Katalog

İSMET PAŞA’NIN GÖZÜNDEN MEMLEKETİN DURUMU Mustafa Kemal Paşa tarafından Erkânı Harbiye Riyaseti Umumiyesi’ne tayin edilen İsmet Paşa, 20 Mayıs 1920 günü Meclis’te yaptığı konuşmada, memleketin genel durumu hakkında bilgi verdikten sonra, Milli Mücadele karşıtı ayaklanmalar hakkında şu açıklamaları yapıyordu: “Efendiler, İstanbul’dan veyahut bir sahilden başlayarak memleketin bütün dağları üzerine çıkmak kolay değildir. Bütün dağlarının üzerine çıkmak için milyonlar lazımdır. Yalnız, dehşete düşerek herhangi bir mahal ve cephenin el dokunulmamış yerlerini el dokunulmadan kendilerine teslim edemeyeceğimizi düşmanlarımıza bildirmeliyiz. Bizi teslimiyete mecbur kılmak için kuvvetli bir vasıta daha vardır ki, bu da içerideki nifaktır. Düşmanlarımız halkımızın anavatından ve I. Dünya Savaşı’nın millette yarattığı etkilerden ustalıkla yararlanmayı istiyorlar. Mesela halk askerlikten yorulduğu için millete askerlik görevinin kaldırıldığını bütün vergilerin affolunduğunu ilan ederler. Milletimizin öteden beri gerek dinine ve gerek saltanat makamına bağlılığını bilen düşmanlarımız, saltanat ve hilafet makamının elinde bulunan bütün kuvvetleri millet aleyhine zorla sarf ettiriyorlar ve bir propaganda yapıyorlar. Halbuki içerideki bu nifakta ortaya çıkan ayaklanmalar hep yabancıların girişimiyle gerçekleşmiştir. Mesela düşmanlarımız işgalden evvel ateşledikleri Aznavur harekâtını işgal ile beraber ve bütün kuvvetiyle meydana çıkardılar. Aznavur harekâtı, Çanakkale Boğazı’nı elde bulundurmak ve arkasından istihkâmları temin etmek için İngilizler tarafından hazırlanmıştır. Çanakkale’de, Kumkale’de ve tabyalarda bulunan İngiliz kıtaları doğrudan doğruya millete temas etmeyeceği ve bunun için emin bir mıntaka lazım geldiği düşüncesiyle İngilizler bunu temin etmek vazifesini Aznavur’a vermişlerdir. O, İngilizlerden her şeyi alarak onlarla bizim mıntıkamız arasında bir vaziyet hazırlamak ve İzmir kuzey cephesini kendisine verilen nüfuzla doğrudan doğruya arkasından vurmak istemiştir. Bu suretle Yunan emeli kendiliğinden gerçekleşecek ve imha projesinde Şile’den, Marmara’dan, Edremit körfezinden itibaren uluslararası alanda gösterilen mıntakayı Aznavur temin etmiş olacaktı. Üstte Erkânı Harbiye Riyaseti Umumiyesi Reisi İsmet Paşa. Altta Ankara’da Debbağhan Köprüsü. 150