Catalog

DOĞAARAŞTIRMA Takımyıldızlarını kim buldu? Tarihi izler, araştırmacıları eski Girit uygarlığına götürüyor. errak bir yaz gecesinde gökyüzüne baktığımızda amatör bir gözlemci olarak "büyükayı" ve "küçükayı" gibi çeşitli takımyıldızla seçebiliriz. Eski gökbHginlerinin nasıl olupda onca yıldız kalabalığı arasında garip ilişkileri yüzlerce hayvanın adıyla tanımladıklarını anlamakta güçlük çekeriz. Ayrıca tarihin farklı dönemlerinde farklı toplumlar tarafından bu takımyıldızlara farklı isimler verilmiş. Eski çağların gökbilginlerinin geniş fantezisine hayran olmamak elde değil. Ancak fanteziden öte, takımyıldızların belirlenmesi pusula, sekstant ya da cep saatinin henüz icat edilmediği çağlarda uzay ve zaman yönlenimi için vazgeçilmez bir zorunluluktu. Sheffield Üniversitesi'nden astronom D.Hughes, ekvatordan ne kutup yıldızlarının ne de 0 ile 90 derece arasında deklinasyonu olan yıldızların görülmediğinı bildiriyor. Ayrıca kutupyıldızları her 26.000 yılda bir 23.5 derecelik açısı olan bir çemberde dönüyorlar. Güney gökyarıküresinde bulunan bir bölgede ise hiçbir takım 4 milyar yıllık taş undan kısa bir süre önce araştırmacılar Kanada'nın kuzeybatısındaki büyük Köle Denizi'nin kuzeyinde 3,96 milyar yıllık granit benzeri taş kırpıntıları keşfettıler. Bu, bugüne dek yaşı saptanmış olan en eski taş.Yaşlılık rekorunu şımdiye dek, Grönland'da bulunan, bundan yaklaşık 3,82 milyar yıl önce donmuş olan bir taş elinde tutuyordu. B yıldızının görülmediği bölgeler var. Araştırmacılar, bugün bilinen takımyıldızlarını ilk defa keşfedenlerin 36 derece kuzey enlemde 4500 yıl önce yaşamış oldukları kanısındalar Antikçağ'da takımyıldızların anlamına ilişkin kanıtlar ilk olarak Eudoxas'a (İ.Ö. 409356) dayanıyor. Daha sonra Hipparkos ve Aratus gibi bilginler Eudoxas'ın kaynaklarına başvuruyorlar. Bu bilginlerin verilerine göre takımyıldızların, 4600 yıl önce 36 derece enlem ve 1.5 derece kuzeyde bulunduğu söylenebillr. Takımyıldızların denizciler tarafından gece deniz yolculuklarında yön bulma işlemi amacıyla bulundukları akla yakın bir açıklama. Yine de Antikçağ'da denizciler gece denize açılmaktan korkuyor, yolculuklarında kıyı şeridini izlemeyi yeğliyorlardı. Üç bin beş yüz yıl kadar önce tarih sahnesine giren Fenikeliler'in takımyıldızlarından haberi olup olmadığı bilinmiyor. Eski Mısırlılar ise, 6000 yıl kadar önce gökyüzünü gözlemlemekle bırlikte, bugünkü takımyıldız ilişkilerinı saptamak için faz la güneyde yaşamaktaydılar. Mezopotomya'da hayvanların adının verildiği takımyıldızlar tanınmış olabilir. ileri derecede gelişkin bir astronomiye sahip olan Sümerler'de Basra Körfezi'nden Bahreyn'e ve Hindistan'da indüs Nehri'ne kadar uzanan bir deniz trafiğı kurmuşlardı. Ancak bu rotalar da takımyıldızların çoğu için fazla güneyde kalıyordu. Yapılan hesaplara göre olası buluş tarihi ve yeri neredeyse otomatik olarak Eskl Girit Uygarlığı'na dayanıyor. Yine bu uygarlığın çevresinde Kiklat Adaları ve Egeli denizciler takımyıldız kavramını bu uygarlıktan alarak yaygınlaştırmış olabilir. Oenizde yön saptanması gibi pratik uygulamaların yanında, dönemin ruhban sınıfı, takımyıldızları mitolojik ve astronomik amaçlarla kullandılar. Daha sonraki kuşakların ve ulusların söylencelerinde bu eski takımyıldızlarla tam tersi biçimde güneşin devinimleri ve mevsimler arasında bağıntı kurmalarına ne demeli? Hunges'e göre, İsa'dan önce 1450 dolaylarında Minos Kültürü'nün çöküşüyle bu uygarlığın mitolojisi "donmuş olarak" gerçeklikten giderek uzaklaştı. B Dünyanın eski dönemlerine ait taşlara son derece ender rastlanıyor. Üstelik bunları kanıtlamak da bir haylı zor. Bu nedenle Washington Üniversitesi'nden jeolog Samuel Bovvrlng'ın keşıflerı ıle ılgıli olarak da belırttiği gibi, bu Kanadalı taşlar önceleri önemsenmedi. Dünya bundan yaklaşık 4,6 milyar yıl önce küçük malzeme kırpıntılarının bir araya gelmesıyle oluştu. Bu süreç sırasında sıcaklık serbest kaldı ve bunun sonucu olarak da gezegenımizın malzemesi sıvılaştı. Ancak bu malzeme donduğunda, dünyamızı meydana getiren sert taşlar oluştu. Bundan bırkaç yıl önce araştırmacılar Avusturalya'da, bundan hatta 4,3 milyar yıJ öncesine aıt olduğunu sandıkları taşlar buldular. Çünkü bu yaştakı taşlarda Zirkon kristalleri yok. Ancak daha sonraları Zirkon krıstallerinin tecrıt edılmış oldukları ve aynı yaştaki taşlarda yerleşmediklerı ortaya çıktı. Kanadalı taşların yaşları da Zirkon kristallerinin analizi sonucu belirlendi. Bu yardımıyla üç milyon yıllık bir sapma ile taşların tarihini tam olarak belirleyebilme ımkânı var. (an) Hiçbir şey, zaman ve sağlık kadar değerli değildir. Transandantal Meditasyon'lu, yaratıcı, başarılı, sağlık ve mutluluk dolu, anlamlı bir yaşam'a sahip olun. • Sizi, girişin serbest ve ücretsiz olduğu tanıtma konferanslarımızdan birine katılmaya DAVET ediyoruz. : İSTANBUL HER PAZAR SAAT 14 00 HER ÇARŞAMBA SAAT 14 00 HER ÇARŞAMBA SAAT 1900 Mahanshı Bırteşık Alan Teknolojısı Derneğı Şaır Nedım Cad No 78/3 Ceylan Apt Beşıktaş Istanbul KADIKÛYISTANBUL 19 KAŞIM 1989 PAZAR GÜNÜ SAAT 14 00 Tıme Club Manolyalı Sok No6 Kalamış KadıkAylstanbul Tel 337 37 08 o 1/1 MAHAKI.SHİ MAHKSH VKil T M. Trkıutlnin KunKiuu KONFERANSUVRIN DÜZENLENDİĞİ TRANSANDANTAL MEDİTASYON MERKEZLERİ • IZMİR HER PAZAR SAAT 1200 HER ÇARŞAMBA SAAT 14 00 HER ÇARŞAMBA SAAT 1830 Mahanshı Bırteşık Alan Teknoloıısı Oerneflı Izmır Şubesı Şaır Eşrel Btv No 65/4 Gundenız Apt Alsancaklzmır (Alsancak Camıı Yanı) Tel 63 21 43 • ANKARA HLR PAZAR SAAT 12 00 HER ÇARŞAMBA SAAT 14 00 HER ÇARŞAMBA SAAT 1900 Yaratıcı Zeka Bılım ve Kulluı Dernegı Nergıs Sok 4/3 Çankaya Ankara Tel 127 67 26 Tel 158 69 43