Katalog

SECIM03 25/6/07 20:09 Page 3 A Y D I N 09 Nüfus: ranı: Seçmen/Nüfus O : GSYİM Payı Değer (YTL): İM (USD): Kişi Başına GSY Aydın İli Seçim Genel Sonuçları: Toplam Sandık: 3.129 Toplam Seçmen: 576.630 Toplam Kullanılan Oy: 526.682 Toplam Geçerli Oy: 505.768 Gümrük K. Geçerli Oyundaki Payı:1.034 Katılım Oranı: % 91,34 Milletvekili Sayısı: 8 Aydın İli Seçim Genel Sonuçları: Toplam Sandık: Toplam Seçmen: Toplam Kullanılan Oy: Toplam Geçerli Oy: Gümrük K. Geçerli Oyundaki Payı: Katılım Oranı: Milletvekili Sayısı: 2.486 614.847 523.997 491.148 1.685 % 85,22 8 1999 AYDIN 950.757 % 64,67 % 1,40 6.697 08 7. 74 1. 2.932 Bağımsız adaylar da iş başında. Seçim tansiyonu yüksek Kenti adımlarken, merkezdeki seçim büroları, parti bayrakları hemen dikkat çekiyor HAKAN DİRİK AYDIN Türkiye’nin “kader” seçimine şunun şurasında üç dört hafta kaldı ama her nedense tam anlamıyla seçim atmosferi yok. Hangi kente gitsem manzara değişmiyor. Sağda solda birkaç parti flaması, kenarda köşede üç beş seçim bürosu... Hepsi bundan ibaret. Bir de seçim kararının alınmasından kısa süre önceki günleri düşünün. Ülkenin sürüklendiği ayrım noktasında tarafını belli etmek isteyen her evde asılı bayraklar... Katılımcı sayısı milyonlarla ifade edilen mitingler... Hele o mitinglere katılanların profilleri... Gerçekten Cumhuriyet mitingleri, başta ülkenin gidiş yönü olmak üzere çok şeyi değiştirdi Türkiye’de. 12 Eylül darbesinden sonra “apolitik” kılınan toplum, birden bire öyle politize oldu ki; miting nedir bilmeyen genç kızlar, çocuklarını üniversiteye yollarken “Aman ha siyasilere karışma” diye tembihleyen, günleri “günlerde” geçen ev kadınları, genci, yaşlısı alanlara döküldü. Niye ayrı durdukları anlaşılamayan partileri bir araya getirdi. Rejimin inatlaşmaya kurban gitmesinin önüne geçti. Bir c HP’nin Aydın’da ön seçim yapması, hem parti içi dinamikleri hem de rakiplerini erken harekete geçirmiş. 21 aday adayı 8 kişilik listeye girmek, mümkünse ilk sıralara yerleşmek için yarışa tutuşmuş. Aydın’daki seçim atmosferine AKP’nin yaptığı en büyük katkı, Atilla Koç’un varlığı. Kabinenin en renkli siması, gittiği etkinliklerde sık sık uyurken yakalanması nedeniyle adı “uyuyan güzel”e çıkan Koç, yurttaşların ilgisini çekse de AKP’lilerin yumuşak karnı. Aydınlı Genç Partililer, genel başkanları Cem Uzan’ın gençler tarafından “atlı prens” gibi algılandığı inancında. anlamda halk, duruma el koydu! öyle bir durum yaşanıyor. Bazı kurumsal çabaların dışında, yurttaşlar seçimi gündeme almaya pek sıcak bakmıyor. Havaların aşırı sıcak olması onlara yetiyor olsa gerek! Ama yolum Aydın’a düşünce, bu düşünceler de İzmirAydın otobanının çıkış gişelerinde kaldı. Çünkü burada seçim tansiyonu diğer illere göre oldukça yüksek. Aydın’ı adımlarken, merkezdeki seçim büroları, parti bayrakları hemen dikkat çekiyor. Hatta, asfaltı delik deşik bir köy yolunda bağımsız bir adayın seçim otobüsüne rastlamanız işten bile değil. Nazilli’nin Dallıca köyünden Yaşar Bandırma’nın Türk bayrağıyla donattığı seçim otobüsü en beklenmedik anda karşınıza çıkabilir. Bağımsız aday Bandırma’nın seçim gezileri, işin “magazin” yönü, ancak seçim tansiyonunun Aydın’da yüksek olmasının başlıca nedeni ön seçim. Parti delegelerini kendi takımından seçtirmeyi becere Doygunluk Uzun yıllar süren suskunluğun ardından gelen bir haykırıştı bu. Şimdi, belki de o güçlü haykırışın yorgunluğu mu desem, doygunluğu mu desem ya da görevini yapmış olmanın rahatlığı mı yoksa, Balkal kendini yetiştirmiş C HP’nin Aydın’da ön seçim yapması, hem parti içi dinamikleri hem de rakiplerini erken harekete geçirmiş. 21 aday adayı 8 kişilik listeye girmek, mümkünse ilk sıralara yerleşmek için yarışa tutuşmuş. Ön seçim ilginç sonuçları da beraberinde getirmiş. 22. dönem milletvekili Özlem Çerçioğlu, karşı cinslerinin tamamını geride bırakarak listenin ilk sırasına yerleşmiş. Diğer mevcut milletvekillerinden Mehmet Boztaş listeye hiç giremezken, Mehmet Semerci seçilmesi zor bir sırada (5), Mesut Özakcan da listenin sonunda kendine yer bulabilmiş. İl başkanlığından adaylık için ayrılan Bülent Tezcan da 6. sıradaki isim olmuş. CHP’nin listesinde 2. sırada Mehmet Fatih Atay, 3’te Tahir Yaman, 4’te Hüseyin Yıldız, 7’de de Ahmet Sümer Germen yer alıyor. Ön seçim sonrası ummadığı bir yerde kendini bulan eski il başkanı Tezcan, sonucu saygıyla karşıladığını söylüyor: “Ön seçimin sonuçlarının nasıl değerlendirileceği, demokrasiyi hazmetme kapasitesiyle doğrudan bağlantılı. Sandık sonuçları, parti içi demokrasinin başarısıdır. Sandığın sonuçlarına her zaman saygımız var. CHP’nin her görevi ve sırası onurludur. Biz, her şeyden önce CHP’yi iktidar yapmak zorundayız.” rum. Hemen köylünün ahvalinden açıyor sözü. Aydın’ın yarıya yakının tarımla uğraştığını anımsatıyor önce. Sonra, AKP’nin 2002 seçim beyannamesinde tarım kesimine yönelik verdiği sözleri tutmadığını, bu nedenle özellikle kırsal kesimde büyük düşüşte olduğunu vurguluyor. Çiftçinin sorunlarının esnafa, esnafın sorunlarının da toplumun geneline yayıldığını anlatıyor: “Dünyanın en güzel inciri Aydın’da yetişiyor. Ama Aydın’da incir desteklenmiyor. Bölgelere göre yapılan teşvikler, asıl desteklenmesi gereken sektörlerin geri plana itilmesine yol açıyor. Kahvehaneler işsiz gençlerle dolu. Bu hükümet döneminde Aydın’a doğru düzgün hiçbir yatırım gelmedi. Tek yaptıkları, yamalı duble yollar.” AYDIN HAVASI... “Kısa kes, Aydın havası olsun” derler, ben de sözü daha fazla uzatmadan sadede geleyim. 2002 seçimlerinde CHP ve AKP, 8 milletvekilliğini 4’er 4’er paylaşmıştı. Ancak o dönemki adıyla DYP, yüzde 19.80 oyla buradan ikinci sırada çıkmıştı. CHP yüzde 20.73 oyla birinci, AKP yüzde 18.27 oyla üçüncü, MHP 11.98’le dördüncü, GP 9.73’le beşinci sırada yer almıştı. Bu dönemde barajı CHP, AKP ve MHP’nin geçeceği varsayımıyla CHP’nin 3, AKP’nin 2, MHP’nin 1 milletvekilliği garanti gibi. DP’nin barajı geçememesi durumunda Aydın’da yüksek oy alması, en çok CHP’nin işine yarayacak gibi. Bu durumda CHP geriye kalan 2 milletvekilliğinden 1’ini alacaktır. Son koltuk için üç partinin de şansı eşit gibi. BEYAZ GÖMLEKLİ PRENS: UZAN ‘UYUYAN GÜZEL’ ydın’daki seçim atmosferine AKP’nin yaptığı en büyük katkı, Atilla Koç’un varlığı. Kabinenin en renkli siması, gittiği etkinliklerde sık sık uyurken yakalanması nedeniyle adı “uyuyan güzel”e çıkan Koç, yurttaşların ilgisini çekse de AKP’lilerin yumuşak karnı. Recep Tayyip Erdoğan’ın Aydın listesinin birinci sırasına yerleştirdiği Atilla Koç’un seçim kampanyalarını nasıl etkilediğini, adaylık için il başkanlığından ayrılan ikinci sıradaki Mehmet Erdem’le konuşuyorum. Erdem, Koç’un AKP’yi “sallamak” isteyenler tarafından hedefe konulduğunu söylüyor. Erdoğan’ı kastederek “Ama patron hedefi vurdurmadı. Onu liste başı yaptı” diyor. Erdem, Aydın’da son yerel seçimlerde aldıkları oyun bir miktar düşebileceği tahmininde bulunuyor. Son dönemdeki şehit cenazeleri sonrası AKPMHP arasında oluşan gerginlikten etkilendikleri anlaşılıyor. MHP’nin şişirilmiş bir imajı olduğunu, barajı bile aşamayacağını ileri sürüyor. Ancak CHPDSP birleşmesinin sinerji oluşturduğunu kabul ediyor. AKP’nin listesinde Koç ve Erdem’in ardından sırayla Ahmet Ertürk, Semiha Öyüş, Sebahattin Akın, Ali Metin Akar, Nermin Runyan, Mehmet Kırlıoğlu yer alıyor. enç Partililer, genel başkanları Cem Uzan’ın gençler tarafından “atlı prens” gibi algılandığı inancında. Genç Parti’nin 2002 seçimlerinde Aydın’da aldığı oy sayısı 47 bin. Eski il başkanı ve birinci sıra adayları Yılmaz Şahin, seçim kararı alınmadan önce genel merkezin kendilerine 150 bin hedefi koyduğunu kaydediyor. Bu rakamın revize edilmesi talebinin olumlu karşılandığını ve rakamın 200 bin hedefiyle yenilendiğini söylüyor. Aslında Aydın denince ilk akla gelen Adnan Menderes’in buralı olması nedeniyle Demokrat Parti. Ancak anlaşılan köprünün altından çok sular akmış. Mehmet Ağar’ın ilk mitingini Aydın’da yapmasına karşın, karşısında bulduğu cılız kalabalık bunun kanıtı gibi. Ancak DP’liler yine de uyanıklık yapıp, listelerine bir “Menderes” bul 2002 bilenler, ön seçimin parti içi demokrasinin “olmazsa olmaz” koşulu olduğunu vurguluyor. Genel merkeze yakın ve oradan “atama” bekleyen isimlerse, ön seçimin gereksizliğini söylemekten çekinmiyor. Ancak kamuoyu önünde “ön seçim istiyormuş gibi” görüntü vermekten de geri durmuyor. Delege ağalarının gücü Ön seçimin sakıncalı ya da gereksiz olduğunu ileri sürenlerin önde gelen argümanı delege ağaları. Bu siyasi ağalar, partinin mahallelerdeki örgütlenmesinden başlayarak ilçe, il ve genel merkeze kadar yapılan seçimlerde ekibinden kişilerin delegasyon olması için büyük “çaba” harcıyor. Semeresini de bir üst derecedeki seçimlerde ya da ön seçim gündeme geldiğinde alıyor. Kendisine bağlı delegelerin sayısı, delege ağalarının gücünü belirliyor. Bu güç de pazarlıkların daha hararetli yapılmasını sağlıyor. Ama kim ne derse desin şu bir gerçek ki, ön seçim yapılmayınca vekil adayları, liderin iki dudağı arasından çıkacak isme göre belirleniyor. Halka da üstelik adına seçim denilen bir kandırmacayla tasdik görevi bırakılıyor. Belki de tercihli oy sistemi, yurttaşların siyasete ilgisini ve belirleyiciliğini artırmada kestirmeden bir formüldür. AKP yolsuzluğun odağında Sohbet koyulaşınca “Hortumları kestik” diye övünen AKP’nin kendisinin yolsuzlukların odağında olduğunu söylüyor. “Daha önceki iktidarların yaptıkları yolsuzluklar, AKP’lilerin yaptıklarının yanında ‘pipet’ kalır” diyor. Fatih Atay’a, 12 Eylül öncesi dönemde yaşadıklarıyla olası CHPMHP koalisyonu hakkında ne düşündüğünü soruyorum. Mimiklerinden “hazmı zor” bir konuya girdiğimiz anlaşılıyor. Fazla üstelemeden, bu kez CHP’nin “sağdan transfer” adaylarına dair sohbet başlıyor. Aydın’ın eski baro başkanlarından Tunç Aytur’, Baykal’ı, parti içine yönelik politikaları ve genel siyasi söylemi nedeniyle sürekli eleştiren bir isim. Ayaküstü sohbette, son dönemdeki söylemlerinden memnun olduğunu söylüyor ve antiBaykalcı anlayışının törpülendiğini belirtiyor. G A Ön seçimin yıldızı Çerçioğlu Ön seçimin tartışmasız yıldızı, 1800 delegenin oy kullandığı seçimde en yakın aday adayına 300 oy fark atan Özlem Çerçioğlu, bu durumun 5 yıllık bir çalışmanın ürünü olduğunu söylüyor. Çerçioğlu’yla, yanında Fatih Atay olduğu halde, seçim çalışması için gittikleri Nazilli’nin köylerinden dönüşte konuşuyo Bakan Koç, Aydın’da liste başı. muşlar. 5. sıra adayları Yılmaz Menderes; Çineli bir avukat, ancak tahmin edilebileceği gibi Menderes ailesiyle herhangi bir akrabalığı yok. DP’liler sırasıyla Ergüven Yakan, Esat Ergüler, Arif Gürdal, Mine Nil Özgen, Yılmaz Menderes, Zarfer Galip Geçelioğlu, Hüseyin Çetin ve Buket Saran listesiyle seçime giriyor. MHP listesinin başında Ertuğrul Kumcuoğlu var. Amerika’da yüksek lisans yapan, Ankara’daki bürokratik görevleri sonrası KKTC’ye büyükelçi olarak atanan, Birleşmiş Milletler’de Türkiye’yi temsil eden Kumcuoğlu, 21. dönemde DSP Aydın 2. sıra adayı olarak parlamentoya girmişti. Cumhurbaşkanlığı’na Ahmet Necdet Sezer’in seçildiği dönemde adı kapalı kapılar ardında bu makam için “dolaştırılan” Kumcuoğlu, parlamentodan MHP milletvekili unvanıyla ayrılmıştı. 3