Catalog

ZEYNEP ALİYE’DEN ‘KAVŞAKTA’ ‘Roman kişilerimle çok karşılaştım!’ Kavşakta (Cumhuriyet Kitapları), eşi, sevgilisi, anne ve babası, son olarak arkadaşı tarafından ihanete uğradığını, bir başına kaldığını düşünen, mücadele etme refleksi gelişmemiş, ergenlik kozasından hâlâ çıkamamış, simbiyotik ilişkilerle hayatta kalma dışında bir yöntem bilmeyen Mâhinur isimli genç kadının, gelip dayandığı yol ayrımında yaşadıklarını anlatıyor. Kavşakta, Zeynep Aliye’nin ilk romanı. Ama ilk kitap özelliklerini çoktan aşmış, romanın temasını ve kişilerini derinliğine ele alışıyla, toplumsal ve psikolojik çözümlemeleriyle o yazarlığına yeni yapı taşları döşemiş bir usta. Okuyunca yazarlığını ve Kavşakta’yı merak edeceğinizi düşünüyorum. hayal dünyasına sokuluyor. ‘HAYALLERİMİN HİKMET ALTINKAYNAK Savaşmak, karşı çıkmak yeri- HARMANI!’ ne sinip beklemeyi bu arada n Romanın kişilerini konu- ‘BENİM İÇİN YAPITIN YAZIMI hayal kurmayı yeğliyor. şalım. Bunlar yaşayan kişiler YAYIMLANMADIKÇA SÜRER!’ mi yoksa kurmaca kişiler mi? n Kavşakta ilk romanınız. Yazma YÜREK ACITAN Yaratım sürecinde olayları sürecinizden söz eder misiniz? ÇOCUKSU ve kişileri değiştiren gelişme- İlk romanım, bir türlü yayımlama giri- KARAKTERLER ler oldu mu? şiminde bulunamadığım, Ölmezsek Gö- Cinsel tatminsizlik için- Roman kahramanlarının rüşürüz. Ayrıca çok ilgi çekeceğine inan- de ama arzularını belli edecek nereye kadar kurmaca, nereye dığım bir otobiyografik roman çalışmam olursa kocasının gözündeki kadar gerçek olduklarını kim var. Önümüzdeki dönem onlar da gerçek itibarını yitireceği kaygısıyla bilebilir ki? Gözlemlerimin, dünyada soluk almaya başlayacaklar. kocasıyla yatak ilişkisini nere- izlenimlerimin, hayallerimin Kavşakta, ne zaman yazılmaya baş- deyse sıfırlamış. Kocasıyla ya- harman yerinden çıkarırım landı, emin değilim. Fakat bu süreçte şayamadığı tatmine, Şahin’le karakterlerimi. öyküler, denemeler, inceleme yazıları, hayal ederek ulaşıyor. Firdevs Hanım gibi benmer- söyleşiler yazıp yayımladım. İlhan, eşcinsel olduğunu kezci, hırslı, baskın kimlikli Benim için bir yapıtın, roman, öykü gizlemek zorunda kalmış, ve doğal olarak mutlu olmayı hatta şiirin, yayımlanmadığı sürece ya- dahası tam tersi, maço sayıla- bilemeyen, aynı biçimde yakı- zımı devam eder. Rahat bırakmaz; çekip bilecek bir kimlik sergileyerek nındakilerin de mutlu olması- durur elimden, kolumdan; zihnime atar kendi olmadığı bir kişilikle na fırsat vermeyen anne ve kancalarını: “Gel, hâlâ ne bekliyorsun?” yaşamını idame ettiren bir tip. eşlerle çok karşılaştım. Ancak bu süreçte yaptığım müdahale- Şahin’in karısı Gülderen ve Gülderen, Mâhinur hatta Şahin ler kurgusal boyutta değildir, köklü bir İlhan nahif, çocuksu, dürüst, gibi, çoluk çocuk sahibi olsa da değişiklik içermez. net iki karakter. Her ikisi de ergenlikten kurtulamamış, hâlâ Yazının dili, anlatımı üzerindedir; içlerindeki çocuğu korumak- annesinin prensi ya da prense- karakterlerin, mekânların okura aktarıl- ta azimli. Okuru edilgenlikle- si muamelesini görmek isteyen masında eksik kalmış ayrıntılardadır. riyle kızdırırken bir yandan da çocuksu ruhlu, evlenip çocuk Örneğin bir renk, ses, hissediş, koku, yüreğini acıtıyorlar. sahibi olsa da kendini kurduğu tat, duruş, bakış ya da de- çekirdek aileye ait vinimdeki bir nüans önem ‘ROMANIMI GERÇEK hissetmeyen nice kazanır bu aşamada. ARKADAŞLIĞA genç kadın, erkek n İsmini koyarken ne ADIYORUM!’ tanıdım. düşündünüz? n “Romanımı o büyü- Ya da evliliği bir Romanım, eşi, sevgilisi, lü duygudaşlığa, arkadaşlı- pranga haline ge- ğa, hayatıma anlam, sevinç, anne ve babası, son olarak tiren genç çiftler arkadaşı tarafından ihanete umut katan tüm arkadaşları- azımsanmayacak ma adıyorum” demişsiniz. uğradığını, bir başına kaldı- dan beklemiş, hüzünden, kederden zevk kadar çok… Tekdüzeleşmiş ğını düşünen, üstelik müca- Arkadaşlığın kendisi büyülü bir ilişki. evlilikler yüzünden birbi- alan, kendine acıyan ama yakınmak Hiçbir zorlama, zorunluluk taşımayan, dele etme refleksi gelişme- dışında hiçbir şey yapmayan, yapmayı rinden soğuyan karıkoca- feodal kalıntılardan arınmış, son derece miş zira ergenlik kozasın- lar, toplumun istediği evli- bilmeyen bir genç kadın. demokratik, tamamen gönüllülük esası- dan hâlâ çıkamamış, sim- Belki de acınır konumda olmak, onu lik anlayışı yüzünden gizli na dayalı çok özel bir ilişki biçimi. biyotik ilişkilerle hayatta çocukluğa daha yakın tuttuğu için hoşu- ilişkiler yaşamak zorunda Arkadaşlık kişiyi oluşturur, zırhını kalma dışında bir yöntem na gidiyor. Neredeyse mazoşist biri. kalan kadınlar, erkekler... parçalamasını sağlar. Bencillikten bilmeyen Mâhinur isimli Kendi başına ayakları üstünde arınmış, biz olmayı önemseyen bir ‘MÂHİNUR, BASKICI genç kadının, gelip dayan- durmak gibi bir hedefi olmamış hiç. BİR ANNENİN ESERİ!’ yakınlaşmadır. dığı yol ayrımında yaşadık- Çevresinde yalnızca biat edecek insan Eşimizin, çocuğumuzun hatta anne n Romanın başkahramanı Mâhinur, isteyen Firdevs Hanım’ın şişkin egosu, larını anlatıyor. annesinin hitabıyla “Mâhi”, mahve- babamızın, kardeşimizin yanında oldu- Yaşamın ona sunduğu seçenekler- bu fırsatı vermemiş kızına. ğundan daha doğal davranma şansı den anlamına geliyor. Ancak adeta elleriyle yarattığı den hangisini kendisi için uygun bula- yakalarız arkadaşımızın yanında. Başarısız olmuş, istediği hiçbir şeyi cak Mâhinur? Mâhinur’un son derece güvensiz, aynı Mâhinur ve İlhan ilişkisinde oldu- elde edememiş, terk edilmiş, yalnız bı- zamanda özgüveni zayıf, yaşadığı Her zaman yaptığı gibi en kolay ğu gibi. Kırgınlık, küslük uzun sürmez. yolu, kaçmayı seçerek hemen önünde rakılmış bir kadın... topluma yabancı, toplumsal gerçekler- Omzuna başımızı koyabileceğimiz kişi- Mâhinur ve annesi Firdevs Hanım, bu top- den habersiz biri olmasından da hoşnut duran devasa kara deliğin sonsuzluğuna dir gerçek arkadaşımız. n mı salacak kendini, yoksa bir olanaksı- lumda maalesef sık rastladığımız tiplerden. değil. Suçluyor kızını bu yüzden. Mâhinur, güçlü, baskın kişilikli bir Mâhinur da aynı biçimde her şe- zı gerçekleştirerek, o güne dek yabancı- sı olduğu bir mücadele anlayışıyla kül- annenin kontrolü altında ezilmiş, zor- yin suçlusu olarak görüyor kendini. Bu Kavşakta / Zeynep Aliye / Cumhuriyet luklar karşısında çözümü başkaların- duygu durumundan kurtulmak için de lerinden yeniden mi var olacak? Kitapları / 480 s. / 2021. 6 22 Temmuz 2021