Catalog

KItap Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKALl ÇİĞDEM GÜNDEŞ lMAVİSEL YENER lMUSTAFA DELİOĞLU Sihirli Kilim Çocuk edebiyatının usta bir yazarı ile usta çizeri; Ayla Çınaroğlu ile Mustafa Delioğlu, tezgâhlarında “Sihirli Kilim”i dokumuş. Kitap Gölgesi Ayla Çınaroğlu MAVİSEL YENER www.maviselyener.com M ustafa Delioğlu ile Ayla Çınaroğlu’ndan Anadolu’nun renklerine yolculuk kitabı bu haftaki Kitap Gölgesi’nin konuğu. Kilimler aslında birer yazılı metindir, insanoğlunun iz bırakma çabasıdır. Dokuyan kişi okur yazar olmasa bile nice öyküler nakışlar kilimine. İlmeklerden harfler, motiflerden sözcükler oluşur. Türklerin Orta Asya’dan göç etmesiyle kilim kültürü yayılmış. İnsanların, konutların döşenmesinde örtü ve yaygı gereksinimlerini karşılamak amacıyla yün ipliklerini birbirini arasından bir alt bir üst geçirerek ilk önce kilim yaptığı, sonradan da bu ipliklerin arasına kısa yün ipliklerini düğümleyerek halıyı bulduğu söyleniyor. MASAL KİLİMİ Yaygı olmanın ötesinde anlamı vardır kilimlerin. Kilimi dokuyanın yüreğini yansıtan nakışların dilini okumak için gönül gözüyle bakmak gerekir. Her birinde, ustalıkla kaynaştırılmıştır kırların, bayırların ve insanların hikâyeleri. Ayla Çınaroğlu, işte böyle bir kilim seriyor masal kitabının ilk sayfasına. Büyükannenin yere serdiği eski kilim üzerinde oynayan çocukların yaşadığı büyülü serüvende güleç yüzlü güneşten tutun da rengârenk çiçeklere, aç kurda, sivri boynuzlu koça, şakacı yıldızlara kadar neler var neler. O artık bir masal kilimi. Kilimi dokuyan kişi, güneşi açtırmış, çiçekleri renklendirmiş, sevgisini, derdini, korkularını, güzellikleri, özlemini nakışlamış üstüne. “Eli belinde” kızlar bile var bu kitaptaki serüvende. Üstelik bir türkü tutturmuş söylüyorlar. Onların allı pullu kuşları masala davet etmesi de rastlantı değil elbet. Kilimlerdeki kuş ve kartal motiflerinin çok farklı anlamları var. Kimisi güç ve dayanıklılığı simgeliyor, kimisi de iyilik habercisi… Bu masalda karşımıza çıkan kurt pençesi, masalın gücünün simgesi olarak yerini bulmuş. YEDİ DAĞIN ÇİÇEĞİ Anadolu’nun pek çok yöresindeki dokumalarda kullanılan motifleri Mustafa Delioğlu’nun, yedi dağın çiçeğinden derlenmiş renkleri ve çizimleriyle tanıyacak çocuklar. Delioğlu, kartal, muska, küpe, göz, bereket, bukağı, pıtrak, çengel, kuş, yılan, elibelinde, yılan, koçboynuzu gibi pek çok Anadolu motifini sayfalara fırçasıyla nakışlamış. Kilim sanatının hazinelerine, özgün çizimleriyle farklı bir yorum Mustafa Delioğlu getirmiş. Hayvanlardan ilham alınarak yapılan kilim süslemelerinde kullanılan stilize hayvan motiflerini her sayfada farklı bir kompozisyonla okura sunmuş. Kitapta, bitkisel ve hayvansal motiflerin yanı sıra geometrik motifler de kullanmış Delioğlu. Ayrıca tarak ve ibrik gibi sembolik motifler de sayfalarda yerini almış. Kitapta kullanılan kâğıt kalitesi, motiflerin çizildiği yüzey olarak yerinde bir seçim. Delioğlu’nun çizimleri, izlek bakımından da anlatıyı doruğa çıkarıyor, yapısal ve biçimsel bütünlüğü sağlıyor. Sihirli Kilim’i okuyan çocuklar, hem eğlenceli bir okuma deneyimi yaşayacak hem de çevrelerine karşı olan farkındalıkları artacak. Bir kilim ya da halı gördüklerinde motifleri inceleyecek, belki de onları fotoğraflama ya da resimlerini yapma isteği duyacaklar. Doğadaki kuşları gözlemeyecek, stilize edilmiş hayvan motifleriyle arasındaki benzerlikleri, farklılıkları merak edecek. Okul öncesi ve ilkokulun ilk sınıflarındaki öğrencilere bu kitap aracılığı ile yaratıcı çalışmalar yaptırılabilir. İster bir kilim, halı ya da oya gibi üründe ister yazınsal yapıtta Anadolu’nun rengini, sesini, kokusunu yansıtmanın kültürel değerlerimizi yaşatmak açısından önemli olduğunu düşünüyorum. Gerek metni gerek resimleriyle yılın resimli kitabı olmaya aday bir yapıt. n Sihirli Kilim / Ayla Çınaroğlu / Resimleyen: Mustafa Delioğlu / Doğan Egmont / 2016 / 32 s. / 6+ Mavisel Yener Ata Cad., Defne Sok., No: 1 D: 1, Balçovaİzmir KONUK HARFLER Ahmet Önel D eniz ve deniz insanları ile ilgili yazdığı roman ve öykülerinden tanıdığımız Vecdi Çıracıoğlu, bu kez çocuklar için masallar kaleme almış. Yazarlarımızın, kendi yazınsal serüvenlerinin yanı sıra çocuk edebiyatına da katkı vermesi her dönemde savunulmuş bir görüş. Çıracıoğlu, bu görevin farkındalığıyla çocuklar için bir dizi masal kitabı hazırlamaya karar vermiş. Dizinin ilk kitabı “Mutlu Balık”, yedi yaş ve üstü çocuklar için keyifle okunacak bir tutam masalı barındırıyor içerisinde. Özellikle hayvanlar arasında geçen masallarda çalışmanın erdemi, dostluğun biricikliği, doğa sevgisi ve paylaşım temaları, hoş anlatılar eşliğinde okurlara aktarılıyor. Bütün bu anlatılar demetinin temel beklentisi ise öncelikle masal kurarak düş gücünün ne ölçüde tetikleyici olduğunu örneklemek. Bunun ötesinde daldan dala konan sevimli kuşlar, prense dönüşen devler, mutluluğu arayan balıklar aracılığıyla küçük okurları sevgi kavramıyla tanıştırmak amaçlanıyor. Doğa sevgisi ve doğanın ayrılmaz parçası sevimli hayvanlar ise elbette bu beklentinin hemen arkasından gülümsüyor küçük okurlara. Çıracıoğlu’nun yeni masallarını da merak ettiren “Mutlu Balık”, çocuk yazınımız için keyifli bir kazanım sonuç olarak. n Mutlu Balık / Vecdi Çıracıoğlu / Resimleyen: Nurten Deliorman / Yitik Ülke Yayınları / 48 s. / 2016 Vecdi Çıracıoğlu 16 22 Aralık 2016 KItap