Catalog

Osmaniye depremi: Doğa yanlış yapmaz Doğa yeterli uyanyı önceden verir. "Sürprizleri" yaratan, ihmalkârlık, sorumsuzluk ve bilgisizliktir. Tuncay Taymaz , Onur Tan* ve Ulvi Can Ünlügenç ogu Akdenız bolgesınde yer alan Çukurova havzasını şekıllendıren sısmotektonık yapının temel unsurlarını Afrika, Arap ve Anadolu levhalannın bırbırlerıne gore bağıl hareketlen oluşturur Anadolu ve Arap levhalannın çarpışmasıyla oluşan Doğu Anadolu'dakı sıkışma mekanızması, Kıbrıs cıvarında yavaş yavaş bır yıüm (dalmabatma) zonu na donuşmektedır (Şaroglu ve dığ, 1992, Ergın, 1999, McClusky ve dıg, 2000) Bu bolgedekı levhalann hareketı başlıca ıkı ana fay taıafından kontıol edılmektedıı Doğu Anadolu Fayı (DAF) ve Ölü Denlz Fayı (ODF) Bu transform faylanrı haıeketleıı GPS yoııtemıyle çok yakmdan gozlenmekte dır (McClusky ve dıg ZÜOO, Şekü 12) Anadolu levhasının uzerınde ızler ı gozlenen Olu Demz Fayı ve Dogu Anadolu Fayı, Kahramanmaıas cıvannda buluşur AdanaKüıkya havzası ıse bu geçış zonu ıçensınde gozlenen yanal hareketlere (dogrultuatımlı faylar) baglı olarak gelışen bıt genlme açılma (transtensıyonel) tunj havzadır Bu bolgpde 27 Hazıran 1998 (Mw6 2) ve 25 Hazıran 2001 (Mw=5 4) depremlerı oluşmuş tur MersinAdanaOsmaniye (Küıkya) havzası, banndırdığı nufus goz onurıe akndıgmda buyuk bu felaket yaşanabıle cek bolgelerden bırı Çukurova, Seyhan ve Ceyhan deltalarının oluşturdugu bu aluvyonal bolgeyı batıda Ecemış Fayı, do guda da Oludenız, Fayı sınırlıyor (Şekıl 12 lablo 12) Aynca Iskendeıun Korfezı'nm dogu kıyısından guney batıkuzeydogu dogıulfusunda uzanan KardtasOsnıanıye Fa yı da ovayı kesıyoı Buyuk bır deprem uretme potansıyelı taşıyarı Ecemış Fayı çok uzun suredır bır deprem uretmedı KarataşOsmanıye Fayı ıse aktıvıtesını sureklı hıssettırıyor Bolgede 27 Hazıran 1998'de Mw6 2 buyukluğundekı Ceyhan depremi yaşanmıştı Bu fay, 17 Ocak 2001de de Md4 9 buyukluğundekı Osmaniye depremını uretmıştı (Md = 49 36 96 Dogu36 27 Kuzey, h=8 km) Mersın ve Adana gıbı buyuk şehır ler de dahıl olmak uzere yerleşım bırımlen aluvyonal yumuşak D zemınde kurulu oldugu ıçın buyuk bır deprem çok buyuk can ve mal kaybına yol açabılır Bılındıgı uzere, Dogu Anadolu Fayı'nın (DAF) uzantısı Turkoglu cıvanndan guneybatı'ya dogru Bahçe, Osmaniye ve Yumurtalık Fay zo nuna dogru uzanmaktadır Osmanıye'nın buaz guney kesımmden ge çen Yumurtalık fay uzantısı Bahçe Turkoglu arasında bıraz daha kuzey kesımden geçmekte, dolayısıyla bu ıkı fay parçacıgı arasında yaklaşık kuzeykuzeydoguguneyguney batı (KKDGGB) uzdrumlı bır ara kesımde yer alan boşluk alanda depremın etkılen gozlenmıştır (bkz Şe kıl 1 ve 2) Ancak, Osmanıye depremi ıle ügılı olaıak bolgede yuzey kı rıgı gelışmedı Deprem etkısını daha Şekll 2: Klllkya havzmınm ilsmotektonlğl. Depremlerin dağılımı, kaynak mekaniz çok Osmaniye şehır merkezının 20ması çözümleri ve akttf faylann yönellml ve deprem Uretme potansiyeli 25 km KD'sunda yer alan Zıyarettepe ve çevresmdeta yerleşım bolgelemu ve özel kurum ve kuruluşlanndan depxexn sismolojisi rınde gosterdı Can kaybı olmayan bu deprem de genelhkle projelenne onemlı destek bekhyoruz.. yapısaJ hasarlar gozlendı Osmanıye'nın 2025 km kuzey dogu'sunda yer alan ve *) ITUJeouzık Muh Bolumu, Sısmolojı Anabıhm Dah depremden etkılenen yerleşım alanları başlıca şunlardır AynMaslak80626 lstanbul ca Duzıçı'ndekı Ellek beldesınde 2 camının mınaresı yıkümış**) Çukurova Umversıtesı, Jeolojı Muh Bolumu, Adana tır Bır deprem ıılkesı olan Turkıye'nın her yerınde, her an taymaz@ıtu edu tr buyuk bır deprem olabılır Kılıkya bolgesınde gelecekte de http //www geop ıtu edu tr/sısmolojı Kaynakça onemlı buyuklukte deptemler olacaknr Turkıye'nın deprem Ergın M 1999 Kılıkya Bolgesının Guncel Sısmısıtesı ve Sıssorunlanna çozum aramak amacıyla kısıtlı ımkanlarla yuruttumotektonıgı Doktora Ttezı, ITU 172 sayfa Aralık 1999 gumuz, egıüm ve araştırma etkınlıklenne destek verecek kaMcQusky ve dıg 2000 Global Posıüorung System constraınts on plate kmemaücs and dynamıcs ın the Eastern Medıterranean andCaucasus, Joumal ol Geophysıcal Researvh, 105 56955714 Şaroglu, F Emre OveKuşçu, I 1992 Turkıye Dın Fay Hantası, MTA, Ankara. GaBmmtKf^^ \ 1) Dervigh 2) Tehçı 3) Selverler 4) Kazamaca 5) Karagedik (Düzıçı) 6) Atalan Belediyelik (Duziçi) 7) Ellek (Duzaçi) 8) Yazlamazlı 9) Şekerdere 10) Yarbaşı Beldesı (Duaçi) 11]iBocekliBoyalıKöyü 120 140 30 16 20 30 40 26 16 1 1 Tâbto 2 Bolgede Oluşmuş Diğer Onemlı Depremler (HarvardCMT) Tarih Boylam (Do<3u) Enlem (Kuzey) Büyuklük (M) Sismik Moment (Mo) SismıkEnerji vktüHtrinln yönethnl (bkı. Şaroğlu ve dlğ., 1992; McClusky ve dlğ. 2000). Kırmızı yıldız 25 Hazlran 2001 Mw=5.4 Osmantye dep remlnln merkez üssünü (eplsantır; mevkl) göstermektedlr. 28.12 1979 35.85 37.47 mb = 5.1 24061989 3588 3670 mb = 49 10.04.1991 36.01 37 21 mb = 52 25 Hazıran 2001 OSMANtYE Depremi Boylam (Dogu) Enlem (Kuzey) Buyukluk (M) 14.7xl0 1 6 Newt/m 5O4xlO 1 6 Newt/m 12 9xlO 1 6 Newt/m Odak Dennlıgı (h) Kaynak 36 16 37 20 Md = 5 5 35 82 36 91 Mw = 54 ^47/14 5km Kandülı 15 km HarvardCMT