Catalog

MİNE KIRIKKANAT’TAN ‘BARUT- HER ŞEYİN BEDELİ VAR’ ‘Barut’ sadece deniz kokuyor! Ateş ve Kül ile tamamlamayı tasarladığı otobiyografi serisinin ilki tecrübesi. Kalem, yazarlık, gazetecilik hatta edebiyat eril birer olan Barut (Kırmızı Kedi Yayınevi), Mine G. Kırıkkanat’ın yaşamının ilk kelimeye dönüşürken Kırıkkanat saçını topluyor, kılıcını çekiyor 30 yılını konu alıyor. ve savaşmaya başlıyor. Yaşam, insanı var eden koşullar içinde verdiği savaşın tamamıdır Hayır, bunu erkeklerin dünyasına ayak uydurarak yapmıyor. ya... Barut’u okurken Kırıkkanat’ı var eden koşulları ve elbette Savaşını kadın olmakta ısrar ederek kazanıyor. öfkesinin de sebebini anlıyorsunuz. Sözünü ettiğimiz kavga becerisi de bu öykünün içinde şekilleniyor. Barut, onun yalnız ayakta kalma öyküsü değil. Türk basınının Elbette aşkları da... Tırnakları da erkeklerin dünyasında sağ kalmaya ataerkil dünyasının bir kadın için ne denli zorlu olduğunun da çalışırken bileyleniyor. çıkışlı 30 yılın ortasına, Çetin Altan’ın koca BARIŞ TERKOĞLU bir fil gibi gelip oturduğunu söylesem her- halde yanlış olmaz. nsan, yaşamı kendi gözleriyle görür. Pek İnsanlar eski sevdaları konusunda pek dürüst azı gördüklerini anlatmaya cesaret eder. olamazlar. Oysa Kırıkkanat, Altan’la fırtınalı Güzel, çoğunlukla ölçülerle tanımlanır. İ ilişkisini oldukça şeffaf bir şekilde anlatmış: Kaşın, gözün, saçın altın oranları vardır. Oy- “Başlangıçta gayet netti: Aşk yoktu. Ben sa biricik olan, ölçülerin dışına çıkarak yi- ayrılmak üzere olan çocuklu bir kadın, o ne de güzel olmayı becerenlerden çıkar. İşte çocukları büyüyünce ortak evi eşine bıra- Mine G. Kırıkkanat bunlardan biri. kıp yalnız yaşamayı tercih eden bir erkek- Melih Cevdet Anday, elindeki çatal ile öl- ti. Aramızda 24 yaş fark vardı. Ben çocuk- çeklendirdiği yüzüne bakıp “Sen insansın, luğumda hayran olduğum bir adamı keşfet- kocaman gözlerin var ve birbirinden epeyce mek istiyordum, o da konuştuğunu anlaya- ayrık” demiş, ilk başta anlaşılamamıştı. cak zekâda genç bir kadını fethetmek.” “İki gözü birbirine yakın olanlar may- Adı üstünde, Çetin Altan’dı. TİP’in munluktan insanlığa evrimini tamamlamış sağcıları çileden çıkaran hatibi, Meclis’te olanlardır, sen tamamlamışsın!” diye sözü- öldüresiye dövülen vekili, Akşam’ın nü tamamladığında bunun bir güzellik tanı- Milliyet’in dil ustası yazarı, onlarca mı olduğu ortaya çıkmıştı. edebiyat eserinin yaratıcısıydı. 26 Gerçekten çok kez tanık oldum. Bir ortama yaşındaki Kırıkkanat elbette ondan çok şey girdiğinde bütün gözler ona döner. Kimi hay- öğrenmişti. ranlık kimi kıskançlık kimi öfke ile bakar. Her Altan ilk dersini ise Çarşaf’taki masasın- şey mümkündür ancak Mine G. Kırıkkanat’a da vermişti: kayıtsız kalmak mümkün değildir. “Şöhret yolunda iki tür yolcu vardır: Beni hep şefkatle “Oğlum” diyerek seven, Suyun akışına gidenler ve tersine kulaç bana hep iyi yüzünü gösteren bu kadının tır- atanlar. Birinciler rahat yaşar, çabuk naklarını çıkardığı anları da çok kez gördüm. yükselir, çabuk unutulur. Kontralar ANNA DARE Kendini savunma konusunda pek mahir- ikincilerdir ve onlar acı çeker, çile çeker di. Öte yandan kendini savunurken karşısındakiler için ölümcül ama kalıcı olurlar.” çok çalıştığını da. oluyordu. Hep merak ettiğim bu korunma refleksinin ve beceri- Ne yazık, Çetin Altan, Kırıkkanat’ın gözünün önünde tersine Kırıkkanat, aşkının peşinde kâh Maçka’da bodrum katta fa- sinin sırrını elimdeki kitap sayesinde çözdüm. kulaç atmaktan vazgeçmiş, Özal’la birlikte suda sürüklenmişti. reli bir evde kâh İTÜ’de TİP için “İşçiler kardeş patron kal- Barut’ta okuyoruz, Mine G. Kırıkkanat düzene uymasını da leş” yazan pankart hazırlarken karşınıza çıkıyor: ERKEKLERİN DÜNYASINDA SAVAŞAN KADIN yediği tokat dahil kendisine yaşattıklarını da affetmiş. “Kültürüyle beni öylesine ihya etti ki onunla başlayarak hep Barut, Mine G. Kırıkkanat’ın otobiyografi serisinin ilki. Kır- Gelgelelim, sıkıyönetim döneminde, İstanbul Valisi ve yoksul ve kültürlü erkekleri sevdim.” mızı Kedi Yayınevi tarafından yayımlanan kitabın sonundan, Sıkıyönetim Komutanı’na Yaşar Kemal’i ihbar etmesini Ancak okurken “Gel biraz konuşalım” diyerek kenara çekip Barut’u, Ateş ve Kül ile tamamlamak istediğini öğreniyoruz. affedememiş: nasihat vermek istediğiniz Kozan, belli ki yaşamı ve ileri doğ- Yaşam, insanı var eden koşullar içinde verdiği savaşın tama- “Tam merdiven başında, artık vedalaşmak üzere eller ru koşmaya çalışan Kırıkkanat’ı taşıyamıyor. Geride bitmiş bir mıdır ya... Barut’u okurken usta yazarı var eden koşulları ve el- sıkılıyordu ki, Çetin Altan işaret parmağını kaldırıp salladı: evlilik ve erken sonlanmış bir yaşam kalıyor. bette öfkesinin de nedenini anlıyorsunuz. ‘Yaşar Kemal’e dikkat edin, vatan hainidir! Nobel’i alabilmek Barut, bu açıdan yalnız Mine G. Kırıkkanat’ın ayakta kalma ZENGİNLİĞİ DEĞİL DENEYİMİ SEÇMİŞ için Kürt milliyetçiliği yapıyor. Türkiye’nin başına iş açar. öyküsü değil. Türk basınının ataerkil dünyasının bir kadın için Yaşam Kırıkkanat’a zengin olma fırsatları vermiş. Ama o Devletin ne yapıp edip, Yaşar Kemal’in Nobel’i almasına engel ne denli zorlu olduğunun da tecrübesi. bazen ilkeleri bazen görüşleri nedeniyle elinin tersiyle itmiş. olması lazım...” Kalem, yazarlık, gazetecilik hatta edebiyat eril birer kelime- Çoğu zaman da yazarlığa devam edebilmek için ikinci bir işe Kırıkkanat’ın söylediğine göre Çetin Altan, Nobel’i kendisi- ye dönüşürken Kırıkkanat saçını topluyor, kılıcını çekiyor ve mecbur kalmış. Bazen bir şirkette çevirmenlik bazen bir okulda nin alması gerektiğini düşünüyordu. savaşmaya başlıyor. öğretmenlikle geçinmeye çalışmış. Hayır, yanlış anlamayın! Bunu erkeklerin dünyasına ayak ALTANLAR’IN BİLİNÇALTI ANALİZİ Yazarlıktan asla kopmak istemediği için ayağını Renault gibi uydurarak yapmıyor. Savaşını kadın olmakta ısrar ederek ka- Mine G. Kırıkkanat ile Çetin Altan kâh aşk mektuplarıyla holdinglere bağlayan pazarlama işlerinden ya da büyük reklam zanıyor. Elbette sözünü ettiğim kavga becerisi de bu öykünün kâh büyük kavgalarla üç yıl geçirdi. Birbirlerini ailelerine şirketlerinden ise kaçmış. Hukuk fakültesini bırakıp sosyolojiyi içinde şekilleniyor. Elbette aşkları da... tanıttılar. Toplumun önüne el ele çıktılar. Ayrı evleri de oldu seçmesi de elbette yazma sevdasıyla gerçekleşmiş. Barut, Kırıkkanat’ın yaşamının ilk 30 yılını konu alıyor.27 aynı evleri de. Bu sırada Altan, halen Kerime Hanım’la evliydi. Öte yandan, Tanrı’ya değil ama yazgıya inanan Kırıkkanat’a Mayıs’ı, Kırıkkanat’ın ailesi iki koldan karşıladı. İlginçtir, Mine Kırıkkanat zaman geçtikçe Kerime Hanım’ı deneyim meleği oldukça cömert davranmış. Türkiye’nin korsan Dayısı Fethi Bozkır, ihtilalci subaylar tarafından tasfiye edi- anlamış, ona empati beslemiş: “Çetin Altan, âşık olduğu yolla da olsa ilk televizyon spikerinin Mine G. Kırıkkanat oldu- len bir askerdi. Sonrasında AP’ye girerek CHP’nin karşısında kadınların özgüvenini yavaş yavaş kemiren bir kadın ğunu kitap sayesinde öğrendim. yer aldı. Kırıkkanat’lar ise hep CHP’liydi. düşmanıydı. Hamile kalan Kerime tarafından tuzağa Cahit Tanyol’un kitaplarına “edebi zencilik” yaptığını da. Mine G. Kırıkkanat’ın kardeş gibi büyüdüğü, bugün düşürüldüğü gerçeği ya da sanrısı, başına gelen hiçbir şeyden Dimitır Dimov’un devrimci gençliğin başucu romanı Tütün’ü AKP’nin önde gelen isimlerinden olan kuzeni Volkan Bozkır’la kendini sorumlu tutmayan bu adamın travması olmuş ve kadın de o çevirmişti. siyasi ayrılığının o günlere dayandığını okuyoruz. düşkünlüğünü bir düşmanlığa dönüştürmüştü.” Delidolu’dan Çarşaf’a ve elbette Ciddiyet’e ilk ciddi yazarlık Kırıkkanatlar ve Bozkırlar aynı masaya oturduklarında siya- Kerime Hanım, Çetin Altan’ın anlattığına göre Altan ailesi- işleri mizah dergilerinde şekillenmiş, dilindeki iğneli ve sarkas- set konuşmadan akraba kalmayı becermişler. nin hizmetlisi, kızkardeşi Gülderen Altan’ın söylediğine gö- tik etki elbette bu geçmişte birikmişti. 15 yaşında tanıştığı, üniversitede evlendiği ilk aşkı ve re ise Çetin Altan’ın babası Halit Bey’in sekreteriydi. Çetin Al- ÇETİN ALTAN’LA FIRTINALI İLİŞKİ oğlunun babası İTÜ’lü Kozan Asova. Kırıkkanat’ın bu aşkı tan kendisinden bir yaş küçük Kerime Hanım’ı hamile bırak- sonsuza taşımayı çok istediğini hissediyorsunuz. Oldurmaya Barut, Kırıkkanat’ın yaşamının ilk 30 yılını konu alıyor. İnişli mış, sonra “mecburi” bulduğu evliliği yapmıştı. Çetin Altan’ın >> 10 31 Temmuz 2025