Catalog

HAYVANLAR DÜNYASINDAN HABERLER Yemek mi dost mu? ır sonbahar 'örümce ği olan metellina segmentate'in karşı karşıya olduğu güçlük ilginçtir: Kendi türünden bir dişi tarafından yenmeden kendi türünden bir dişiye kur yapmak zorundadır. Ayakları veya kamıyla ağa vuruş yaparak kur sinyalini çıkardığı zaman bile, sanki yapışkan ipeğine takılmış herhangi böcekten başka bir şey degilmiş gibi, dişisi onu yemeye hazırlanır. Belfast Queen's University'den ekolog John Prenter "Dişi oldukça yırtıcı bir hayvandır. Tüm işi yeterince yiyecek rezervine sahip olmak ve çıktısını maksimum hale getirmektir. Ama erkek metellina'nın tuhaf özelliği bulduğu çözümdür: Erkek me Balinalar kurtulacak mı? Antarktika'daki balina koruma alanı çok güzel ama hâlâ desteğe muhtaç luslararas ı Balina Komisyon u, mayıs ayında Antarktika cıvarındaki okyanuslann yüzde yırmisini bir balina koruma alanı yapmak için oylamaya sundu. 1992 UBK (IWC) toplantısında Fransa tarafından teklif edilen bu alan, Hint Okyanusu'nda bulunan koruma alanı ile bağlantılı olarak dünyadaki balinaların yüzde 90'ını uzun bir süre içın avlanmaktan koruyabilecek. Bu önemli olayda diğer koruma teşkilâtlarıyla biriikte WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) çok önemli bir rol oynadı. Koruma kuruluşlannın balinalarla ilgili çabaları 1960'lara kadar gerilere gidiyor. Yıllar süren çalışmalar sırasında Yeni Zelanda'dan Amerika Birleşik Devletlerı'ne kadar tüm WWF kuruluşlannın çabalan sonuçta tek bir amaç etrafında toplandı: Dünyadaki diğer baiinaların geleceklerini garanti altına almak! Koruma alanının ilan edilmesi savaşın bittiği anlamına gelmiyor. örneğin Rusya, teklife olumlu oy vermesine rağmen koruma alanında avlanmak istiyor. Uluslararası anlaşmaların karmaşık yapısına dayanan Rusya'nın koruma alanı fikrine Aralık ayına kadar herhangi bir zamanda itiraz etme hakkı vardı. ve bunu eylül ayında yaptı. Avı engelleyen moratoryuma res u tellina dişiye tam onun başka bir şeyi ısırdığı anda kur yapar." diyor. Prenter böyle bir durumu yakalamak üzere ağın yanında saatlerce hatta günlerce bekleyen bir erkek örümcek görmüştür ve eğer eşine ağzı doluyken yaklaşırsa erkeğin hayatta kalma şansının çok daha yüksek olduğunu anlamıştır. (nb) Kunduz ve çevre kirliliği K unduz setleri hayvan krallığının mimari şaheserlerindendir. Bunlar aynı zamanda baş belası olabilirler, yolları ve çiftlikleri basan havuzlar yaratabilirler. Şimdi aynca atmosfere karbondioksit pompaladıklan anlaşılmıştır. Yapılan araştırmalarda kunduz havuzlarının, arazinin yalnızca yüzde 3'unü kapsamalarına karşın, çevredeki orman tarafından atmosferden alınan karbondioksitin yüzde 7'sini açığa çıkardıklan anlaşılmıştır. Araştırmacılar kunduzların organik maddenin mikroplar tarafından parçalanışını hızlandırdığını düşünüyorlar; kunduzlar karbonu zengin yaprakları ve ağaç kabuklarını havuzlarına getirmekle kalmıyorlar, aynı zamanda dipte yüzerek çok zaman harcıyor ve tortuları karıştırıyor, böylece orada yaşayan rrikroplan harekete geçiriyorlar. O zaman mikrobik parçalayıcılar tarafından açığa çıkarılan karbondioksit köpükleri havuzun yüzeyine çıkıyor ve atmosfere veriliyor. Araştırmacılar kunduzların küresel ısınmaya etkilerinin çok az olduğunu, 1900'lerin başlarından neredeyse türleri yok olacak kadar avlanmış olan kemirgenlere yeni bir saldınya olanak verdirmeyeceğini vurguluyorlar. Kunduz havuz men karşı çıktığı için şimdi kanunen, koruma alanında avlanmaya hakkı var. WWF ise tüm bütün gücüyle Rusya'nın bu itirazını geri aldırmaya uğraşıyor. Bugün, UBK (IWC) moratoryumunun etkinliğinin azalması sonucu Norveç ticarî balina avcılığına devam ederken Japonya bir yandan "bilimsel araştırmalar" adı altında avlanmayı sürdürmekte diğer yandan da ulusal kampanyalaıia balina eti yemeyi teşvik etmekte. Uluslararası WWF Genel Müdürü Claude Martin şöyle söylüyor: "WWF balinaları korumak için 1961'den berı çaba sarfetmektedir. Bu çabalan durdurmaya da niyetimiz yok. Moratoryumu desteklemeye devam edeceğiz ve koruma alanı da gerçekleşecek." Sırada ne var? Termitler evi sardı D ünyanın en zararlı böceklerinden biri olarak bilinen, bir başka adı da termit olan divikler Ingiltere'nin kırsal kesimindeki bir evde ılk kolonilerini oluşturdu. Güney Avrupa, Rusya'nın güneyi ve Kuzey Afrika'da yoğun olarak görülen "retıculitermes lucifugus" adlı böcekler, borularla ısınan iki ahşap çerçeveli duvarda bulundu. Kendıleri için en uygun ortam olan ısı ve nemi bir arada bulan böceklerin bırkaç yıldır orada oldukları, oraya da bir bitki ya dapaketle taşındığı sanılıyor. Divikler, yapılara verdıkleri zarardan ötürü ekonomik açıdan cıddi bir bela sayılıyor. Bir kolonide yaklaşık bir milyon böcek bulunuyor. Ingiltere'deki evde bulunan böceklerin kesın sayısı bilinmiyor; ancak 30 cm'lik süpürgelikte tam 500 böcek görüldüğü bildiriliyor. Evin bitişiğinde başka yapı olmaması çok daha ciddi sorunların ortaya çıkmasını engellıyor. Avrupa'nın çeşitli yerlerınden ülkeye gelen bitkisel ürünlerin böcek istilası riskini arttırdığına inanılıyor. Ingiltere'de uygulanan Doğal Yaşam ve Kırsal Kesim Yasası, ülkeye dışarıdan yabancı tür hayvanların getihlmesini suç sayıyor. Böceklerin ülkeye yayılması dujumunda nasıl bir önlem alınacağı bilinmiyor. ABD'de ahşap bölümler piretroıtle böceklere karşı ilaçlanıyor. Daha ciddi durumlarda ise ev metil bromidle dezenfekte ediliyor. Uzmanlar bu böceklerin iklim değişikliğinden kaynaklanmadığını, küresel ısınmanın böceklerle bir ilgisi olmadığını beIİrtİyor lar ı yeryüzünün yalnızca küçük bir kısmını kapsıyor. Araştırmacılara göre, kunduzlar yerel ve bölgesel karbon bütçelerine önemli bir katkıda bulunuyorlar, fakat küresel karbon çıkışı açısından katkılan göreli olarak azdır. (nb) 405 5