Katalog

4 Gümrük birliği kapısından girdik I klnci Dünya Savaşı'nın •ytfantılanndan. 'bırieşme' da ötesl slyasl bMğl öngören Maastricht aOreci İle topkjluk kendı ıç soaınlanna daha fazla yunefiyor. Sovyetlar Biriigi'nin çflkmesl ile demokratik rejlmit*re gecen eskl Doflu Avruj <a ükeieri ve BaHık ülkeleri j tte de bütünteşme tb başlatrtması Hk kez günı gelıyordu. Gümrük biriiğme en çok sahiplenen Ifider görüntüsü veren Tanau Çttler'hi QüneydoQu polttlkaian sonuou, DEP milletvekıtlfif imr) Medisten atHması ve milletvekıllennin Uftuklanmaaı. «ıred beJtaladı. Avrupa Rariamentosu. 28 Eylül 19941e. DEP mHletvekillerinin duruşmalan sona erene dek Karma Pariamntıto Komisyonu çalışmfltannı dondurma karan aldı: 35. Ortaklık Konaeyl, Avrupa Pariamentosu (AP) tavsm karanna karşm, 19 Aralık 1994'te lorılar>rtı anoak, gümrük birtgı karrintun almrîı;isım 6 mart tanhıne ertelodı. 10cak 1995'televeç. FinİHndfya ve Avuslurya da AB'ye tam üye ohııken, aralıktan mart ayma kadar yoğun bir dlptomatık trafik yaşandı. Yüıunntwı. Türkıye'nln guınruk birliğlne dahil edilmesi yB Kıbns Rum Kesknı He tam uyelik yurüşmelerinın başlatılması için kealn Ur tarih venlmesi koşuhjnu örm •uifdü Türkiye. Yünanistan vatosu kalksın dlye tavizter vennce 6 martta gümnjk birliği katm metni çıktı. Ancak. Türkiye'nin uyum ymlarmı çıkanp çıkarmadıQı yıl sonuna doğru bir kez daha gözden geçlrilecek ve AP'nin de onayı gerakecekti 31 Ekim 1995'tp. Ikl farcfın da tekruk yukOmlülukterını yerine getirdtyı beflrtıl^tfk. gı'ımruk birilfii içh ye^i ışk yakıMı. Bundan sonra. turkiye'de demokraükleşme konusunda yeterinceadvn aitlrnadıgını savunan AP*yı ıkna Inrlan baştodı. TMV nın fl. maddesinde yapılan degişikllkle, 2'sı DEP mllletvekill olmak üaere 100'e yakın duşunce »ıçhısunun serbest bırakılması da buna katkıda buiunda AP Dış llişkHer Komıtesi. 11 Aralık 1995 tarihınde gümrük bıriığinin onaylanmasma evel derfcen. 13 aralıkta toplanan AP de gümrük bıriıgine evet dedı. Iktaaim yaralan Avrupa. 1967 yihnda bunun OnemH bir admrıı dan Rama Anlaşmas'na nnza attı. Böytece, Fransa. Almanya. taüya. Bâçka, Hollanda ve Lükaemburg'un dahll olduğu Ortak Pazar, yanl Avrupa Ekonomik Ibpluluflu (AET) kunimuş ofuyordu. Türkiye, 31 Temmur 1959 tarihinde, AET'ye ortak olmak için başvurdu. 10 Mayıs 1960'ta toplanan AET Bakanlar Konseyi. Türtdye ile gümrük biriıul görüşmelerlnin 7 Haziran 1960ta başlaülmaanı karariaştınyordu. ancak 27 Mayıs'ta stlahlı kuvvetlerin li. Türkiye ile AET ındaki ortaklığrn temetini oluşturan Ankara Anlaşmast, 12 Eyiül 1963 yrlmd.4 imzalandı ve Aralık 19641e yururiügegirdi Türkiye l e AET'nin oluşturduğu ılk Karma Partamerrto Komisyonu da, 1966y*nda BrükseTde toplandı. Türkıye'ntn topluluOB tam üye olmasmı hedefleyen Ankara Anlasması'na ek nıteiiğl taşıyan ve fkltarafın gümrük duvarlarmı 22 yıkJa sıftriamasını öngteen Katma Protokol de. 23 Kasım 1970'te BrükseTde imzalandı. Bu arada. Danimarka. Ingiltere ve Irlanda'nın 1972 tariNndeki katıiımiyla, toplutnktaki üye sayısı dokuza okmıştı. Turktye, 1976 yrinda tek yanlı bir kararia uyumtaahhütlenrH durdururfcen, topluluk. sanayi maHarmda Türkıye'ye karşı uyguladıuı gümrüktori tedrid okrak kanîrmaya devam etti. Yünanistan'Hi tam üyelik anlaşmasına imza koyduğu 1979 yılmda. topiuluktan Türkıye'nm de tam üyeMc basvumsunda bulunması yOnunde bir MapgaldL Türkiye bu tarttil fırsatı kaçmrton, Yünanistan, 1981 yılındaATye tam üye dmuştu. 12 Eykil 1980 askeri darbaai ise tam üyetitf" arttk gürvtemden düşmesi Içfn sonun başlangcı okJu. Siyasi pertiterin kapatılması. demokratik haklann rafa kaldınlması. lutuklamaiar ve düşünce suçAularmın çarptnkfcgı cazalar. Ortaklık Anfaşması'nm askıya aknmasına yol açtı, llişkiler fHlen dondunimuş okıyordu. Isponya ve Portekkz. topUuğe tam üye oiduğu 1986 y*nda. askeri a dondurulan TüıttyeAT ilişkilen, Ortaklık KonseyTnin topfanmasıyla yenıderı amış oldu, ancak 1 Aralık S'da ba$laması öngörülen serbest ddaşım hakkı, topluluk tarafından gundemden düvürüldü, Türkiye de bu konuda sesaiz kalmayı terdh etti. Türkiye'nin Nisan 1987'deki tam üyelik baavurusu ise neddedikjı. TopkJİuk ito Türfcîye arasındakl Üşkıler Ortaklık Konsayı'nin topianmasıyla 1991*deyemden cantanmaya başladı 1992'de Türkiye lthalnt re|imıııde yaptığı değisikUklüile toplam toruma 22. üçüncü Ülketor İçin yüzde 26 oraranda azatttı. a 1992'de imzsHanan ve 1993 te yürürtüge gııeıı Maastricht Anlaşmaa İse Avrupa'nın yunünde önemlı hr dogışıkHfle işaret edıyordu. F Kotxxnik tıiıhgin tamauıljnınaâi vedaha oranfannı AT ve EFTA için yfizde