Catalog

O K U R L A R A Gabriel Garcıa Marquez son yüzyüın en büyük yazarlanndan biri. Marquez'in 'Yüzyıllık Yalmzhk'la başlayan Türkiye serüveni iki hafta önce yayımlanan antlan 'Anlatmak îçin Yaşamak'la sürüyor. Gioconda Belli Marquez'i ve kitabını değerlendirirken kendisine küaptan bölümler eşlik ediyor. Gazetemiz Adana Temsilcisi Çetin Yiğenoğlu iyibir gazeteci olmanın yanı sıra günümüzün de iyi öykücülerinden biri. Bu kez bir öykü kitabı ile değil de yeni bir romanla; 'Haydar'ı Öldürmek'le çıktı karşımıza. Gültekin Emre, Yiğenoğlu'nun bu yeni romanını değerlendirdi. Yiğenoğlu ile yaptığımız bir söyieşiyi ise önümüzdeki haftalarda yayımlayacağız. "Düş Kırgınları" çok hüzünlü bir aşk öyküsü çevresinde gelişen olayları anlatıyor. Mehmet Eroğlu'nun romanlarından tanıdığımız yan temalar burada da var ama Eroğlu'nun kalemi hiç olmadığı kadar alaycı ve trajikomik. Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı Düş Kırgınları özelliklc birine zamanla alışmaya başlıyor. Genç kızın karşılığında hiçbir şey beklemeyen scvgisini anlayamayacak kadar bugünden kopuk, geçmişte yaşıyor. Dünya ile arasındaki sisin iyice yoğunlaşmasına neden olan bir başka etken de alkol bağımlılığı. Mehmet Eroğlu 1998 ile 2003 ydlarındaki öyküleri ustaca birleştirmiş. Romanın yapısındaki geri dönüşler, insan zihninin işleyişini taklit ediyor. Bir havlama sesinin anılan çağrıştırması gibi, her seferinde bugün yaşadıkları onu geçmişe götürüyor. Bugün içinde yaşar gibi görünse de aslında zihni başka bir yıla, başka bir kadına takılı kalmış. Çevresinde yeniden genç ve güzel bir kadının olması bir anlamda duygularının canlanmasına neden oluyor ama bunlar ne yeni duygular nc de yanındaki kadına karşı hisscdilenler, sadece anılan tazeleyen dııygular. TRAJİKOMEDİ Bu romandaki hoşluklardan biri, alkol bağımlılığı, sakatlık, ölünı gibi ağır ve karanlık temaları ele aldığı halde okuru güldürebiüyor. O denli ironi ile yazılmış ki, romanın yansından fazlası coşkulu bir alaycılıkla okunuyor; son bölümlerde dramatik etki arttıkça ton da değişiyor ama bu satırlara gelene kadar roman kahramanı iki erkeğin kendileriyle alay edebilmeleri öyküyü hep fazla ağırlaşmaktan kurtanyor. Eroğlu'nun erkek kahramanları yaralı yırtıcı hayvanlara benzerler: Fazla dövüşmüş, fazla yorgun ama çevresine saldırmayı sürdüren tipler. Kuzey de bu genel tanıma uyuyor. Aklından çok duygularıyla hareket eden, koruma güdüsü gelişmiş, şövalyeliği kimseye bırakmayan ve sonunda hep yalnız kalan biri. BETİMLEMELER Romandaki doğa betimlemeleri özellikle çok dikkat çekiyor. Eroğlu kaya parçalarını, koyları, denizi, böcekleri, ağaçları erotik benzetmelerle görsellcştiriyor. "Çiftleşmeye hazırlanan bir ayıbalığı gibi sırtını kabartmış Büyük Ada." (s. 14) "Pusuya yatmış bir timsahı andıran adanın..." (s. 16) "...gümüş bir dile dönüşmüş" (s. 13) Ayrıca ilk kez karşılaştığı kadınları da hep parıltılarının yoğunluğu ya da kokulan ile tanıtıyor: "Çiftleşme çağrısı yaparken etrafa fosfor yayan yakamozları hatırlatan ışdtdı kadın..." Nesne ya da kişilerin dış çizgilerini bu denli benzetmelerle anlatması, formları bir sinema ekranında izler gibi görsellik kazanıyor. Romanda çok fazla sayıda karakter kullanmadığı için, farklı zaman dilimlerinde ortaya çıkan kişiler hakkında bilgi verilmediğinde bile onları kolaylıkla tanıyabiliyoruz. Örneğin, "Hcnüz yerleşmcmiş, hatlarını kalınlaştırmamış eğreti birkaç kilo göze çarpıyordu" sözlerini çok aralara sıkıştırmış yazar, aslında romanın ilk sayfalarında sonunu anlamamızı sağlayacak bilgiler veriyor bu tümceyle ama onlar öylesine iyi gizlenmişler ki, her okurun gözünden kaçabilirler. ^ LeosCarax'ın "Köprüüstü Âşıklan" (Les Amants du PontNeuf) filminin bir sahnesinde, terk edilen erkek, "Bunu bana kimse unutturamayacak" sözlerini söyleyerek bir eline tabanca alıp diğer eline ateş ediyordu. Bu çok etkileyici sahnede, yaşadığı acının fiziksel olarak görünmesi ihtiyacmı duyuyordu. Iz kalmahydı. Düş kırgınlannda da sadece işkencenin, kavgaların vücutta bıraktığı izler değil, aşkların da izleri (hatta yaraları) kalıcı. Romanda cleştireceğim şeylerden biri, tüm karakterlerin anlatılarını birinci tekil şahısta yazmış olmalan. Giriş vc son bölümler dışında Kuzey'in hayatının anlatıldığı bölümler (kuşkusuz günlükler değil) bence masalsı havayı daha iyi vermek için yazarm ağzından anlatılmalıydı. Tüm öyküdeki destanlar, kahramanlıklar, balık tanrısı karakteri, tabur dcfteri gibi öykünün olağandışına taştığı noktalar daha görkerrdi olabilirdi. Eroğlu'nun edebiyat eserlerine yaptığı göndermelerin sözünü etmeden geçemeyeceğim. Joseph Conratl, Afrika özlemi, köpeğin mezarı başında geçen kısa anda 1 lamlct ile Yorick'i düşündürmesi hepsi romana derinlik katan unsurlar olmuş. • asu@yazinsanati.com Mehmet Eroğlu 1998 ile 2005 yillarındaki öyküleri ustaca biriestirmiş. Ronanın yapısındaki geri dönüşler. insan zihninin işleyişini taklit ediyor. ancak öykünün sonunda, cpilog bölümündc dönülüyor, baştaki TURHAN GÜNAY ve sondaki bu bölümler bir çeşit email: cumkitap@cumhuriyet.com.tr ana çerçeve görevi görüyorlar. Bu dış çerçeve içindeki öykü ise iki farklı zaman dilimi üzerinc kurulmuş. Roman kahramanı, Kuzey, birinci tekil şahısta 2Ü03 yılının yaz aylarında oteline kalImtiyaz Sahibi. cumhuriyet vakmaya gelen genç, güzcl ve varfı adına llhan selçuk o Cenel lıklı iki kızı anlatarak başlıyor. Yayın Yönetmeni: Ibrahim YılBelinden kurşun yiyerek sakatdızOYayın Yönetmeni: Turhan Cünay o Sorumlu Müdür: Mehlanmış en yakın dostu ile birlikte met Sucu / Cörsel Yönetmen: işlettiği otelde işlerin kötü gittiği, DllekAkıskalı Yayımlayan: Yehatta yaijamlartn da hiç iyiye gitni Cün Haber Ajansı Basın ve Yamediği izlenimini romanın erken yıncılık A.ş. o Baski: Ihlas cazeteclllk A.ş. 29 Ekim cad. No: 23 sayfalarında ediniyoruz. Genç Yenibosna istanbul o Idare nıüşterilerin gclişi ile Kuzey beş Merkezh Türkocağı Cad. No: 39yıl öncesini hatırlamaya başlıyor; 41 Cağaloğlu, 34334 İstanbul, Tel: 0 (212) 512 05 05 <* Cumhuri" bazen duyduğu bir sözcük, bayet Reklam: Cenel Müdur Özzen de sevgilisini anımsatan bir lem AVden / Müşteri Temsilcisi: detay sayesinde anılan tazeleniEylem Çevik ', Yerel süreli yayın 0 Tel: 0 212 512 47 78 512 48 30 yor. İlk başlarda varlıklı oldııkla FakS: rı için tepkilı davraııdığı kı/ların Bol kitaplı günlerl... ehmet Eroğlu'nun "Yarım Kalan Yürüyüş" bugüne kadar yazdığı kitaplar içinde cn sevdiğimdi fakat öyle görünüyor ki, yeni romanı "Düş Kırgınları" bu yeri kaptı. Yazarın bir önceki romanı "Kusma Kulübü"nün yarattığı sakınca da yeni kitabın daha ilk sayfalarında hemen silindi. "Düş Kırgınları" çok hüzünlü bir aşk öyküsü çevresinde gelişen olayları anlatıyor. Mehmet Eroğlu'nun romanlarından tanıdığımız yan temalar burada da var ama Eroğlu'nun kalemi hiç olmadığı kadar alaycı ve trajikomik. Romanın başhğındaki düş kırgınları, öykünün merkezindeki 'Şu Çılgın Türkler' orta yaşlı iki erkeği tanımlıyor. kitap satıslarının Her ikisinin yaşam öyküsü acı ve neredeyse sıfıra hüzün dolu ama bir araya geldik yaklaşhğı sıcak yaz lerinde bu acı, suçluluk duygulagünlerinde, olağanüstü rı ile katlanarak artıyor. Yıllar oir satış ve okunma öncesine dayanan dostlukları sayesinde artık acılarının da bübaşarısı yakaladı. 30. tünleştiği hemen romanın başlabaskısına gelen kitap rında hissediliyor. herkesin ailinde. Ali Her ikisi de yoğun bir kendine Balkız'ın yazısı bu acımayla konuşuyorlar fakat bu önemli kitabı duyguları ben merkezci değil, değerlendiriyor. kendilerine acımaları sanki bütünleşmiş benliklerine ve hatta Mustafa Balel'in kaybolmuş nesillerine acımaya 'Peygamber Çiçeği' adlı kadar dayanıyor. Bunlardan biri romanı yeniden okur. , • "Devrim yapamadık, iyi âşıklar karşısında. Balel'le olamadık. Kadınları gerektiği gibi sevemedik" sözlcriyle bunu romanını konuştuk. çok iyi dile getiriyor. 'Sinema Müdavimi' 1960'ların en önemli İKİ AŞK ÖYKÜSÜ romanlarından biriydi. Roman farklı zaman dilimleDilimize çevrilmesini rinde roman kahramanlarının hayatlarından kesitler veriyor. sevinçle karşıladığımız En yakın dönemde, roman kahromanı ve yazarını iki ramanlarından birinin teklifsizce yazı ile tanıtmaya gelip yazara kitap sipariş etmeçalıştık sizlere. siyle başlıyor. Bu tarihe tekrar M KİTAP Düş Kırgınları / Mehmet liroglu / Afioru Kıtaplıgı /2005 / 256 \ayja. SAYFA 3 C U M H U R İ Y E T K İ T A P A Y I 8 13