulunması bakımından çok önemli. ‘Atatürkfilmleriendüstriyedönüştü’ Tarihi konuların filmlere konu edilmesine sıcak bakıyorum. Ama bu filmlerin yapılış şekli çok önemli. Bugün Atatürk’ü konu alan filmler furyası oluşmuş durumda. Üç ayrı film birbirine cevap verir konuma geldi. Bu filmlerin hiçbirinde gelip bizim gibi enstitülerden yardım istenmiyor. Her çekilen film en doğru ve tarafsız anlatımı yaptığını iddia ediyor, “Bizim filmimizle toplum Atatürk’ü tanıdı” deniyor. O zaman şu soru akıllara geliyor: “Biz enstitülerde yıllardır ne yapıyoruz?” Atatürk filmlerine bu açıdan bakılması gerektiğini düşünüyorum. Atatürk filmlerinin çekilmesine değil, böyle bir endüstri oluşturulmasına karşıyım. ‘Gençlik tarihe ilgili’ Yeni neslin tarihe ilgisini nasıl değerlendiriyorsunuz? Ülkemizdeki tarih eğitimiyle ilgili neler söylemek istersiniz? I Gençliğimizin tarihe ilgi duyduğunu görüyorum ve bunu memnuniyetle karşılıyorum. Fakat gençlerin eleştirdiğimiz yönleri de var. Kitap okuma alışkanlıkları olmaması gibi... Çünkü ilkokuldan itibaren işleyen eğitim sistemi gençlere bu alışkanlığı kazandırmıyor. Tarih özelinde de eğitim sistemimiz bazı yanlışlıklar taşıyor. Tarih yazımımız hatalı, süreci bağlantılı olarak anlatmıyor. Geçmişimizde sanki hiçbir kültürsanat aktivitesi yokmuş gibi okullarda sadece savaşlar tarihi okutuluyor. Böyle bir ortamda da çocukların tarihi sevmesini sağlamak kolay olmuyor. DevrimTarihiMüzesi’ndenelervar? I 23 Aralık 1930’da Menemen’de isyan çı karan gericiler tarafından şehit edilen Asteğmen Kubilay’ın kasketi. I Menemen olaylarında gerici tarikat üyelerinin kullandığı silahlar. I 3 Aralık tarihli Gümrü, 13 Mart 1921 tarihli Moskova ve 13 Ocak 1921 tarihli Kars Antlaşmaları’nda kullanılan yazı kalemleri. I İstiklâl Savaşı’ndan Sakarya Savaşı’na kadar Eskişehir Askeri Hastanesi’nde kullanılan, gaz tenekesinden yapılmış otoklav. I Meşrutiyetin ilanından sonra kabul edi len Kurmay Albay rütbesine mahsus üniformalar. I Erzincan depreminde köylülerle kucaklaşan İnönü tablosu. I BüyükTaarruz’daöncükuvvetlerintaşıdığı bayrak. I Bayrağın ayyıldızı üzerinde düşmandan kurtarılan şehir ve kasabaların adları ve kurtuluş günleri yazılı. I Devlet büyüklerinin DTCF Farabi Salonu’nda gösterileri izledikleri loca koltukları ve Behiç Erkin Kütüphanesi. 9