Catalog

KItap Kitap Gölgesi MAVİSEL YENER www.maviselyener.com Renkler... Sesler... Harfler... AYTÜL AKAL l ÇİĞDEM GÜNDEŞ l MAVİSEL YENER l MUSTAFA DELİOĞLU Vladimir Tumanov’dan çocuklara adanmış yapıtlar Günışığı Kitaplığı tarafından yayımlanan “Kraliçeyi Kurtarmak” 100. baskısını, “Haritada Kaybolmak” ise 90. baskısını yaptı. Vladimir Tumanov K raliçeyi Kurtarmak, Vladimir Tumanov’un matematikten korkan, problem çözmeyi sevmeyen çocuklar için yazdığı fantastik bir serüven. Aleks ne kadar uğraşırsa uğraşsın, matematik ona çok zor geliyor. Ama bir gün yolda bulduğu bir kalem hayatını değiştiriveriyor. Kalem, problemleri kendi kendine şıp diye çözüvermeye başlayınca Aleks ilk kez matematikte yüksek notlar almaya başlıyor. Ama… Evet, bir “ama” var… Problem çözen sihirli kalem birden kayboluyor. Derken Aleks, kitaplığında daha önce hiç görmediği bir kitap buluyor: Kraliçeyi Kurtarmak. İdilya denen krallığın zekâsı ve dürüstlüğüyle tanınan kraliçesi Jayden’in öyküsünü okumaya başlıyor. Bu heyecanlı serüveni okurken matematiğin büyülü dünyasına giriverdiğimizi fark etmiyoruz bile. Yazar, Haritada Kaybolmak adlı yapıtında coğrafyanın eğlenceli kapılarını açıyor. Aileleriyle birlikte uzun süredir yaşadıkları sessiz ve sıkıcı kasabadan büyük kente taşınan Alt Kardeşler Chris ve Francis’in yaşamı, sinemadan dönerken yağmura yakalandıkları bir akşam karabasana dönüşüyor. Yağmurdan kaçmak için sığındıkları, tuhaf nesnelerle dolu dükkânda, izinsiz atıştırdıkları leziz şekerler çocukları hızla yaşlandırmaya başlamasın mı... Tek kurtuluş yolları, eski bir dünya haritasında beliriveren bilmeceleri çözmek! Başlangıçta, kolay görünse de, peşlerine hırslı muhabir Wrangler takılınca, hem ondan kaçmak hem de yaşlanmanın ağırlaşan koşullarıyla baş etmek, haritanın gizini çözmelerini neredeyse olanaksızlaştırıyor… Küçük okurlar kadar eğitimcilerin ve anne babaların da büyük ilgi gösterdiği fantastik romanlarıyla çocuklara matematiği ve coğrafyayı sevdiren Vladimir Tumanov’la kitaplarının 100. ve 90. baskıya ulaşmasının adına, Türkiye’den Kanada’ya edebiyat evrenindeki yolculuğunu sevgili Halil Türkden konuştu. Türkiye’de Günışığı Kitaplığı tarafından yayımlanan kitaplarınızdan Kraliçeyi Kurtarmak 100. baskısını, Haritada Kaybolmak ise 90. baskısını yapıyor. Bu, hem dünya yayıncılığı hem de Türkiye için müthiş bir başarı. Her iki kitabın da çocuklar tarafından bu kadar severek okunmasını neye bağlıyorsunuz? Her iki kitabımda da ön planda olan macera kurgusunun çocukların hayal gücünü tetiklediği kanısındayım ve tabii ki çocukların rekabetten hoşlandıklarını düşünüyorum. Ayrıca bilmeceler, onların elektronik oyunlarda buldukları kahramanların güçlükleri bir bir üstesinden gelmesi gibi rekabet duygusunu yeniden hissetmelerini sağlıyor. Bu kitaplar, zor zamanlarda sınanan arkadaşlık gibi insani bağları konu ediyor, ki çoğu öykünün hammaddesinde de bu var. Son olarak kitaplardaki eğitim bileşeni de matematik ve coğrafya kitaplarımı sınıflarında kullanan öğretmenlere çekici gelmiş olmalı. Bu bileşen Kanada ve ABD’de de çok etkili oldu. Sınıftaki tüm öğrencilerin ve öğretmenlerinin yazdıkları birçok mektup aldım bu konuda şimdiye kadar. Her iki kitap da zekice kurguladığınız bilmecelerle ilerliyor. Okuru yakaladı mı bir daha bırakmayan bu bilmeceler için nasıl bir yöntem izlediniz? Nasıl çalıştınız? Okur bulmacayı baştan başlayarak çözmeye çalışır, bense onları sondan “ÇOCUKLARI ÖYKÜLERİ BEĞENMEYE ZORLAMAMALIYIZ” başa giderek kurguladım. Önce problemi belirledim; örneğin, matematikte üstlü sayılar veya Afrika’da Lucy fosillerinin bulunması… Kafamda önden belirlemiş olduğum çözüme uygun bulmacaları oluşturdum. Sonrasında bulmacaları uyaklı birer tekerlemeye dönüştürdüm, ki kitaplarımın Türkçe baskılarında Mine Kazmaoğlu bunu ustalıkla başardı. Üstüne üstlük, Kraliçeyi Kurtarmak kitabımda bulmacaların cevaplarının ilk harflerinin kahramanın adını oluşturması gibi bir zorluk da ekledim. İşin alengirli kısmı, İngilizcesi Aleks Isaac Fog olan ismin ailemle ilişkili olması. Aleks oğlum; Tumanov Rusça’da sis anlamına geliyor ki bunun İngilizcesi de “fog” ve Isaac da benim İkinci Dünya Savaşı’nda bir çarpışmada ölen amcamın ismi (onu da onurlandırmak istedim). Bütün bunları yerli yerine oturtmak ve matematik bağlamında çalışmak bir sürü planlama ve revizyon gerektirdi ama sonuç böylesine iyi olduğu için memnunum. Bir söyleşinizde, Kraliçeyi Kurtarmak kitabınızı, kendi oğlunuz Aleks’in matematik dersinde yaşadığı zorlukları aşması için yazdığınızı söylemiştiniz. Kızınızda o kitaptaki problem çözücülerden biri. Peşinden Haritada Kaybolmak nasıl geldi? Neden coğrafya? Çoğu çocuk neden sevmiyor sizce coğrafya dersini? Çocukları, film ya da kitaplardaki öyküleri beğenmeleri için zorlamanız gerekmez. Yani temelde benim yaptığım matematiği ve coğrafyayı “sosyalleştirerek” daha insani hale getirmek. Haritada Kaybolmak’ta yaptığım dünya etrafındaki bir turu heyecanlı bir oyuna dönüştürmek de yine ders kitaplarındaki coğrafya bilgisinin kuruluğunu giderme girişimimdi. Küreselleşmiş dünyamızda, bu küçük gezegenimiz üzerinde neyin nerede olduğunu çocuklarımıza öğretmenin yaşamsal bir önemi olduğunu düşünüyorum. Hepimiz birbirimizle bağlantılıyız ve yerküreyi iki yönde çeviren bir kitap, çocuklara Dünya’yı öğrenmenin bir macera olduğunu fark etme olanağı sağlamıştır diye umuyorum. Yaklaşımım, çocukların alışık olduğu yakın çevrelerinin ötesindeki yeniliklere gözlerini açarak farklı insanlık halleri ve deneyimlerine toleranslarını geliştirmek amacını taşıyordu. Siz neler okuyorsunuz? Okurlarınızın sizi yakından tanıması adına kendinizi nasıl bir yazar ve insan olarak tanımlarsınız? Alman dili ve edebiyatı alanında çalıştığımdan yaptığım okumaların çoğu Almanca. Modern Alman romanları okuyorum ama bilimsel, özellikle de bilişsel bilim, tarih ve astronomi kitapları okumayı da seviyorum. Ayrıca spor yaparken sürekli dinlediğim sesli kitapları da seviyorum. En favori çocuk yazarım Astrid Lindgren. Ünlü kitabı Uzunçoraplı Pippi’yi üniversitede uluslararası çocuk edebiyatı dersimde işliyorum. Siz de göçmensiniz. Bugün tüm dünya için (özellikle Türkiye için) çok önemli bir konu göçmenlik. Ne düşünüyorsunuz bugünkü göç meselesiyle ilgili? Batı’ya kaçmaya çalışan göçmenlerin başlarına gelenleri, Türkiye ve Ürdün’deki göçmen kamplarındaki insanları izledikçe bu talihsiz insanlar için çok üzülüyorum. Benim ailem şanslıydı çünkü biz 1974’te Rusya’dan ayrıldık ve Kanada’ya yerleştik. Kanada toplumuyla mükemmel biçimde entegre olduk. Kanada’nın yerel halkla hiçbir ayrım yapmaksızın (burada herkes Kanadalıdır) göçmenleri entegre etme biçimi, göçmenlere karşı mücadele eden Avrupalılar’a bir çözüm örneği oluşturur umarım. Göçmenler kadar, her topluma yeni bir perspektif ve yeni fikirler sağlayacak başka hiçbir şey yok. Göçmenler, bir dilin içinde sürekli buluş yapan gençler gibidirler. Kendi içine kapalı toplumlar durağanlaşırlar. Göçmenlik harika bir şeydir ama tabii şu anki Avrupa’ya göç koşulları çok trajik. n Kraliçeyi Kurtarmak / Vladimir Tumanov / Çeviren: Mine Kazmaoğlu / Günışığı Kitaplığı / 2015 / 160 s. / 9+ Haritada Kaybolmak / Vladimir Tumanov / Çeviren: Mine Kazmaoğlu / Günışığı Kitaplığı / 2015 / 200 s. / 9+ “GÖÇMENLER, DİLDE SÜREKLİ BULUŞ YAPAN GENÇLER GİBİ” 16 28 Ocak 2016 KItap