Katalog

CUMHURİYET DERGt »*• larla maden suyu veriliyor. Otellerde kalrnaktan bıkanlara görkemli yatlar gündeliği 8.500 dolardan kiralanıyor. Nice havaalanından otele taksiyle gitmeyi pek havalı bulmayanlar ise, helikopter ve özel şoförlü kırmızı BM W motosikletlerden kiralayabiliyorlar. Canncs'ın bu akıl almaz konumu sineına işindeyinileyang'ıbirarayagetirmesı.sinema dünyasının lünı ünlii y ıldızlarıyla tuzu kurulan, yalnızca paranın konuşulduğu, cinsellik ve şiddetin en geçer akça şey olduğu büyük bir pazarda buluşturmasından kaynaklanıyor Cannes festivali, "Torrente", "The Dumb Arm ofthe Law"gibi, en sıradan filmlerin Theo Angelopoulos ve Abbas Kiarostami gibi en önde gelenyönetmenlerinfilmleriylebirlikteyeraldıklan bir festival. Ancak, kimi zaman çok acımasız, tehlikeli ve saldırgandaolabilir. Bu festivalde sık sık yuhalamalar alkışlara karışır. Kimifestivallervardır,gönderdiğinizfılmorada başarıh olmasa da zamanla yankı uyandıra şının yedinci yılını dolduran Almanya bu durunıdan hiç de hoşnut değil. Kayıtlara görc, Taiwan ve Çin/1 long Kong 1994 'ten bu yana yanşmaya dörder filmle katılırken, Danimarka üç, lran, Yunanistan ve Japonya ikişer, Meksika, Belçika ve Mali birer filmle katıldı. 2000 yılında yarışma dışı kalması ttalya'yı daha da sarstı. Yıllarınyapımcısı Dino De Laurentıs, "Şu kendini beğenmiş Fransızlar beni güldürüyor. Uluslararası birfestivalde bizim yarışma dışı bırakılmamız çok saçma," diyordu. Yönetmen Ricky Tognazzi de, "Biryıl boyıınca Fransız keçi peynirini ağzıma sokmayacağım," diyerek aklınca öç alıyordu. BAŞKENT GUNLERİ Armağan MİJŞERREF HEKİMOĞLU Şaşılası olaylar yaşanıyor, nükleer eşitliği gerçekleştırecek anlaşmalar imzalanıyor. Bir yanda Amerika öbür yanda Rusya, kuresel banşı amaçlıyor, nükleer sılahlardan arınmayı öngörüyorlar. Nükleer başlıkların sayısı azalacak, savaş korkusu sona erecek. Bush ve Putin umuda yolculuğa çağırıyor dünyayı. Nerden nereye? Ne tür savaşlardan sonra yeni dönüşümler, ama nereye kadar? Akşamdan sabaha degişiyor koşullar. Kaç yaşam bir arada kimi zaman. Kaç ses birbirine karışıyor telefonda. Teller eriyecek neredeyse! Kimi seslenişler çok sıcak! Kaç perde açılıyor, kaç oyun birbirine kanşıyor sahnede. Açıklamak zorundayım, bu karmaşada yerimizi bulmak çok güç! Hızlı dönüşümlerde yer alamıyoruz biz. Ihtiyar dünyamızın yorgun adımlanna takılmış gidiyoruz. Konuyu değiştirmek istiyorum. Mutlu olayları da gündeme getiriyorum. "Nâzım'a Armağan" oyunu hepimize güzel bir selam. Niteliğı de niceliği de yüzyıllık ozana yaraşır düzeyde. Bu da çok önemli bence. Kimi armağanlar belli düzeye ulaşamıyor. Belli izlenimleri veımiyor. Dahası düş kırıklığı yaratıyor. Bundan sakınmak da bir görev bence. "Nâzım'a Armağan" oyunu güzel bir selam hepimize. Kadınlar seslenıyor büyük ozana. Genco Erkal'ın çağnsıyla bir yıldız yağmuru oluşuyor. Ayla Algan, Yıldız Kenter, Zeliha Berksoy, Jülide Kural, Zuhal Olcay, Tilbe Saran, Işık Yenersu, Sema Tanbay, Zeynep Tanbay danslar ve şarkılarla saygı duruşunda. Timur Selçuk, Zürfü LJvaneli, Ruhi Su şarkılarıyla, Fazıl Say piyanosuyla katılıyor bu armağana. Bizim kadınlarımıza yaraşır bir olay. Genco Erkal'ı kutlamak gerekiyor, kadınlarımızı güzel seslendiriyor. Şarkılar, dızeler, kadınlar, erkekler, danslar, türküler bir arada. En güzel, en yüce çizgide. Şükran Güngör, sağlık sorunlarına karşın armağanını almaktan gerı kalmadı. Sanat yaşamında en güzel olaylardan birini yaşadı. ödüllenen başka bir kişi de Tangred Dorst. Güzel bir tören Nâzım'a yaraşır bir selam sözün kısası. Tiyatro Istanbul da başkentlileri kahkahalarla selamladı. Olayların gerılımini yumuşatan bir oyun. Gencay Gürün'ün çevirisı ve yönetımi ile kahkahalar yükseliyor sahnede. Çılgın Hafta Sonu'nda neşeli saatler geçiriyor, tüm sanatçıları içten kutluyor izleyiciler. Gülmek önemli bir olay. Başkentliler unutmuş galiba? Oyun boyunca özlem dindirdiler. Gencay Gürün de güzel gülümsedi. Üzgünum, Sıtkı Olçar'ın çağrısına katılamadım. Frig yaylasına tırmanamadım. Oysa ne güzel anılanm var. Yaylada bir mağarada mektubum var. Güzel bir kilimi mektup diye bıraktım. Kimler okudu acaba? Kilimlerin gizemine vardılar mı? Tokat kökenli Öğün ve Güngör Önder çiftini saygıyla selamlıyorum. Küçük kızları Ferhan ve Ferzan Önder'in yeteneğini geliştirmek için büyük özveri gösterdiler. Sonuç ortada. Ülkemiz de dünyamız da iki piyanist kazandı. Çift piyanoyla verdikleri konserler, güzel çınladı. Hoş bir seda oldu müzik dünyasında. Şu anda Japonya'da bir konser turundalar. İki haftada beş konser. sonra da uluslararası Istanbul Festivali'nde çalıyorlar Istanbul Senfoni Orkestrası eşliğinde. Beni çok etkileyen bir olay bu. Ferhan ve Ferzan kardeşleri uzun yıllar önce CHP Tokat Milietvekili Ismail Hakkı Birler tanıttı bana. Tanışma olayı güzel boyutlandı sonra. Müzik severlerin desteği olumlu ürünler verdi. Tokat'tan Vıyana'ya, Salzburg'a uzanarak Türk kızlarının yeteneğini kanıtladı dünyaya. Kimi zaman düşünürum, önder çifti çocuklannın yetenegi konusunda duyaıiı ve görevli davranmasalardı bu olay yaşanamayacaktı. Ailenin bir üyesi de doktor Ömer Önder. Doktorluğu gerıde, muzik uğraşı ılerıde. Maydonose'nin babası! O da başka dallarda boyutlandırıyor yeteneğini. TV'de hangı kanalı açsak karşımızda. Öğün ve Güngör çiftinin özelliği de burada. Yetenekleri güzel yeşertiyor, çocuklarını özgür bırakıyor. Daha kimler ne gençler var, ama öne çıkamıyor, yeteneğini geliştiremiyor. Olanak bulsalar ne güzel olaylar kutlayacağız kim bilir! ^ 4 Resmi yanşma konusunda herkesinhemfikir olduğu bir şey varsa, o da eleme işleminin ipe sapa gelmezliği. Daha da kötüsü, izleyicinin hoşuna gidebileceği türde filmler festivale katılmayıbaşarsalarda.bunlargenellikleanlamsızbirbiçimde yanşma dışı bırakılıyorlar. "Strictly Ballroom'V'The Advenrures of Priscilla","Queen of the Desert",'"I rainspotting" ve "Crouching Tiger, 1 lidden Dragon" gibi ünlü filmler bu yazgıyı paylaşanlar arasında yer alıyor. Fransa üne ağırlık veren, yönetmenleri yüceltip öteki yaratıcı güçlerı gölgede bırakan bir ülke olduğundan, Cannes'da genellikle"ağırtoplann"yapıtlanna yer veriliyor. Hollyvvooddünyanın özlemini çektiği türde filmlerin kotarıldığı bir yer. Cannes görkem ve gösterişin değerini çok iyi bilmesine karşın, son yıllarda stüdyo sisteminden nitelikli yapıtları çekmekte epey zorlandı. Bunun nedeni, Toronto'nun tersine, Cannes festivalinin ilkbaharda yapılması. Birbaşkadeyişle, stüdyoların "nitelikli" filmlerini festivalCannes 1968... Milos Forman, Claude Lelouch, Claude lere göndermeleri açısından kötü Berri ve François Truffaut (üstte). Cannes 2002... Debra bir zamanlama. Cannes filmleri MessingWoody AllenTiffani Thiessen (altta). öldürecek güce sahip, acımasız bir festival olduğundan, stüdyolar milyonlarca doların sokağa atılmasını göze alamıyorlar. Gelgelelim, bir film bu festivalde birödül alacak ve izleyicinin gönlünüokşayacak olursa, gerçekten de turnayı gözünden vuruyor. 1994'te "Ucuz Roman" Altın Palmiye'yi kapınca o an fılme dünyaçapında bir başarımn kapılannı açıldı.. Steven Soderbergh ise Sundance festivalindezaten birödül almıştı, ama"Sex, Liesand Videotape" ile Palmiye'ye sahip en genç kişi olunca, "Bir hafialığına kendimi Beatles'lardan biri gibi hissettım. Hiç beklencağı düşünülür. Cannes'da da böylesi bir şey medik bir şeydi. Bu yüzden elime mikrofonu söz konıısu bile olamaz. Burada film ya sevilir, verdiklerindeneyapacağımıbilemedim," diya da tu kaka ilan edilir. Yalnızca Cannes'a öz yordu. Roberto Benigni'ye gelince, "Life is gü dehşet verici bir şey de "gümbürdetme" di Beautiful"adlıfilmi 1998'dePalmiye'yıalayebileceğimiz bir ey lem. Bir film beğenilme madı (ödül haklı olarak Angelopoulos'un diğinde izleyenler gösterim sırasında salonu "Eternity and a Day" filmine gitti). Ikincilik terk ederlerken koltuklaı ını gürültüy le çarpa ödülünü aldı, ama bunun birönemi yoktu. O raktepkileriniherkesebelliederler. gece sahnede koşuşturupjürı başkanı ScorseCannes fcsti valinin bu karanhk ve karmaşık se'ninayaklannıöpenBenigni'ninsergilediği yönlerine karşın, en akla gelmedik film ya taşkınlıklafilminakıbeti arasında birbağlantı pımcısı bile eninde sonunda katılmaya can kurulabilir. Zira, film daha sonra üç Oscarödüatar. Çünkü, Cannes görkemlidir ve burada lü alıp, ABD tarihinde en çok izlenen yabancı dünyaçapında üne sahip olmak işten değildir. film oldu. Benigni'nin o gece belleklere kazıDurum böyle olunca, göz kamaştırıcı ve gör nan kcndinden geçmiş, durumu, Cannes' ın kokemli her şölen gibi, Cannes konusunda en çok numu vesöylenceselözelliğiniyansıtmak açıcanları sıkılanların orada bulunamayanlar ol sından, yıllar önce herkesin gözü önünde bikimasına şaşmamak gerekir. Son y 1 larda bu du nisinin üstünü çıkanp Robert Mitchum 'a san 1 rumdan en çok elkilenenler Alman ve Italyan lan Simonc Silva denli etkili olacağa benzer.^ The Guardian 'dan çeviren: sinemacılar. Bu iki ülke, filmlerinin bir türlü RÎTA URGAN resmi yarışma kapsamına alınmamasından yakınıyor. 2000 yılında art arda yanşma dışı kalı "ISâzım 'a Armağan "ın ekıbı toptu hatde... (FotoğraJ: ÜUÜK ÜtMlR)