Catalog

11OCAK2004/SAYI92' ulku.giray@isbank.net.tr Yaş 55, yolun yarısı KULÜP iz, kimiz? Biz, sağlıklı ve uzun yaşamak isteyen gençlerle, 55 yaşını aştığı halde hâlâ dinç, faal ve üretken olan kişilerin oluşturduğu bir kulübüz... Biz, NTV'de (bir huzurevinde çekilen yılbaşı programının tanıtımında) söylendiği gibi "en eski TV seyircileri" değil, en kıdemli kişileriz. "Eski" kelimesinin ima ettiği "yıpranmış, harap olmuş, kıdlanım süresini doldurmuş" kişiler olmadığımız için bıı kulübü kurduk. Biz insanın her satranç, kâğıt oynayanlar... Bilmece çözenler... Torunlarının büyümesine destek verenler... Tığ işleyenler, örgü örenler vb. bedenen ve fikren faal değil mi? DİE verilerine göre, 19902003 döneminde Türkiye'de 85 yaş ve üzerindeki nüfus beş kat artmış: 1990'da 85 yaş ve üzeri nüfus, yaklaşık 175 bin iken 2003'te 895 bine yaklaşmış! Sadece 65 yaşın üzerinde 3 milyon 341 bin 962 kişi var. 95 yaşmdan büyük olanların sayısı ise 252 bin 905. Düzenli yaşayarak, sağlıklı beslenerek ve yaşama olumlu yaklaşarak ileride biz de 95 yaş üzeri istatistiklerde yerimizi alabiliriz. Bilim adamları, "Aşk, beyinde başlar" diyor. Aynı şekilde, uzun ve sağlıklı yaşam da beyinde başhyor.Yapılan araştırmalar, yaşlanmayı dert edinmeyip yaşamdan zevk alan insanların ömürlerinin uzadığını gösteriyor. "Çünkü" diyorlar, "ölüm korkusu ve ihtiyarlık hissi, insan vücuduna kolesterol ve yüksek tansiyondan daha fazla zarar veriyor." "îbtiyarlık" deyince, sormak ıstiyorum: "Yaşlanmak" ve "ibtiyarlamak" kavramları size ne ifade ediyor? îkisi birbirinden farklı mı? Bize yazıp, görüşlerinizi kulüp üyelerimizle paylaşmaz mısınız? Geçen hafta, "Şimdiki aklınız olsa neleri yapar, neleri yapmazdınız" diye sormuştuk. Gelen cevaplardan birini kısaltarak iletiyoruz: Kocasının ani ölümüyle 49 yaşında dul kalan Bayan M.A., çocukları istemediği için yeniden evlenmemiş. "Şimdiki aklım olsaydı, en uygun talibimle evlenirdim. •• KULÜP 55'İN FAHRİ ÜYELERİ %/ 82 yaşında, uluslararası ödüllü bestelerinin CD'sini yayımlayan Selmi Andak. %/ 47 yaşında master yapan ve 70'li yaşlarına girerken doktora tezi hazırlayan Beki Bardavit. i/ 61 yaşında "su altında tüple en uzun mesafeyi yüzme rekoru" kıran Namık Ekin. ^ 80 yaşında "Dünya Fair Play" ödülüne layık görülen Gazanfer Bilge. \/ 78. yaş gününü, oynadığı sahnede kutlayan Paul Nevman. ^ 70 yaşında yeni sergi açan ressam Gencay Kasapçı. EDİTÖRDEN cumdergi@cumhuriyet.com.tr Yeni Russell Mahkemesi on yıllarda yabancı basında yeni bir 'meslek' göze çarpıyor. Kimi insanların kimlik bilgisi hanesine aktivist yazılıyor. Biz de bu haftaki "Bush Ayağa Kalk" söyleşisinde okuyacağınız Müge Sökmen ve Ayşe Berktay için bu sıfatı kullanabiliriz. Müge ve Ayşe'yi tanımayanlar için iki küçük bilgi... Müge 20 yıldır yayımladığı seçkin Metis kitaplarıyla size ulaşıyor, Ayşe Berktay ise Açık Radyo'daki Barış Bandı'yla... Müge Sökmen ve Ayşe Berktay, Irak savaşı suçlularını yargılayacak uluslararası mahkemenin oluşturulması için uzun süredir çalışıyorlar. Şimdiye tek yürüttükleri faaliyeti, bu hafta sizlerle paylaşacaklar. En heyecan verici olan da nihai mahkemenin îstanbııl'da toplanacak olması ve Russel Mahkemesi benzeri mahkemenin başkanlığı için Mandela'nın adının geçmesi... Kapak konumuz Banu Zeytinoğlu... Dedesinin Torunu, Babasının Kızı... Anadolu sanayiinin temel taşlarını atan Eskişehırli Zeytinoğlu ailesinin üçüncü kuşağı... Daha fazla ipucu vermeyelim. Ayça Atikoğlu'nun yazısında merak ettiğiniz her şey var. Şarköy'ün Son Rum'u Niça Teyze'nin yaşamöyküsünü Marmara Üniversitesi tletişim Fakültesi'nden Kayıhan Güven yazdı. Yaklaşık 10 yıldır Marmara Üniversitesi tletişim Fakültesi'nin öğrenci ajansı MİHA aslında bizim gizli kardeşimiz. Bizim onlarda, onların bizde çok emeği var. Kayıhan Güven de MlHA'yı kuran kişi. Kayıhan Güven keyifle okuyacağınız röportajıyla ilk kez aramızda. Geçen yıl size "Hayalet Kitap "tan söz edip, genç yazarı Doğu Yücel'i tanıtmıştık. Kitap bu yıl filme çekilince senaryo sürecini yazması için Doğu Yücel'i aradık. Doğu, yıllar önce saçma bir trafik kazasında yitirdiğimiz sanatçı Erkan YüceVin oğlu aynı zamanda. Genç kuşaklar onu belki tanımıyordur. Ama 1970'li yılların Ankara'sına, sonra da bir dönemin önemli filmlerine damgasını vuran büyük bir oyuncuydu Erkan Yücel... Büyük dergi, küçük dergi yazışmaları geçen hafta da sürdü. Bu boyuta alışanlardan ya da yeni halimizi sevenlerden de telefonlar gelmeye başlayınca moralimiz Kulüp 55'e hoş geldiniz... DÎE verilerine göre, 19902003 döneminde Türkiye'de 85 yaş üzerindeki nüfus beş kat arttı. Ülkü Giray BİR FIKRA Bir barda tartışıyorlardı: Erkekler mi yoksa kadınlar mı daha çabuk yaşlanır, diye. Kulak misafiri olan bir bey, yan masadan cevapladı "Elbette erkekler" dedi ve ekledi: Evlendiğimiz zaman karım 28, ben 30 yaşındaydım. Ben 57 oldum, ama o hâlâ 45 yaşında. (7^\ Çünkü çocuklar büyüyüp evlendi, ben tek başıma kaldım. Kızlarıma yalnızlıktan şikâyet ettiğimde, çocuk aklına uymayıp evlenseydin diyorlar!" Benim de, geçen yıl dul kalan bir arkadaşım var. îki yetişkin genç annesi. "Bir daha evlenmem" diyor. Annesi 80, babası 90 yaşın üstünde... Ona genetik faktörleri hatırlatıyorum ve diyorum ki: Önünde daha yaşanacak en az 30 yıl var. Bu yılları tek başına mı geçirmek istiyorsun? Son söz: Her yeni gün dünya yeniden kurulur, her güngeçmişin devamı değilyeni bir başlangıçtır. tranlı nine.. Depremden günler sonra enkaz altından çıkarıldı ve çok sıcak bir çay istedi. yaşta faal ve üretken olabileceğine inamyoruz. Bizden önce de ileri yaşta üretmiş kişiler vardı. Bugün yaşasaydı, Kraliçe Victoria bile üyemiz olurdu . Çünkü, Büyük Britanya Imparatorluğu'nu 82 yaşına kadar idare etmişti. Elbette, hâlâ faal olduklarım göstermek için, kıdemli üyelerimizin bir ^^^ imparatorluğa ihtiyaçları yok (t^J Gazete, dergi, kitap okuyanlar... Tavla, duzeldı. Kulüp 55'e gosterdiğiniz ilgi doğrusu muhteşemdi. Yeniliklerden biri ile gönlünüzü çeldiğimize sevindik. Boyut değişikliğinin en somut faydası dergi okurlarımızla birebir tanışmak oldu. Gelen mektuplara tek tek yanıt vermeye devam ediyoruz. Bu arada Uma Thurman yerine Daryl Hannah'ın fotoğrafını, çengel bulmacanın çözümünde de bir önceki yerine aynı haftanın çözümünü yayımladığımız için özür diüyoruz. Ilk çengelin çözümünü bu sayıda bulacaksınız. Umarız bu haftaki dergimizi kendinize daha yakın hissedersiniz... tPEK ÇALIŞLAR tmtiyaz Sahibi: Yedi Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ adına llhan Sel ' çuk Genel Yayın Yönetmeni: Ibrahim YıldızSorumlu Müdür: Mehmet Sucu>Y%şt yın Yönetmeni: tpek Çalışlar Görsel Yönetmen: Aynur Çolak Baskı: Basın Yatırım Sanayii ve Ticaret AŞ Esenboğa YoluAkşam Tesisleri tdare Merkezi: Tür* kocağı Cad. No: 3941 Cağaloğlu, 34334 tstanbul. Merkez Reklam " 1 Tel: (0212)51205 05 1 TÜM DOĞA VE KUŞ DOSTLARINA Havalar soğudu kuşları besleyin Murat Türkeş I epinizin yaşadığı ya da basından izlediği gibi, çok soğuk ve kar yağışlı şiddetli hava koşulları Türkiye'nin büyük bir bölümünde hafta basından beri yeniden etkili olmaya başladı. Yine basından izlemiş olabileceğiniz gibi, Devlet Meteoroloji Işleri Genel Müdürlüğü, soğuk hava, etkili kar yağışı ve poyraz fırtınasının oluşturacağı olumsuz şartlara karşı ilgililerin ve vatandaşların tedbirli olmalarını önerdi. Hepinizin bildiği gibi, kar örtüsü kentlerin içinde kısa sürede eriyip kalksa bile, kırsal çevrede, ovalarda ve platolarda, özellikle yüksek tepelik ve dağlık alanlardaki kalın ve yaygın kar Vatandaşlara soğuk havada tedbirli olmaları öneriliyor. Ya hayvanlar ne olacak? örtüsünün erimesi için bazen birkaç ayın geçmesi gerekebilir. Geçmişte de buna benzer şiddetli kış koşullan yaşanrnıştı. Bu yüzden, kuşları, o minik, çok güzel ve ekolojik denge açısından çok yararlı dosdarımızı lütfen besleyelim. Onları, sokakta, bahçede ya da balkonumuzda, yumuşatılmış bayat ekmek, buğday, mısır, her türlü dan, kanarya ve muhabbet kuşu yemleri ve bulgur ile besleyebiliriz. Bu kenderde yaşayanlarımız için çok kolayhkla uygulanabilir bir yardım biçimi. Bu arada, kırsal çevrede ya da ona yakın yerlerde yaşayanlarımız da, tavşan, sincap, tilki, çakal, kurt, vaşak, geyik, ördek, kaz, kuğu, vb. sevgimize ve yardımımıza muhtaç öteki hayvan dostlarımızı da çoğunlukla özel bir harcama gerektirmeden hazırlayabileceğimiz yemlerle besleyebilir. Belki son günlerde basından izlemiş olabilirsiniz, geçen yıllarda olduğu gibi, bu yıl da çok sayıda tilki, özellikle îç Anadolu'nun Konya, Kayseri ve Kırşehir yörelerinde, siyanürlü etle zehirlenerek katledilmektedir. însan oldukları şüpheli katiller, bu kadiamları hayvanların böyle çok soğuk ve karlı kış günlerindeki açlıklarından yararlanarak yaptıklarını unutmayalım. Benzer kadiamların, başka hayvan dostlarımıza da yapılmakta olduğunu unutmayalım. Lütfen bu günlerin onlar için çok zor ve ağır geçeceğini unutmayınız. Onların, özellikle bu günlerde hepimizin yakın ilgisine gereksinimleri var. Belki de, daha şimdiden yüzlercesi açlıktan ve soğuktan öldü ya da ölmek üzere. Bir bölümü de, onların açlıklarından ve düşkünlüklerinden yararlanılarak yapılan katliamlarla yok edilmek isteniyor.# DİJİTAL DÜNYA Levent Aksu Sayfalar ve adresleri anayileşmenin ülkemizde, bize özgü başka bir boyutta algılanmasından olsa gerek, dilimizde teknik terim uydurmanın en bildik yöntemi, bir fiili mastar haline getirip yanına "yapmak", "olmak" eklemektir. Örneğin otomobil tamircisine gittiniz, arabanın biryerinden yağ sızmış diyelim. Tamirci size "yağsızdırmış" demezde büyük bir ciddiyet içerisinde "yağ sızdırma yapmış" der. Buyurun size anında bir teknik terim. Doğal olarak bilgisayar kuşağı çocukları da kendi aralarında tuhaf bir dil uydurdular. Ingilizce bir kelimenin yanına "yapmak", "etmek" ekleyerek Türkçe terminolojiyi genişletiyorlar. Onlar hergünbirşeyleri "download" ediyorlar, "chat" yapıyorlar.bilgisayarı "shutdown" ediyorlar, disketlere "format" atıyorlar. Bugün, Türkçeye, nispeten hasarsızgirmişolan "sörf yapmak" deyimi ileilgileniyoruz. Internetin sayfalan ve bunlar arasındaki bağlardan bahsettik. Birsayfadan diğersayfayagiden bağlardan adayarak sayfalar arası dolaşmaya "sörf yapmak" deniliyor. Bu deyimi, Kaliforniya'da sayılan çokça olan ve mesai bitiminde sörf yapmaya koşan programcılar uydurmuşolmalılar. Internette sörf yapabilmeniz için bir sörf tahtasına değil "tarayıcı" ("browser") adı verilen bir programa ihtiyacınız var. Büyük ihtimal ile en yaygın kullanılan işletim sistemi Windows ve onunla birlikte gelen " Internet Gezgini" (" Internet Exp lorer") adlı tarayıcı programını kullanacaksmız. Ancak tek seçeneğiniz bu değil elbette. Windows dışında Mac veya Linux kullanıyor olabilirsiniz ve "Mozilla", "Netscape", " Opera" ve " Safari "adlı al ternatiflerınız mevcut. Bütün înternet sayfalannm bir ad resi vardır. Örneğin: http://www. cumhuriyet.com.tr Bu adresi, tarayıcınızın adres kutusuna yazmanız ve kutunun hemen sağındaki tuşa veya klavyede "Enter"a basmanız ile birlikte bu sayfanın içeriği tarayıcınızda görüntülenecektir. (Abone sistemi geçerli olduğu için yalnız tek sayfa göreceksiniz!) Bu işlem, internet bağlantı hızınıza göre değişen biraz zaman alacaktır. Adreslerin başında yer alan "http://" kısmı birçok tarayıcıda, yazmasanız da var sayılır ve adreslerin "www.cumhuriyet.com.tr" şeklinde yazılması çok rastlanan bir durumdur. Haftaya sörfe devam.• levent@leventaksu.com İYMEEL V Yüzlerce hayvan açlıktan ölme tehlikesi altında...