Katalog

6 HUKUK 12 Eylül'den sonra fişlenenler, bu nedenle işe alınmayan, seçilemeyen, ticaret yapamayan binlerce insan, haklarının peşinde. 78'liler Vakfı'nın hükümet düzeyinde sürdürdüğü girişimler, bu hakların iadesini amaçlıyor. 78'liler Vakfı Başkanı Celalettin Can, Seza Mis Horuz ve Cengiz Dinlemez mağduriyetlerini ve taleplerini anlattılar... SINIRLI YURTTAŞ BERAT GÜNÇIKAN oşkun Can önce astronot olmayi düşledi, uzaya gidecek ve orayı insanlara tanıtacaktı. Sonra palyaço olmaya heves etti, böylece insanları güldurecekti. Şimdi, on ikisindeavukatlıktadurdurdudüşlerini.avukat olacak, haklılara sahip çıkacaktı, başta dababasına.. Çünkübabasıhapisteydi.ve dahaonküsuryılyatacaktı... CoşkunCan'ındüşlerinisınırlayangerçek, bugün Türkiye'de binlerce insanın yaşamını da biçimlendiriyor. I layat hep bir "cıs"mış gibi yaşanıyor, çünkü nereye dönülse, hangi kapı aralanmaya çalışılsa karşılarınayasalıyasaklarçıkıyor, 17.madde, 31. madde, 33. madde... Bu yasaklarla çevrilenler ise78'liler, yani 12 Eylül darbesinin şiddetini en sert biçimiyleyaşayanlar... 23 yıldırda darbenin yasası altında yaşıyorlar. Sonunda 78'liler Dayanışma ve Araştırma Vakfı Girişimi alrında toplandılar ve bir kampanya başlattılar: "Yurttaşlık haklarımızı istiyoruz". Coşkun Can'ın annesi Seza Mis Horuz da 78'lilerden biri... Babasının cezaevinde olma nedeni de yasaklara temel oluşturan 17. madde. Bu maddeye göre, cezaevinden şartlı salıverilenler, herhangi bir olaya karıştıklan takdirde, kalan cezalarını çekmek üzere cezaevinegönderiliyor. Iloruz, eşinin 12Eylürdeavukatının "tlkmahkemede çıkarsın" demesine rağmen müebbete mahkumedildiğini, 1991 şartlı tahliyesinde salıverildiğini söylüyor: "Eşim, Özgür dergisinde yayımlanan, bir gerilla ile yapılmış röportaj yüzünden yargılandı. Eşim yapmamıştı röportajı, sonradan bu yazıyı sahiplenenler de çıktı, ama yine de 15 yıl ceza verdiler. Gözaltına aldıklarında eşimle pazarlığa giriştiler, 'biz kimseye40yaşmdan sonra dasosyalistim, dedirtmeyiz, gençlere kötü örnek oluyorsun, düşüncelerinden vazgeçtiğini yaz ve imzala, biz de seni salıverelim' dediler, ama o bunu kabul etmedi..." Seza Mis Horuzlu, 12Evlüründiğeryasaklarının da tanığı. 49 yaşında. 12 Eylül sürecinde ve 9O'lı yillarda toplam dokuz yıl hapis yatmış. O da 91 'de salıverilenlerden, ama cezasını tamamlayarak çıkmış cezaevinden. 12 Eylül cezalarınınişlendiğivarsayılan suçun çok ötesinde olduğunu anımsatıyor, yirmi yıl, müebbet, idam... Bir örnek veriyor: "Koğuşta 40 kadındık, ve hepimiz yöne Haklar TBMM'de... 78'liler Dayanışma ve Araştırma Vakfı Girişimi Sözcüsü CEMALETTtN CAN, yasaklar ve sonuçları üzerine sorularımızı yanıtladı: Vakıf 78'lilerin yasaklarının kaldırılması için "Yurttaşhk Haklarımızı İstiyoruz" kampanyası diizenledi, ne kadar yol alınabildi? ! Bu kampanyayı hem Türkiye'de hem de yurtdışmda yürüttük. Amacımız 12 Eylül'ün 22. yıldönümünde, yani geçen yıl, TBMM açılırken dosyamızı Meclis Başkam'na sunmaktı. Ancak bu arada seçimler oldu ve AKP iktidara geldi ve ilk işleri Tayyip Erdoğan'ın yasağını gündeme getirmek oldu. • Cumhurbaşkanı da "Kişiye özel hukuk olmaz" dedi. Bizim yola çıkış noktamız da işte bu cumle... 78'liler için de yasakların kalkmasını istiyoruz. Bir komite oluşturup AKP ve CHP gruplarıyla görüştük. Olumlu yaklaştılar ve yasaklanmızı 1 V^A i ^\ L™*' ı f J ^V^^^^D <,«^^^^^| ı^^^^^H W fl^^B \ '^^H '£^^1 ^Ü^^H 'j^r^^ s'a ^H^H mahkumiyet kararı verilenlerden tahlive edilenler ile şartlı salıverilenlerin memnu haklarının iadesini öngorüyor... 12 Eylül yasakları yaklaşık kaç kişiyi etkiliyor? 25 bin kişi diyoruz, ama kişi fişlendi. 1984'te düşük yoğunluklu çatışma denilen şey yaşanmaya başladı ve bu rakama 450 bin kişi daha eklendi. Toplam 2 milyon 100 bin kişi fişlenmiş oldu. Bu fişler kalıcı ve sadece muhatabını değil, ailesini, akrabalarını da etkiliyor. Bu anlamda bir kişi yirmi kişiyi etkilese, 40 milyon eder. Yani bu ülkede devlet 40 milyon vatandaşıyla barışık değil. "'^T^H "^J^^H bu 1990 yılının rakamlan. Bu tarihte 17. madde şartlı salıveriJcnJeri yeniden cezaevine atıyor, 33. madde medeni haklara sınırlamalar getiriyor... 31. maddenin yasağı ne? kaldıracaklanna daır soz verdiler. AKP Grup Başkanvekili Eyüp Tasa tarafından hazırlanan TCK')'e bir geçici madde eklenmesine ilişkin teklif de TBMM Başkanhğı'na sunuldu .Bu teklif bizim çabalarımızın sonucu ve 1971 tarihli ve 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu nedeniyle haklarında sonuçlanmamış büyük davalar vardı Bu dava sonuçlarını ve Guneydoğu'da yaşananları da eklerseniz 50 bıne ulaşır... Bu da Kıbns gibi bir adanın nüfusuna eşit... Ceza aileye, ikinci hatta üçüncü dereceden akrabalara da yansıtılıyor.. Türkiye'de 198090 arasında 1.683.000 Bu maddeye göre beş yıldan fazla ağır hapis cezası alanlar, kamu görevinden ve siyasi haklarından yasaklanıyor, sivil toplum örgütlerine üye ve yönetici olamıyor, ehliyet, ruhsat ve pasaport işlemlerinde kısıtlanıyor