Katalog

Finans Cumhuriyet Altını (bın TL) / \ Dolar (serbest piyasa satış) 158.300 Sayfa 13 Mark (serbest piyasa satış) Gecelik faizler (%) Interbank 1. J r: \ \ » 11.100 11.050 f1J ÎL3 ÎÂE23 157.700 157.900 > "t O 79 72 Repo 86.700 80 77 jı 80 80 80 »•m>\ | V 18 X i 10 0 \ .0 V 11.000 O* 72 O ^D **74 1 10.800 1 1 10.800 1 ( 1 155.000 25 18 21 22 23 24 25 Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz 18 21 22 23 24 25 Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz 1 o* 71 74 74 Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz 21 22 23 24 18 21 22 23 24 25 Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Temmuz Dövizle borçlanıp TL'de değerlendiren bankacılık sistemi zarara razı görünüyor Bankalar risk almayı seviyor TARIKYILMAZ 994 yılında yaşanan kriz tüm sektörleri olduğu gibi bankaları da hazırlıksız yaklamıştı. O dönemde faizleri baskı altında tutan hükümet, dövıze kaymalara seyirci kalınca dolarda kısa süre içinde büyük bir yükseliş yaşanmıştı. Genelde piyasaların alıştığı Merkez Bankası müdahalesi o dönemde ne dolara ne de faize gelmeyince açık pozisyonda yakalanan bankalar, zarar hanelerıne önemli tutarlar yazmak zorunda kalmışlardı. 1994 yılında bankaların yaşadıkları bu acı tecrübe döviz yükümlülüklerinin döviz varlıklarından büyük olması anlamına gelen açık pozisyonlarına daha dikkatli yaklaşmaları gereğini ortaya koymuştu. Geçen hafta içinde Hazine Müsteşarlığı Bankalar Yeminli Murakıpları tarafından hazırlanan "Türk Bankacılık Sisteminin Mali Yapısı ve Gelişimi" başlıklı raporda, yılın ılk üç aylık dönemine ilişkin ilginç verilerle karşılaşıyoruz. Raporun en dikkat çekici yönü, bankaların 1994 krizinde başlarına bela olan açık pozisyonlarına ilişkin rakamlar. YATIRIMCIYA U Y A RI LA R I Geçen hafta yaşanan "talihsiz" demecin bir benzeri yaşanmazsa, piyasadaki mevcut dengelerde önemli bir değişiklik \ beklenmiyor. Ödemesi bulunmayan Hazine'nin ihale açmayacağı tahmin ediliyor. 1 ^z 'J > < ty M Gelir vergisi stopajı, akaryakıt tüketim vergisi, damga vergisi, KDV gibi Pj vergilerin / / Hazine'ye girişi / / olduğunu unutma. [ Vergi girişlerinin \ etkisiyle kısa vadeli avansın 200 trilyona yükselmesi UNUTMA bekleniyor. • Hazine'nin Merkez Bankası'ndan kullanabileceği kısa vadeli avans miktarının 110 trilyon liraya ulaştığını hesaba kat. Dövize talebin geçen haftalardaki ( gibi fazla olacağını aklında tut. Raporda 1994 yılı bitiminde sadece 687 milyon dolar olan açık pozisyon tutarının 1995 yılı sonunda 4.5 kat artarak 3 milyar 86 milyon dolara yükseldıği belirtilıyor. Geçen yıl sonunda söz konusu tutarın 2 milyar 520 milyon dolara gerildiğine dikkat çekilerek bu yılın ilk üç ayındakı açık pozisyonun yine 3 milyar dolar düzeyini aşarak 3 milyar 360 milyon dolara (yaklaşık 530 trilyon lira) yükseldıği vurgulanıyor. Rakamlara göre bankacılık sistemi genel ekonomik konjonktüre bağlı olarak 1995 yılı süresince açık pozisyon tutarını sürekli arttırıyor. Yeminli Murakıplar Kurulu açık pozisyonlarının sebebini 1995sonrası ekonominin krizden kurtularak büyüme trendine girmesine, yurtdışı kredi olanaftlarının yeniden açılmasına, Merkez Bankası döviz rezervlerinde meydana gelen önemli artışlara ve buna bağlı olarak döviz piyasalarında kontrolün sağlanarak devalüasyon beklentılerinın sona erdirilmesıne ve düşük kur polıtikasının uygulanacağına ilişkin yaklaşımlara bağlıyor. Piyasadaki uzmanlar kurulun açık pozisyona ilişkin saptamalarının doğru olduğunu söylüyor ve yeni gelen hükümetin REFAHYOL hükümetı dönemınden daha fazla bankaları açık pozisyona teşvik edecek görüntüde olduğunu öne sürüyorlar. Uzmanlar, döviz kurlarındaki artışın uzun yıllardır enflasyonun altında kaldığını buna karşın devlet tahvili ve Hazine bonosu getirilerinın enflasyonun çok üzerınde seyrettığıni hatırlatarak, bankaların dövizle borçlanıp buradan elde ettıkleri kaynakları bono ve tahvile yatırmalarının normal karşılanması gerektığını belırtiyorlar. Bir bankanın Hazine yetkilısı, sistemdeki birçok bankanın, Merkez Bankası'nın belırlediği açık pozisyon oranlarının iimitlerinde olduğunu, hatta örtülü şekılde bu limiti aştıklarını ıddıa etti. Yetkılı, "Teknik olarak bakıldığında bankalar genel olarak açık pozisyonlarını yaz aylarında yükseltip kış aylarında da kapatırlar. Veriler açık pozisyonların bu yıl daha erken yükseltildiğini gösteriyor. Merkez Bankası'nın yasal olarak belırlediği kur riski ve sermaye tabanı oranlarının İimitlerinde dolaşan hatta bu limitleri aştığını tahmin ettiğim bankacılık sistemi, ekonomi yönetiminin herhangi bir beklenmedik kararıyla zor durumlara düşebilir. Bu da 1994 krizindeki gibi bilançolarında görev zararlarının yüksek çıkmasına neden olabilir" dedı. s/fjn Kısa... Kısa... Kısa... • OYAKBANK, Uluslararası Bankalar Konsorsiyumu'ndan 40 milyon dolar sendıkasyon kredisi aldı. • AKBANK, cumartesi günleri 13.0017.00 arası çalışan şubelerinin sayısını arttırdı. • EGS BANK, Dudullu ve Taksım şubelerıni açarak şube sayısını 21 'e yükselttı. • RAY SİGORTA, Vatan Hastaneler grubunu yangın ve ek risklere karşı güvence altına aldı. • FİNANSBANK, kurumsal, bireysel ve yatırım bankacılığı alanlarında faaliyet gösterecek 29. şubesini Merter'de açtı. • BATI SİGORTA, kuruluşunun 13. yılını Karaköy'deki Genel Müdürlük binasında kutladı.