Katalog

Düzenli Orduya Geçiş Sancıları emlekette birbirini izleyen kanlı ayaklanmalar, bazı kişilerin zihinlerinde Milli Mücadele’ye dayanak olabilecek yeni örgütler kurmak düşüncesinin iyice yer etmesine ve zaman içinde bu düşüncelerin eyleme dönüşmesine yol açıyordu. Mustafa Kemal Paşa’nın çabalarını gözlemleyip ona yardımcı olabilmek düşüncesiyle inisiyatif almayı uygun gören kimi arkadaşları, Yeşil Ordu adında bir örgüt kurmaya karar vermişlerdi. Bu düşüncelerini açtıklarında Mustafa Kemal Paşa anlatılanları dinlemekle birlikte, yoğun meşguliyetinden dolayı bu olayı ayrıntılarıyla inceleme ve tartışmaya zaman bulamamıştı. Yeşil Ordu Örgütü bir çeşit gizli bir örgüt niteliğinde kuruldu ve kısa zamanda genişledi. Genel Sekreter Hakkı Behiç Bey ve Ankara’daki yönetim kurulu önderliğinde basılan tüzükler ve görevli kişiler ülkenin her tarafına gönderildi. Örgütün kurucuları arasına, mebuslardan Çerkez Reşit Bey ile Çerkez Ethem ve kardeşi Tevfik Beyler de girmişler, Ethem ve Tevfik Bey birliklerinin erleri, adeta Yeşil Ordu’nun temeli olmuşlardı. Bu dönemde Çerkez Ethem Bey ve kardeşlerinin bazı tutumları dikkat çekmeye başladı. M Çerkez Ethem Bey, Anzavur ve Düzce ayaklanmalarının bastırılmasında başarılı bazı hizmetleri görüldüğünden, herkesin beğeni ve övgülerine mazhar olmuştu. Ethem Bey ve kardeşinin bundan sonraki davranışları, kendilerine yapılan bu övgülerden kibirlendiklerini gösteriyordu; nitekim ordu birlikleri ve milis kumandanlarını rütbe ve görevlerine bakmaksızın aşağılamakta sakınca görmüyorlar, ancak kumandanların çoğu da memleketin ateş içinde bulunduğunu ve Ethem Bey’in hizmetini düşünerek elden geldiğince kendisiyle çekişmekten kaçınıyorlardı. Ethem ve Teyfik Beyler Türk ordusunda değerli hiçbir subay ve kumandan bulunmadığını ve kendilerini herkesin üstünde birer kahraman olduklarını söylemekten çekinmemeye başlamışlardı. Herkese emirler veriyor ve bu emirleri yerine getirmeyenlerin asılacakları yollu gözdağını da ekliyorlardı. Ethem Bey Ankara’daki hükümet üzerinde dahi etki yapmayı deniyordu. Mustafa Kemal, bütün duyup bildiklerine karşın, bu iki kardeşi yararlanılabilir bir durumda bulundurmak yolunu tercih ediyor, ancak temkinli davranmayı da elden bırakmıyordu. Bu arada Yeşil Ordu’nun Mustafa Kemal’in bilgisi dahilinde kurulduğunun Üstte Yeşil Ordu’nun kurucularından Hakkı Behiç Bey. Altta Kuvayı Milliye gruplarından, Bekir Sami Bey yönetiminde düzenli orduya katılacak olan Bursa Birliği. Solda altta Konya’da Hz. Mevlana Türbesi. 153