Catalog

RENKLER n SESLER n HARFLER AYTÜL AKAL n NİLAY YILMAZ n ÇİĞDEM GÜNDEŞ n MAVİSEL YENER MUSTAFA DELİOĞLU n Kitap Gölgesi 2014’ün Nobelli yazarından bir çocuk kitabı: Babam ve Ben 2014 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi, 1945 doğumlu Fransız yazar Patrick Modiano “Çağdaş kısa öykünün ustası” olarak anılıyor. Nobel seçici kurulu, yazarı ‘’hatıra sanatını, akıl almaz insan hikâyelerini dile getirmekte ve işgal altında hayatı ortaya çıkarmakta kullanışından dolayı” ödüllendirdiklerini söyledi. Babam ve Ben, yazarın anlatım ve kurgulama gücünün iyi bir örneği. r Mavisel YENER cık ilişkisi kimi zaman komik, kimi zaman trajik kimi zaman da merak dolu. Bu ilişkinin hiç de sıradan olmaması ama bir o kadar da sıradan görünmesi elbette yazarın başarısı. Catherine, yaşamın en ince ayrıntılarına dalarken yaşamlarına giren kişileri tanımlayıp yorumluyor. Onun özgüveni, okurun kahramana olan hayranlığını çoğaltıyor, özdeşim kurmasını sağlıyor. Babası, kızının karşısında asla bir otorite gibi davranmıyor çünkü iyi biliyor ki; insanın içindeki aslan bütün otoritelere karşı kükrer! Catherine çok da iyi bir öğrenci sayılmaz fakat babası ona annesi gibi dansçı olabilmesi için kapılar açacaktır. İlk bale dersinde öğretmeninin söylediği “gerçek bir dansçı gözlük takmaz” cümlesi üzerine çok düşünür Catherine. Gözlüğü olmadan dans etmek için çaba göstermesi gerekecektir. Catherine de babası da gözlük takarlar. Catherine gözlüğünü taktığında algıladığı gerçek dünya ile çıkardığında gördüğü tatlı, bulanık ve pürüzsüz dünya, onu uçsuz bucaksız hayallerin peşine düşürür. Bu hayal dünyasını babasıyla paylaşması öykünün duyguheyecan merkezini sürekli canlı tutar. Roman boyunca bir eğretileme olarak kullanılmış olan “gözlük” nesnesi aslında gerçekler ve düşler arasındaki o görünmez duvarı simgeler. Herkesin yaşamındaki o duvara gönderme yapar. Sonsuzluk içinde akmaya devam edip düş kaynağındaki o ülkedeki deneyimleri yaşarken gözlüğü takıp birdenbire “gerçek” dediğimiz bu dünyaya geçiş yaparız. Günlük kaygılar, küçümseyen, alay eden, P atrick Modiano doğduğunda ailesinin yaşadığı Paris işgal altında. Modiano’nun annesi Flaman, babası ise kökleri İtalya’ya uzanan bir Yahudi. Çocukluğunun hüzünlü bir atmosferde geçmesi, annesi ve babasından ayrı yaşamak zorunda kalması, çocuklar için yazdığı “Babam ve Ben”in arka planında duruyor aslında. Tudem Yayınları’nın Türkçeye kazandırdığı ‘Babam ve Ben’, Modiano ve dünyasını bizimle tanıştırıyor. 2014 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Modiano’nun özgün adı Catherine Certitude olan bu güçlü hikâyesinde, çocukluğun renkli düşleri, hınzırlık ve sanat boy gösteriyor. Dünyaca ünlü illüstratör Sempe, renkli resimleriyle kitabı güzelliyor, sayfalara heyecan katıyor. Sempe, çocukların severek okuduğu Pıtırcık serisinin de çizeri. Romanın anlatıcısı Catherine, New York’ta bir dans okulunun sahibi. Catherine’in çocukluğunu anımsaması ile birlikte kendimizi Paris’te buluveriyoruz. Catherine ile babasının öyküsü orada başlıyor. Catherine’in, Amerika’da yaşayan, arada sırada kızına imlası bozuk mektuplar gönderen bir annesi var. Catherine, annesiyle ilgili çok soru sormamayı yeğliyor, babasının anlattığı kadarıyla yetiniyor. Catherine’in babasının iş ortağı olan, tuhaf görünümlü “Kanca” da kitabın önemli karakterlerinden. Catherine’in babası ile birlikte kurduğu dünya, Paris şehri gibi tükenmez gizler kaynağı. Babakızın sıca şüpheci bakışlar devreye girer. Catherine ve babası roman boyunca gözlüklerini takıp çıkararak sürekli değişime de dikkat çekerler. Yaşamlarında hareket vardır, eğer aynı kalırlarsa yaratılacak şey ıstıraptır. Korkmadan gözlüklerini çıkarır, durağanlığı önlerler. “‘Neyin hayalini kuruyorsun Catherine?’ diye sorardı babam. ‘Gözlüklerini takmalısın.’ Sözünü dinlerdim, böylece her şey alışılmış ciddiyetine yeniden kavuşurdu. Gözlüklerimle dünyayı olduğu gibi görürdüm. Hayal kurmak güçleşirdi.” Eğer Babam ve Ben’i bir şehre dönüştürseydik, sokak isimleri şunlar olurdu: Cesaret, Güven, Dans, Duygular, Düş Dünyası, Kendini Arayış, Sevgi. Bu sokaklarda büyüyen Catherine için yaşam nice farklı renge bürünecek, nice deneyim onu büyütecektir. Catherine’in öyküsü, nice kıvılcımı, ipucunu barındırıyor; biz okumanın keyfini sürerken o gizemlerini açıyor. Kitabın tadını çıkarırken belki babanızla karşılaşacaksınız belki de geleceğinizle… Şimdi bu kitabı okuyalım, edebiyatın nehirlerinde ilerlerken, bize fısıldadığı olağanüstü iletiyi nefesimize katalım. n www.maviselyener.com *Babam Ve Ben / Patrick Modiano / Resimleyen: JeanJacques Sempe / Çeviren: Sibil Çekmen / TUDEM Yayınları / 2014 / 96 s./ 10+ S A Y F A 2 8 n 2 3 E K İ M 2 0 1 4 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1288